شناخت اهل بیت در معارف و سیره نبوی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۵، قسمت دوم
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
}} | }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
[[شناخت]]، از مهم‌ترین و اصلی‌ترین عوامل حرکت [[انسان]] به سوی کمال و تعالی است. [[ارزش]] شناخت به اندازه‌ای است که [[پیامبر اعظم]]{{صل}} در سخن [[زیبایی]] در این باره می‌فرماید: {{متن حدیث|...أَفْضَلُكُمْ أَفْضَلُكُمْ مَعْرِفَةً...}}؛ «[[برترین]] شما، برترین فرد از نظر شناخت است»<ref>بحارالانوار، ج۳، ص۱۴، ح۳۷.</ref>. | [[شناخت]]، از مهم‌ترین و اصلی‌ترین عوامل حرکت [[انسان]] به سوی کمال و تعالی است. [[ارزش]] شناخت به اندازه‌ای است که [[پیامبر اعظم]] {{صل}} در سخن [[زیبایی]] در این باره می‌فرماید: {{متن حدیث|...أَفْضَلُكُمْ أَفْضَلُكُمْ مَعْرِفَةً...}}؛ «[[برترین]] شما، برترین فرد از نظر شناخت است»<ref>بحارالانوار، ج۳، ص۱۴، ح۳۷.</ref>. | ||
یکی از اموری که شناخت آن مایه کمال و تعالی انسان می‌شود، شناخت [[اولیای الهی]] و [[معرفت]] به آنهاست. البته انسان‌های عادی توان [[شناخت کامل]] [[برگزیدگان]] و اولیای الهی را ندارند؛ زیرا اگر کسی بخواهد نسبت به شخصیتی والا مرتبه شناخت پیدا کند، باید با [[رفتار]] و ویژگی‌های وی آشنایی کامل داشته باشد. نیروی [[عقل]] و [[درک]] ناقص بشری توان احاطه به [[معرفت اهل بیت]]{{عم}} را ندارد. آنان [[انوار]] [[الهی]] و مظاهر صفات [[حضرت حق]] هستند. از این‌رو، همان‌گونه که احاطه و شناخت کنه و ژرفای صفت‌های حضرت حق، محال و ممتنع است، شناخت اوصاف [[معصومان]]{{عم}} نیز دشوار است. از این‌رو، بایسته است که [[خداوند متعال]] و [[پیامبر]] بزرگوارش معرفی و شناساندن آنان به [[مردم]] بپردازند یا خود آن بزرگواران [[فضیلت‌ها]] و [[مقام]] والای خود را معرفی کنند تا از این رهگذر، گوشه‌ای از کمال و [[فضایل]] بی‌پایان آنان آشکار شود. | یکی از اموری که شناخت آن مایه کمال و تعالی انسان می‌شود، شناخت [[اولیای الهی]] و [[معرفت]] به آنهاست. البته انسان‌های عادی توان [[شناخت کامل]] [[برگزیدگان]] و اولیای الهی را ندارند؛ زیرا اگر کسی بخواهد نسبت به شخصیتی والا مرتبه شناخت پیدا کند، باید با [[رفتار]] و ویژگی‌های وی آشنایی کامل داشته باشد. نیروی [[عقل]] و [[درک]] ناقص بشری توان احاطه به [[معرفت اهل بیت]] {{عم}} را ندارد. آنان [[انوار]] [[الهی]] و مظاهر صفات [[حضرت حق]] هستند. از این‌رو، همان‌گونه که احاطه و شناخت کنه و ژرفای صفت‌های حضرت حق، محال و ممتنع است، شناخت اوصاف [[معصومان]] {{عم}} نیز دشوار است. از این‌رو، بایسته است که [[خداوند متعال]] و [[پیامبر]] بزرگوارش معرفی و شناساندن آنان به [[مردم]] بپردازند یا خود آن بزرگواران [[فضیلت‌ها]] و [[مقام]] والای خود را معرفی کنند تا از این رهگذر، گوشه‌ای از کمال و [[فضایل]] بی‌پایان آنان آشکار شود. | ||
