سنین بن فرقد سلمی: تفاوت میان نسخه‌ها

سنین بن فرقد سلمی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۳۳

۷ بایت اضافه‌شده ، ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲

جز

وظیفهٔ شمارهٔ ۵، قسمت دوم

دیداریویکی‌متن

HeydariBot

۱۱۸٬۲۸۱

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[سنین بن فرقد سلمی در تراجم و رجال]] - [[سنین بن فرقد سلمی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
-==مقدمه==
+== مقدمه ==
 نام او سُنَین (به ضم سین) گفته شده و قرائت سَنین و سُنَیّن<ref>بخاری، ج۴، ص۲۰۹؛ مغلطای، إکمال تهذیب الکمال، ج۶، ص۱۲۶.</ref> نادر است. نام پدرش نیز به [[اختلاف]] فَرقَد<ref>ابن ماکولا، ج۴، ص۳۷۷؛ ابن حجر، تهذیب، ج۴، ص۲۱۵.</ref> و واقد<ref>ابن حبان، تاریخ الصحابه، ص۱۲۶.</ref> نوشته شده که منشأ اختلاف می‌تواند تصحیف باشد. افزون بر نسبت سُلمی، او را ضُمری و سَلیطی نیز خوانده‌اند<ref>ابن سعد، ج۵، ص۴۶؛ مغلطای، إکمال، ج۶، ص۱۲۵؛ ابن حجر، تهذیب، ج۴، ص۲۱۵.</ref> که به اعتبار تقسیم‌بندی‌های کوچکتر [[قبیله]] سُلیم است. مغلطای<ref>اکمال، ج۶، ص۱۲۵.</ref> ضَمری را ضُمیری دانسته است؛ زیرا [[طایفه]] ضُمَیر از قبیله [[بنی سلیم]] است. [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۵، ص۴۶.</ref> و خلیفة بن خیاط<ref>خلیفه بن خیاط، ص۴۳۱.</ref> نیز تأکید کرده‌اند که سُنَین از خود بنی سلیم است. برخی نیز سُنین ابوجمیله را به [[اشتباه]]، بشیر ابوجملیه یا ابوخمیله نوشته‌اند، اما [[ابونعیم]]<ref>معرفة الصحابه، ج۱، ص۴۱۰.</ref> و [[ابن اثیر]]<ref>اسد الغابه، ج۱، ص۳۹۴.</ref> آن را تصحیف دانسته‌اند.
@@ خط ۸: / خط ۸: @@
 عده دیگری از تراجم‌نویسان، تنها شرح حال یک سنین را آورده، او را گاه سُلمی و ضَمری<ref>ابن عبدالبر، ج۲، ص۲۴۷.</ref> یا ظَفری<ref>ابن حبان، تاریخ الصحابه، ص۱۲۶.</ref> دانسته‌اند که ضمری به احتمال تصحیف است؛ زیرا بنوظفر، تیره‌ای از بنی سلیم است<ref>کحاله، ج۲، ص۵۴۳.</ref>. بنابراین، [[دلایل]] کافی برای تمایز میان این دو وجود ندارد؛ به ویژه که نام هر دو یکسان و نام [[پدر]] و قبیله‌شان نیز شبیه به هم است که احتمال تصحیف را قوت می‌بخشد.
-در [[صحابی]] بودن وی [[اختلاف]] است<ref>مغلطای، انابه، ج۱، ص۲۶۹.</ref>. بیشتر نویسندگان او را صحابی دانسته‌اند. بنابر نقل [[زهری]]، سنین، [[رسول خدا]]{{صل}} را دید و همراه آن [[حضرت]] در [[فتح مکه]] شرکت کرد <ref>ابونعیم، ج۳، ص۱۴۳۵؛ ابن معین، ج۱، ص۲۶؛ [البته بنا بر نقل مغلطای در اکمال، ج۶، ص۱۲۶ ابن معین دیدار وی را با رسول خدا نفی کرده است] بخاری، ج۴، ص۲۰۹؛ ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۱۷۹.</ref> اما عده‌ای حضور او را در [[نبرد حنین]] دانسته‌اند<ref>ابن ماکولا، ج۲، ص۱۲۹؛ ابن عساکر، ج۵۵، ص۳۱۳.</ref>. بنابر گزارش دیگری او در [[حجة الوداع]] همراه رسول خدا{{صل}} بود<ref>ابن ماکولا، ج۴، ص۳۷۷.