مدین در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
←منابع
(←منابع) |
(←منابع) |
||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
== فرجام [[اصحاب]] [[مدین]] == | == فرجام [[اصحاب]] [[مدین]] == | ||
هنگامی که شعیب {{ع}} با [[اصرار]] کافران بر [[باورها]] و ارزشهای [[شرک‌آلود]] و [[کفرآمیز]] و همچنین [[تکذیب]] و تهدید به [[اخراج]] از [[شهر]] رو به رو و از [[ایمان آوردن]] آنها [[ناامید]] شد آنان را [[نفرین]] کرد: {{متن قرآن|قَدِ افْتَرَيْنَا عَلَى اللَّهِ كَذِبًا إِنْ عُدْنَا فِي مِلَّتِكُمْ بَعْدَ إِذْ نَجَّانَا اللَّهُ مِنْهَا وَمَا يَكُونُ لَنَا أَنْ نَعُودَ فِيهَا إِلَّا أَنْ يَشَاءَ اللَّهُ رَبُّنَا وَسِعَ رَبُّنَا كُلَّ شَيْءٍ عِلْمًا عَلَى اللَّهِ تَوَكَّلْنَا رَبَّنَا افْتَحْ بَيْنَنَا وَبَيْنَ قَوْمِنَا بِالْحَقِّ وَأَنْتَ خَيْرُ الْفَاتِحِينَ}}<ref>«اگر به آیین شما -پس از آنکه خداوند ما را از آن رهایی بخشیده است- باز گردیم بی‌گمان بر خداوند دروغ بسته‌ایم و ما را نرسد که به آن باز گردیم مگر آنکه خداوند پروردگار ما بخواهد، دانش پروردگار ما همه چیز را فرا گرفته است، ما بر خداوند توکّل داریم، خداوندا! میان ما و قوم ما به حق داوری فرما و تو بهترین داورانی» سوره اعراف، آیه ۸۹.</ref>،{{متن قرآن|وَإِنْ كَانَ طَائِفَةٌ مِنْكُمْ آمَنُوا بِالَّذِي أُرْسِلْتُ بِهِ وَطَائِفَةٌ لَمْ يُؤْمِنُوا فَاصْبِرُوا حَتَّى يَحْكُمَ اللَّهُ بَيْنَنَا وَهُوَ خَيْرُ الْحَاكِمِينَ}}<ref>«و اگر گروهی از شما به آنچه برای آن فرستاده شده‌ام ایمان آوردند و گروهی ایمان نیاوردند شکیبایی کنید تا خداوند میان ما داوری کند و او بهترین داوران است» سوره اعراف، آیه ۸۷.</ref> <ref>جامع البیان، مج ۶، ج ۹، ص ۴ ـ ۵؛ کشف الاسرار، ج ۳، ص ۶۷۹؛ المیزان، ج ۸، ص ۱۹۲. </ref> و چون از سوی کافران به سنگسار شدن تهدید شد به آنها وعده عذاب داد: {{متن قرآن|وَيَا قَوْمِ اعْمَلُوا عَلَى مَكَانَتِكُمْ إِنِّي عَامِلٌ سَوْفَ تَعْلَمُونَ مَنْ يَأْتِيهِ عَذَابٌ يُخْزِيهِ وَمَنْ هُوَ كَاذِبٌ وَارْتَقِبُوا إِنِّي مَعَكُمْ رَقِيبٌ}}<ref>«و ای قوم من! هر چه از دستتان برمی‌آید انجام دهید، من نیز انجام می‌دهم، زودا که بدانید بر سر چه کس عذابی که او را خوار سازد خواهد آمد و چه کسی دروغ می‌گوید. و شما چشم به راه باشید من نیز با شما چشم به راه خواهم بود» سوره هود، آیه ۹۳.</ref> سرانجام، عذاب الهی فرا رسید و شعیب {{ع}} و مؤمنان نجات یافتند و کافران نابود شدند: {{متن قرآن|وَلَمَّا جَاءَ أَمْرُنَا نَجَّيْنَا شُعَيْبًا وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ بِرَحْمَةٍ مِنَّا وَأَخَذَتِ الَّذِينَ ظَلَمُوا الصَّيْحَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دِيَارِهِمْ جَاثِمِينَ}}<ref>«و چون «امر» ما دررسید شعیب و مؤمنان همراه او را با بخشایشی از سوی خویش رهایی بخشیدیم و بانگ آسمانی ستمگران را فرو گرفت و در خانه‌های خود از پا در افتادند» سوره هود، آیه ۹۴.</ref> در آیات {{متن قرآن|فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دَارِهِمْ جَاثِمِينَ}}<ref>«آنگاه زمین‌لرزه آنان را فرو گرفت و در خانه‌شان از پا در آمدند» سوره اعراف، آیه ۷۸.