پرش به محتوا

احمد بن موسی الکاظم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'تجدید' به 'تجدید'
جز (جایگزینی متن - 'تجدید' به 'تجدید')
خط ۴۷: خط ۴۷:
پس از وی در [[قرن هشتم]] قمری تاشی خاتون، مادر ابواسحاق اینجو، که ارادت بسیار به احمد بن موسی {{ع}} داشت، خدمات بسیاری به بارگاه ایشان نمود. بر اساس گزارش [[ابن بطوطه]] که برای دومین‌بار در سال ۷۴۸ق به [[شیراز]] [[سفر]] کرده، تاشی خاتون، مدرسه و زاویه‌ای بزرگ و مجهز در کنار این مزار می‌سازد و در آن زاویه مسافران را [[اطعام]] می‌کند<ref>رحلة ابن بطوطة، ج۲، ص۴۷.</ref>. ابن بطوطه از رونق قابل توجه بارگاه احمد بن موسی {{ع}} در این قرن سخن می‌گوید. وی گزارش می‌دهد که جماعتی از [[قاریان قرآن]] همواره با صوتی خوش در این مکان به [[قرائت قرآن]] مشغول‌اند. دوشنبه‌ها نیز [[سادات]] و [[قضات]] و [[فقیهان]] و خاصان [[حکومتی]] به [[زیارت]] [[قبر]] ایشان می‌آیند و [[مراسم]] متعادی از جمله قرائت قرآن، جلسات [[وعظ]]، [[پذیرایی]] با [[خوراک]] و میوه و [[حلوا]] در فاصله [[نماز عصر]] و [[نماز]] [[شام]] در این مکان برگزار می‌شود<ref>رحلة ابن بطوطة، ج۲، ص۴۷-۴۸.</ref>. تاشی خاتون همچنین گنبدی بلندتر از گنبد پیشین بر [[مزار]] احمد بن موسی می‌سازد<ref>شیرازنامه، ص۱۰۱؛ شد الإزار فی حط الأوزار، ص۲۹۰- ۲۹۲.</ref>. او روستای میمند را که از زیباترین روستاهای [[فارس]] است و گلزارها و گلابش [[شهرت]] بسیار دارد، [[وقف]] آستان أحمد بن موسی {{ع}} می‌کند و سی جلد [[قرآن]] به خط ثلث را که خطاط مشهور این عصر "یحیی جمالی صوفی" در سال‌های ۷۴۵ق و ۷۴۶ق [[کتابت]] کرده، وقف این آستان می‌کند<ref>آثار عجم، ج۲، ص۷۴۶.</ref>. "قاسم غنی" متن وقف‌نامه مزبور را در کتاب [[تاریخ]] [[حافظ]] ذکر کرده است<ref>تاریخ عصر حافظ، ص۱۲۶.</ref>. اکنون از بنای عصر اتابکان و بناهای ساخته‌شده به [[همت]] تاشی خاتون اثری وجود ندارد و تنها چیزی که باقی‌مانده همین قرآن‌های وقفی است که در موزه پارس نگهداری می‌شود. از بناها و تعمیرات احتمالی پس از سال ۷۵۰ق تا سال ۹۱۲ق اطلاعاتی در دست نیست. بر اساس وقف‌نامه‌ای که در سال ۹۱۲ق نوشته شده، در این فاصله زمانی زلزله‌ای در [[شیراز]] رخ داده که به بنای بارگاه آسیب رسانده است<ref>شیراز شهر جاویدان، ص۵۷۹؛ راهنمای آثار تاریخی شیراز، ج۲، ص۱۸- ۲۰.</ref>. در سال ۹۱۲ق در [[زمان]] تولیت میرزا [[حبیب‌الله]] شریفی، به [[دستور]] شاه [[اسماعیل]] تعمیراتی در بنای بارگاه احمد بن موسی {{ع}} صورت پذیرفت<ref>شیراز شهر جاویدان، ص۵۷۹؛ اقلیم پارس، ص۶۴؛ فارس نامه ناصری، ج۲، ص۹۴۳.</ref>.
