آیه اعتصام در معارف و سیره حسینی: تفاوت میان نسخه‌ها
←پانویس
(←پانویس) |
|||
| (۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
| موضوع مرتبط = آیه اعتصام | | موضوع مرتبط = آیه اعتصام | ||
| عنوان مدخل = آیه اعتصام | | عنوان مدخل = آیه اعتصام | ||
| مداخل مرتبط = | | مداخل مرتبط = [[آیه اعتصام در کلام اسلامی]] - [[آیه اعتصام در معارف و سیره حسینی]] | ||
| پرسش مرتبط = | | پرسش مرتبط = | ||
}} | }} | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
از جمله آیاتی که دلالت بر [[عصمت]] و [[مرجعیت دینی اهل بیت]]{{عم}} و [[ولایت]] آن بزرگواران، از جمله [[امام حسین]]{{ع}} دارد، [[آیه]] | از جمله آیاتی که دلالت بر [[عصمت]] و [[مرجعیت دینی اهل بیت]]{{عم}} و [[ولایت]] آن بزرگواران، از جمله [[امام حسین]]{{ع}} دارد، [[آیه]] «اعتصام» است. [[خداوند متعال]] می‌فرماید: {{متن قرآن|وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا}}<ref>«و همگان به ریسمان خداوند بیاویزید و مپرا کنید» سوره آل عمران، آیه ۱۰۳.</ref>. | ||
[[خداوند متعال]] می‌فرماید: | |||
{{متن قرآن|وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا}}<ref>«و همگان به ریسمان خداوند بیاویزید و مپرا کنید» سوره آل عمران، آیه ۱۰۳.</ref>. | |||
==مفهوم «اعتصام»== | ==مفهوم «اعتصام»== | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۱: | ||
===قرآن کریم=== | ===قرآن کریم=== | ||
[[ابوسعید خدری]] از [[رسول خدا]]{{صل}} نقل کرده که فرمود: همانا من در بین شما دو چیز گران‌بها خواهم گذارد: کتاب [[خدای عزوجل]] و عترتم. [[کتاب خدا]]، ریسمان کشیده شده از [[آسمان]] به طرف [[زمین]] و عترتم [[اهل]] بیتم، همانا لطیف [[آگاه]] به من خبر داده که هرگز این دو از یکدیگر جدا نمی‌گردند تا در کنار [[حوض]] | [[ابوسعید خدری]] از [[رسول خدا]]{{صل}} نقل کرده که فرمود: همانا من در بین شما دو چیز گران‌بها خواهم گذارد: کتاب [[خدای عزوجل]] و عترتم. [[کتاب خدا]]، ریسمان کشیده شده از [[آسمان]] به طرف [[زمین]] و عترتم [[اهل]] بیتم، همانا لطیف [[آگاه]] به من خبر داده که هرگز این دو از یکدیگر جدا نمی‌گردند تا در کنار [[حوض]] [[کوثر]] بر من وارد شوند... <ref>{{متن حدیث|وَ إِنِّي تَارِكٌ فِيكُمُ الثَّقَلَيْنِ كِتَابَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ عِتْرَتِي كِتَابُ اللَّهِ حَبْلٌ مَمْدُودٌ بَيْنَ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ وَ عِتْرَتِي أَهْلُ بَيْتِي وَ إِنَّ اللَّطِيفَ الْخَبِيرَ أَخْبَرَنِي أَنَّهُمَا لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ...}}؛ ابن حنبل، مسند الإمام احمد بن حنبل، ج۱۷، ص۲۱۱-۲۱۲، حدیث ۱۱۱۳۱.</ref>. | ||
و به [[نص]] [[قرآن کریم]]، خود [[قرآن]] نیز از [[مقام عصمت]] برخوردار بوده و از هنگام [[نزول]] آن توسط [[جبرئیل]] بر [[پیامبر]]{{صل}} و از پیامبر به [[مردم]]، از [[عصمت]] و مصونیت برخوردار است؛ لذا هیچ‌گونه [[اشتباه]] و خطایی در آن راه ندارد و به طور حتم و [[یقین]] می‌توان گفت: قرآن [[کلام خدا]] است. [[خداوند متعال]] درباره قرآن کریم می‌فرماید: | و به [[نص]] [[قرآن کریم]]، خود [[قرآن]] نیز از [[مقام عصمت]] برخوردار بوده و از هنگام [[نزول]] آن توسط [[جبرئیل]] بر [[پیامبر]]{{صل}} و از پیامبر به [[مردم]]، از [[عصمت]] و مصونیت برخوردار است؛ لذا هیچ‌گونه [[اشتباه]] و خطایی در آن راه ندارد و به طور حتم و [[یقین]] می‌توان گفت: قرآن [[کلام خدا]] است. [[خداوند متعال]] درباره قرآن کریم می‌فرماید: {{متن قرآن|لَا يَأْتِيهِ الْبَاطِلُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَلَا مِنْ خَلْفِهِ تَنْزِيلٌ مِنْ حَكِيمٍ حَمِيدٍ}}<ref>«در حال و آینده آن، باطل راه ندارد، فرو فرستاده (خداوند) فرزانه ستوده‌ای است» سوره فصلت، آیه ۴۲.</ref>.<ref>[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[دانشنامه علمی کلمات امام حسین ج۱ (کتاب)|دانشنامه علمی کلمات امام حسین]]، ج۱، ص۲۱۳.</ref> | ||
{{متن قرآن|لَا يَأْتِيهِ الْبَاطِلُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَلَا مِنْ خَلْفِهِ تَنْزِيلٌ مِنْ حَكِيمٍ حَمِيدٍ}}<ref>«در حال و آینده آن، باطل راه ندارد، فرو فرستاده (خداوند) فرزانه ستوده‌ای است» سوره فصلت، آیه ۴۲.</ref>.<ref>[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[دانشنامه علمی کلمات امام حسین ج۱ (کتاب)|دانشنامه علمی کلمات امام حسین]]، ج۱، ص۲۱۳.</ref> | |||
===[[اهل بیت پیامبر]]{{صل}}=== | ===[[اهل بیت پیامبر]]{{صل}}=== | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۴: | ||
[[طبرسی]] از [[ابوسعید خدری]] نقل کرده که [[رسول خدا]]{{صل}} فرمود: ای [[مردم]]! همانا من میان شما دو ریسمان گذاردم که اگر به آن دو تمسک کنید، هرگز بعد از من گمراه نخواهید شد که یکی بزرگ‌تر از دیگری است: کتاب خدا، ریسمان کشیده شده از [[آسمان]] به طرف [[زمین]] و عترتم اهل بیتم و [[آگاه]] باشید. این دو هرگز از یکدیگر جدا نمی‌شوند تا بر من کنار [[حوض]] وارد شوند.<ref>{{متن حدیث|أَيُّهَا النَّاسُ إِنِّي قَدْ تَرَكْتُ فِيكُمْ حَبْلَيْنِ إِنْ أَخَذْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا بَعْدِي أَحَدُهُمَا أَكْبَرُ مِنَ الْآخَرِ كِتَابُ اللَّهِ حَبْلٌ مَمْدُودٌ مِنَ السَّمَاءِ إِلَى الْأَرْضِ وَ عِتْرَتِي أَهْلُ بَيْتِي أَلَا وَ إِنَّهُمَا لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ}}؛ طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۲، ص۸۰۵.</ref>.<ref>[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[دانشنامه علمی کلمات امام حسین ج۱ (کتاب)|دانشنامه علمی کلمات امام حسین]]، ج۱، ص۲۱۴.</ref> | [[طبرسی]] از [[ابوسعید خدری]] نقل کرده که [[رسول خدا]]{{صل}} فرمود: ای [[مردم]]! همانا من میان شما دو ریسمان گذاردم که اگر به آن دو تمسک کنید، هرگز بعد از من گمراه نخواهید شد که یکی بزرگ‌تر از دیگری است: کتاب خدا، ریسمان کشیده شده از [[آسمان]] به طرف [[زمین]] و عترتم اهل بیتم و [[آگاه]] باشید. این دو هرگز از یکدیگر جدا نمی‌شوند تا بر من کنار [[حوض]] وارد شوند.<ref>{{متن حدیث|أَيُّهَا النَّاسُ إِنِّي قَدْ تَرَكْتُ فِيكُمْ حَبْلَيْنِ إِنْ أَخَذْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا بَعْدِي أَحَدُهُمَا أَكْبَرُ مِنَ الْآخَرِ كِتَابُ اللَّهِ حَبْلٌ مَمْدُودٌ مِنَ السَّمَاءِ إِلَى الْأَرْضِ وَ عِتْرَتِي أَهْلُ بَيْتِي أَلَا وَ إِنَّهُمَا لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ}}؛ طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۲، ص۸۰۵.</ref>.<ref>[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[دانشنامه علمی کلمات امام حسین ج۱ (کتاب)|دانشنامه علمی کلمات امام حسین]]، ج۱، ص۲۱۴.</ref> | ||
