پرش به محتوا

علی بن ابی‌حمزه بطائنی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[علی بن ابی‌حمزه بطائنی در معارف و سیره رضوی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[علی بن ابی‌حمزه بطائنی در معارف و سیره رضوی]]| پرسش مرتبط  = }}


==مقدمه==
== مقدمه ==
[[ابوالحسن علی بن سالم بطائنی کوفی انصاری]] از [[موالی]] [[انصار]] بود و نسبت انصاری او بدین سبب است.<ref>رجال البرقی ۲۵.</ref> [[شیخ طوسی]] بطائنی را [[اهل کوفه]] و از [[اصحاب امام صادق]] و [[امام کاظم]]{{ع}} به شمار آورده است.<ref>رجال الطوسی ۲۴۲ و ۳۵۳.</ref> بطائنی به جز آن دو [[امام]]، از برخی [[راویان]] چون [[ابوبصیر اسدی]]، [[اخطل کاهلی]] و [[شعیب عقرقوفی]] نیز [[روایت]] کرده است.<ref>اختیار معرفة الرجال ۲۰۲، ۴۴۲ و ۴۴۸.</ref>  
[[ابوالحسن علی بن سالم بطائنی کوفی انصاری]] از [[موالی]] [[انصار]] بود و نسبت انصاری او بدین سبب است.<ref>رجال البرقی ۲۵.</ref> [[شیخ طوسی]] بطائنی را [[اهل کوفه]] و از [[اصحاب امام صادق]] و [[امام کاظم]] {{ع}} به شمار آورده است.<ref>رجال الطوسی ۲۴۲ و ۳۵۳.</ref> بطائنی به جز آن دو [[امام]]، از برخی [[راویان]] چون [[ابوبصیر اسدی]]، [[اخطل کاهلی]] و [[شعیب عقرقوفی]] نیز [[روایت]] کرده است.<ref>اختیار معرفة الرجال ۲۰۲، ۴۴۲ و ۴۴۸.</ref>  


وی در گذشته از [[شاگردان]] خاص [[ابوبصیر یحیی بن قاسم اسدی]] بود و از راویان درجه اول او شناخته می‌‌شد و به سبب اینکه [[ابوبصیر]] از [[بینایی]] [[محروم]] بود، به عنوان [[قائد]] و عصاکش وی نیز او را [[خدمت]] می‌‌نمود. بطائنی شاگردان و راویانی را نیز [[تربیت]] کرده که از آن میان باید به افرادی همچون [[محمد بن زیاد]]، [[محمد بن ابی عمیر]] و [[احمد بن حسن میثمی]] اشاره کرد.<ref>رجال النجاشی ۲/۶۹.</ref>
وی در گذشته از [[شاگردان]] خاص [[ابوبصیر یحیی بن قاسم اسدی]] بود و از راویان درجه اول او شناخته می‌‌شد و به سبب اینکه [[ابوبصیر]] از [[بینایی]] [[محروم]] بود، به عنوان [[قائد]] و عصاکش وی نیز او را [[خدمت]] می‌‌نمود. بطائنی شاگردان و راویانی را نیز [[تربیت]] کرده که از آن میان باید به افرادی همچون [[محمد بن زیاد]]، [[محمد بن ابی عمیر]] و [[احمد بن حسن میثمی]] اشاره کرد.<ref>رجال النجاشی ۲/۶۹.</ref>


بطائنی از سابقه درخشان و روشنی برخوردار است، اما سرانجامِ وی به توقف در [[امامت امام کاظم]]{{ع}} منتهی شد و از سران [[واقفیه]] گشت.<ref>الفهرست (طوسی) ۹۶.</ref> بر پایه روایاتی چند که [[کشی]] آنها را نقل کرده، بطائنی سرانجام خوبی نداشته و چه بسا مورد [[لعن]] و [[نفرین]] واقع شده است.
بطائنی از سابقه درخشان و روشنی برخوردار است، اما سرانجامِ وی به توقف در [[امامت امام کاظم]] {{ع}} منتهی شد و از سران [[واقفیه]] گشت.<ref>الفهرست (طوسی) ۹۶.</ref> بر پایه روایاتی چند که [[کشی]] آنها را نقل کرده، بطائنی سرانجام خوبی نداشته و چه بسا مورد [[لعن]] و [[نفرین]] واقع شده است.