لازمه [[پیروی از اهل بیت]]{{عم}}، شناخت آنهاست. البته منظور از این شناخت، شناخت ظاهری و اجمالی نیست، بلکه [[شناختی]] جامع و کامل است که به حرکت در مسیر آن بزرگواران می‌انجامد. از [[سلمان فارسی]]، [[صحابی]] باوفای [[پیامبر خدا]] [[روایت]] شده است که روزی [[خدمت]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} شرفیاب شدم. وقتی دیدگان [[مهربان]] آن [[حضرت]] به من افتاد، فرمود: «ای سلمان! خداوند متعال هر [[پیامبری]] را که فرستاد، برای او [[دوازده جانشین]] قرار داد». عرض کردم: ای پیامبر خدا! این موضوع در [[کتاب آسمانی]] [[تورات]] و [[انجیل]] نیز مطرح شده است. سپس حضرت، [[پیشوایان معصوم]]{{عم}} را معرفی کرد و به بیان گوشه‌ای از فضایل بی‌کران آنها پرداخت. عرضه داشتم: ای پیامبر خدا! [[پدر]] و مادرم به فدایت! [[پاداش]] کسی که آنها را بشناسد، چیست؟ [[پیامبر خدا]] فرمود: «ای سلمان! هر که آنها را به [[حقیقت]] بشناسد و از آنها [[پیروی]] کند و [[دوستدار]] آنها را [[دوست]] بدارد و از [[دشمن]] آنان [[بیزاری]] جوید، همو به [[خدا]] [[سوگند]]، از ماست؛ هر جا که ما وارد شویم، وارد شود و هر جا که ما ساکن شویم، [[سکونت]] گزیند». دوباره پرسیدم: ای پیامبر خدا! آیا می‌شود کسی بی‌آنکه آنان را بشناسد، به آنها [[ایمان]] داشته باشد؟ [[رسول خدا]]{{صل}} فرمود: «نه، ای سلمان!» <ref>بحارالانوار، ج۱۶، ص۹۳، ح۹.</ref>. | لازمه [[پیروی از اهل بیت]] {{عم}}، شناخت آنهاست. البته منظور از این شناخت، شناخت ظاهری و اجمالی نیست، بلکه [[شناختی]] جامع و کامل است که به حرکت در مسیر آن بزرگواران می‌انجامد. از [[سلمان فارسی]]، [[صحابی]] باوفای [[پیامبر خدا]] [[روایت]] شده است که روزی [[خدمت]] [[پیامبر اکرم]] {{صل}} شرفیاب شدم. وقتی دیدگان [[مهربان]] آن [[حضرت]] به من افتاد، فرمود: «ای سلمان! خداوند متعال هر [[پیامبری]] را که فرستاد، برای او [[دوازده جانشین]] قرار داد». عرض کردم: ای پیامبر خدا! این موضوع در [[کتاب آسمانی]] [[تورات]] و [[انجیل]] نیز مطرح شده است. سپس حضرت، [[پیشوایان معصوم]] {{عم}} را معرفی کرد و به بیان گوشه‌ای از فضایل بی‌کران آنها پرداخت. عرضه داشتم: ای پیامبر خدا! [[پدر]] و مادرم به فدایت! [[پاداش]] کسی که آنها را بشناسد، چیست؟ [[پیامبر خدا]] فرمود: «ای سلمان! هر که آنها را به [[حقیقت]] بشناسد و از آنها [[پیروی]] کند و [[دوستدار]] آنها را [[دوست]] بدارد و از [[دشمن]] آنان [[بیزاری]] جوید، همو به [[خدا]] [[سوگند]]، از ماست؛ هر جا که ما وارد شویم، وارد شود و هر جا که ما ساکن شویم، [[سکونت]] گزیند». دوباره پرسیدم: ای پیامبر خدا! آیا می‌شود کسی بی‌آنکه آنان را بشناسد، به آنها [[ایمان]] داشته باشد؟ [[رسول خدا]] {{صل}} فرمود: «نه، ای سلمان!» <ref>بحارالانوار، ج۱۶، ص۹۳، ح۹.</ref>. | ||
[[پیامبر]] [[رحمت]] در این [[حدیث]] [[نورانی]]، [[شناخت اهل بیت]]{{عم}} را اصل مهمی برای [[سعادت]] و [[کمال انسانی]] معرفی می‌کند؛ البته [[شناختی]] [[حقیقی]]، نه صرف [[آگاهی]] از نام و [[نسب]]. | [[پیامبر]] [[رحمت]] در این [[حدیث]] [[نورانی]]، [[شناخت اهل بیت]] {{عم}} را اصل مهمی برای [[سعادت]] و [[کمال انسانی]] معرفی می‌کند؛ البته [[شناختی]] [[حقیقی]]، نه صرف [[آگاهی]] از نام و [[نسب]]. | ||