==«[[حبل الله]]» در [[روایات اهل بیت]]{{عم}}== | ==«[[حبل الله]]» در [[روایات]] [[اهل بیت]]{{عم}}== | ||
با مراجعه به روایات اهل بیت{{عم}} پی می‌بریم آنان «حبل الله» را بر خود تطبیق کرده‌اند: | با مراجعه به روایات اهل بیت{{عم}} پی می‌بریم آنان «حبل الله» را بر خود تطبیق کرده‌اند: | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۳: | ||
٢. از جابر نقل شده که [[امام باقر]]{{ع}} فرمود: [[آل محمد]]{{عم}} همان ریسمان خداوند هستند که ما [[مأمور]] به چنگ زدن به آنان شده‌ایم. خداوند فرمود: «و همگی به ریسمان [[خدا]] چنگ زنید و پراکنده نشوید».<ref>{{متن حدیث|آل محمّد{{عم}} هم حبل اللّه الّذي أمرنا بالاعتصام به، فقال: {{متن قرآن|وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا}}}}؛ عیاشی، تفسیر العیاشی، ج۱، ص۱۹۴، حدیث ۱۲۳.</ref>.<ref>[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[دانشنامه علمی کلمات امام حسین ج۱ (کتاب)|دانشنامه علمی کلمات امام حسین]]، ج۱، ص ۲۱۶.</ref> | ٢. از جابر نقل شده که [[امام باقر]]{{ع}} فرمود: [[آل محمد]]{{عم}} همان ریسمان خداوند هستند که ما [[مأمور]] به چنگ زدن به آنان شده‌ایم. خداوند فرمود: «و همگی به ریسمان [[خدا]] چنگ زنید و پراکنده نشوید».<ref>{{متن حدیث|آل محمّد{{عم}} هم حبل اللّه الّذي أمرنا بالاعتصام به، فقال: {{متن قرآن|وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا}}}}؛ عیاشی، تفسیر العیاشی، ج۱، ص۱۹۴، حدیث ۱۲۳.</ref>.<ref>[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[دانشنامه علمی کلمات امام حسین ج۱ (کتاب)|دانشنامه علمی کلمات امام حسین]]، ج۱، ص ۲۱۶.</ref> | ||
==«حبل الله» در [[روایات اهل سنت]]== | ==«حبل الله» در [[روایات]] [[اهل سنت]]== | ||
[[ثعلبی]] در تفسیرش از امام صادق{{ع}} نقل کرده که فرمود: | [[ثعلبی]] در تفسیرش از امام صادق{{ع}} نقل کرده که فرمود: | ||
{{متن حدیث|نَحْنُ حَبْلُ اللَّهِ الَّذِي قَالَ اللَّهُ تَعَالَى: {{متن قرآن|وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا}}<ref>«و همگان به ریسمان خداوند بیاویزید و مپرا کنید» سوره آل عمران، آیه ۱۰۳.</ref>}}<ref>احمد بن محمد ثعلبی، الکشف و البیان عن تفسیر القرآن، ج۳، ص۱۶۳.</ref>. | {{متن حدیث|نَحْنُ حَبْلُ اللَّهِ الَّذِي قَالَ اللَّهُ تَعَالَى: {{متن قرآن|وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا}}<ref>«و همگان به ریسمان خداوند بیاویزید و مپرا کنید» سوره آل عمران، آیه ۱۰۳.</ref>}}<ref>احمد بن محمد ثعلبی، الکشف و البیان عن تفسیر القرآن، ج۳، ص۱۶۳.</ref>. | ||
ما ریسمان خداییم که خداوند درباره آن فرمود: «و همگی به ریسمان خدا چنگ زنید و پراکنده نشوید» | ما ریسمان خداییم که خداوند درباره آن فرمود: «و همگی به ریسمان خدا چنگ زنید و پراکنده نشوید»<ref>[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[دانشنامه علمی کلمات امام حسین ج۱ (کتاب)|دانشنامه علمی کلمات امام حسین]]، ج۱، ص ۲۱۷.</ref>. | ||
== منابع == | == منابع == | ||