جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۵، قسمت دوم
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[سرمایه‌گذاری در قرآن]] - [[سرمایه‌گذاری در حدیث]] - [[سرمایه‌گذاری در معارف و سیره علوی]]| پرسش مرتبط = }} | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[سرمایه‌گذاری در قرآن]] - [[سرمایه‌گذاری در حدیث]] - [[سرمایه‌گذاری در معارف و سیره علوی]]| پرسش مرتبط = }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
سرمایه‌گذاری، یکی از لوازم [[رشد اقتصادی]]، بلکه [[موتور]] محرک آن و منبع تشکیل [[سرمایه]] است. در این جا در صدد بیان پس‌انداز‌های شخصی یا [[حکومتی]] [[امیرمؤمنان]]{{ع}} و سرمایه‌گذاری‌های وی در طرح‌هایی چون ایجاد نخلستان‌هایی در [[مدینه]] و مانند آن نیستیم؛ چراکه هم مجال دیگری را می‌طلبد و هم با موضوع این بحث فاصله دارد؛ اما نکته مدنظر ما، تأثیر نگرش خاص [[امام]] بر تشکیل پس‌انداز و سرمایه‌گذاری است. | سرمایه‌گذاری، یکی از لوازم [[رشد اقتصادی]]، بلکه [[موتور]] محرک آن و منبع تشکیل [[سرمایه]] است. در این جا در صدد بیان پس‌انداز‌های شخصی یا [[حکومتی]] [[امیرمؤمنان]] {{ع}} و سرمایه‌گذاری‌های وی در طرح‌هایی چون ایجاد نخلستان‌هایی در [[مدینه]] و مانند آن نیستیم؛ چراکه هم مجال دیگری را می‌طلبد و هم با موضوع این بحث فاصله دارد؛ اما نکته مدنظر ما، تأثیر نگرش خاص [[امام]] بر تشکیل پس‌انداز و سرمایه‌گذاری است. | ||
امام مکرر از [[اقتصاد]] و [[میانه‌روی]] در [[مصرف]] سخن گفته و آن را راهی برای مقابله با [[پیشامدهای ناگوار]] [[زندگی]] دانسته است<ref>غررالحکم، ح۲۹۶.</ref>. بنابراین هر قدر میل نهایی به مصرف در افراد و [[رفتار]] مصرفی [[مردم]] [[جامعه]] کمتر باشد، [[میزان]] پس‌انداز در آن جامعه بیشتر است و امکان سرمایه‌گذاری نیز افزایش می‌یابد. امام در بیانی دیگر فرمود: | امام مکرر از [[اقتصاد]] و [[میانه‌روی]] در [[مصرف]] سخن گفته و آن را راهی برای مقابله با [[پیشامدهای ناگوار]] [[زندگی]] دانسته است<ref>غررالحکم، ح۲۹۶.</ref>. بنابراین هر قدر میل نهایی به مصرف در افراد و [[رفتار]] مصرفی [[مردم]] [[جامعه]] کمتر باشد، [[میزان]] پس‌انداز در آن جامعه بیشتر است و امکان سرمایه‌گذاری نیز افزایش می‌یابد. امام در بیانی دیگر فرمود: | ||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
ظاهر این سخن، [[قرض]] دادن وجوه [[مالی]] یا کالاهای دیگر در این [[دنیا]] است که نوعی پس‌انداز نیز به شمار می‌رود و شاید {{متن حدیث|يَوْمِ عُسْرَتِكَ}} اشاره به [[آخرت]] باشد که [[انسان]] به [[پاداش الهی]] نیازمند است؛ گرچه [[سیاق]] این سخن بیشتر به قرض در این دنیا و دریافت آن هنگام سختی دلالت دارد. | ظاهر این سخن، [[قرض]] دادن وجوه [[مالی]] یا کالاهای دیگر در این [[دنیا]] است که نوعی پس‌انداز نیز به شمار می‌رود و شاید {{متن حدیث|يَوْمِ عُسْرَتِكَ}} اشاره به [[آخرت]] باشد که [[انسان]] به [[پاداش الهی]] نیازمند است؛ گرچه [[سیاق]] این سخن بیشتر به قرض در این دنیا و دریافت آن هنگام سختی دلالت دارد. | ||
