نفی اتحاد خدا با غیر: تفاوت میان نسخه‌ها

== مقدمه ==

* گروهی از صوفیان معتقدند که [[آدمی]] با طی مراحلی می‌تواند چنان به [[خدا]] نزدیک گردد که با او یکی شود. برخی از آنان در این [[عقیده]] چنان راه [[افراط]] در پیش گرفته‌اند که گویند، [[خداوند]] عین وجود است و هر موجودی، [[خدا]] است. [[مسیحیان]] نیز با [[عقیده]] [[تثلیث]]، [[معتقد]] به [[اتحاد]] [[خدا]] با [[حضرت مسیح]] {{ع}} هستند<ref>نهج الحق‌، ۵۷؛ دلائل الصدق‌، ۱/ ۲۴۱؛ قواعد المرام‌، ۷۴؛ مخاطرات فی الالهیات‌، ۱/ ۵۴.</ref>. [[شیعه]] این [[عقیده]] را نمی‌پذیرد و [[اتحاد]] [[خدا]] با غیر- خواه با مجموعه [[خلقت]] و خواه با کسانی خاص- را ناممکن می‌داند. علمای [[شیعه]] در آثار خویش آن گاه که از [[صفات الهی]] بحث می‌کنند، بدین موضوع پرداخته و دلائلی برای آن آورده‌اند. بنابر [[عقیده شیعه]] اگر مراد از [[اتحاد]]، ترکیب و امتزاج یا تبدل صورت دو شی‌ء است، لازمه آن [[انفعال]] و ترکیب و تغییر است و [[ذات مقدس الهی]] از این منزه و پیراسته است. [[انفعال]] و ترکیب و تغییر، مستلزم [[نقص]] و [[حاجت]] است و این با [[وجوب]] وجود [[خداوند]] سازگار نیست. اگر مراد، تبدل دو شی‌ء به شی‌ء [[واحد]] است، این نه برای [[خداوند]] تحقق می‌پذیرد و نه برای موجودات دیگر<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 448-449.</ref>.

* اینکه برای [[خدا]] تحقق نمی‌پذیرد، بدین روی است که [[وجوب]] وجود تنها منحصر به [[خداوند]] است و موجودات دیگر، ممکن الوجودند. در فرض [[اتحاد]] [[واجب]] و ممکن چند صورت تصورپذیر است: یا هر دو پس از [[اتحاد]]، موجودند که در این صورت، اتحادی رخ نداده است و یا یکی موجود است و دیگری معدوم. در این صورت یا ممکن، معدوم است که [[اتحاد]] رخ نداده است و یا [[واجب]]، معدوم است که این نیز محال است. بدین سان، [[اتحاد]] [[خداوند]] با غیر، محال [[عقلی]] است<ref>کشف المراد، ۲۹۳؛ مناهج الیقین‌، ۳۲۳؛ قواعد المرام‌، ۷۴؛ نهج‌الحق و کشف‌الصدق‌، ۵۷؛ پیام قرآن‌، ۴/ ۲۸۳؛ ارشاد الطالبین‌، ۲۳۸؛ الالهیات، ۲/ ۱۱۱.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 449.</ref>.