صاحب الزمان: تفاوت میان نسخه‌ها

== مقدمه ==

* از [[القاب]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏ "[[صاحب]] الزّمان" است. این [[لقب]]، در متن [[روایات]] کمتر ذکر شده است؛ ولی در سخن [[یاران]]، [[راویان]] و [[شیعیان]]، فراوان به کار رفته است<ref>[[شیخ طوسی]]، کتاب الغیبة، ص ۲۴۴، ح ۲۱۱ و ص ۲۷۱، ح ۲۳۷</ref>.  

* [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: "و آخرین آن‏ها [[قائم]] به [[حق]]، [[بقیة اللّه]] در [[زمین]] و [[صاحب]] الزّمان است<ref> {{عربی|" وَ آخِرُهُمُ‏ الْقَائِمُ‏ بِالْحَقِ‏ بَقِيَّةُ اللَّهِ‏ فِي‏ الْأَرْضِ‏ وَ صَاحِبُ‏ الزَّمَان‏‏ ‏‏‏‏"}}، [[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۳۴۲، ح ۲۳</ref>.  

* [[فضل بن شاذان]] در کتاب [[فضایل]] از [[پیامبر اکرم]] {{صل}} [[نقل]] کرده است: "هرکس [[دوست]] دارد [[خداوند]] سبحانه و تعالی را در حال کمال [[ایمان]] و [[حسن]] [[اسلام]] [[ملاقات]] کند، پس باید [[حجّت]]، [[صاحب]] الزّمان، [[قائم]]، [[منتظر]] و [[مهدی]] را [[دوست]] داشته باشد"<ref>{{عربی|" مَنْ‏ أَحَبَ‏ أَنْ‏ يَلْقَى‏ اللَّهَ‏ وَ قَدْ كَمُلَ‏ إِيمَانُهُ‏ وَ حَسُنَ‏ إِسْلَامُهُ‏ فَلْيُوَالِ‏ الْحُجَّةَ صَاحِبَ‏ الزَّمَانِ‏ الْقَائِمَ‏ الْمُنْتَظَرَ الْمَهْدِي‏‏‏ ‏‏‏‏"}}، شاذان بن جبرئیل، الفضایل، ص ۱۶۶.</ref>.  

* هریک از [[امامان]] {{عم}}، [[صاحب]] زمان خویشند؛ ولی به اعتبار [[طول عمر]] فراوان [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏ و این‏که مدت زمانی بیش‏تر از سایر [[امامان]] {{عم}} زندگی کرده است، آن حضرت بیشتر به این [[لقب]] شهرت یافته است <ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۲۸۴ - ۲۸۵.</ref>.

== صاحب الزمان در موعودنامه ==

* از [[القاب]] مشهور حضرت است و در [[ادعیه]] و [[زیارات]] و [[احادیث]] مختلف آمده است. در زیارتی که هرروز بعد از [[نماز صبح]]، [[حضرت مهدی]] {{ع}} به آن [[زیارت]] می‌شود آمده است: {{عربی|"اللَّهُمَّ بَلِّغْ مَوْلَايَ صَاحِبَ الزَّمَانِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِ..."}}.  

* در [[احادیث]] فراوانی که از [[اهل بیت]] {{عم}} رسیده نیز عنوان "صاحب الزمان" به [[حضرت مهدی]] {{ع}} اطلاق شده است. [[امام صادق]] {{ع}} فرمودند: {{عربی|"إِنَّ الْغَيْبَةَ سَتَقَعُ بِالسَّادِسِ مِنْ وُلْدِي وَ هُوَ الثَّانِي عَشَرَ مِنَ الْأَئِمَّةِ الْهُدَاةِ بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ {{صل}} أَوَّلُهُمْ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ وَ آخِرُهُمُ الْقَائِمُ بِالْحَقِّ بَقِيَّةُ اللَّهِ فِي الْأَرْضِ وَ صَاحِبُ الزَّمَانِ..."}} یعنی: زود است که ششمین [[فرزند من]] [[غایب]] شود و او [[دوازدهمین امام]] [[هدایتگر]] بعد از [[رسول خدا]] {{صل}} است که نخستین ایشان، [[امیر مؤمنان]] [[علی بن ابی طالب]] {{ع}} است و آخر آن‌ها، [[قائم]] به [[حق]]، بقیه [[خدا]] در [[زمین]] و [[صاحب]] زمان است<ref>کمال الدین، باب ۳۳، ص ۳۴۲.</ref>. از [[طریق عامه]] نیز [[روایات]] بسیاری [[نقل]] شده که در آن‌ها حضرت، با [[لقب]] "صاحب الزمان" نام برده شده است. از جمله "[[قندوزی حنفی]]" در جزء دوم کتاب "[[ینابیع المودة]]" صفحه ۵۱۳، حدیثی را به واسطه [[عبدالله بن مسکان]] از [[امام باقر|حضرت باقر]] و [[امام صادق|حضرت صادق]] و [[امام کاظم|حضرت کاظم]] {{عم}} [[نقل]] کرده که قسمت آخر [[حدیث]] چنین است: {{عربی|"حَتَّى يَنْتَهِيَ إِلَى صَاحِبِ الزَّمَانِ الْمَهْدِىّ..."}}. نخستین کتابی که از طرف علمای [[اهل سنت]] در [[حق]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} نگارش یافته، کتاب "صاحب الزمان" است که آن را [[ابو العنبس]] کوفی نوشته است<ref>روزگار رهایی، ج ۱، ص ۱۵.</ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۴۸.</ref>.

