پرش به محتوا

قسط در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲
جز
خط ۶: خط ۶:
| پرسش مرتبط  = قسط (پرسش)
| پرسش مرتبط  = قسط (پرسش)
}}
}}
==مقدمه==
== مقدمه ==
واژه [[قسط]] در [[قرآن]] ۲۳ بار به مناسبت‌های مختلف به کار رفته و در آن جنبه‌های مختلف معنایی در آن بیان شده است. تفاوت [[قسط]] با [[عدالت]] چیست‌؟ در لغت [[قسط]] به معنای حصّة و نصیب آمده است. {{عربی|یقال: أخذ کلّ واحد من الشرکاء قسطه و تقسّطوا الشیء بینهم: تُقسّمُوه علی العدل و السواء}}. اما تفاوتی که میان این واژه و [[عدل]] وجود دارد، [[قسط]] [[نصیبی]] است که از روی [[عدالت]] باشد، و جمع آن اقساط است. چنان‌که در [[آیه]]: {{متن قرآن|لِيَجْزِيَ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ بِالْقِسْطِ}}<ref>«تا به آنان که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند، دادگرانه پاداش دهد» سوره یونس، آیه ۴.</ref> به همین معنا به کار رفته است. قِسط (به کسر اول) به معنای [[عدل]] و به [[فتح]] آن، به معنای [[ظلم]] و [[انحراف]] است. راغب گفته: اقساط آن است که نصیب دیگری را بدهی و آن [[انصاف]] است، لذا گفته‌اند: {{عربی|اَقسَطَ: إذا عَدَلَ}}. {{متن قرآن|وَأَقْسِطُوا إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ}}<ref>«و دادگری ورزید که خداوند دادگران را دوست می‌دارد» سوره حجرات، آیه ۹.</ref> یعنی [[عدالت]] کنید که [[خدا]] برپاکنندگانش را [[دوست]] دارد؛ چنان‌که گفته شده، [[قسط]] از مصادری است که [[وصف]] واقع می‌شود، مفرد و جمع در آن یکسان است؛ در [[آیه]]: {{متن قرآن|وَنَضَعُ الْمَوَازِينَ الْقِسْطَ لِيَوْمِ الْقِيَامَةِ}}<ref>«و روز رستخیز ترازوهای دادگری را می‌نهیم» سوره انبیاء، آیه ۴۷.</ref> [[قسط]] صفت [[موازین]] آمده است، یعنی در [[قیامت]] میزان‌های [[عدالت]] می‌نهیم<ref>مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۲۵.</ref>.
واژه [[قسط]] در [[قرآن]] ۲۳ بار به مناسبت‌های مختلف به کار رفته و در آن جنبه‌های مختلف معنایی در آن بیان شده است. تفاوت [[قسط]] با [[عدالت]] چیست‌؟ در لغت [[قسط]] به معنای حصّة و نصیب آمده است. {{عربی|یقال: أخذ کلّ واحد من الشرکاء قسطه و تقسّطوا الشیء بینهم: تُقسّمُوه علی العدل و السواء}}. اما تفاوتی که میان این واژه و [[عدل]] وجود دارد، [[قسط]] [[نصیبی]] است که از روی [[عدالت]] باشد، و جمع آن اقساط است. چنان‌که در [[آیه]]: {{متن قرآن|لِيَجْزِيَ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ بِالْقِسْطِ}}<ref>«تا به آنان که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند، دادگرانه پاداش دهد» سوره یونس، آیه ۴.</ref> به همین معنا به کار رفته است. قِسط (به کسر اول) به معنای [[عدل]] و به [[فتح]] آن، به معنای [[ظلم]] و [[انحراف]] است. راغب گفته: اقساط آن است که نصیب دیگری را بدهی و آن [[انصاف]] است، لذا گفته‌اند: {{عربی|اَقسَطَ: إذا عَدَلَ}}. {{متن قرآن|وَأَقْسِطُوا إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ}}<ref>«و دادگری ورزید که خداوند دادگران را دوست می‌دارد» سوره حجرات، آیه ۹.</ref> یعنی [[عدالت]] کنید که [[خدا]] برپاکنندگانش را [[دوست]] دارد؛ چنان‌که گفته شده، [[قسط]] از مصادری است که [[وصف]] واقع می‌شود، مفرد و جمع در آن یکسان است؛ در [[آیه]]: {{متن قرآن|وَنَضَعُ الْمَوَازِينَ الْقِسْطَ لِيَوْمِ الْقِيَامَةِ}}<ref>«و روز رستخیز ترازوهای دادگری را می‌نهیم» سوره انبیاء، آیه ۴۷.</ref> [[قسط]] صفت [[موازین]] آمده است، یعنی در [[قیامت]] میزان‌های [[عدالت]] می‌نهیم<ref>مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۹، ص۲۵.</ref>.


۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش