بحث:همدان در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

[[مسکن]] بنی‌همدان را [[شرق]] یمن گفته‌اند.<ref> زرکلی، الاعلام، ج۸، ص۹۴.</ref> برخی نیز منزلگاهشان را شمال غربی [[صنعا]] دانسته و بر این اعتقادند که هرکدام از شاخه‌های آن در مناطق مختلف آن سکونت داشتند.<ref> رازی، تاریخ مدینة صنعاء، ص۶۸۳.</ref> بعضی نیز منازل [[همدان]] را بخش‌های وسیعی از [[سرزمین یمن]] از شمال [[صنعا]] تا صعده گفته آورده‌اند که «حاشدیان» در بخش غربی و «بکیلیان» در سمت شرقی آن ساکن بودند.<ref> یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۶۹.</ref> آنان در مجاورت [[قبیله]] [[خَولان بن الحاف بن قضاعه]] - ساکنان [[شهر]] صعده -<ref> حسن بن احمد همدانی، صفة جزیرة العرب، ص۲۱۷.</ref> و با [[بنوحارث بن کعب]] و مَذحِج مشترکاً در مخلاف [[نجران]] [[زندگی]] می‌کردند.<ref> عبدالرحمن عبدالواحد الشجاع، الیمن فی صدر الاسلام، ص۵۶.</ref> هر چند از مناطق دیگری نیز همچون سرزمین ما بین مأرب و نجران،<ref> جعیط، نشأة المدینة العربیة الإسلامیة، ص۳۷۵.</ref> «غرق»، «شروم» و «خنق» نیز به عنوان سکونتگاه این [[قوم]] یاد شده است.<ref> عمر کحاله، معجم قبائل العرب، ج۳، ص۱۲۲۵.</ref> همچنین طوایفی از این قبیله همچون «یام» و «شاکر» و «وادعه» در منطقه میان صعده و نجران سکونت داشتند.<ref> عبدالرحمن عبدالواحد الشجاع، الیمن فی صدر الاسلام، ص۵۶.</ref> مقدسی مخلاف‌های شاکر و وادعه و یام را سمت راست صنعاء عنوان کرده است.<ref> مقدسی، احسن التقاسیم و معرفة الاقالیم، ج۱، ص۱۲۷.</ref> در «قَحمِه» که نزدیک «زَبید» است نیز بخشی از [[مردم]] همدان با [[قبایل]] اشعر و خَولان سکونت داشتند.<ref> یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۷، ص۲۲.</ref> [[همدانی]] هم در ترسیم کامل محل سکونت [[همدانیان]]، «مَسوره»، «مِلح»، «برّان» و «ثَجَّة الخارد» را از شهرهای مهم «مُرهِبَه» و «نَهم» برشمرده و آورده است: شهرهای «شُوابه»، «هِرّان» و «مناحی» در جوف [[اعلی]] نیز از دیگر شهرهای همدانیان است. از دیگر سکونتگاه‌های آنان «عقل»، «وَروَر»، «رَزوَه» و «هَنیان» است که در منطقه جوف اعلی قرار دارد. سرزمین «خَرفان» و «کساد» سکونتگاه [[سفیان بن ارحب همدان]] است. ضمن اینکه «کِبر»، «عیلة»، «خُدنیه»، «عیان» و جمیع مرزهای حد فاصل خَیوان و صعده جملگی سرزمین قبیله بکیل است.