اهل بیت پیامبر خاتم در حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها
←اهل بیت در روایات
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
==[[اهل بیت]] در روایات== | ==[[اهل بیت]] در روایات== | ||
*واژه [[اهل بیت]] در احادیث نبوی چهار کاربرد مختلف دارد که می‌توان آنها را کاربردهای: اعم، عام، خاص و أخصّ نامید. کاربرد اعم آن کسانی که هیچ‌گونه پیوند خویشاوندی نسبی یا سببی با [[پیامبر]] ندارند را شامل می‌شود. آنان مسلمانانی‌اند که در پیروی از [[پیامبر]]{{صل}} صادق و ثابت قدمند. چنان که [[پیامبر]] {{صل}} [[سلمان فارسی]]<ref>مناقب ابن شهرآشوب، ج۱، ص۸۵۵؛ الصواعق المحرقة، ص۲۸۱.</ref> و [[ابوذر غفاری]]<ref>مکارم الاخلاق، ص۴۵۹۹.</ref> را از [[اهل بیت]] به شمار آورده است، در برخی روایات [[اهل بیت]] بر افراد دیگری نیز اطلاق شده است که [[اسامة بن زید]]<ref>الصواعق المحرقة، ص۲۸۱.</ref> و [[واثلة بن اسقع]]<ref>تفسیر طبری، ج۲۲، ص۱۲.</ref> از آن جمله است. | *واژه [[اهل بیت]] در احادیث نبوی چهار کاربرد مختلف دارد که می‌توان آنها را کاربردهای: اعم، عام، خاص و أخصّ نامید. | ||
#کاربرد اعم آن کسانی که هیچ‌گونه پیوند خویشاوندی نسبی یا سببی با [[پیامبر]] ندارند را شامل می‌شود. آنان مسلمانانی‌اند که در پیروی از [[پیامبر]]{{صل}} صادق و ثابت قدمند. چنان که [[پیامبر]] {{صل}} [[سلمان فارسی]]<ref>مناقب ابن شهرآشوب، ج۱، ص۸۵۵؛ الصواعق المحرقة، ص۲۸۱.</ref> و [[ابوذر غفاری]]<ref>مکارم الاخلاق، ص۴۵۹۹.</ref> را از [[اهل بیت]] به شمار آورده است، در برخی روایات [[اهل بیت]] بر افراد دیگری نیز اطلاق شده است که [[اسامة بن زید]]<ref>الصواعق المحرقة، ص۲۸۱.</ref> و [[واثلة بن اسقع]]<ref>تفسیر طبری، ج۲۲، ص۱۲.</ref> از آن جمله است. | |||
*کاربرد عام [[اهل بیت]] همه خویشاوندان نسبی [[پیامبر]] {{صل}} را دربر می‌گیرد، کسانی که صدقه واجب "زکات" بر آنان حرام شده است<ref>صحیح مسلم، ج۴، ص۱۸۷۳، باب فضائل علی بن ابوطالب، حدیث۷۷.</ref> در حدیث دیگری، تعبیر [[اهل بیت]] در خصوص عباس عموی [[پیامبر]] و فرزندان او به کار رفته است<ref>الصواعق، ص۲۸۱.</ref>. | *کاربرد عام [[اهل بیت]] همه خویشاوندان نسبی [[پیامبر]] {{صل}} را دربر می‌گیرد، کسانی که صدقه واجب "زکات" بر آنان حرام شده است<ref>صحیح مسلم، ج۴، ص۱۸۷۳، باب فضائل علی بن ابوطالب، حدیث۷۷.</ref> در حدیث دیگری، تعبیر [[اهل بیت]] در خصوص عباس عموی [[پیامبر]] و فرزندان او به کار رفته است<ref>الصواعق، ص۲۸۱.</ref>. | ||
*کاربرد خاصّ [[اهل بیت]] مربوط به همسران [[پیامبر]] {{صل}} است. بدون شک، همسران [[پیامبر]] {{صل}} مطابق معنای لغوی و عرفی، [[اهل بیت]] پیامبرند، مقصود از "بیت" در این جا، بیت سُکنی "محل سکونت" است، نه بیت نَسَب یا [[نبوت]]. در یکی از احادیث مربوط به شأن نزول [[آیه تطهیر]] آمده است که [[ام سلمه]] به [[پیامبر]]{{صل}} گفت:آیا من نیز از اهل البیت هستم، [[پیامبر]]، پاسخ داد: آری<ref>المسند، ج۱۸، ص۲۵۸۸.</ref> گفتنی است که در سایر احادیثی که از [[ام سلمه]] نقل شده، [[پیامبر]] {{صل}} به پرسش [[ام سلمه]] از او که آیا من از [[اهل بیت]] یعنی کسانی که آیه تطهیر در مورد آنان نازل شده، هستم؟ پاسخ مثبت نداد. ولی میان این دو دسته روایات منافاتی نیست، زیرا آن روایات مربوط به قبل از نزول [[آیه تطهیر]] در حق [[اهل بیت]] و پیش از دعای [[پیامبر]]{{صل}} در حق آنان است، و این حدیث، مربوط به پس از نزول [[آیه تطهیر]] و دعای [[پیامبر]]{{صل}} در مورد [[اهل بیت]] است<ref>مشکل الآثار، ج۱۱، ص۳۳۵؛ الصواعق، ص۲۸۱۱.</ref>. | *کاربرد خاصّ [[اهل بیت]] مربوط به همسران [[پیامبر]] {{صل}} است. بدون شک، همسران [[پیامبر]] {{صل}} مطابق معنای لغوی و عرفی، [[اهل بیت]] پیامبرند، مقصود از "بیت" در این جا، بیت سُکنی "محل سکونت" است، نه بیت نَسَب یا [[نبوت]]. در یکی از احادیث مربوط به شأن نزول [[آیه تطهیر]] آمده است که [[ام سلمه]] به [[پیامبر]]{{صل}} گفت:آیا من نیز از اهل البیت هستم، [[پیامبر]]، پاسخ داد: آری<ref>المسند، ج۱۸، ص۲۵۸۸.</ref> گفتنی است که در سایر احادیثی که از [[ام سلمه]] نقل شده، [[پیامبر]] {{صل}} به پرسش [[ام سلمه]] از او که آیا من از [[اهل بیت]] یعنی کسانی که آیه تطهیر در مورد آنان نازل شده، هستم؟ پاسخ مثبت نداد. ولی میان این دو دسته روایات منافاتی نیست، زیرا آن روایات مربوط به قبل از نزول [[آیه تطهیر]] در حق [[اهل بیت]] و پیش از دعای [[پیامبر]]{{صل}} در حق آنان است، و این حدیث، مربوط به پس از نزول [[آیه تطهیر]] و دعای [[پیامبر]]{{صل}} در مورد [[اهل بیت]] است<ref>مشکل الآثار، ج۱۱، ص۳۳۵؛ الصواعق، ص۲۸۱۱.</ref>. | ||