آن‌چه بیشتر تأثیر نگرش امام در رابطه دنیا و آخرت را بر پس‌انداز و سرمایه‌گذاری نشان می‌دهد، تعابیری است که از سرمایه‌گذاری جهت آبادی و [[اصلاح]] آخرت و پس‌انداز مازاد بر نیاز متعارف برای روز نیاز و... سخن گفته است؛ البته تبیین بهتر این [[سخنان امام]]، پس از پذیرش این کبرای کلی میسر است که بر خلاف [[ادبیات]] [[اقتصادی]]، نوعی توسعه مفهومی را در «پس‌انداز» و «سرمایه‌گذاری» بپذیریم و قلمرو این دو را افزون بر دنیا، [[جهان آخرت]] نیز بدانیم؛ برای نمونه، [[حضرت]] می‌فرماید: {{متن حدیث|إِنَّ لَكَ مِنْ دُنْيَاكَ مَا أَصْلَحْتَ بِهِ مَثْوَاكَ}}<ref>نهج البلاغه، نامه ۳۱، ص۳۰۶.</ref>؛ «بهره تو از [[دنیا]] همان است که [[آبادانی]] [[خانه]] آخرتت بدان است». بنابراین، از دیدگاه [[امام علی]]{{ع}} انجام [[کار خیر]]، نوعی پس‌انداز و سرمایه‌گذاری برای فردای جاویدان است و با این دید، تأثیر [[آخرت‌گرایی]] مطلوب [[امام]] بیشتر آشکار می‌شود. | آن‌چه بیشتر تأثیر نگرش امام در رابطه دنیا و آخرت را بر پس‌انداز و سرمایه‌گذاری نشان می‌دهد، تعابیری است که از سرمایه‌گذاری جهت آبادی و [[اصلاح]] آخرت و پس‌انداز مازاد بر نیاز متعارف برای روز نیاز و... سخن گفته است؛ البته تبیین بهتر این [[سخنان امام]]، پس از پذیرش این کبرای کلی میسر است که بر خلاف [[ادبیات]] [[اقتصادی]]، نوعی توسعه مفهومی را در «پس‌انداز» و «سرمایه‌گذاری» بپذیریم و قلمرو این دو را افزون بر دنیا، [[جهان آخرت]] نیز بدانیم؛ برای نمونه، [[حضرت]] می‌فرماید: {{متن حدیث|إِنَّ لَكَ مِنْ دُنْيَاكَ مَا أَصْلَحْتَ بِهِ مَثْوَاكَ}}<ref>نهج البلاغه، نامه ۳۱، ص۳۰۶.</ref>؛ «بهره تو از [[دنیا]] همان است که [[آبادانی]] [[خانه]] آخرتت بدان است». بنابراین، از دیدگاه [[امام علی]] {{ع}} انجام [[کار خیر]]، نوعی پس‌انداز و سرمایه‌گذاری برای فردای جاویدان است و با این دید، تأثیر [[آخرت‌گرایی]] مطلوب [[امام]] بیشتر آشکار می‌شود. | ||
وی خطاب به یکی از [[کارگزاران]] خویش می‌فرماید: «از [[مال]] نگاه دار؛ چندان که تو را کارساز است و زیادت را پیشاپیش فرست برای روزی که تو را بدان نیاز است»<ref>نهج البلاغه، نامه ۲۱، ص۲۸۳.</ref>. بنابراین، آن‌چه برای [[آخرت]] پس‌انداز می‌شود- گرچه در این دنیا وجود دارد. باید [[صبغه]] آخرت داشته باشد که به معنای رعایت الزام‌هایی در فعل [[اقتصادی]] مانند [[قصد قربت]]، عدم [[ریا]] است. وقتی [[انفاق در راه خدا]] یا پرداخت مالیات‌های [[شرعی]] و هر [[کمک مالی]] [[واجب]] و [[مستحب]]، به پرداخت از مال [[حلال]] و با قصد قربت مشروط باشد، در این جا اصالت دادن به آخرت، قوی‌ترین [[انگیزه]] برای چنین پس‌اندازی است. [[دعوت امام]] به آخرت از دید اقتصادی این اثر را داشته و دارد که [[مردم]] [[مسلمان]] ضمن [[کوشش]] در عرصه [[اقتصاد]] و کسب [[رزق حلال]] و [[ثروت]] [[مشروع]]، داوطلبانه و در یک [[جهاد مالی]] گسترده، جهت [[تأمین نیاز]] [[نیازمندان]] و اجرای [[عدالت اجتماعی]] و [[رفع فقر]] بکوشند و از آثار زیانبار انباشت ثروت بر فرد و [[جامعه]] کاسته شود. | وی خطاب به یکی از [[کارگزاران]] خویش می‌فرماید: «از [[مال]] نگاه دار؛ چندان که تو را کارساز است و زیادت را پیشاپیش فرست برای روزی که تو را بدان نیاز است»<ref>نهج البلاغه، نامه ۲۱، ص۲۸۳.</ref>. بنابراین، آن‌چه برای [[آخرت]] پس‌انداز می‌شود- گرچه در این دنیا وجود دارد. باید [[صبغه]] آخرت داشته باشد که به معنای رعایت الزام‌هایی در فعل [[اقتصادی]] مانند [[قصد قربت]]، عدم [[ریا]] است. وقتی [[انفاق در راه خدا]] یا پرداخت مالیات‌های [[شرعی]] و هر [[کمک مالی]] [[واجب]] و [[مستحب]]، به پرداخت از مال [[حلال]] و با قصد قربت مشروط باشد، در این جا اصالت دادن به آخرت، قوی‌ترین [[انگیزه]] برای چنین پس‌اندازی است. [[دعوت امام]] به آخرت از دید اقتصادی این اثر را داشته و دارد که [[مردم]] [[مسلمان]] ضمن [[کوشش]] در عرصه [[اقتصاد]] و کسب [[رزق حلال]] و [[ثروت]] [[مشروع]]، داوطلبانه و در یک [[جهاد مالی]] گسترده، جهت [[تأمین نیاز]] [[نیازمندان]] و اجرای [[عدالت اجتماعی]] و [[رفع فقر]] بکوشند و از آثار زیانبار انباشت ثروت بر فرد و [[جامعه]] کاسته شود. | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
آن‌چه موضوع پس‌انداز و سرمایه‌گذاری (به مفهوم گسترده علوی‌اش) را به بحث رابطه دنیا و آخرت پیوند مستحکمی می‌بخشد، این [[سخن امام]] است که فرمود: | آن‌چه موضوع پس‌انداز و سرمایه‌گذاری (به مفهوم گسترده علوی‌اش) را به بحث رابطه دنیا و آخرت پیوند مستحکمی می‌بخشد، این [[سخن امام]] است که فرمود: | ||
کسی که به [[پاداش]] در این دنیا [[راضی]] باشد، کوچک‌ترین چیز =پاداش او را کفایت می‌کند؛ اما کسی که به [[پاداش دنیا]] [[رضایت]] ندهد و در [[طلب]] پاداش ماندگار آخرت باشد هیچ چیز در این دنیا او را کفایت نمی‌کند<ref>الکافی، ج۲، ص۱۴۰.</ref>. | کسی که به [[پاداش]] در این دنیا [[راضی]] باشد، کوچک‌ترین چیز =پاداش او را کفایت می‌کند؛ اما کسی که به [[پاداش دنیا]] [[رضایت]] ندهد و در [[طلب]] پاداش ماندگار آخرت باشد هیچ چیز در این دنیا او را کفایت نمی‌کند<ref>الکافی، ج۲، ص۱۴۰.</ref>. | ||
بنا بر یک [[تفسیر]] می‌توان چنین نتیجه گرفت کسی که برای آخرت، پس‌انداز و سرمایه‌گذاری می‌کند، به برداشت و پاداش دنیایی‌اش نمی‌اندیشد و در [[انتظار]] [[اجر]] است. در همین جهت می‌توان پس‌انداز کردن فرد [[مسلمان]] را برای پرداخت [[قرض‌الحسنه]] به دیگران با [[هدف]] کسب [[پاداش الهی]]، نام برد که تأثیر نگرش [[امام علی]]{{ع}} در گسترش این [[رفتار]] [[اقتصادی]] - [[عبادی]] بر کسی پوشیده نیست.<ref>[[عبدالامیر خادم علی‌زاده|خادم علی‌زاده، عبدالامیر]]، [[دنیا و آخرت (مقاله)| مقاله «دنیا و آخرت»]]، [[دانشنامه امام علی ج۷ (کتاب)|دانشنامه امام علی]]، ج۷، ص ۱۵۰.</ref> | بنا بر یک [[تفسیر]] می‌توان چنین نتیجه گرفت کسی که برای آخرت، پس‌انداز و سرمایه‌گذاری می‌کند، به برداشت و پاداش دنیایی‌اش نمی‌اندیشد و در [[انتظار]] [[اجر]] است. در همین جهت می‌توان پس‌انداز کردن فرد [[مسلمان]] را برای پرداخت [[قرض‌الحسنه]] به دیگران با [[هدف]] کسب [[پاداش الهی]]، نام برد که تأثیر نگرش [[امام علی]] {{ع}} در گسترش این [[رفتار]] [[اقتصادی]] - [[عبادی]] بر کسی پوشیده نیست.<ref>[[عبدالامیر خادم علی‌زاده|خادم علی‌زاده، عبدالامیر]]، [[دنیا و آخرت (مقاله)| مقاله «دنیا و آخرت»]]، [[دانشنامه امام علی ج۷ (کتاب)|دانشنامه امام علی]]، ج۷، ص ۱۵۰.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||