پس از وی در [[قرن هشتم]] قمری تاشی خاتون، مادر ابواسحاق اینجو، که ارادت بسیار به احمد بن موسی {{ع}} داشت، خدمات بسیاری به بارگاه ایشان نمود. بر اساس گزارش [[ابن بطوطه]] که برای دومین‌بار در سال ۷۴۸ق به [[شیراز]] [[سفر]] کرده، تاشی خاتون، مدرسه و زاویه‌ای بزرگ و مجهز در کنار این مزار می‌سازد و در آن زاویه مسافران را [[اطعام]] می‌کند<ref>رحلة ابن بطوطة، ج۲، ص۴۷.</ref>. ابن بطوطه از رونق قابل توجه بارگاه احمد بن موسی {{ع}} در این قرن سخن می‌گوید. وی گزارش می‌دهد که جماعتی از [[قاریان قرآن]] همواره با صوتی خوش در این مکان به [[قرائت قرآن]] مشغول‌اند. دوشنبه‌ها نیز [[سادات]] و [[قضات]] و [[فقیهان]] و خاصان [[حکومتی]] به [[زیارت]] [[قبر]] ایشان می‌آیند و [[مراسم]] متعادی از جمله قرائت قرآن، جلسات [[وعظ]]، [[پذیرایی]] با [[خوراک]] و میوه و [[حلوا]] در فاصله [[نماز عصر]] و [[نماز]] [[شام]] در این مکان برگزار می‌شود<ref>رحلة ابن بطوطة، ج۲، ص۴۷-۴۸.</ref>. تاشی خاتون همچنین گنبدی بلندتر از گنبد پیشین بر [[مزار]] احمد بن موسی می‌سازد<ref>شیرازنامه، ص۱۰۱؛ شد الإزار فی حط الأوزار، ص۲۹۰- ۲۹۲.</ref>. او روستای میمند را که از زیباترین روستاهای [[فارس]] است و گلزارها و گلابش [[شهرت]] بسیار دارد، [[وقف]] آستان أحمد بن موسی {{ع}} می‌کند و سی جلد [[قرآن]] به خط ثلث را که خطاط مشهور این عصر "یحیی جمالی صوفی" در سال‌های ۷۴۵ق و ۷۴۶ق [[کتابت]] کرده، وقف این آستان می‌کند<ref>آثار عجم، ج۲، ص۷۴۶.</ref>. "قاسم غنی" متن وقف‌نامه مزبور را در کتاب [[تاریخ]] [[حافظ]] ذکر کرده است<ref>تاریخ عصر حافظ، ص۱۲۶.</ref>. اکنون از بنای عصر اتابکان و بناهای ساخته‌شده به [[همت]] تاشی خاتون اثری وجود ندارد و تنها چیزی که باقی‌مانده همین قرآن‌های وقفی است که در موزه پارس نگهداری می‌شود. از بناها و تعمیرات احتمالی پس از سال ۷۵۰ق تا سال ۹۱۲ق اطلاعاتی در دست نیست. بر اساس وقف‌نامه‌ای که در سال ۹۱۲ق نوشته شده، در این فاصله زمانی زلزله‌ای در [[شیراز]] رخ داده که به بنای بارگاه آسیب رسانده است<ref>شیراز شهر جاویدان، ص۵۷۹؛ راهنمای آثار تاریخی شیراز، ج۲، ص۱۸- ۲۰.</ref>. در سال ۹۱۲ق در [[زمان]] تولیت میرزا [[حبیب‌الله]] شریفی، به [[دستور]] شاه [[اسماعیل]] تعمیراتی در بنای بارگاه احمد بن موسی {{ع}} صورت پذیرفت<ref>شیراز شهر جاویدان، ص۵۷۹؛ اقلیم پارس، ص۶۴؛ فارس نامه ناصری، ج۲، ص۹۴۳.</ref>.