</ref>. [[زبیری]] نیز گفته است که خود، سه تن از [[اصحاب پیامبر]] را دیده که از جمله آنان "ابوجمیله سنین سلمی" است<ref>ابن عبدالبر، ج۲، ص۲۴۷.</ref>، چنان که [[ذهبی]] در شرح حال زهری یاد کرده که او سیزده تن از [[صحابه]] را دیده و از جمله آنان سنین است<ref>ذهبی، سیر، ج۱۳، ص۲۱۹.</ref>. اما [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۵، ص۴۶.</ref> او را در طبقه اول [[تابعین]] [[مدینه]] آورده و گفته احادیثی دارد. خلیفة بن خیاط<ref>خلیفه بن خیاط، ص۴۳۱.</ref> نیز او را از فقهای ساکن مدینه پس از صحابه می‌داند. عجلی<ref>عجلی، ص۲۰۸.</ref> هم او را [[مدنی]] و [[تابعی]] دانسته است. اینکه [[زمان]] ولادت وی هنگام [[هجرت]] یا عصر رسول خدا{{صل}} دانسته و تأکید شده هنگام [[درگذشت پیامبر]]{{صل}} [[کودک]] بوده است <ref>مغلطای، إکمال، ج۶، ص۱۲۵.</ref> بیانگر آن است که وی می‌توانسته از صغار صحابه باشد.
+در [[صحابی]] بودن وی [[اختلاف]] است<ref>مغلطای، انابه، ج۱، ص۲۶۹.</ref>. بیشتر نویسندگان او را صحابی دانسته‌اند. بنابر نقل [[زهری]]، سنین، [[رسول خدا]] {{صل}} را دید و همراه آن [[حضرت]] در [[فتح مکه]] شرکت کرد <ref>ابونعیم، ج۳، ص۱۴۳۵؛ ابن معین، ج۱، ص۲۶؛ [البته بنا بر نقل مغلطای در اکمال، ج۶، ص۱۲۶ ابن معین دیدار وی را با رسول خدا نفی کرده است] بخاری، ج۴، ص۲۰۹؛ ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۱۷۹.</ref> اما عده‌ای حضور او را در [[نبرد حنین]] دانسته‌اند<ref>ابن ماکولا، ج۲، ص۱۲۹؛ ابن عساکر، ج۵۵، ص۳۱۳.</ref>. بنابر گزارش دیگری او در [[حجة الوداع]] همراه رسول خدا {{صل}} بود<ref>ابن ماکولا، ج۴، ص۳۷۷.</ref>. [[زبیری]] نیز گفته است که خود، سه تن از [[اصحاب پیامبر]] را دیده که از جمله آنان "ابوجمیله سنین سلمی" است<ref>ابن عبدالبر، ج۲، ص۲۴۷.</ref>، چنان که [[ذهبی]] در شرح حال زهری یاد کرده که او سیزده تن از [[صحابه]] را دیده و از جمله آنان سنین است<ref>ذهبی، سیر، ج۱۳، ص۲۱۹.</ref>. اما [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۵، ص۴۶.</ref> او را در طبقه اول [[تابعین]] [[مدینه]] آورده و گفته احادیثی دارد. خلیفة بن خیاط<ref>خلیفه بن خیاط، ص۴۳۱.</ref> نیز او را از فقهای ساکن مدینه پس از صحابه می‌داند. عجلی<ref>عجلی، ص۲۰۸.</ref> هم او را [[مدنی]] و [[تابعی]] دانسته است. اینکه [[زمان]] ولادت وی هنگام [[هجرت]] یا عصر رسول خدا {{صل}} دانسته و تأکید شده هنگام [[درگذشت پیامبر]] {{صل}} [[کودک]] بوده است <ref>مغلطای، إکمال، ج۶، ص۱۲۵.</ref> بیانگر آن است که وی می‌توانسته از صغار صحابه باشد.
 سنین [[ثقه]] دانسته شده<ref>عجلی، ص۲۰۸؛ ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۱۷۹.</ref> و [[راوی]] روایاتی از [[پیامبر]]، [[ابوبکر]] و [[عمر]]<ref>ابن سعد، ج۵، ص۴۶؛ ابن ماکولا، ج۲، ص۱۲۹ و ج۴، ص۳۷۷؛ ذهبی، الکاشف، ج۱، ص۳۵۸.</ref> است. اما نزد افرادی همچون ابوزرعه و [[شافعی]] معروف نبوده و به حدیثش اعتنا نکرده‌اند<ref>ابن ابی حاتم، ج۴، ص۳۲۰؛ بیهقی، ج۱۰، ص۲۹۸.</ref>. هرچند [[روایت]] [[سعید بن مسیب]] از او<ref>مغلطای، اکمال، ج۶، ص۱۲۶.</ref> نقل شده است، اما قائل چندانی ندارد و [[اشتباه]] به نظر می‌رسد و منشأ آن می‌تواند نقل عبارتی از [[زهری]] باشد که برای تأکید گفته است هنگام شنیدن از سنین، [[سعید بن مسیب]] نیز حاضر بوده است<ref>ابن حجر، فتح، ج۸، ص۲۷.</ref>.
