قضاوت امام علی: تفاوت میان نسخه‌ها

| مداخل مرتبط = [[قضاوت امام علی در تاریخ اسلامی]]

'''قضاوت‌های علی''' [[قضاوت]]، [[داوری]] و [[فصل خصومت]]، [[علم]] و درایتی فوق‌العاده می‌طلبد و شناختی دقیق از [[حکم خدا]] و موضوع [[داوری]] و [[استقلال]] [[رأی]] و مبنا قرار دادن [[حق]] و [[عدالت]]. همۀ اینها در [[امام علی|امیر مؤمنان]] {{ع}} در بالاترین حدّ وجود داشت و او در [[قضاوت]] نیز "[[برترین]]" بود و قضاوت‌های شگفت و حیرت‌آور او [[دلیل]] این ادّعاست<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۴۸۸.</ref>.

== مقدمه ==

* [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]] {{صل}} فرمود: {{عربی|أقضی امّتی علیّ بن أبی طالب}}، [[برترین]] شما در [[قضاوت]]، [[امام علی|علی بن ابی طالب]] است. این [[حدیث]]، با عبارت‌های گوناگون در منابع فراوانی آمده است<ref>موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ج ۱۱ ص ۷</ref> و از [[برترین]] فضیلت‌های آن [[حضرت]] به شمار می‌رود. نمونه‌های عجیب قضاوت‌های [[امام]]، آن‌قدر زیاد و فوق‌العاده است که کتاب‌های مستقلّی دربارۀ آنها نوشته شده و در [[منابع حدیثی]] و [[تاریخی]] نیز انبوهی از این داوری‌ها آمده است. بعضی از آنها مربوط به عصر [[پیامبر]] است، برخی در زمان خلفای پس از [[پیامبر]] و بخش عمده اختصاص به دوران [[حکومت]] او دارد. [[حق]] را به حق‌دار رساندن و [[کشف]] واقعیّت در خصومت‌ها و فیصله دادن در امور پیچیده و [[داوری]] عادلانه از ویژگی‌های [[قضاوت]] آن [[حضرت]] است. آن [[حضرت]] در دوران [[خلافت]] در [[مسجد کوفه]] می‌نشست و به [[داوری]] می‌پرداخت. محلّ خاص آن قضاوت‌ها با عنوان [[دکة القضاء]] هم‌اکنون نیز باقی است. در موارد متعدّدی نیز صحنه‌هایی پیش می‌آمد که [[عمر]] در دوران خلافتش از [[قضاوت]] عاجز می‌شد یا [[داوری]] [[نادرست]] می‌کرد، [[امام علی|علی]] {{ع}} وارد میدان می‌شد و [[قضاوت]] به [[حق]] می‌کرد. تعبیر {{عربی|«لو لا علیّ لهلک عمر»}} که از گفته‌های مکرّر [[عمر]] است، نتیجۀ چنین صحنه‌های اعجاب‌آور است.<ref>در زمینۀ قضاوت‌های آن حضرت از جمله ر. ک: «بحار الأنوار»، ج ۴۰ ص ۲۱۸ تا ۳۱۷، «موسوعة الامام علی بن ابی طالب»، ج ۱۱ ص ۷ تا ۵۹، «قضاوت‌های امیر المؤمنین» و «قضاء امیر المؤمنین» شیخ محمّد تقی شوشتری، «قضاوتهای امیر المؤمنین» ذبیح اللّه محلاّتی، «قضاوتهای محیّر العقول»، سیّد محسن العاملی، «قضاء امیر المؤمنین»</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۴۸۸.</ref>.