پرش به محتوا

عاشورا در معارف و سیره حسینی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'تجدید' به 'تجدید'
جز (جایگزینی متن - 'تجدید' به 'تجدید')
خط ۲۴: خط ۲۴:
از قرن‌ها پیش، "[[عاشورا]]" به عنوان تجلّی روز درگیری [[حق و باطل]] و روز [[فداکاری]] و جانبازی در [[راه]] [[دین]] و [[عقیده]]، شناخته شده است. [[حسین بن علی]] {{ع}} در این روز، با یارانی اندک ولی با [[ایمان]] و [[صلابت]] و عزّتی بزرگ و شکوهمند، با [[سپاه]] سنگدل و بی [[دین]] [[حکومت ستم]] یزیدی به مقابله برخاست و [[کربلا]] را به صحنۀ همیشه زندۀ [[عشق]] خدایی و [[آزادگی]] و حرّیت مبدّل ساخت. [[عاشورا]] گرچه یک روز بود، امّا دامنۀ تاثیر آن تا ابدیّت کشیده شد و چنان در عمق وجدان‌ها و [[دل‌ها]] اثر گذاشته که همه ساله دهۀ [[محرم]] و به‌ویژه [[عاشورا]]، اوج [[عشق]] و [[اخلاص]] نسبت به معلّم حرّیت و اسوۀ [[جهاد]] و [[شهادت]]، [[حسین بن علی]] {{ع}} می‌‌گردد و همه، حتی [[غیر شیعه]]، در مقابل [[عظمت]] [[روح]] آن [[آزاد]] مردان [[تعظیم]] می‌کنند. [[عاشورا]]، نشان‌دهندۀ معنای {{متن حدیث|حُسَيْنٌ مِنِّي وَ أَنَا مِنْ حُسَيْنٍ}} بود که [[دین]] [[رسول خدا]] {{صل}} با [[خون]] [[سیدالشهدا]] {{ع}} آبیاری و [[احیا]] شد. به تعبیر [[امام خمینی]]: "[[عاشورا]]، [[قیام]] [[عدالت‌خواهان]] با عددی قلیل و [[ایمان]] و عشقی بزرگ در مقابل [[ستمگران]] کاخ نشین و [[مستکبران]] غارتگر بود..."<ref>صحیفه نور، ج۹، ص۵۷.</ref>، "اگر [[عاشورا]] نبود، [[منطق]] [[جاهلیّت]] ابوسفیانیان که می‌خواستند قلم سرخ بر [[وحی]] و کتاب بکشند و [[یزید]]، یادگار عصر تاریک [[بت پرستی]] که به [[گمان]] خود با کشتن و به [[شهادت]] کشیدن [[فرزندان]] [[وحی]] [[امید]] داشت [[اساس اسلام]] را برچیند و با صراحت و اعلام {{عربی|لَا خَبَرٌ جَاءَ وَ لَا وَحْيٌ نَزَل}} بنیاد [[حکومت الهی]] را برکند، نمی‌دانستیم بر سر [[قرآن کریم]] و [[اسلام]] [[عزیز]] چه می‌آمد"<ref>صحیفه نور، ج۱۴، ص۲۶۵.</ref>.
از قرن‌ها پیش، "[[عاشورا]]" به عنوان تجلّی روز درگیری [[حق و باطل]] و روز [[فداکاری]] و جانبازی در [[راه]] [[دین]] و [[عقیده]]، شناخته شده است. [[حسین بن علی]] {{ع}} در این روز، با یارانی اندک ولی با [[ایمان]] و [[صلابت]] و عزّتی بزرگ و شکوهمند، با [[سپاه]] سنگدل و بی [[دین]] [[حکومت ستم]] یزیدی به مقابله برخاست و [[کربلا]] را به صحنۀ همیشه زندۀ [[عشق]] خدایی و [[آزادگی]] و حرّیت مبدّل ساخت. [[عاشورا]] گرچه یک روز بود، امّا دامنۀ تاثیر آن تا ابدیّت کشیده شد و چنان در عمق وجدان‌ها و [[دل‌ها]] اثر گذاشته که همه ساله دهۀ [[محرم]] و به‌ویژه [[عاشورا]]، اوج [[عشق]] و [[اخلاص]] نسبت به معلّم حرّیت و اسوۀ [[جهاد]] و [[شهادت]]، [[حسین بن علی]] {{ع}} می‌‌گردد و همه، حتی [[غیر شیعه]]، در مقابل [[عظمت]] [[روح]] آن [[آزاد]] مردان [[تعظیم]] می‌کنند. [[عاشورا]]، نشان‌دهندۀ معنای {{متن حدیث|حُسَيْنٌ مِنِّي وَ أَنَا مِنْ حُسَيْنٍ}} بود که [[دین]] [[رسول خدا]] {{صل}} با [[خون]] [[سیدالشهدا]] {{ع}} آبیاری و [[احیا]] شد. به تعبیر [[امام خمینی]]: "[[عاشورا]]، [[قیام]] [[عدالت‌خواهان]] با عددی قلیل و [[ایمان]] و عشقی بزرگ در مقابل [[ستمگران]] کاخ نشین و [[مستکبران]] غارتگر بود..."<ref>صحیفه نور، ج۹، ص۵۷.</ref>، "اگر [[عاشورا]] نبود، [[منطق]] [[جاهلیّت]] ابوسفیانیان که می‌خواستند قلم سرخ بر [[وحی]] و کتاب بکشند و [[یزید]]، یادگار عصر تاریک [[بت پرستی]] که به [[گمان]] خود با کشتن و به [[شهادت]] کشیدن [[فرزندان]] [[وحی]] [[امید]] داشت [[اساس اسلام]] را برچیند و با صراحت و اعلام {{عربی|لَا خَبَرٌ جَاءَ وَ لَا وَحْيٌ نَزَل}} بنیاد [[حکومت الهی]] را برکند، نمی‌دانستیم بر سر [[قرآن کریم]] و [[اسلام]] [[عزیز]] چه می‌آمد"<ref>صحیفه نور، ج۱۴، ص۲۶۵.</ref>.