</ref> و {{متن قرآن|فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دَارِهِمْ جَاثِمِينَ}}<ref>«پس او را دروغگو شمردند آنگاه زلزله آنان را فرو گرفت و در خانه‌شان از پا افتادند» سوره عنکبوت، آیه ۳۷.</ref> گفته شده که نابودی اصحاب مدین به وسیله عذاب زلزله بود که آنان را در خانه‌هایشان به‌صورت اجساد بی‌جانی که به رو بر زمین افتاده بودند درآورد. ولی در آیه {{متن قرآن|وَلَمَّا جَاءَ أَمْرُنَا نَجَّيْنَا شُعَيْبًا وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ بِرَحْمَةٍ مِنَّا وَأَخَذَتِ الَّذِينَ ظَلَمُوا الصَّيْحَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دِيَارِهِمْ جَاثِمِينَ}}<ref>«و چون «امر» ما دررسید شعیب و مؤمنان همراه او را با بخشایشی از سوی خویش رهایی بخشیدیم و بانگ آسمانی ستمگران را فرو گرفت و در خانه‌های خود از پا در افتادند» سوره هود، آیه ۹۴.</ref> از نابودی آنان بر اثر صیحه آسمانی یاد شده است: «واَخَذَتِ الَّذینَ ظَـلَمُوا الصَّیحَةُ فَاَصبَحوا فی دیـرِهِم جـثِمین»، بنابراین می‌توان گفت که آنان به وسیله هر دو از بین رفته‌اند. <ref>المیزان، ج ۱۶، ص ۱۲۶. </ref> [[کافران]] افزون بر نابودی به وسیله [[عذاب الهی]] به پیامدهای بد دیگر [[تکذیب]] نیز دچار شدند. در [[آیه]] {{متن قرآن|الَّذِينَ كَذَّبُوا شُعَيْبًا كَأَنْ لَمْ يَغْنَوْا فِيهَا الَّذِينَ كَذَّبُوا شُعَيْبًا كَانُوا هُمُ الْخَاسِرِينَ}}<ref>«آنان که شعیب را دروغگو می‌شمردند گویی هرگز آنجا به سر نمی‌برده‌اند آنان که شعیب را دروغگو می‌شمردند خود زیانکار بودند» سوره اعراف، آیه ۹۲.</ref> از [[خسران]] و زیانکار شدن آنان‌خبر می‌دهد. آنان که [[پیروی]] از [[شعیب]] {{ع}} را زمینه خسران [[مؤمنان]] می‌خواندند، خود با نابودی و از دست دادن همه سرمایه‌های مادی و [[معنوی]]، مصداق {{متن قرآن|خَسِرَ الدُّنْيَا وَالْآخِرَةَ}}<ref>«این جهان و در جهان واپسین زیان دیده است» سوره حج، آیه ۱۱.</ref> شدند. <ref> المیزان، ج ۸، ص ۱۹۲. </ref>حبط و [[نابودی اعمال]] در [[دنیا]] و [[آخرت]] {{متن قرآن|كَالَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ كَانُوا أَشَدَّ مِنْكُمْ قُوَّةً وَأَكْثَرَ أَمْوَالًا وَأَوْلَادًا فَاسْتَمْتَعُوا بِخَلَاقِهِمْ فَاسْتَمْتَعْتُمْ بِخَلَاقِكُمْ كَمَا اسْتَمْتَعَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ بِخَلَاقِهِمْ وَخُضْتُمْ كَالَّذِي خَاضُوا أُولَئِكَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَأُولَئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ}}<ref>«(حال و روز شما منافقان) همانند پیشینیانتان (است) که نیرومندتر و داراتر و پرفرزندتر از شما بودند؛ آنان بهره خویش بردند شما نیز بهره خویش گرفتید همچون کسانی که پیش از شما به بهره خویش رسیدند و (در یاوه گویی) فرو رفتید چنانکه آنان فرو رفتند؛ آنانند که کرد» سوره توبه، آیه ۶۹.