پرش به محتوا

قانون‌گذاری: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف'
جز (جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف')
خط ۱۲: خط ۱۲:
نخست، تناسب با شرایط [[سیاسی]] [[اجتماعی]]: در [[دولت]] [[دینی]] [[پیامبر]] {{صل}} [[آگاهی]] به [[شریعت]] یکی از معیارهای اساسی در توزیع [[قدرت]] بود. به همین دلیل در [[ساختار سیاسی]] این دولت، «[[صحابه]]» از جایگاه بالایی برخوردار بودند. اینان در واقع جایگزین «شرفا» در ساختار [[نظام]] قبیله‌ای گردیده بودند. شرفا در نظام قبیله‌ای «[[اهل]] شورا» بوده، در تصمیم‌گیری‌های عمومی مورد مشورت [[رئیس]] [[قبیله]] قرار می‌گرفتند. با [[تأسیس دولت]] دینی پیامبر {{صل}} بر اساس [[شریعت اسلام]]، به جای عنصر «[[شرافت]] نسبی»، عنصر «شرافت [[علمی]] و [[معنوی]]» قرار گرفت و به همین دلیل صحابه از جایگاه بالایی برخوردار می‌گردیدند. از این پس صحابه در مرحله نخست و عموم [[مردم]] در مرحله دوم اهل شورا و مشورت با پیامبر {{صل}} به عنوان [[حاکم اسلامی]] قرار می‌گرفتند که به روشنی بر [[تحول]] ماهوی ساختار سیاسی و [[تصمیم‌گیری]] دلالت می‌کند.
نخست، تناسب با شرایط [[سیاسی]] [[اجتماعی]]: در [[دولت]] [[دینی]] [[پیامبر]] {{صل}} [[آگاهی]] به [[شریعت]] یکی از معیارهای اساسی در توزیع [[قدرت]] بود. به همین دلیل در [[ساختار سیاسی]] این دولت، «[[صحابه]]» از جایگاه بالایی برخوردار بودند. اینان در واقع جایگزین «شرفا» در ساختار [[نظام]] قبیله‌ای گردیده بودند. شرفا در نظام قبیله‌ای «[[اهل]] شورا» بوده، در تصمیم‌گیری‌های عمومی مورد مشورت [[رئیس]] [[قبیله]] قرار می‌گرفتند. با [[تأسیس دولت]] دینی پیامبر {{صل}} بر اساس [[شریعت اسلام]]، به جای عنصر «[[شرافت]] نسبی»، عنصر «شرافت [[علمی]] و [[معنوی]]» قرار گرفت و به همین دلیل صحابه از جایگاه بالایی برخوردار می‌گردیدند. از این پس صحابه در مرحله نخست و عموم [[مردم]] در مرحله دوم اهل شورا و مشورت با پیامبر {{صل}} به عنوان [[حاکم اسلامی]] قرار می‌گرفتند که به روشنی بر [[تحول]] ماهوی ساختار سیاسی و [[تصمیم‌گیری]] دلالت می‌کند.


دوم، [[سازگاری]] با آموزه‌های شریعت: سازگاری شورا و مشورت با شریعت نیز با مراجعه به [[آیات قرآن کریم]] امکان‌پذیر است. به‌طور خاص، دو [[آیه]] درباره شورا در مسائل سیاسی اجتماعی نازل گردیده است. ابتدا در [[مکه]] مراجعه به شورا و مشورت‌خواهی به عنوان یک صفت [[پسندیده]] برای [[مؤمنان]] مطرح گردیده و سپس در [[مدینه]] به عنوان یک سازوکار تصمیم‌گیری عمومی مورد توجه قرار گرفته است. به همین دلیل شاید بتوان با تفکیک شورا (به عنوان یک سازوکار تصمیم‌گیری عمومی) از مشورت (به عنوان یک [[وصف]] و [[خصلت]] پسندیده فردی و اجتماعی)، تفاوت مفهومی دو آیه مذکور را توضیح داد:
دوم، [[سازگاری]] با آموزه‌های شریعت: سازگاری شورا و مشورت با شریعت نیز با مراجعه به [[آیات قرآن کریم]] امکان‌پذیر است. به‌طور خاص، دو [[آیه]] درباره شورا در مسائل سیاسی اجتماعی نازل گردیده است. ابتدا در [[مکه]] مراجعه به شورا و مشورت‌خواهی به عنوان یک صفت [[پسندیده]] برای [[مؤمنان]] مطرح گردیده و سپس در [[مدینه]] به عنوان یک سازوکار تصمیم‌گیری عمومی مورد توجه قرار گرفته است. به همین دلیل شاید بتوان با تفکیک شورا (به عنوان یک سازوکار تصمیم‌گیری عمومی) از مشورت (به عنوان یک وصف و [[خصلت]] پسندیده فردی و اجتماعی)، تفاوت مفهومی دو آیه مذکور را توضیح داد:
{{متن قرآن|وَالَّذِينَ اسْتَجَابُوا لِرَبِّهِمْ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَأَمْرُهُمْ شُورَى بَيْنَهُمْ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ}}<ref>«و آنان که (فراخوان) پروردگارشان را اجابت کرده‌اند و نماز را بر پا داشته‌اند و کارشان رایزنی میان همدیگر است و از آنچه روزیشان داده‌ایم می‌بخشند» سوره شوری، آیه ۳۸.</ref>.
{{متن قرآن|وَالَّذِينَ اسْتَجَابُوا لِرَبِّهِمْ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَأَمْرُهُمْ شُورَى بَيْنَهُمْ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ}}<ref>«و آنان که (فراخوان) پروردگارشان را اجابت کرده‌اند و نماز را بر پا داشته‌اند و کارشان رایزنی میان همدیگر است و از آنچه روزیشان داده‌ایم می‌بخشند» سوره شوری، آیه ۳۸.</ref>.


۲۱۸٬۰۵۸

ویرایش