شاردن که در عصر صفوی به [[ایران]] [[سفر]] کرده است، در سفرنامه خود از اهتمام [[مردم]] شیراز به [[حفظ]] و تعمیر بارگاه احمد بن موسی {{ع}} سخن می‌گوید<ref>سفرنامه شاردن، ج۵، ص۱۸۷۹.</ref>. چنان‌که از وقف‌نامه مذکور به دست می‌آید، در سال‌های ۹۷۸ق و ۹۹۰ق نیز زلزله‌هایی رخ داده که آسیب‌هایی را به بنای استان وارد کرده است<ref>راهنمای آثار تاریخی شیراز، ج۲، ص۱۸- ۲۰.</ref>. در عصر نادری نیز با کمک شخص شاه و برخی سردارانش تعمیراتی در این بنا صورت گرفت<ref>فارس نامه ناصری، ج۱، ص۵۲۸؛ شیراز شهر جاویدان، ص۵۷۹.</ref>. در سال ۱۲۳۹ق نیز [[زلزله]]‌ای رخ می‌دهد که آسیب بسیاری به بنای آستان احمد بن موسی {{ع}} وارد می‌کند و به [[دستور]] حسینعلی میرزا [[تجدید]] گنبد و عمارت و آینه‌کاری صورت می‌پذیرد<ref>سفرنامه رضاقلی میرزا نایب الایاله، ص۷۳۷.</ref>. فتحعلی شاه قاجار نیز دستور ساخت ضریحی از نقره [[خالص]] را داد که در سال ۱۲۴۲ق یا ۱۲۴۳ ق در [[حرم]] [[احمدی]] قرار گرفت<ref>آثار عجم، ج۲، ص۷۴۶؛ بحار الأنوار، ج۴۸، ص۳۰۹؛ شیراز شهر جاویدان، ص۵۸۰.</ref>. در سال ۱۲۵۸ق به دستور فرهاد میرزا آینه‌کاری حرم تعمیر و توسعه می‌یابد و در سال‌های ۱۲۶۹ق و ۱۲۷۳ق نیز تعمیراتی در بنای [[ضریح]] [[اعمال]] می‌شود<ref>فارس‌نامه ناصری، ج۱، ص۷۸۲؛ ج۲، ص۱۱۸۷.</ref>. پس از این نیز چنان‌که منابع بیان کرده‌اند به [[دلایل]] مختلف تعمیرات مختلفی در این بنا صورت می‌گیرد<ref>شیراز شهر جاویدان، ص۵۸۰.</ref>. در [[زمان]] تولیت آستان احمد بن موسی {{ع}} توسط سیدجلال الدین محمد شریفی، ملقب به مجدالاشراف، طی سال‌های ۱۳۰۴ ق تا ۱۳۲۲ق، خدمات بسیاری در زمینه توسعه، تعمیر و مرمت بارگاه صورت پذیرفت<ref>منتخب التواریخ، خراسانی، ص۶۸۱.</ref>. بقعه شاه چراغ در [[تاریخ]] ۲۰ بهمن ۱۳۱۸ش ذیل شماره ۳۶۳ در فهرست آثار [[تاریخی]] به ثبت رسیده است<ref>اقلیم پارس، ص۶۴.</ref>. در سال ۱۳۳۷ش گنبد قدیم آن را که مکرّر دچار آسیب شده بود، برداشتند و گنبدی با آهن و [[مصالح]] جدید به شیوه قدیم برای آن ساختند. بنای کنونی مشتمل بر ایوان اصلی در [[مشرق]]، حرم وسیع و شاه‌نشین‌هایی از چهار جانب، مسجدی در جانب [[مغرب]] حرم و نیز اتاق‌ها و مقبره‌های متعدد متصل به بقعه است. آیینه‌کاری و نوشته‌های گچبری و تزئینات و درهای نقره و رواق و [[حرم]] وسیع این بقعه بسیار جالب توجه است. [[مرقد مطهر]] در شاه‌نشین بین محوطه زیر گنبد و [[مسجد]] بالای سر امامزاده قرار دارد. این سبک از [[مرقد]] که در وسط محوطه زیر گنبد نباشد، در زیارتگاه‌های معروف دیگر [[شیراز]] نیز معمول بوده است و از اختصاصات قابل توجه زیارتگاه‌های [[شهر]] شیراز به شمار می‌آید. دو مناره کوتاه در دو انتهای ایوان زینت‌بخش بقعه بوده، [[صحن]] وسیع از سه جانب آن را احاطه نموده است<ref>اقلیم پارس، ص۶۴.</ref>. در سال‌های اخیر کوشیده‌اند که ضمن [[حفظ]] و مرمت بناهای گذشته به توسعه زیربنای آستان [[احمدی]] بپردازند و برای این‌کار بخشی از بافت قدیم پیرامون این استان را بدان ضمیمه کرده‌اند.
