ابریشم: تفاوت میان نسخه‌ها

در مواردی به شاعران، طاقه‌های ابریشم صله داده می‌شد<ref>الذریعة إلی تصانیف الشیعة، ج۹، ص۳۴۰.</ref>. امام رضا {{ع}} نیز به [[دعبل خزاعی]]، به خاطر سرایش قصیده مدارس "آیات" پیراهن ابریشمی [[هدیه]] داد<ref>مسند الإمام الرضا {{ع}}، ج۲، ص۴۳۳؛ دلائل الإمامة، ص۳۵۸.</ref>. بنا بر بعضی از گزارش‌ها، [[امام]] نخست مقدار ششصد [[درهم]] را در تکه پارچه‌ای ابریشمی نهاد و به [[دعبل]] داد. اما دعبل به جای آن لباسی از امام خواست<ref>دلائل الإمامة، ص۳۵۸؛ اژدهای هفت‌سر، ص۳۳۵.</ref>. [[شیخ مفید]] این قطعه پارچه را از خز می‌داند<ref>الإرشاد، ج۲، ص۲۶۳.</ref>. [[سید هاشم بحرانی]] برای این قطعه لباس ابریشمی کرامتی از قول دعبل نقل می‌کند. مضمون آن [[کرامت]] این است: "دختر دعبل به [[بیماری]] [[چشم]] [[مبتلا]] شده بود و پزشکان از مداوای او [[ناامید]] شده بودند. دعبل این پارچه را بر چشم دختر بست و صبح [[روز]] بعد بیماری دختر مداوا شد"<ref>مدینة المعاجز، ج۷، ص۱۸۹.</ref>. در بعضی از گزارش‌ها از قول [[دعبل خزاعی]] آمده است که وقتی وی قصیده "مدارس را در [[حضور امام]] [[رضا]] {{ع}} و [[مأمون]] خواند و آن دو جوائزی به وی دادند، [[دعبل]] قصد برگشت کرد. [[فضل بن سهل]] [[وزیر]] مأمون نیز یک اسب با دو [[لباس]] بارانی از خز به وی داد<ref>الغدیر، ج۲، ص۳۵۶.</ref>. در این باره که خز هم نوعی ابریشم است و یا پوستی حیوانی به همین نام، دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد. در بعضی از لغت‌نامه‌ها آن را به معنای ابریشم یا ابریشم خام دانسته‌اند<ref>فرهنگ معاصر عربی - فارسی، ص۱۶۳.</ref>.  

با این حال، روایتی از [[امام رضا]] {{ع}} داریم که [[نماز]] در لباس ابریشمی را روا نمی‌داند<ref>{{متن حدیث|سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ الرِّضَا ع هَلْ يُصَلِّي الرَّجُلُ فِي ثَوْبِ إِبْرِيسَمٍ فَقَالَ لَا}}؛ وسائل الشیعة، ج۴، ص۳۶۸.</ref>. البته این روایت با روایت‌های پیشین قابل جمع است، زیرا این عام است و روایت‌های قبلی خاص‌اند که از این عام استثنا شده‌اند. در روایتی از قول امام رضا {{ع}} نقل شده است که [[حضرت یوسف]] {{ع}} لباس دیبا با حواشی زردوزی شده می‌پوشید<ref>الکافی، ج۶، ص۴۵۴.</ref>. اینکه آیا این دیبا از ابریشم بود و در [[زمان]] وی پوشش ابریشمی برای مردان ایرادی نداشت یا غیر ابریشم بود، موضوع مبهمی است و از این روایت مطلبی در این باره به دست نمی‌آید<ref>منابع: قرآن کریم، الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، محمد بن محمد معروف به شیخ مفید (۴۱۳ق)، تحقیق: مؤسسة آل البیت عله لإحیاء التراث، بیروت، دار المفید، دوم، ۱۴۱۴ق؛ اژدهای هفت سر، محمدابراهیم باستانی پاریزی (معاصر)، تهران، علم، پنجم، ۱۳۸۴ش؛ الإسماعیلیون و المغول و نصیرالدین الطوسی، سیدحسن بن محسن امین (۱۳۹۹ق)، تهران، امیر کبیر، اول، ۱۳۷۷ش؛ أعیان الشیعة، سید محسن بن عبدالکریم امین عاملی (۱۳۷۱ق)، تحقیق: سید حسن امین، بیروت، دار التعارف، بی تاء الأنساب، عبدالکریم بن محمد معروف به سمعانی (۵۶۲ق)، تعلیق: عبدالله عمر بارودی، بیروت، دار الجنان، اول، ۱۴۰۸ق؛ تاج العروس من جواهر القاموس، سید محمد مرتضی بن