[[امام حسین]] {{ع}} که به [[دعوت]] [[اهل کوفه]] از [[مکه]] عازم این [[شهر]] بود تا به [[شیعیان]] انقلابی بپیوندد و [[رهبری]] آنان را به عهده گیرد، پیش از رسیدن به [[کوفه]]، در [[کربلا]] به محاصرۀ نیرو‌های [[ابن زیاد]] در آمد و چون حاضر نشد [[ذلّت]] [[تسلیم]] و [[بیعت]] با [[حکومت]] [[غاصب]] و [[ظالم]] یزیدی را بپذیرد، [[سپاه کوفه]] با او جنگیدند. [[حسین]] و یارانش [[روز عاشورا]]، لب [[تشنه]]، با رشادتی شگفت تا آخرین نفر جنگیدند و به [[شهادت]] رسیدند و بازماندگان این قافلۀ [[نور]]، به [[اسارت]] نیرو‌های [[ظلمت]] در آمده به [[کوفه]] برده شدند. [[هفتاد و دو تن]] [[یاران]] [[شهید]] او، بزرگترین حماسۀ بشری را آفریدند و یاد خویش را در [[دل]] [[تاریخ]] و [[وجدان]] بشر‌های [[فضیلت]] خواه، [[ابدی]] ساختند<ref>درباره عاشورا، از جمله ر. ک: «عاشورا فی الاسلام» از عبد الرزاق الموسوی المقرم.</ref>. به تعبیر یکی از نویسندگان معاصر: "[[عاشورا]]، مائدۀ بزرگ [[روح انسان]] است در تداوم اعصار، تجسّم اعلای [[وجدان]] بزرگ است در [[دادگاه]] روزگار، [[صلابت]] [[شجاعت]] [[انسان]] است در تجلّی‌گاه [[ایمان]]، [[طواف]] [[خون]] است در [[احرام]] فریاد، تجلّی [[کعبه]] است در [[میقات]] [[خون]]، نقش بیدار گذر‌ها و ره‌گذرهاست در کاروان دراز آهنگ زندگی‌ها و عبورها، [[عاشورا]]، بازخوان [[تورات]] و [[انجیل]] و [[زبور]] است در [[معبد]] [[اقدام]]، [[ترتیل]] [[آیات قرآن]] است در [[الواح]] ابدیّت، [[خون]] خداست جاری در رگ‌های تنزیل، حنجرۀ خونین کوه "حرا"ست در ستیغ [[ابلاغ]]، درگیری دوبارۀ [[محمد]] {{صل}} است با [[جاهلیّت]] [[بنی امیّه]] و [[شرک]] [[قریش]]، [[تجدید]] مطلع رجزهای "[[بدر]]" است و "[[حنین]]"، انفجار [[نماز]] است در [[شهادت]] و انفجار [[شهادت]] است در [[نماز]]، تبلور شکوه زاد [[جاودانگی]] [[حق]] است در تباهستان نابود [[باطل]]، هشدار خونین حسینیّه‌هاست در معبر [[اقوام]]، فریادگستر انسان‌های [[مظلوم]] است در همۀ [[تاریخ]]، [[دست]] نوازش انسانیّت است بر سر بی پناهان، رواق سرخ [[حماسه]] است در تاریکستان سیاهی و [[بیداد]]، [[قلب]] تپندۀ دادخواهان است در محکمۀ بشریّت، طنین بلند [[پیروزی]] است در گوش آبادی‌ها، عطشی است دریا آفرین در اقیانوس [[حیات]]، "رسالتی" است بزرگ بر دوش "اسارتی" رهایی‌بخش، [[عاشورا]] آبروی نمازگزاران است و [[عزت]] [[مسلمانان]]، و سرانجام، [[عاشورا]] [[رکن کعبه]] است و پایۀ [[قبله]] و عماد [[امّت]] و [[حیات]] [[قرآن]] و [[روح]] [[نماز]] و بقای [[حج]] و صفای [[صفا و مروه]] و [[جان]] مشعر و [[منا]]. و [[عاشورا]]، هدیۀ [[اسلام]] است به بشریّت و [[تاریخ]]..."<ref>تلخیص شده از «قیام جاودانه»، محمدرضا حکیمی، ص۹۴ به بعد.</ref>.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۲۹۸.</ref>
