مشفق در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
وظیفهٔ شمارهٔ ۵، قسمت دوم
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
}} | }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
اصل آن "شفق" به معنای رقّت و نازک‌دلی<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۱۹۷.</ref>، [[رخوت]] و [[ضعف]] و نازکی<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۶، ص۸۶.</ref> در مقابل شدت و [[غلظت]]. در حالت وصفی یا اسنادی به مفهومی آمیخته از [[عنایت]] با [[ترس]] دلالت دارد. گاهی با {{متن قرآن|مِنَ}} متعدی می‌شود و مفهوم ترس در آن ظاهر و غالب می‌گردد؛ مانند {{متن قرآن|وَهُمْ مِنَ السَّاعَةِ مُشْفِقُونَ}}<ref>«آنان که از پروردگارشان در نهان می‌هراسند و از رستخیز می‌ترسند» سوره انبیاء، آیه ۴۹.</ref> و در صورتی که با {{متن قرآن|فِي}} متعدد شود، معنای عنایت در آن اظهر است {{متن قرآن|إِنَّا كُنَّا قَبْلُ فِي أَهْلِنَا مُشْفِقِينَ}}<ref>«می‌گویند: ما پیش از این در میان خانواده خویش ترسان بودیم» سوره طور، آیه ۲۶.</ref><ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۴۵۸.</ref>، [[شفقت]] از همین مادّه به معنای ترس ناصح از [[نصیحت]] بر منصوح آمده است<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۵، ص۴۴.</ref>. | اصل آن "شفق" به معنای رقّت و نازک‌دلی<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۱۹۷.</ref>، [[رخوت]] و [[ضعف]] و نازکی<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۶، ص۸۶.</ref> در مقابل شدت و [[غلظت]]. در حالت وصفی یا اسنادی به مفهومی آمیخته از [[عنایت]] با [[ترس]] دلالت دارد. گاهی با {{متن قرآن|مِنَ}} متعدی می‌شود و مفهوم ترس در آن ظاهر و غالب می‌گردد؛ مانند {{متن قرآن|وَهُمْ مِنَ السَّاعَةِ مُشْفِقُونَ}}<ref>«آنان که از پروردگارشان در نهان می‌هراسند و از رستخیز می‌ترسند» سوره انبیاء، آیه ۴۹.</ref> و در صورتی که با {{متن قرآن|فِي}} متعدد شود، معنای عنایت در آن اظهر است {{متن قرآن|إِنَّا كُنَّا قَبْلُ فِي أَهْلِنَا مُشْفِقِينَ}}<ref>«می‌گویند: ما پیش از این در میان خانواده خویش ترسان بودیم» سوره طور، آیه ۲۶.</ref><ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۴۵۸.</ref>، [[شفقت]] از همین مادّه به معنای ترس ناصح از [[نصیحت]] بر منصوح آمده است<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۵، ص۴۴.</ref>. | ||
{{متن قرآن|وَالَّذِينَ آمَنُوا مُشْفِقُونَ مِنْهَا وَيَعْلَمُونَ أَنَّهَا الْحَقُّ}}<ref>«آنان که بدان ایمان ندارند آن را به شتاب می‌جویند و مؤمنان از آن در هراسند و می‌دانند که راستین است، آگاه باش! آنان که درباره رستخیز چالش می‌ورزند | {{متن قرآن|وَالَّذِينَ آمَنُوا مُشْفِقُونَ مِنْهَا وَيَعْلَمُونَ أَنَّهَا الْحَقُّ}}<ref>«آنان که بدان ایمان ندارند آن را به شتاب می‌جویند و مؤمنان از آن در هراسند و می‌دانند که راستین است، آگاه باش! آنان که درباره رستخیز چالش می‌ورزند در گمراهی ژرفند» سوره شوری، آیه ۱۸.</ref>. | ||
شفقت در هر دو مفهوم "عنایت" و "هراس" در جنبه [[معنوی]] برای [[سعادت انسان]] و اطرافیان اوست و در [[قرآن کریم]] [[ستایش]] شده است. [[هراس]] و [[خوف]] از [[قیامت]] و [[آخرت]] از اصول راهنمای [[انسانی]] است تا در [[زندگی]] خود جانب [[تقوا]] و [[عدالت]] را رعایت نماید و [[حقوق]] دیگران را محترم بشمارد؛ همچنین شفقت به [[خانواده]] و [[فرزندان]] اقتضا دارد، به [[سعادت]] آنان اهمیت بدهد و برای [[نجات]] آنان از [[مهلکه]] [[گمراهی]]، [[نیکوترین]] [[معاشرت]] را داشته باشد و دعوت‌کننده آنان به [[نیکی]] و [[حق]] باشد<ref>ر.ک: سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۹، ص۱۴-۱۵.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۴۷۹-۴۸۰.</ref> | شفقت در هر دو مفهوم "عنایت" و "هراس" در جنبه [[معنوی]] برای [[سعادت انسان]] و اطرافیان اوست و در [[قرآن کریم]] [[ستایش]] شده است. [[هراس]] و [[خوف]] از [[قیامت]] و [[آخرت]] از اصول راهنمای [[انسانی]] است تا در [[زندگی]] خود جانب [[تقوا]] و [[عدالت]] را رعایت نماید و [[حقوق]] دیگران را محترم بشمارد؛ همچنین شفقت به [[خانواده]] و [[فرزندان]] اقتضا دارد، به [[سعادت]] آنان اهمیت بدهد و برای [[نجات]] آنان از [[مهلکه]] [[گمراهی]]، [[نیکوترین]] [[معاشرت]] را داشته باشد و دعوت‌کننده آنان به [[نیکی]] و [[حق]] باشد<ref>ر. ک: سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۹، ص۱۴-۱۵.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۴۷۹-۴۸۰.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||