سوره قدر در علوم قرآنی: تفاوت میان نسخه‌ها

| عنوان مدخل  = سوره قدر

| مداخل مرتبط = [[سوره قدر در علوم قرآنی]] - [[سوره قدر در معارف مهدویت]]

نود و هفتمین [[سوره]] [[قرآن]] و بیست و پنجمین آن به ترتیب نزول با موضوع [[شب قدر]]، مکی یا مدنی بودن آن اختلافی است. این سوره را «قدر» می‌نامند؛ زیرا در [[آیه]] اول آن [[خداوند]] فرموده است: {{متن قرآن|إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ}}<ref>«ما آن (قرآن) را در شب قدر فرو فرستادیم» سوره قدر، آیه ۱.</ref>.

دارای ۵ آیه، ۳۰ کلمه و ۱۱۲ یا ۱۱۴ حرف است. از نظر حجم از «مفصلات» و از گروه «اوساط» و از سوره‌های کوچک قرآن است که در ردیف سوره‌های جزء عم و در پایان [[حزب]] سوم جزء سی‌ام قرار دارد. [[سوره قدر]] از [[نزول قرآن]] در شب قدر، عظمت، [[فضیلت]] و [[برکات]] شب قدر که سرنوشت‌ساز است و شب [[نزول فرشتگان]] [[رحمت]] و رقم زدن [[سرنوشت انسان‌ها]] است، [[سخن]] می‌گوید<ref>دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ص۱۲۶۶؛ تفسیر الجلالین، ص۸۱۵؛ کشف الاسرار.</ref>.

این سوره نزول قرآن در شب قدر را بیان می‌کند و آن شب را [[تعظیم]] نموده از هزار ماه بالاتر می‌داند، چون در آن شب [[ملائکه]] و [[روح]] نازل می‌شوند. این سوره، هم احتمال مکی بودن را دارد و هم می‌تواند مدنی باشد و روایاتی که درباره [[سبب نزول]] آن از [[امامان]] {{عم}} و از دیگران رسیده خالی از [[تأیید]] مدنی بودن آن نیست. ضمیر در {{متن قرآن|أَنْزَلْنَاهُ}} به قرآن برمی‌گردد و ظاهرش این است که: می‌خواهد بفرماید همه قرآن را در شب قدر نازل کرده، نه بعضی از [[آیات]] آن را، مؤیدش هم این است که تعبیر به «انزال» کرده است که ظاهر در اعتبار [[یکپارچگی]] است، نه [[تنزیل]] که ظاهر در نازل کردن تدریجی است. آیه زیر هم مانند آیه مورد بحث می‌باشد که می‌فرماید: {{متن قرآن|إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةٍ مُبَارَكَةٍ إِنَّا كُنَّا مُنْذِرِينَ}}<ref>«که ما آن را در شبی خجسته فرو فرستادیم، بی‌گمان ما بیم‌دهنده بودیم» سوره دخان، آیه ۳.</ref> که صریحاً فرموده همه کتاب را در آن شب نازل کرده، چون ظاهرش این است که نخست [[سوگند]] به همه کتاب خورده، بعد فرموده این کتاب را که به حرمتش سوگند خوردیم، در یک شب و یکپارچه نازل کردیم. پس مدلول [[آیات]] این می‌شود که [[قرآن کریم]] دو [[جور]] نازل شده، یکی یک پارچه در یک شب معین و یکی هم به تدریج و در طول بیست و سه سال [[نبوت]] که [[آیه شریفه]]: {{متن قرآن|وَقُرْآنًا فَرَقْنَاهُ لِتَقْرَأَهُ عَلَى النَّاسِ عَلَى مُكْثٍ وَنَزَّلْنَاهُ تَنْزِيلًا}}<ref>«و آن را قرآنی بخش‌بخش کرده‌ایم تا بر مردم با درنگ بخوانی و آن را خرده‌خرده فرو فرستاده‌ایم» سوره اسراء، آیه ۱۰۶.</ref> [[نزول]] تدریجی آن را بیان می‌کند و همچنین [[آیه]]: {{متن قرآن|وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْلَا نُزِّلَ عَلَيْهِ الْقُرْآنُ جُمْلَةً وَاحِدَةً كَذَلِكَ لِنُثَبِّتَ بِهِ فُؤَادَكَ وَرَتَّلْنَاهُ تَرْتِيلًا}}<ref>«و کافران گفتند: چرا قرآن بر او یکجا فرو فرستاده نشده است؟ این چنین (فرو فرستاده‌ایم) تا دلت را بدان استوار داریم و آن را (بر تو) بسیار آرام خواندیم» سوره فرقان، آیه ۳۲.</ref><ref>المیزان.</ref>.