پرش به محتوا

مصداق خلیفه الهی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف'
جز (جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف')
خط ۱۵: خط ۱۵:
* هم‌چنین از بعضی از عرفای کامل و [[اهل]] کرامتی که نام و شرح حال آنان در کتاب‌های [[تذکره]] نویسان آمده است، می‌توان به عنوان مصادیق [[خلیفة‌الله]] یاد کرد<ref>[[فاطمه زیوری کبیرنیا|زیوری کبیرنیا، فاطمه]]، [[بررسی ابعاد خلیفة اللهی انسان (کتاب)|بررسی ابعاد خلیفة اللهی انسان]]، ص:۶۴-۶۷.</ref>
* هم‌چنین از بعضی از عرفای کامل و [[اهل]] کرامتی که نام و شرح حال آنان در کتاب‌های [[تذکره]] نویسان آمده است، می‌توان به عنوان مصادیق [[خلیفة‌الله]] یاد کرد<ref>[[فاطمه زیوری کبیرنیا|زیوری کبیرنیا، فاطمه]]، [[بررسی ابعاد خلیفة اللهی انسان (کتاب)|بررسی ابعاد خلیفة اللهی انسان]]، ص:۶۴-۶۷.</ref>
== [[اسامی]] و تعداد [[خلفای الهی]] ==
== [[اسامی]] و تعداد [[خلفای الهی]] ==
* در [[قرآن کریم]] فقط‍ [[اسامی]] تعداد محدودی از آنان، ذکر شده است؛ و حتّی به عدد آنان نیز اشاره نشده است:{{متن قرآن|وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلًا مِنْ قَبْلِكَ مِنْهُمْ مَنْ قَصَصْنَا عَلَيْكَ وَمِنْهُمْ مَنْ لَمْ نَقْصُصْ عَلَيْكَ}}<ref>«و به راستی ما پیامبرانی پیش از تو فرستاده‌ایم که (داستان) برخی از آنان را برای تو گفته‌ایم و برخی دیگر را نگفته‌ایم» سوره غافر، آیه ۷۸.</ref> و قصه بعضی، به طور مفصّل و مکرر ذکر شده و در مورد برخی دیگر، فقط‍ اسمی از آنان همراه با ذکر بعضی از اوصاف [[عامه]] آنان، مطرح شده است؛ مانند یسَع و ذَا الکفل: {{متن قرآن|وَاذْكُرْ إِسْمَاعِيلَ وَالْيَسَعَ وَذَا الْكِفْلِ وَكُلٌّ مِنَ الْأَخْيَارِ}}<ref>«و از اسماعیل و الیسع و ذو الکفل یاد کن و همه از نیکان بودند» سوره ص، آیه ۴۸.</ref>؛ {{متن قرآن|وَإِسْمَاعِيلَ وَإِدْرِيسَ وَذَا الْكِفْلِ كُلٌّ مِنَ الصَّابِرِينَ}}<ref>«و اسماعیل و ادریس و ذو الکفل را (یاد کن) که همه از شکیبایان بودند» سوره انبیاء، آیه ۸۵.</ref>؛ و نام برخی دیگر، همراه با بیان [[سیره]] و روش [[مبارزات]] [[فرهنگی]] و جهادی با [[معاندان]] و [[کافران]] مطرح شده است؛ مانندِ [[حضرت نوح]]، [[ابراهیم]]، [[موسی]]، [[عیسی]]، [[صالح]]، [[شعیب|شُعَیب]] {{عم}} و.... همه [[انبیا]] و اوصیای منتخب [[الهی]] آنان، دارای [[مقام خلافت]] هستند؛ اگر چه فقط‍ در یک مورد تصریح به [[خلافت]] شده است؛ {{متن قرآن|يَا دَاوُودُ إِنَّا جَعَلْنَاكَ خَلِيفَةً فِي الْأَرْضِ}}<ref>«ای داود! ما تو را در زمین خلیفه (خویش) کرده‌ایم» سوره ص، آیه ۲۶.</ref>؛ و انبیای مذکور که [[قرآن]] نامشان را آورده، ٢۶ نفر هستند که عبارتند از: [[آدم]]، [[نوح]]، [[ادریس]]، [[هود]]، [[صالح]]، [[ابراهیم]]، لوط‍‌، [[اسماعیل]]، یسَع، [[ذوالکفل]]، [[الیاس]]، [[یونس|یونُس]]، [[اسحاق]]، [[یعقوب]]، [[یوسف|یوسُف]]، [[شعیب|شُعَیب]]، [[موسی]]، [[هارون]]، [[داوود]]، [[سلیمان]]، [[ایوب]]، [[زکریا]]، [[یحیی]]، [[اسماعیل]] صادق‌الوعد، [[عیسی]] {{عم}} و [[حضرت محمد]] {{صل}}؛ "البته در [[آیات]] دیگری از [[قرآن کریم]]، انبیایی دیگر نَه به اسم بلکه با [[وصف]] و کنایه ذکر شده‌اند"<ref>المیزان، ج۲، ص۱۴۱.</ref>.
* در [[قرآن کریم]] فقط‍ [[اسامی]] تعداد محدودی از آنان، ذکر شده است؛ و حتّی به عدد آنان نیز اشاره نشده است:{{متن قرآن|وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلًا مِنْ قَبْلِكَ مِنْهُمْ مَنْ قَصَصْنَا عَلَيْكَ وَمِنْهُمْ مَنْ لَمْ نَقْصُصْ عَلَيْكَ}}<ref>«و به راستی ما پیامبرانی پیش از تو فرستاده‌ایم که (داستان) برخی از آنان را برای تو گفته‌ایم و برخی دیگر را نگفته‌ایم» سوره غافر، آیه ۷۸.</ref> و قصه بعضی، به طور مفصّل و مکرر ذکر شده و در مورد برخی دیگر، فقط‍ اسمی از آنان همراه با ذکر بعضی از اوصاف [[عامه]] آنان، مطرح شده است؛ مانند یسَع و ذَا الکفل: {{متن قرآن|وَاذْكُرْ إِسْمَاعِيلَ وَالْيَسَعَ وَذَا الْكِفْلِ وَكُلٌّ مِنَ الْأَخْيَارِ}}<ref>«و از اسماعیل و الیسع و ذو الکفل یاد کن و همه از نیکان بودند» سوره ص، آیه ۴۸.</ref>؛ {{متن قرآن|وَإِسْمَاعِيلَ وَإِدْرِيسَ وَذَا الْكِفْلِ كُلٌّ مِنَ الصَّابِرِينَ}}<ref>«و اسماعیل و ادریس و ذو الکفل را (یاد کن) که همه از شکیبایان بودند» سوره انبیاء، آیه ۸۵.</ref>؛ و نام برخی دیگر، همراه با بیان [[سیره]] و روش [[مبارزات]] [[فرهنگی]] و جهادی با [[معاندان]] و [[کافران]] مطرح شده است؛ مانندِ [[حضرت نوح]]، [[ابراهیم]]، [[موسی]]، [[عیسی]]، [[صالح]]، [[شعیب|شُعَیب]] {{عم}} و.... همه [[انبیا]] و اوصیای منتخب [[الهی]] آنان، دارای [[مقام خلافت]] هستند؛ اگر چه فقط‍ در یک مورد تصریح به [[خلافت]] شده است؛ {{متن قرآن|يَا دَاوُودُ إِنَّا جَعَلْنَاكَ خَلِيفَةً فِي الْأَرْضِ}}<ref>«ای داود! ما تو را در زمین خلیفه (خویش) کرده‌ایم» سوره ص، آیه ۲۶.</ref>؛ و انبیای مذکور که [[قرآن]] نامشان را آورده، ٢۶ نفر هستند که عبارتند از: [[آدم]]، [[نوح]]، [[ادریس]]، [[هود]]، [[صالح]]، [[ابراهیم]]، لوط‍‌، [[اسماعیل]]، یسَع، [[ذوالکفل]]، [[الیاس]]، [[یونس|یونُس]]، [[اسحاق]]، [[یعقوب]]، [[یوسف|یوسُف]]، [[شعیب|شُعَیب]]، [[موسی]]، [[هارون]]، [[داوود]]، [[سلیمان]]، [[ایوب]]، [[زکریا]]، [[یحیی]]، [[اسماعیل]] صادق‌الوعد، [[عیسی]] {{عم}} و [[حضرت محمد]] {{صل}}؛ "البته در [[آیات]] دیگری از [[قرآن کریم]]، انبیایی دیگر نَه به اسم بلکه با وصف و کنایه ذکر شده‌اند"<ref>المیزان، ج۲، ص۱۴۱.</ref>.
* اما در [[احادیث]]، تعداد [[انبیای الهی]] {{عم}} ذکر گردیده که در کتاب‌های [[روایی]]<ref>بحارالانوار، ج۱۱، ص۳۲ و ج۷۴، ص۷۲؛ مجموعه ورّام، ج۲، ص۶۶.</ref> و [[تفسیری]]<ref>المیزان، ج۲، ص۱۴۴.</ref> [[نقل]] شده است؛ در [[کتاب]] [[معانی الاخبار]]<ref>معانی‌الاخبار، ص۳۳۲.</ref> و خصال<ref>الخصال، ج۲، ص۵۲۳.</ref> از [[عتبه لیثی]] از [[ابی‌ذر]] [[نقل]] کرده که گفت: "به [[رسول خدا]] {{صل}} عرضه داشتم: [[انبیا]] چند نفر بودند؟ فرمود: ۱٢۴ هزار نفر. پرسیدم: [[مرسلین]] از آنان چند نفر بودند؟ فرمود: ٣۱٣ نفر که خود جمعیتی بسیارند؛ پرسیدم: اولین [[پیغمبر]] چه کسی بود؟ فرمود: [[آدم]] {{ع}}؛ پرسیدم: آیا [[آدم]] جزء [[مرسلین]] بود؟ فرمود: بله، [[خدا]] او را به دست قُدرت خود آفرید، و از [[روح]] خود در او دمید...."
* اما در [[احادیث]]، تعداد [[انبیای الهی]] {{عم}} ذکر گردیده که در کتاب‌های [[روایی]]<ref>بحارالانوار، ج۱۱، ص۳۲ و ج۷۴، ص۷۲؛ مجموعه ورّام، ج۲، ص۶۶.</ref> و [[تفسیری]]<ref>المیزان، ج۲، ص۱۴۴.</ref> [[نقل]] شده است؛ در [[کتاب]] [[معانی الاخبار]]<ref>معانی‌الاخبار، ص۳۳۲.</ref> و خصال<ref>الخصال، ج۲، ص۵۲۳.</ref> از [[عتبه لیثی]] از [[ابی‌ذر]] [[نقل]] کرده که گفت: "به [[رسول خدا]] {{صل}} عرضه داشتم: [[انبیا]] چند نفر بودند؟ فرمود: ۱٢۴ هزار نفر. پرسیدم: [[مرسلین]] از آنان چند نفر بودند؟ فرمود: ٣۱٣ نفر که خود جمعیتی بسیارند؛ پرسیدم: اولین [[پیغمبر]] چه کسی بود؟ فرمود: [[آدم]] {{ع}}؛ پرسیدم: آیا [[آدم]] جزء [[مرسلین]] بود؟ فرمود: بله، [[خدا]] او را به دست قُدرت خود آفرید، و از [[روح]] خود در او دمید...."
* مفسری با [[نقل حدیث]] مذکور، می‌نویسد: "آن [[روایت]] مخصوصاً صدر آنکه متعرض عدد [[انبیا]] و [[پیامبران]] شده، از جمله [[روایات]] مشهور است که [[علمای شیعه]] و [[سنی|سُنّی]]<ref>سنن الکبری للبیهقی، ج۹، ص۴؛ مستدرک علی الصحیحین، ج۹، ص۴۴۱، ح۴۱۳۱.</ref>، آن را در کتاب‌هایشان [[نقل]] کرده‌اند"<ref>المیزان، ج۲، ص۱۴۴.</ref>.
* مفسری با [[نقل حدیث]] مذکور، می‌نویسد: "آن [[روایت]] مخصوصاً صدر آنکه متعرض عدد [[انبیا]] و [[پیامبران]] شده، از جمله [[روایات]] مشهور است که [[علمای شیعه]] و [[سنی|سُنّی]]<ref>سنن الکبری للبیهقی، ج۹، ص۴؛ مستدرک علی الصحیحین، ج۹، ص۴۴۱، ح۴۱۳۱.</ref>، آن را در کتاب‌هایشان [[نقل]] کرده‌اند"<ref>المیزان، ج۲، ص۱۴۴.</ref>.
۲۱۸٬۶۱۷

ویرایش