-حادثه‌ای که سُنَین در [[کتب حدیث]] و [[فقه]] بدان شناخته می‌شود، داستان پیدا کردن طفلی رها شده است. او طفل را نزد [[عمر]] برد و ادعا کرد از سر [[دلسوزی]] و [[ترس]] از تلف شدن، طفل بی‌پناه را برداشته است. عمر بر او مشکوک بود و ادعایش را [[دروغ]] می‌پنداشت و [[گمان]] می‌کرد فرزند خود اوست که رهایش کرده است. اما [[عریف]] [[قبیله]]، [[سنان ضمری]]<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۳، ص۱۶۰.</ref> [[گواهی]] داد که او فرد صالحی است و دروغ نمی‌گوید. عمر سخن او را پذیرفت، [[کودک]] را [[آزاد]] قلمداد کرد، سرپرستی‌اش ([[ولاء]]) را بدو واگذاشت و مخارج طفل را به عهده [[بیت المال]] دانست<ref>مالک، ج۲، ص۷۳۸؛ شافعی، الام، ج۴، ص۷۴ و ج۷، ص۲۴۵؛ همو، مسند، ص۲۲۵؛ ابن سعد، ج۵، ص۴۶؛ عبدالرزاق صنعانی، ج۷، ص۴۵۰.</ref>. بنا بر روایت دیگری، این حادثه در عصر [[رسول خدا]]{{صل}} اتفاق افتاده که صحیح نیست<ref>طبرانی، ج۷، ص۱۲۰.</ref>؛ زیرا سن سنین چنین اقتضایی را ندارد.
+حادثه‌ای که سُنَین در [[کتب حدیث]] و [[فقه]] بدان شناخته می‌شود، داستان پیدا کردن طفلی رها شده است. او طفل را نزد [[عمر]] برد و ادعا کرد از سر [[دلسوزی]] و [[ترس]] از تلف شدن، طفل بی‌پناه را برداشته است. عمر بر او مشکوک بود و ادعایش را [[دروغ]] می‌پنداشت و [[گمان]] می‌کرد فرزند خود اوست که رهایش کرده است. اما [[عریف]] [[قبیله]]، [[سنان ضمری]]<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۳، ص۱۶۰.</ref> [[گواهی]] داد که او فرد صالحی است و دروغ نمی‌گوید. عمر سخن او را پذیرفت، [[کودک]] را [[آزاد]] قلمداد کرد، سرپرستی‌اش ([[ولاء]]) را بدو واگذاشت و مخارج طفل را به عهده [[بیت المال]] دانست<ref>مالک، ج۲، ص۷۳۸؛ شافعی، الام، ج۴، ص۷۴ و ج۷، ص۲۴۵؛ همو، مسند، ص۲۲۵؛ ابن سعد، ج۵، ص۴۶؛ عبدالرزاق صنعانی، ج۷، ص۴۵۰.</ref>. بنا بر روایت دیگری، این حادثه در عصر [[رسول خدا]] {{صل}} اتفاق افتاده که صحیح نیست<ref>طبرانی، ج۷، ص۱۲۰.</ref>؛ زیرا سن سنین چنین اقتضایی را ندارد.
 او [[مدنی]] و [[اهل حجاز]] بود<ref>خلیفة بن خیاط، ص۴۳۱؛ ابن اثیر، ج۶، ص۵۲.</ref> و در عُمَق<ref>مکانی بین معدن بنی سلیم و ذات عرق. یاقوت، ج۴، ص۱۵۶.</ref>[[منزل]] داشت<ref>ابن سعد، ج۵، ص۴۶؛ ابن حجر، تهذیب، ج۴، ص۲۱۵.</ref>. [[سال]] [[مرگ]] او معلوم نیست، ولی با توجه به روایت زهری<ref>زهری، ص۱۲۴-۵۸.</ref> از او، می‌تواند پس از سال هفتاد باشد.<ref>[[منصور داداش‌نژاد|داداش‌نژاد، منصور]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوجمعه بن خالد خزاعی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۲۱۷.</ref>