شاردن که در عصر صفوی به [[ایران]] [[سفر]] کرده است، در سفرنامه خود از اهتمام [[مردم]] شیراز به [[حفظ]] و تعمیر بارگاه احمد بن موسی {{ع}} سخن می‌گوید<ref>سفرنامه شاردن، ج۵، ص۱۸۷۹.</ref>. چنان‌که از وقف‌نامه مذکور به دست می‌آید، در سال‌های ۹۷۸ق و ۹۹۰ق نیز زلزله‌هایی رخ داده که آسیب‌هایی را به بنای استان وارد کرده است<ref>راهنمای آثار تاریخی شیراز، ج۲، ص۱۸- ۲۰.</ref>. در عصر نادری نیز با کمک شخص شاه و برخی سردارانش تعمیراتی در این بنا صورت گرفت<ref>فارس نامه ناصری، ج۱، ص۵۲۸؛ شیراز شهر جاویدان، ص۵۷۹.</ref>. در سال ۱۲۳۹ق نیز [[زلزله]]‌ای رخ می‌دهد که آسیب بسیاری به بنای آستان احمد بن موسی {{ع}} وارد می‌کند و به [[دستور]] حسینعلی میرزا تجدید گنبد و عمارت و آینه‌کاری صورت می‌پذیرد<ref>سفرنامه رضاقلی میرزا نایب الایاله، ص۷۳۷.</ref>. فتحعلی شاه قاجار نیز دستور ساخت ضریحی از نقره [[خالص]] را داد که در سال ۱۲۴۲ق یا ۱۲۴۳ ق در [[حرم]] [[احمدی]] قرار گرفت<ref>آثار عجم، ج۲، ص۷۴۶؛ بحار الأنوار، ج۴۸، ص۳۰۹؛ شیراز شهر جاویدان، ص۵۸۰.</ref>. در سال ۱۲۵۸ق به دستور فرهاد میرزا آینه‌کاری حرم تعمیر و توسعه می‌یابد و در سال‌های ۱۲۶۹ق و ۱۲۷۳ق نیز تعمیراتی در بنای [[ضریح]] [[اعمال]] می‌شود<ref>فارس‌نامه ناصری، ج۱، ص۷۸۲؛ ج۲، ص۱۱۸۷.</ref>. پس از این نیز چنان‌که منابع بیان کرده‌اند به [[دلایل]] مختلف تعمیرات مختلفی در این بنا صورت می‌گیرد<ref>شیراز شهر جاویدان، ص۵۸۰.</ref>. در [[زمان]] تولیت آستان احمد بن موسی {{ع}} توسط سیدجلال الدین محمد شریفی، ملقب به مجدالاشراف، طی سال‌های ۱۳۰۴ ق تا ۱۳۲۲ق، خدمات بسیاری در زمینه توسعه، تعمیر و مرمت بارگاه صورت پذیرفت<ref>منتخب التواریخ، خراسانی، ص۶۸۱.</ref>. بقعه شاه چراغ در [[تاریخ]] ۲۰ بهمن ۱۳۱۸ش ذیل شماره ۳۶۳ در فهرست آثار [[تاریخی]] به ثبت رسیده است<ref>اقلیم پارس، ص۶۴.</ref>. در سال ۱۳۳۷ش گنبد قدیم آن را که مکرّر دچار آسیب شده بود، برداشتند و گنبدی با آهن و [[مصالح]] جدید به شیوه قدیم برای آن ساختند. بنای کنونی مشتمل بر ایوان اصلی در [[مشرق]]، حرم وسیع و شاه‌نشین‌هایی از چهار جانب، مسجدی در جانب [[مغرب]] حرم و نیز اتاق‌ها و مقبره‌های متعدد متصل به بقعه است. آیینه‌کاری و نوشته‌های گچبری و تزئینات و درهای نقره و رواق و [[حرم]] وسیع این بقعه بسیار جالب توجه است. [[مرقد مطهر]] در شاه‌نشین بین محوطه زیر گنبد و [[مسجد]] بالای سر امامزاده قرار دارد. این سبک از [[مرقد]] که در وسط محوطه زیر گنبد نباشد، در زیارتگاه‌های معروف دیگر [[شیراز]] نیز معمول بوده است و از اختصاصات قابل توجه زیارتگاه‌های [[شهر]] شیراز به شمار می‌آید. دو مناره کوتاه در دو انتهای ایوان زینت‌بخش بقعه بوده، [[صحن]] وسیع از سه جانب آن را احاطه نموده است<ref>اقلیم پارس، ص۶۴.</ref>. در سال‌های اخیر کوشیده‌اند که ضمن [[حفظ]] و مرمت بناهای گذشته به توسعه زیربنای آستان [[احمدی]] بپردازند و برای این‌کار بخشی از بافت قدیم پیرامون این استان را بدان ضمیمه کرده‌اند.


=== ساخت کتابخانه و موزه ===
=== ساخت کتابخانه و موزه ===
۲۱۸٬۱۶۸

ویرایش