محمد حسینی زبیدی (۱۲۰۵ق)، تحقیق: علی شیری، بیروت، دار الفکر، اول، ۱۴۱۴ق، التبیان فی تفسیر القرآن، محمد بن حسن معروف به شیخ طوسی (۴۶۰ق)، تحقیق: احمد حبیب قصیر عاملی، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۳۴۲ق؛ تفسیر البغوی (معالم التنزیل)، حسین بن مسعود فراء بغوی (۵۱۰ق)، تحقیق: خالد عبدالرحمن، بیروت، دار المعرفة، بی تا، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، محمدحسن بن باقر نجفی معروف به صاحب جواهر (۱۲۶۶ق)، تحقیق: جمعی از محققان، تهران، دار الکتب الإسلامیة، سوم، ۱۳۶۷ش؛ دلائل الإمامة، محمد بن جریر طبری (قرن ۵ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة البعثة، قم، اول، ۱۴۱۳ق، الذریعة إلی تصانیف الشیعة، محمد محسن بن علی منزوی معروف به آقابزرگ تهرانی (۱۳۸۹ق)، بیروت، دار الأضواء، سوم، ۱۴۰۳ق؛ ذکری الشیعة فی أحکام الشریعة، محمد بن جمال الدین عاملی معروف به شهیا۔ اول (۷۸۶ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة آل البیت {{ع}} لإحیاء التراث، قم، اول، ۱۴۱۹ق؛ الصحاح - تاج اللغة و صحاح العربیة، اسماعیل بن حماد جوهری (۳۹۳ق)، تحقیق: أحمد عبدالغفور عطار، بیروت، دار العلم للملایین، چهارم، ۱۴۰۷ق، الغدیر فی الکتاب و السنة و الأدب، عبدالحسین بن احمد معروف به علامه امینی (۱۳۹۲ق)، بیروت، دار الکتاب العربی، چهارم، ۱۳۹۷ق، فرهنگ معاصر عربی - فارسی، آذرتاش آذرنوش معاصر)، تهران، نشر نی، اول، ۱۳۷۸ش، الکافی، محمد بن یعقوب معروف به کلینی (۳۲۹ق)، تحقیق: علی اکبر غفاری، تهران، دار الکتب الإسلامیة، پنجم، ۱۳۶۳ ش؛ مجمع البیان فی تفسیر القرآن، فضل بن حسن معروف به طبرسی (۵۴۸ق)، تحقیق: جمعی از محققان، بیروت، مؤسسة الأعلمی، اول، ۱۴۱۵ق، مجمع الفائدة و البرهان، احمد بن محمد معروف به مقدس اردبیلی (۹۹۳ق)، تصحیح و تعلیق: مجتبی عراقی - علی پناه اشتهاردی - حسین یزدی، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، ۱۴۰۳ق؛ مدینة معاجز الأئمة الإثنی عشر طلا و دلائل الحجج علی البشر، سیدهاشم بن سلیمان حسینی بحرانی (۱۱۰۷ق)، تحقیق: عزت الله مولایی و دیگران، قم، مؤسسة المعارف الإسلامیة، اول، ۱۴۱۵ق؛ مسند الإمام الرضا، عزیزالله بن محمد عطاردی قوچانی معاصر)، مشهد، کنگره جهانی حضرت رضانی، اول، ۱۴۰۶ق؛ المعتبر فی شرح المختصر، جعفر بن حسن معروف به محقق حلی (۶۷۶ق)، تحقیق زیر نظر: ناصر مکارم شیرازی، قم، مؤسسة سید الشهداء، اول، ۱۴۰۷ق؛ مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلامة، سید محمد جواد حسینی عاملی (۱۲۲۶ق)، تحقیق: محمدباقر خالصی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، اول، ۱۴۱۹ق، من لایحضره الفقیه، محمد بن علی معروف به شیخ صدوق (۳۸۱ق)، تحقیق: علی اکبر غفاری، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، دوم، ۱۴۰۴ق؛ وسائل الشیعة (تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة)، محمد بن حسن معروف به حر عاملی (۱۱۰۴ق)، تحقیق و نشر: مؤسسة آل البیت علیا لإحیاء التراث، قم، دوم، ۱۴۱۴ق</ref>.<ref>[[محمد علی سلطانی|سلطانی، محمد علی]]، [[ابریشم ـ سلطانی (مقاله)|مقاله «ابریشم»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام رضا]] ص ۳۸۹.</ref>