</ref>، {{متن قرآن|أَلَمْ يَأْتِهِمْ نَبَأُ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ قَوْمِ نُوحٍ وَعَادٍ وَثَمُودَ وَقَوْمِ إِبْرَاهِيمَ وَأَصْحَابِ مَدْيَنَ وَالْمُؤْتَفِكَاتِ أَتَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّنَاتِ فَمَا كَانَ اللَّهُ لِيَظْلِمَهُمْ وَلَكِنْ كَانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ}}<ref>«آیا خبر پیشینیان آنان: قوم نوح و عاد و ثمود و قوم ابراهیم و اصحاب مدین و سرزمین‌های زیرورو شده (ی قوم لوط) به آنها نرسیده است که پیامبرانشان برای آنها برهان‌ها آوردند؛ خداوند بر آن نبود که به آنان ستم کند ولی آنان خود به خویش ستم می‌ورزیدند» سوره توبه، آیه ۷۰.</ref> و [[نفرین]] [[الهی]] بر آنان، از دیگر پیامدهای [[سوء]] تکذیب شعیب {{ع}} بود: {{متن قرآن|كَأَنْ لَمْ يَغْنَوْا فِيهَا أَلَا بُعْدًا لِمَدْيَنَ كَمَا بَعِدَتْ ثَمُودُ}}<ref>«گویی (هرگز) در آن نمی‌زیسته‌اند؛ هان! نابود باد مدین! چنان که ثمود نابود گشت» سوره هود، آیه ۹۵.</ref>.<ref>[[علی اسدی |اسدی، علی]]، [[اصحاب مدین (مقاله)|مقاله «اصحاب مدین»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۳ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۳.</ref> | هنگامی که شعیب {{ع}} با [[اصرار]] کافران بر [[باورها]] و ارزشهای [[شرک‌آلود]] و [[کفرآمیز]] و همچنین [[تکذیب]] و تهدید به [[اخراج]] از [[شهر]] رو به رو و از [[ایمان آوردن]] آنها [[ناامید]] شد آنان را [[نفرین]] کرد: {{متن قرآن|قَدِ افْتَرَيْنَا عَلَى اللَّهِ كَذِبًا إِنْ عُدْنَا فِي مِلَّتِكُمْ بَعْدَ إِذْ نَجَّانَا اللَّهُ مِنْهَا وَمَا يَكُونُ لَنَا أَنْ نَعُودَ فِيهَا إِلَّا أَنْ يَشَاءَ اللَّهُ رَبُّنَا وَسِعَ رَبُّنَا كُلَّ شَيْءٍ عِلْمًا عَلَى اللَّهِ تَوَكَّلْنَا رَبَّنَا افْتَحْ بَيْنَنَا وَبَيْنَ قَوْمِنَا بِالْحَقِّ وَأَنْتَ خَيْرُ الْفَاتِحِينَ}}<ref>«اگر به آیین شما -پس از آنکه خداوند ما را از آن رهایی بخشیده است- باز گردیم بی‌گمان بر خداوند دروغ بسته‌ایم و ما را نرسد که به آن باز گردیم مگر آنکه خداوند پروردگار ما بخواهد، دانش پروردگار ما همه چیز را فرا گرفته است، ما بر خداوند توکّل داریم، خداوندا! میان ما و قوم ما به حق داوری فرما و تو بهترین داورانی» سوره اعراف، آیه ۸۹.</ref>،{{متن قرآن|وَإِنْ كَانَ طَائِفَةٌ مِنْكُمْ آمَنُوا بِالَّذِي أُرْسِلْتُ بِهِ وَطَائِفَةٌ لَمْ يُؤْمِنُوا فَاصْبِرُوا حَتَّى يَحْكُمَ اللَّهُ بَيْنَنَا وَهُوَ خَيْرُ الْحَاكِمِينَ}}<ref>«و اگر گروهی از شما به آنچه برای آن فرستاده شده‌ام ایمان آوردند و گروهی ایمان نیاوردند شکیبایی کنید تا خداوند میان ما داوری کند و او بهترین داوران است» سوره اعراف، آیه ۸۷.</ref> <ref>جامع البیان، مج ۶، ج ۹، ص ۴ ـ ۵؛ کشف الاسرار، ج ۳، ص ۶۷۹؛ المیزان، ج ۸، ص ۱۹۲. </ref> و چون از سوی کافران به سنگسار شدن تهدید شد به آنها وعده عذاب داد: {{متن قرآن|وَيَا قَوْمِ اعْمَلُوا عَلَى مَكَانَتِكُمْ إِنِّي عَامِلٌ سَوْفَ تَعْلَمُونَ مَنْ يَأْتِيهِ عَذَابٌ يُخْزِيهِ وَمَنْ هُوَ كَاذِبٌ وَارْتَقِبُوا إِنِّي مَعَكُمْ رَقِيبٌ}}<ref>«و ای قوم من! هر چه از دستتان برمی‌آید انجام دهید، من نیز انجام می‌دهم، زودا که بدانید بر سر چه کس عذابی که او را خوار سازد خواهد آمد و چه کسی دروغ می‌گوید. و شما چشم به راه باشید من نیز با شما چشم به راه خواهم بود» سوره هود، آیه ۹۳.