[[امام حسین]] {{ع}} که به [[دعوت]] [[اهل کوفه]] از [[مکه]] عازم این [[شهر]] بود تا به [[شیعیان]] انقلابی بپیوندد و [[رهبری]] آنان را به عهده گیرد، پیش از رسیدن به [[کوفه]]، در [[کربلا]] به محاصرۀ نیرو‌های [[ابن زیاد]] در آمد و چون حاضر نشد [[ذلّت]] [[تسلیم]] و [[بیعت]] با [[حکومت]] [[غاصب]] و [[ظالم]] یزیدی را بپذیرد، [[سپاه کوفه]] با او جنگیدند. [[حسین]] و یارانش [[روز عاشورا]]، لب [[تشنه]]، با رشادتی شگفت تا آخرین نفر جنگیدند و به [[شهادت]] رسیدند و بازماندگان این قافلۀ [[نور]]، به [[اسارت]] نیرو‌های [[ظلمت]] در آمده به [[کوفه]] برده شدند. [[هفتاد و دو تن]] [[یاران]] [[شهید]] او، بزرگترین حماسۀ بشری را آفریدند و یاد خویش را در [[دل]] [[تاریخ]] و [[وجدان]] بشر‌های [[فضیلت]] خواه، [[ابدی]] ساختند<ref>درباره عاشورا، از جمله ر. ک: «عاشورا فی الاسلام» از عبد الرزاق الموسوی المقرم.</ref>. به تعبیر یکی از نویسندگان معاصر: "[[عاشورا]]، مائدۀ بزرگ [[روح انسان]] است در تداوم اعصار، تجسّم اعلای [[وجدان]] بزرگ است در [[دادگاه]] روزگار، [[صلابت]] [[شجاعت]] [[انسان]] است در تجلّی‌گاه [[ایمان]]، [[طواف]] [[خون]] است در [[احرام]] فریاد، تجلّی [[کعبه]] است در [[میقات]] [[خون]]، نقش بیدار گذر‌ها و ره‌گذرهاست در کاروان دراز آهنگ زندگی‌ها و عبورها، [[عاشورا]]، بازخوان [[تورات]] و [[انجیل]] و [[زبور]] است در [[معبد]] [[اقدام]]، [[ترتیل]] [[آیات قرآن]] است در [[الواح]] ابدیّت، [[خون]] خداست جاری در رگ‌های تنزیل، حنجرۀ خونین کوه "حرا"ست در ستیغ [[ابلاغ]]، درگیری دوبارۀ [[محمد]] {{صل}} است با [[جاهلیّت]] [[بنی امیّه]] و [[شرک]] [[قریش]]، تجدید مطلع رجزهای "[[بدر]]" است و "[[حنین]]"، انفجار [[نماز]] است در [[شهادت]] و انفجار [[شهادت]] است در [[نماز]]، تبلور شکوه زاد [[جاودانگی]] [[حق]] است در تباهستان نابود [[باطل]]، هشدار خونین حسینیّه‌هاست در معبر [[اقوام]]، فریادگستر انسان‌های [[مظلوم]] است در همۀ [[تاریخ]]، [[دست]] نوازش انسانیّت است بر سر بی پناهان، رواق سرخ [[حماسه]] است در تاریکستان سیاهی و [[بیداد]]، [[قلب]] تپندۀ دادخواهان است در محکمۀ بشریّت، طنین بلند [[پیروزی]] است در گوش آبادی‌ها، عطشی است دریا آفرین در اقیانوس [[حیات]]، "رسالتی" است بزرگ بر دوش "اسارتی" رهایی‌بخش، [[عاشورا]] آبروی نمازگزاران است و [[عزت]] [[مسلمانان]]، و سرانجام، [[عاشورا]] [[رکن کعبه]] است و پایۀ [[قبله]] و عماد [[امّت]] و [[حیات]] [[قرآن]] و [[روح]] [[نماز]] و بقای [[حج]] و صفای [[صفا و مروه]] و [[جان]] مشعر و [[منا]]. و [[عاشورا]]، هدیۀ [[اسلام]] است به بشریّت و [[تاریخ]]..."<ref>تلخیص شده از «قیام جاودانه»، محمدرضا حکیمی، ص۹۴ به بعد.</ref>.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۲۹۸.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۲۱۸٬۶۱۷

ویرایش