علم غیر ذاتی در قرآن: تفاوت میان نسخهها
جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۵، قسمت دوم
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
خط ۶: | خط ۶: | ||
}} | }} | ||
==معناشناسی== | == معناشناسی == | ||
[[علم]] عیرذاتی [[علمی]] است که به واسطۀ [[تعلیم]] [[خداوند]]، [[انسانهای برگزیده]] میتوانند از آن بهرهمند شوند و چنین علمی، تبعی و نسبت به [[علم خداوند]] موقتی و محدود است<ref>ر.ک. [[حسن مهدیفر|مهدیفر، حسن]]، [[علوم اهل بیت ویژگیها ابعاد و مبادی آن (پایاننامه)|علوم اهل بیت ویژگیها ابعاد و مبادی آن]]، ص۲۴.</ref>. | [[علم]] عیرذاتی [[علمی]] است که به واسطۀ [[تعلیم]] [[خداوند]]، [[انسانهای برگزیده]] میتوانند از آن بهرهمند شوند و چنین علمی، تبعی و نسبت به [[علم خداوند]] موقتی و محدود است<ref>ر. ک. [[حسن مهدیفر|مهدیفر، حسن]]، [[علوم اهل بیت ویژگیها ابعاد و مبادی آن (پایاننامه)|علوم اهل بیت ویژگیها ابعاد و مبادی آن]]، ص۲۴.</ref>. | ||
==[[دلیل قرآنی]] بر غیرذاتی بودن [[علم معصوم]]== | == [[دلیل قرآنی]] بر غیرذاتی بودن [[علم معصوم]] == | ||
در [[آیات قرآن]] به [[صراحت]] تأکید شده است، [[علمی]] که به [[انسانها]] و [[برگزیدگان خداوند]] میرسد، به [[اذن]] و [[خواست الهی]] است و اگر [[خداوند]] نخواهد، دانشی نخواهند داشت: | در [[آیات قرآن]] به [[صراحت]] تأکید شده است، [[علمی]] که به [[انسانها]] و [[برگزیدگان خداوند]] میرسد، به [[اذن]] و [[خواست الهی]] است و اگر [[خداوند]] نخواهد، دانشی نخواهند داشت: | ||
#{{متن قرآن|إِنْ كُلُّ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ إِلَّا آتِي الرَّحْمَنِ عَبْدًا}}<ref>«جز این نیست که هر که در آسمانها و زمین است به بندگی به درگاه (خداوند) بخشنده میآید» سوره مریم، آیه ۹۳.</ref>، در این [[آیه]] به صراحت بر [[وابستگی]] علمی برگزیدگان خداوند تأکید شده است. | #{{متن قرآن|إِنْ كُلُّ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ إِلَّا آتِي الرَّحْمَنِ عَبْدًا}}<ref>«جز این نیست که هر که در آسمانها و زمین است به بندگی به درگاه (خداوند) بخشنده میآید» سوره مریم، آیه ۹۳.</ref>، در این [[آیه]] به صراحت بر [[وابستگی]] علمی برگزیدگان خداوند تأکید شده است. | ||
#{{متن قرآن|وَمَا تَشَاءُونَ إِلَّا أَنْ يَشَاءَ اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ}}<ref>«و جز آنچه خواست خداوند پروردگار جهانیان است؛ نخواهید» سوره تکویر، آیه ۲۹.</ref>، همه [[مخلوقات]]، [[بندگان]] خداوند متعالاند و [[توان]] انجام کاری را جز به [[اراده]] او ندارند. | #{{متن قرآن|وَمَا تَشَاءُونَ إِلَّا أَنْ يَشَاءَ اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ}}<ref>«و جز آنچه خواست خداوند پروردگار جهانیان است؛ نخواهید» سوره تکویر، آیه ۲۹.</ref>، همه [[مخلوقات]]، [[بندگان]] خداوند متعالاند و [[توان]] انجام کاری را جز به [[اراده]] او ندارند. | ||
