پیامبر خاتم در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

[[امیرمؤمنان]] {{ع}} در بخشی از سخنانش در [[وصف]] اوضاع و احوال [[جهان]]، [[هنگام ظهور]] [[پیامبر اسلام]] ({{صل}} و سلّم) چنین می‌فرماید: «[[خدای متعال]]، [[پیامبر اکرم]] ({{صل}}) را هنگامی به [[رسالت]] برگزید که دیر زمانی از [[بعثت]] [[انبیاء]] پیشین گذشته بود، [[مردمان]] در خوابی عمیق و طولانی فرو رفته بودند، شعله‌های [[فتنه]] و [[آشوب]] در سراسر [[دنیا]] برافروخته، و رشتۀ [[کارها]] از هم گسیخته بود. [[آتش]] [[جنگ]] شعله ور و [[تاریکی]] [[جهل]] و [[گناه]] فراگیر و [[نیرنگ]] و [[تزویر]]، [[آشکار]] بود. برگ‌های درخت [[زندگی]] [[بشر]] به زردی‌گراییده، [[امید]] باروری از آن نبود. آبها فرو رفته؛ مشعل‌های [[هدایت]] سرد و خاموش گشته؛ پرچم‌های [[ضلالت]] و [[گمراهی]] برافراشته بود. [[پستی]] و [[بدبختی]] به [[بشر]]، [[هجوم]] آورده چهرۀ [[زشت]] خود را نمایان ساخته بود. این [[فساد]] و تیره روزی، چیزی جز [[فتنه]] و [[آشوب]]، ببار نمی‌آورد و مردمی که [[بیم]] و [[هراس]] و [[ناامنی]] برایشان چیره گشته بود پناهگاهی جز [[شمشیر]] [[خون]] آشام نمی‌دیدند»<ref>{{متن حدیث|أَرْسَلَهُ عَلَی حِینِ فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُلِ طُولِ هَجْعَةٍ مِنَ الْأُمَمِ‏ وَ اعْتِزَامٍ مِنَ الْفِتَنِ وَ انْتِشَارٍ مِنَ الْأُمُورِ وَ تَلَظٍّ مِنَ الْحُرُوبِ وَ الدُّنْیَا کَاسِفَةُ النُّورِ ظَاهِرَةُ الْغُرُورِ عَلَی حِینِ اصْفِرَارٍ مِنْ وَرَقِهَا وَ إِیَاسٍ مِنْ ثَمَرِهَا وَ [إِعْوَارٍ] اغْوِرَارٍ مِنْ مَائِهَا قَدْ دَرَسَتْ مَنَارُ الْهُدَی وَ ظَهَرَتْ أَعْلَامُ الرَّدَی فَهِیَ مُتَجَهِّمَةٌ لِأَهْلِهَا عَابِسَةٌ فِی وَجْهِ طَالِبِهَا ثَمَرُهَا الْفِتْنَةُ وَ طَعَامُهَا الْجِیفَةُ وَ شِعَارُهَا الْخَوْفُ وَ دِثَارُهَا السَّیْفُ}}؛ نهج البلاغه، خطبه ۸۹.</ref>.<ref>ر. ک. مصباح یزدی، محمد تقی، ؟؟؛ بیابانی اسکویی، محمد، ؟؟</ref> [[امام]] {{ع}} [[دلیل]] [[وضعیت نابسامان]] [[مردم]] و بروز [[فتنه]] در [[دوران جاهلیت]] را دور بودن [[مردم]] از [[تعالیم]] [[الهی]] [[انبیا]] می‌داند و به آنها هشدار می‌دهد و آنها را از [[سرنوشت]] پیشینیان خود [[آگاه]] می‌سازد تا آنها به آن [[سرنوشت]] دچار نشوند<ref>نهج البلاغه، خطبه ۸۸</ref>.<ref>ر. ک. [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ص ۶۷۱.</ref>