از [[عبدالله بن عباس]] نیز [[روایت]] شده است که [[پیامبر اسلام]] در [[کلامی]] به [[ارزش]] شناخت اهل بیت{{عم}} در [[روز رستاخیز]] اشاره کرد و فرمود: «ای [[ابن عباس]]! هر که با [[شناخت حق]] آنان در روز رستاخیز وارد صحرای [[محشر]] شود، من دستش را می‌گیرم و وی را وارد [[بهشت]] می‌کنم»<ref>بحارالانوار، ج۳۶، ص۲۸۶، ح۱۰۷.</ref>. | از [[عبدالله بن عباس]] نیز [[روایت]] شده است که [[پیامبر اسلام]] در [[کلامی]] به [[ارزش]] شناخت اهل بیت {{عم}} در [[روز رستاخیز]] اشاره کرد و فرمود: «ای [[ابن عباس]]! هر که با [[شناخت حق]] آنان در روز رستاخیز وارد صحرای [[محشر]] شود، من دستش را می‌گیرم و وی را وارد [[بهشت]] می‌کنم»<ref>بحارالانوار، ج۳۶، ص۲۸۶، ح۱۰۷.</ref>. | ||
[[بدیهی]] است رسیدن به [[شناخت]] حقیقی از [[حجت‌های الهی]] و [[اولیای خدا]]، موجب گام نهادن در راه آنان و پیروی از آن بزرگواران می‌شود و همین پیروی، [[انسان]] را به [[مسیر کمال]] و سعادت و [[نیک‌بختی]] رهنمون می‌سازد، چنان که [[رسول گرامی اسلام]]، ورود وی را به بهشت برین تضمین می‌کند. | [[بدیهی]] است رسیدن به [[شناخت]] حقیقی از [[حجت‌های الهی]] و [[اولیای خدا]]، موجب گام نهادن در راه آنان و پیروی از آن بزرگواران می‌شود و همین پیروی، [[انسان]] را به [[مسیر کمال]] و سعادت و [[نیک‌بختی]] رهنمون می‌سازد، چنان که [[رسول گرامی اسلام]]، ورود وی را به بهشت برین تضمین می‌کند. | ||
[[حموئی]] جوینی، دانشمند معروف [[اهل سنت]] نیز به نقل از [[مقداد]]، [[صحابی بزرگ پیامبر خدا]] در بیان اهمیت و جایگاه شناخت اهل بیت{{عم}} می‌نویسد: «رسول خدا{{صل}} فرمود: {{متن حدیث|مَعْرِفَةُ آلِ مُحَمَّدٍ{{عم}} بَرَاءَةٌ مِنَ النَّارِ}}؛ «شناخت [[آل محمد]]{{صل}} مایه [[رهایی]] از [[آتش دوزخ]] است»<ref>ابراهیم بن محمد حموئی جوینی خراسانی، فرائد السمطین، ج۲، ص۲۵۶، ح۵۲۵.</ref>. | [[حموئی]] جوینی، دانشمند معروف [[اهل سنت]] نیز به نقل از [[مقداد]]، [[صحابی بزرگ پیامبر خدا]] در بیان اهمیت و جایگاه شناخت اهل بیت {{عم}} می‌نویسد: «رسول خدا {{صل}} فرمود: {{متن حدیث|مَعْرِفَةُ آلِ مُحَمَّدٍ {{عم}} بَرَاءَةٌ مِنَ النَّارِ}}؛ «شناخت [[آل محمد]] {{صل}} مایه [[رهایی]] از [[آتش دوزخ]] است»<ref>ابراهیم بن محمد حموئی جوینی خراسانی، فرائد السمطین، ج۲، ص۲۵۶، ح۵۲۵.</ref>. | ||
با توجه به آنچه گفته شد، روش و [[سیره]] [[پیامبر گرامی اسلام]] بر این بود که افراد [[جامعه]] خویش و آیندگان را با [[اهل بیت]] خود آشنا سازد تا [[جوامع بشری]] با شناخت آنان، پیر و راه آنان شوند و در همه زمان‌ها راه [[سعادت]] و کمال را بپیمایند.<ref>[[محمد حسین رحیمیان|رحیمیان، محمد حسین]]، [[اهل بیت از نگاه پیامبر اعظم (کتاب)|اهل بیت از نگاه پیامبر اعظم]] ص ۱۳.</ref>. | با توجه به آنچه گفته شد، روش و [[سیره]] [[پیامبر گرامی اسلام]] بر این بود که افراد [[جامعه]] خویش و آیندگان را با [[اهل بیت]] خود آشنا سازد تا [[جوامع بشری]] با شناخت آنان، پیر و راه آنان شوند و در همه زمان‌ها راه [[سعادت]] و کمال را بپیمایند.<ref>[[محمد حسین رحیمیان|رحیمیان، محمد حسین]]، [[اهل بیت از نگاه پیامبر اعظم (کتاب)|اهل بیت از نگاه پیامبر اعظم]] ص ۱۳.</ref>. | ||