قمار در جامعه‌شناسی اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

}}

[[قماربازی]]

یکی دیگر از راه‌های غیرمجاز کسب [[ثروت]] و از جمله مصداق‌های بارز “اکل [[مال]] به باطل” قماربازی است. “قمار” به عنوان یک فعالیت [[اقتصادی]] غیرعقلایی دارای جنبه‌های تفریحی و [[سرگرمی]] - هر چند البته جنبه‌های تفریحی و سرگرمی آن غالباً تحت‌الشعاع جنبه‌های اقتصادی آن قرار می‌گیرد - علاوه بر پیامدهای [[سوء]] [[اخلاقی]] و [[اجتماعی]] همچون زمینه‌سازی برای [[تحمیل]] هیجان‌های آنی، ایجاد [[دشمنی]] و [[کینه‌ورزی]] و در مواردی [[تعارض]] و درگیری و احیاناً [[قتل]] و خودکشی، کاهش [[انگیزه]] برای تحرک و [[پویایی]] فعال و سازنده، سوق‌یابی به ذهنیت‌های تقدیری و [[توسل]] به شانس و اقبال و گمانه‌زنی‌های واهی، چرخه اقتصادی و روند عادی فعالیت‌های مادی و تبادل ثروت بر اساس [[قواعد]] متعارف را مختل می‌سازد. عده‌ای در یک چشم برهم زدن، همه مایملک خود را از کف داده و به [[خاک]] سیاه می‌نشینند و طرف مقابل آنها با کمترین [[زحمت]] و با [[اعمال]] برخی تدبیر‌های زیرکانه، به ثروت بادآورده دست می‌یابند. چنین موقعیتی، به‌رغم بالا بودن نصاب ریسک آن، برای بسیاری می‌تواند وسوسه‌انگیز و ترغیب‌کننده باشد. تردیدی نیست شیوع این سنخ مجاری کسب، پیامدهای بسیار ویرانگری برای [[جامعه]] به دنبال دارد و تقریباً هیچ جامعه‌ای، قمار را به اشکال و [[صور]] مختلف آن به عنوان یک شیوه مقبول و مجاز برای فعالیت اقتصادی در کنار سایر شیوه‌ها و مجاری عموماً پذیرفته شده، توصیه و تجویز نکرده است. در [[قرآن]]، از قمار به “میسر” به معنای پسر و [[آسانی]] تعبیر شده است.

[[تفسیر نمونه]] نیز در بیان برخی آثار قمار می‌نویسد: بسیاری از قماربازان به علت اینکه گاهی برنده می‌شوند و در یک [[ساعت]] ممکن است هزاران تومان [[سرمایه]] دیگران را به جیب خود بریزند، حاضر نمی‌شوند به کارهای تولیدی و [[اقتصادی]] تن بدهند و در نتیجه چرخ‌های تولیدی و اقتصادی به همان نسبت تنگ می‌شود، و درست اگر دقت کنیم می‌بینیم که تمام قماربازان و عائله آنها سربار [[اجتماع]] هستند<ref>ناصر مکارم شیرازی و دیگران، تفسیر نمونه، ج۲، ص۱۲۸.</ref>.

# [[نهی]] از قمار به عنوان یک [[عمل شیطانی]]: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالْأَنْصَابُ وَالْأَزْلَامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ}}<ref>«ای مؤمنان! جز این نیست که شراب و قمار و انصاب و ازلام، پلیدی (و) کار شیطان است پس، از آنها دوری گزینید باشد که رستگار گردید» سوره مائده، آیه ۹۰.</ref>.

# [[قمار]] زمینه‌ساز بروز [[دشمنی‌ها]] و بازدارنده از [[عبادت]] [[خداوند]]: {{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ الشَّيْطَانُ أَنْ يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ فِي الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ وَيَصُدَّكُمْ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَعَنِ الصَّلَاةِ فَهَلْ أَنْتُمْ مُنْتَهُونَ}}<ref>«شیطان، تنها بر آن است تا با شراب و قمار میان شما دشمنی و کینه افکند و از یاد خداوند و از نماز بازتان دارد؛ اکنون آیا دست می‌کشید؟» سوره مائده، آیه ۹۱.</ref>.<ref>[[سید حسین شرف‌الدین|شرف‌الدین، سید حسین]]، [[ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم (کتاب)|ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم]]، ص ۵۰۰.</ref>