[[کشی]] می‌‌نویسد: [[امام کاظم]]{{ع}} بطائنی و [[اصحاب]] او را به درازگوشان [[تشبیه]] کرده است. نیز در روایتی آمده است که [[امام رضا]]{{ع}} پس از [[مرگ]] بطائنی به برخی از اصحاب فرمودند: بطائنی به دلیل آنکه [[واقفی]] بود، مورد [[عذاب الهی]] قرار گرفت و قبرش پُر از [[آتش]] گردید.
[[کشی]] می‌‌نویسد: [[امام کاظم]] {{ع}} بطائنی و [[اصحاب]] او را به درازگوشان [[تشبیه]] کرده است. نیز در روایتی آمده است که [[امام رضا]] {{ع}} پس از [[مرگ]] بطائنی به برخی از اصحاب فرمودند: بطائنی به دلیل آنکه [[واقفی]] بود، مورد [[عذاب الهی]] قرار گرفت و قبرش پُر از [[آتش]] گردید.


برخی [[روایات]] نیز بر آن دلالت دارد که گویا بطائنی به سبب آنکه [[نماینده]] [[مالی]] امام کاظم{{ع}} بوده و [[اموال]] فراوانی نزد وی و گروهی دیگر باقی مانده بود و قصد تحویل اموال به امام بعدی یعنی امام رضا{{ع}} را نداشتند، [[دست]] به چنین توطئه‌ای زده و قائل به توقف [[امامت]] در امام کاظم{{ع}} به عنوان [[آخرین امام]] [[شیعه]] شدند و [[امامت امام رضا]]{{ع}} را نپذیرفتند.<ref>اختیار معرفة الرجال ۴۰۳ و ۴۰۵.</ref>
برخی [[روایات]] نیز بر آن دلالت دارد که گویا بطائنی به سبب آنکه [[نماینده]] [[مالی]] امام کاظم {{ع}} بوده و [[اموال]] فراوانی نزد وی و گروهی دیگر باقی مانده بود و قصد تحویل اموال به امام بعدی یعنی امام رضا {{ع}} را نداشتند، [[دست]] به چنین توطئه‌ای زده و قائل به توقف [[امامت]] در امام کاظم {{ع}} به عنوان [[آخرین امام]] [[شیعه]] شدند و [[امامت امام رضا]] {{ع}} را نپذیرفتند.<ref>اختیار معرفة الرجال ۴۰۳ و ۴۰۵.</ref>


[[تاریخ]] و محل [[وفات]] بطائنی به [[درستی]] روشن نیست، ولی با توجه به آنچه بیان گردید به احتمال زیاد در اواخر [[قرن دوم]] یا اوایل [[قرن سوم]] رخ داده است. [[ابن شهرآشوب]] به نقل از [[حسن بن علی وشاء]]، [[حدیثی]] [[روایت]] کرده که از آن برداشت می‌‌شود که وی در زمان [[امام رضا]]{{ع}} در [[کوفه]] در گذشته و در همان جا به [[خاک]] سپرده شده است.<ref>مناقب آل ابی طالب ۴/۳۶۶.</ref> آثار بطائنی از این قرارند: الصلاة الزکاة التفسیر کتابی جامع در [[ابواب فقه]]<ref> رجال النجاشی ۲/۶۹.</ref> و اصل<ref> معالم العلماء ۶۷.</ref>.<ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص۵۳۲-۵۳۳.</ref>
[[تاریخ]] و محل [[وفات]] بطائنی به [[درستی]] روشن نیست، ولی با توجه به آنچه بیان گردید به احتمال زیاد در اواخر [[قرن دوم]] یا اوایل [[قرن سوم]] رخ داده است. [[ابن شهرآشوب]] به نقل از [[حسن بن علی وشاء]]، [[حدیثی]] [[روایت]] کرده که از آن برداشت می‌‌شود که وی در زمان [[امام رضا]] {{ع}} در [[کوفه]] در گذشته و در همان جا به [[خاک]] سپرده شده است.<ref>مناقب آل ابی طالب ۴/۳۶۶.</ref> آثار بطائنی از این قرارند: الصلاة الزکاة التفسیر کتابی جامع در [[ابواب فقه]]<ref> رجال النجاشی ۲/۶۹.</ref> و اصل<ref> معالم العلماء ۶۷.</ref>.<ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص۵۳۲-۵۳۳.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش