پرش به محتوا

ثمود در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

۶٬۹۳۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۴ سپتامبر ۲۰۲۲
جز (جایگزینی متن - 'وصف' به 'وصف')
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۱۲۸: خط ۱۲۸:
# [[عذاب]] [[قوم ثمود]] و فرجام بدآنان مورد [[هشدار]] [[پیامبر اکرم]] به [[کافران]] زمان [[بعثت]] قرار گرفته است: {{متن قرآن|فَقُلْ أَنْذَرْتُكُمْ صَاعِقَةً مِثْلَ صَاعِقَةِ عَادٍ وَثَمُودَ}}<ref>«پس اگر روی بگردانند بگو: شما را به آذرخشی از گونه آذرخش عاد و ثمود بیم می‌دهم» سوره فصلت، آیه ۱۳.</ref>
# [[عذاب]] [[قوم ثمود]] و فرجام بدآنان مورد [[هشدار]] [[پیامبر اکرم]] به [[کافران]] زمان [[بعثت]] قرار گرفته است: {{متن قرآن|فَقُلْ أَنْذَرْتُكُمْ صَاعِقَةً مِثْلَ صَاعِقَةِ عَادٍ وَثَمُودَ}}<ref>«پس اگر روی بگردانند بگو: شما را به آذرخشی از گونه آذرخش عاد و ثمود بیم می‌دهم» سوره فصلت، آیه ۱۳.</ref>
# [[تشویق]] [[خداوند]] به [[تأمل]] در [[سرنوشت]] [[هلاکت]] بار قوم ثمود و [[تفکر]] در نتیجه مکرها و توطئه‌های آنان که در مقابل [[تدبیر]] واراده خداوند چگونه به هلاکت رسیدند و سرانجام مکرهای آنان نابودی خودشان بود: {{متن قرآن|فَانْظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ مَكْرِهِمْ أَنَّا دَمَّرْنَاهُمْ وَقَوْمَهُمْ أَجْمَعِينَ}}<ref>«و بنگر سرانجام نیرنگشان چگونه بود؛ ما آنان و قومشان همگی را نابود ساختیم» سوره نمل، آیه ۵۱.</ref><ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۱، ص ۳۷۶.</ref>.
# [[تشویق]] [[خداوند]] به [[تأمل]] در [[سرنوشت]] [[هلاکت]] بار قوم ثمود و [[تفکر]] در نتیجه مکرها و توطئه‌های آنان که در مقابل [[تدبیر]] واراده خداوند چگونه به هلاکت رسیدند و سرانجام مکرهای آنان نابودی خودشان بود: {{متن قرآن|فَانْظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ مَكْرِهِمْ أَنَّا دَمَّرْنَاهُمْ وَقَوْمَهُمْ أَجْمَعِينَ}}<ref>«و بنگر سرانجام نیرنگشان چگونه بود؛ ما آنان و قومشان همگی را نابود ساختیم» سوره نمل، آیه ۵۱.</ref><ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۱، ص ۳۷۶.</ref>.
==[[مسکن]] [[قوم ثمود]] کجاست؟==
در [[قاموس قرآن]] زیر [[آیه]] ۸۰ [[سوره مبارکه حجر]] {{متن قرآن|وَلَقَدْ كَذَّبَ أَصْحَابُ الْحِجْرِ الْمُرْسَلِينَ}}<ref>«و «اصحاب حجر» پیامبران را دروغگو می‌شمردند» سوره حجر، آیه ۸۰.</ref> می‌نویسد: [[اصحاب]] [[حجر]] همان قوم ثمود، [[قوم]] صالح‌اند و [[طبرسی]] گوید: علت این تسمیه آن است، که نام [آن] شهرستان حجر بود و گفته‌اند دره‌ای بود، که در آن ساکن بودند».
در کتاب [[تاریخ انبیاء]]، زیر عنوان مساکن [[ثمود]] آماده است: «حجر به کسر حاء محلی است؛ بین [[حجاز]] و [[شام]]، به طرف [[وادی القری]]، که به نام [[مدائن]]، تاکنون [[شهرت]] دارد، این [[سرزمین]]، مسکن قوم ثمود بود و [[قصر]] [[پادشاهان]] ثمود، که از سنگ بنا شده. هنوز خرابه‌هایش باقی و محسوس است، که دارای چند حجره و اطاق است و هم اکنون معروف به فج الناقه است. و [[مسعودی]] می‌نویسد: {{عربی|رمم باقیه و آثارهم بادیه فی طریق من ورد من الشام}}.
حجر ثمود قصری در جنوب شرقی [[اراضی]] [[مدین]]، در کنار خلیج [[عقبه]] قرار داشته - قصری که داشته، از کاخ‌های [[عظیم]] [[جهان]] بوده، آنها را عاد [[ارم]] می‌گفتند و چون آن قوم متلاشی شدند، ثمود ارم نامیدند.
ثمود، از تیره [[یهود]] بودند، که از [[فلسطین]] آمده، ساکن حجر شدند، برخی گفته‌اند، از یهودانی هستند، که به فلسطین نرفته‌اند، اینجا مسکن گرفته‌اند و آنها قبل از [[موسی]]{{ع}} بودند...)<ref>حسین، عمادزاده، تاریخ انبیاء از آدم تا خاتم، ص۱۶۱.</ref>.
«به هر حال حجر شهری بوده است، در یک منزلی وادی القری و در جنوب تیمه، در مسیر کاروان [[مدینه]] به شام قرار داشته است. امروز آن [[شهر]] ویران گردیده و حجر بر وادی مبرک الناقه و بئر الغسم اطلاق می‌شود و در این وادی فعلاً چند قریه و چند چشمه آب وجود دارد، که کاروان‌ها در کنار آن چشمه می‌آ‌سایند...
شهر قدیم حجر، یکی از شهر‌های [[تجاری]] [[عربستان]] بوده، تا جایی اهمیت داشته، که بطلمیوس به عنوان یک شهر تجاری از آن نام برده است. در [[زمان]] پلین جغرافی‌دان [[رومی]]، نیز این [[شهر]] به نام Hegra [[آبادان]] بوده و محل [[تجارت]] و مرکز [[روابط]] [[بازرگانی]] به شمار می‌رفته است.
در [[مغرب]] [[حجر]] کوهی است مرکب از پنج صخره، دخمه‌هایی در آن تراشیده شده، که به ترتیب قصر البنت و [[بیت]] الشیخ و اکریمات و محل المجلس و [[دیوان]] نام دارند.
در این صخره‌ها کتیبه‌هایی موجود است و در دیوار محل المجلس و دیوان، نقوش پرندگان دیده می‌شود.
دوگتی نخستین کسی است، که این ناحیه را در [سال] ۱۸۷۶ و ۱۸۷۷ [[سیاحت]] کرده وی [[معتقد]] است، که این بناهای سنگی مقابر بزرگان [[قبیله]] بوده است. گرچه به دست آمدن بقایا و اسکلت [[انسانی]] [[عقیده]] او را [[تأیید]] می‌کند؛ لکن اسامی این ابنیه، با نظر وی منافات دارد... بعد از دوگتی مستشرق دیگری آلساس هوبر یکبار در سال ۱۸۷۹ و بار دیگر به [[همراهی]] اتینگ در سال ۱۸۸۴ م، حجر را سیاحت کرده است، با این همه نقوش و کتیبه‌های العُلا، به طور کامل قرائت نشده و اطلاع زیادی از ناحیه در دست نیست، همین قدر مسلم است، که ناحیه حجر وقتی آباد بوده و [[قبایل]] متمدنی از شعب [[قوم ثمود]]، در این ناحیه زندگانی می‌کرده‌اند و دست خوش [[زلزله]]، یا حادثه طبیعی دیگر شده و هلاک گردیده‌اند»<ref>محمد، خزائلی، اعلام قرآن، ص۲۹۰.</ref>.
اما [[ارض]] در [[آیه]] ۱۱۰ [[سوره اعراف]]<ref>{{متن قرآن|يُرِيدُ أَنْ يُخْرِجَكُمْ مِنْ أَرْضِكُمْ فَمَاذَا تَأْمُرُونَ}} «(که) می‌خواهد شما را از سرزمینتان بیرون کند پس چه دستور می‌دهید؟» سوره اعراف، آیه ۱۱۰.</ref>، کدام [[سرزمین]] است؟ برای [[فهم]] درست آن مکان لازم است به [[آیات]] قبل از آن برگردیم، تا خوب دریابیم، که منظور از [[زمین]] شما کدام سرزمین است. در آیات پیش از آیه مورد بحث، چنین آمده است: «[[موسی]] گفت: ای [[فرعون]]! من فرستاده [[پروردگار]] جهانیانم، سزاوارم به این که درباره [[خدا]]، جز [[حق]] نگویم، برای شما معجزه‌ای، از پروردگارتان آورده‌ام، بنابراین پسران [[اسرائیل]] را با من بفرست... تا آنجا که بزرگان [[قوم]] گفتند: [[راستی]] این [موسی] [[جادوگری]] ماهر است، که می‌خواهد شما را از سرزمینتان بیرون کند».
با توجه به گفتگوهایی که بین [[حضرت موسی]] و [[فرعون]] و یارانش انجام شده، به خوبی روشن می‌شود؛ که منظور از ارضکم بر [[سرزمین]] [[مصر]] است، که ما توضیح جغرافیایی آن را، زیر عنوان مصر بیان خواهیم نمود.<ref>[[محمد حسن عرب|عرب، محمد حسن]]، [[دانشنامه اماکن جغرافیایی قرآن مجید (کتاب)|دانشنامه اماکن جغرافیایی قرآن مجید]]، ص ۴۴.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
# [[پرونده:55210091.jpg|22px]] [[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم''']]
# [[پرونده:55210091.jpg|22px]] [[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم''']]
# [[پرونده:IM010435.jpg|22px]] [[محمد حسن عرب|عرب، محمد حسن]]، [[دانشنامه اماکن جغرافیایی قرآن مجید (کتاب)|'''دانشنامه اماکن جغرافیایی قرآن مجید''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
۷۳٬۱۸۵

ویرایش