#در آیهای دیگر خداوند به صراحت به [[رسول اکرم]]{{صل}} بیان میکند، [[علوم]] ایشان کاملاً وابسته به خداوند است و اگر او نخواهد، وحیای بر آن [[حضرت]] نازل نخواهد شد: {{متن قرآن|وَلَئِنْ شِئْنَا لَنَذْهَبَنَّ بِالَّذِي أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ ثُمَّ لَا تَجِدُ لَكَ بِهِ عَلَيْنَا وَكِيلًا}}<ref>«و اگر بخواهیم بیگمان آنچه را بر تو وحی کردهایم از میان میبریم آنگاه تو در برابر ما برای خود در آن باره نگهبانی نخواهی یافت» سوره اسراء، آیه ۸۶.</ref>. | # در آیهای دیگر خداوند به صراحت به [[رسول اکرم]] {{صل}} بیان میکند، [[علوم]] ایشان کاملاً وابسته به خداوند است و اگر او نخواهد، وحیای بر آن [[حضرت]] نازل نخواهد شد: {{متن قرآن|وَلَئِنْ شِئْنَا لَنَذْهَبَنَّ بِالَّذِي أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ ثُمَّ لَا تَجِدُ لَكَ بِهِ عَلَيْنَا وَكِيلًا}}<ref>«و اگر بخواهیم بیگمان آنچه را بر تو وحی کردهایم از میان میبریم آنگاه تو در برابر ما برای خود در آن باره نگهبانی نخواهی یافت» سوره اسراء، آیه ۸۶.</ref>. | ||
#و یا در برخی از [[آیات]] آمده است: {{متن قرآن|عَالِمُ الْغَيْبِ فَلَا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا إِلَّا مَنِ ارْتَضَى مِنْ رَسُولٍ}}<ref>«او دانای نهان است پس هیچ کس را بر نهان خویش آگاه نمیکند جز فرستادهای را که بپسندد» سوره جن، آیه ۲۶ ـ ۲۷.</ref> و یا {{متن قرآن|تِلْكَ مِنْ أَنْبَاءِ الْغَيْبِ نُوحِيهَا إِلَيْكَ}}<ref>«این از خبرهای غیب است که ما به تو وحی میکنیم» سوره هود، آیه ۴۹.</ref>.<ref>ر.ک: [[سید علی هاشمی (زاده ۱۳۵۲)|هاشمی، سید علی]]، [[قلمرو علوم برگزیدگان خداوند در قرآن (مقاله)|قلمرو علوم برگزیدگان خداوند در قرآن]]، ص۲۷۶.</ref> | # و یا در برخی از [[آیات]] آمده است: {{متن قرآن|عَالِمُ الْغَيْبِ فَلَا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا إِلَّا مَنِ ارْتَضَى مِنْ رَسُولٍ}}<ref>«او دانای نهان است پس هیچ کس را بر نهان خویش آگاه نمیکند جز فرستادهای را که بپسندد» سوره جن، آیه ۲۶ ـ ۲۷.</ref> و یا {{متن قرآن|تِلْكَ مِنْ أَنْبَاءِ الْغَيْبِ نُوحِيهَا إِلَيْكَ}}<ref>«این از خبرهای غیب است که ما به تو وحی میکنیم» سوره هود، آیه ۴۹.</ref>.<ref>ر. ک: [[سید علی هاشمی (زاده ۱۳۵۲)|هاشمی، سید علی]]، [[قلمرو علوم برگزیدگان خداوند در قرآن (مقاله)|قلمرو علوم برگزیدگان خداوند در قرآن]]، ص۲۷۶.</ref> | ||
باید توجه داشت اگر برخی از آیات، [[علم غیب]] را از غیر خداوند [[نفی]] میکنند منظورشان [[علم غیب ذاتی]] است نه غیرذاتی، چه اینکه منظور از آیاتی که علم غیب را برای غیرخداوند [[اثبات]] میکنند، علم غیب غیرذاتی است لذا تعارضی میان آیات قرآن وجود ندارد<ref>ر.ک: [[مصطفی سلطانی|سلطانی، مصطفی]]، [[امامت از دیدگاه امامیه و زیدیه (کتاب)|امامت از دیدگاه امامیه و زیدیه]]، ص۶۹.</ref>. | باید توجه داشت اگر برخی از آیات، [[علم غیب]] را از غیر خداوند [[نفی]] میکنند منظورشان [[علم غیب ذاتی]] است نه غیرذاتی، چه اینکه منظور از آیاتی که علم غیب را برای غیرخداوند [[اثبات]] میکنند، علم غیب غیرذاتی است لذا تعارضی میان آیات قرآن وجود ندارد<ref>ر. ک: [[مصطفی سلطانی|سلطانی، مصطفی]]، [[امامت از دیدگاه امامیه و زیدیه (کتاب)|امامت از دیدگاه امامیه و زیدیه]]، ص۶۹.</ref>. | ||
== پرسشهای وابسته == | == پرسشهای وابسته == |