سرانجام در ۲۷ [[رجب]] (۱۳ سال پیش از [[هجرت]]/ ۶۱۰ م.) [[جبرئیل]] {{ع}} بر او ظاهر شد و نخستین [[آیات قرآن]] را به ایشان [[ابلاغ]] کرد و بدین‌سان، [[رسالت]] [[حضرت محمد]] {{صل}} آغاز گشت<ref>ر. ک. [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۱۷۶-۱۷۷؛ [[محمد تقی سبحانی|سبحانی، محمد تقی]] و [[رضا برنجکار|برنجکار، رضا]]، [[معارف و عقاید ۱ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ص۲۱۱ - ۲۲۰</ref>. [[نبوّت]] [[پیامبر خاتم]] اگرچه به ظاهر ـ و از نظر زمان ـ بعد از همه [[پیامبران الهی]] است ولی در [[حقیقت]] پیش از همۀ آنها بوده است و نسبت به [[پیامبران پیشین]] [[برتری]] دارد<ref>ر. ک. بیابانی اسکویی، محمد، ؟؟</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} در [[حدیثی]] به این مسأله اشاره دارند. [[علی]] بن معمّر می‌گوید از [[امام صادق]] {{ع}} دربارۀ [[آیه]] {{متن قرآن|هَذَا نَذِيرٌ مِنَ النُّذُرِ الْأُولَى}}<ref>«این (پیامبر)، بیم‌دهنده‌ای از همان بیم‌دهندگان نخستین است» سوره نجم، آیه ۵۶.</ref> سؤال کردم، [[حضرت]] فرمود: «مقصود از او [[محمّد]] {{صل}} است آنگاه که آنها را به [[اقرار]] به [[خدا]] در ذرّ اوّل خواند. او نخستین کسی است که به [[ربوبیّت]] [[پروردگار]] عالم [[اقرار]] کرد<ref>{{متن حدیث|سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی (هذا نَذِیرٌ مِنَ النُّذُرِ الْأُولی) قَالَ یَعْنِی بِهِ مُحَمَّداً حَیْثُ دَعَاهُمْ إِلَی الْإِقْرَارِ بِاللَّهِ فِی الذَّرِّ الْأَوَّلِ}}؛ بحارالانوار، ج۵، ص۲۵۰.</ref> و در جواب [[قریش]] که از ایشان درباره پیشی گرفتنش بر [[پیامبران]] دیگر سؤال کرده بودند؛ فرمود: همانا من اوّلین کسی بودم که به پروردگارم [[اقرار]] کردم و اوّلین کسی بودم که [[اجابت]] کردم آنگاه که از [[پیامبران]] [[پیمان]] گرفت و آنان را بر نفس خویش [[شاهد]] ساخت «آیا من [[پروردگار]] شمانیستم گفتند: چرا» پس من نخستین [[پیامبری]] بودم که «بلی» گفتم. پس در [[اقرار]] به [[خدای تعالی]] بر آنها پیشی گرفتم»<ref>{{متن حدیث|إِنِّی کُنْتُ أَوَّلَ مَنْ أَقَرَّ بِرَبِّی جَلَّ جَلَالُهُ وَ أَوَّلَ مَنْ أَجَابَ حَیْثُ أَخَذَ اللَّهُ مِیثَاقَ النَّبِیِّینَ وَ أَشْهَدَهُمْ عَلی أَنْفُسِهِمْ أَ لَسْتُ بِرَبِّکُمْ قالُوا بَلی فَکُنْتُ أَوَّلَ نَبِیٍّ قَالَ بَلَی فَسَبَقْتُهُمْ إِلَی الْإِقْرَارِ بِاللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ}}؛ علل الشرایع، ج۱، ص۱۲۴. </ref>.

[[بهترین]] ابزار و راه [[شناخت صدق]] ادّعای [[نبوّت]] [[پیامبران]]؛ [[عقل]] و [[خرد]] [[انسانی]] است که [[حجّت]] [[باطنی]] [[خداوند متعال]] است که این امر در مورد [[پیامبر گرامی اسلام]] صادق است<ref>بیابانی اسکویی، محمد، ؟؟</ref>. اما به طور کلی، [[پیامبری پیامبران]]، از سه راه قابل [[اثبات]] است: یکی از راه آشنایی با [[منش]] ایشان و استفاده از قرائن [[اطمینان]] بخش، دوم از راه [[پیشگویی]] [[پیامبران پیشین]] و سوم راه ارائه [[معجزه]]؛ در مورد [[پیامبر اسلام]] ({{صل}}) هر سه راه، وجود داشت<ref>ر. ک. مصباح یزدی، محمد تقی، ؟؟</ref>. از سویی [[مردم]] [[مکه]]، [[چهل]] [[سال]] [[زندگی]] پرافتخار آن [[حضرت]] را از نزدیک دیده بودند که کوچکترین نقطه [[تاریکی]] در آن، یافت نمی‌شد و آنچنان او را به [[راستگویی]] و درست کرداری شناخته بودند که [[لقب]] «[[امین]]» به آن [[حضرت]] داده بودند. و طبعاً در مورد چنین شخصی احتمال [[دروغ]] و ادّعای [[کذب]]، داده نمی‌شد. از سوی دیگر، [[پیامبران پیشین]]، [[بشارت]] [[بعثت]] آن [[حضرت]] را داده بودند<ref>سوره صف، آیه ۶.</ref> و گروهی از [[اهل کتاب]]، [[انتظار ظهور]] او را می‌کشیدند و نشانه‌های روشن و گویایی از وی در دست داشتند<ref>سوره اعراف، آیه ۱۵۷، سوره بقره، آیه ۱۴۶، سوره انعام، آیه ۲۰.</ref> و حتی به [[مشرکان]] [[عرب]] می‌گفتند که از میان [[فرزندان حضرت]] [[اسماعیل]] {{ع}} (که قبایلی از [[عرب]] را تشکیل می‌دادند) کسی [[مبعوث]] به [[رسالت]] خواهد شد که [[پیامبران پیشین]] و [[ادیان توحیدی]] را [[تصدیق]] خواهد کرد<ref>سوره بقره، آیه ۸۹.</ref> و بعضی از [[دانشمندان یهود]] و [[نصاری]]، با استناد به همان [[پیشگویی‌ها]]، به آن [[حضرت]] [[ایمان]] آوردند<ref>سوره مائده، آیه ۸۳، سوره احقاف، آیه ۱۰.</ref> هر چند بعضی دیگر در اثر انگیزه‌های [[نفسانی]] و [[شیطانی]] از [[پذیرفتن]] [[دین اسلام]] سرباز زدند. راه سوم برای [[شناخت صدق]] و [[راستی]] [[نبوّت]] [[پیامبران]] [[معجزات]] است. از [[پیامبر اکرم]] ({{صل}} و سلّم) [[معجزات]] فراوانی ظاهر گشت که در کتب [[تاریخ]] و [[حدیث]]، ضبط شده و [[نقل]] بسیاری از آنها به حد [[تواتر]] رسیده است<ref>بحارالانوار، ج ۱۷، ص ۲۲۵.</ref>.