== صاحب الزمان در درسنامه ==

* یکی از [[القاب حضرت مهدی]] {{ع}} "صاحب الزمان" است. این [[لقب]] اگرچه در متن [[روایات]] به ندرت ذکر شده است؛ ولی در زبان [[راویان]] و [[اصحاب]] و [[شیعیان]]، فراوان مورد استفاده قرار گرفته است<ref>کتاب الغیبة، ص ۲۴۴، ح ۲۱۱ و ص ۲۷۱، ح ۲۳۷.</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} می‌فرماید: {{متن حدیث|"... وَ آخِرُهُمُ اَلْقَائِمُ بِالْحَقِّ، بَقِيَّةُ اَللَّهِ فِي اَلْأَرْضِ، وَ صَاحِبُ اَلزَّمَانِ"}}<ref>کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۳۴۲، ح ۲۳.</ref>؛ "و آخرین آنها [[قائم]] به [[حق]]، [[بقیة الله]] در [[زمین]] و صاحب الزمان است". [[فضل بن شاذان]] در کتاب [[فضایل]] از [[پیامبر اکرم]] {{صل}} [[نقل]] کرده است: {{متن حدیث|"وَ مَنْ أَحَبَّ أَنْ يَلْقَى اَللَّهَ وَ قَدْ كَمُلَ إِيمَانُهُ وَ حَسُنَ إِسْلاَمُهُ فَلْيُوَالِ اَلْحُجَّةَ صَاحِبَ اَلزَّمَانِ اَلْقَائِمَ اَلْمُنْتَظَرَ اَلْمَهْدِيَّ..."}}<ref>شاذان بن جبرئیل، الفضایل، ص ۱۶۶.</ref>؛ "هر آن کس که [[دوست]] دارد [[خداوند]] را در حال کمال [[ایمان]] و [[حسن]] [[اسلام]] [[ملاقات]] کند، پس باید [[حجت]]، صاحب الزمان، [[قائم]]، [[منتظر]] و [[مهدی]] را [[دوست]] داشته باشد". اگرچه هریک از [[ائمه]] {{عم}}، [[صاحب]] زمان خویش‌اند؛ ولی به اعتبار [[طول عمر]] فراوان [[حضرت مهدی]] {{ع}} و اینکه مدت زمانی بیشتر از بقیه [[ائمه]] {{عم}} [[زندگی]] کرده است، ایشان بیشتر به این [[لقب]] شهرت یافته است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ص۲۲۵، ۲۲۶.</ref>.

== صاحب الزمان در فرهنگنامه آخرالزمان ==

* به معنی فرمانرواو [[حکمران]] [[الهی]] است که در زمان خود از سوی [[خداوند]] معین شده است. در روایتی [[امام رضا]] {{ع}} فرمود: پیش از آن‌که [[حضرت قائم]] {{ع}} [[قیام]] نماید، جایز نیست که کسی نام مخفی [[حضرت مهدی]] {{ع}} ([[محمد]]) را ببرد، بلکه اگر با [[القاب]] مختلف مثل صاحب‌ الزمان و [[صاحب الرجعة]] از او یاد کنند، جایز خواهد بود، تا [[دشمنان]] او را نشناسند. [[صاحب الرجعة]] یعنی امامی که در زمان او بسیاری از [[مردم]] دوباره زنده خواهند شد و به [[دنیا]] بازخواهند گشت و او کسی است که دوباره پس از [[مرگ]] [[رجعت]] خواهد کرد<ref>[[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]، ص ۸۹.</ref>.