</ref> سرانجام، عذاب الهی فرا رسید و شعیب {{ع}} و مؤمنان نجات یافتند و کافران نابود شدند: {{متن قرآن|وَلَمَّا جَاءَ أَمْرُنَا نَجَّيْنَا شُعَيْبًا وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ بِرَحْمَةٍ مِنَّا وَأَخَذَتِ الَّذِينَ ظَلَمُوا الصَّيْحَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دِيَارِهِمْ جَاثِمِينَ}}<ref>«و چون «امر» ما دررسید شعیب و مؤمنان همراه او را با بخشایشی از سوی خویش رهایی بخشیدیم و بانگ آسمانی ستمگران را فرو گرفت و در خانه‌های خود از پا در افتادند» سوره هود، آیه ۹۴.</ref> در آیات {{متن قرآن|فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دَارِهِمْ جَاثِمِينَ}}<ref>«آنگاه زمین‌لرزه آنان را فرو گرفت و در خانه‌شان از پا در آمدند» سوره اعراف، آیه ۷۸.</ref> و {{متن قرآن|فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دَارِهِمْ جَاثِمِينَ}}<ref>«پس او را دروغگو شمردند آنگاه زلزله آنان را فرو گرفت و در خانه‌شان از پا افتادند» سوره عنکبوت، آیه ۳۷.</ref> گفته شده که نابودی اصحاب مدین به وسیله عذاب زلزله بود که آنان را در خانه‌هایشان به‌صورت اجساد بی‌جانی که به رو بر زمین افتاده بودند درآورد. ولی در آیه {{متن قرآن|وَلَمَّا جَاءَ أَمْرُنَا نَجَّيْنَا شُعَيْبًا وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ بِرَحْمَةٍ مِنَّا وَأَخَذَتِ الَّذِينَ ظَلَمُوا الصَّيْحَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دِيَارِهِمْ جَاثِمِينَ}}<ref>«و چون «امر» ما دررسید شعیب و مؤمنان همراه او را با بخشایشی از سوی خویش رهایی بخشیدیم و بانگ آسمانی ستمگران را فرو گرفت و در خانه‌های خود از پا در افتادند» سوره هود، آیه ۹۴.</ref> از نابودی آنان بر اثر صیحه آسمانی یاد شده است: «واَخَذَتِ الَّذینَ ظَـلَمُوا الصَّیحَةُ فَاَصبَحوا فی دیـرِهِم جـثِمین»، بنابراین می‌توان گفت که آنان به وسیله هر دو از بین رفته‌اند. <ref>المیزان، ج ۱۶، ص ۱۲۶. </ref> [[کافران]] افزون بر نابودی به وسیله [[عذاب الهی]] به پیامدهای بد دیگر [[تکذیب]] نیز دچار شدند. در [[آیه]] {{متن قرآن|الَّذِينَ كَذَّبُوا شُعَيْبًا كَأَنْ لَمْ يَغْنَوْا فِيهَا الَّذِينَ كَذَّبُوا شُعَيْبًا كَانُوا هُمُ الْخَاسِرِينَ}}<ref>«آنان که شعیب را دروغگو می‌شمردند گویی هرگز آنجا به سر نمی‌برده‌اند آنان که شعیب را دروغگو می‌شمردند خود زیانکار بودند» سوره اعراف، آیه ۹۲.</ref> از [[خسران]] و زیانکار شدن آنان‌خبر می‌دهد. آنان که [[پیروی]] از [[شعیب]] {{ع}} را زمینه خسران [[مؤمنان]] می‌خواندند، خود با نابودی و از دست دادن همه سرمایه‌های مادی و [[معنوی]]، مصداق {{متن قرآن|خَسِرَ الدُّنْيَا وَالْآخِرَةَ}}<ref>«این جهان و در جهان واپسین زیان دیده است» سوره حج، آیه ۱۱.</ref> شدند. <ref> المیزان، ج ۸، ص ۱۹۲. </ref>حبط و [[نابودی اعمال]] در [[دنیا]] و [[آخرت]] {{متن قرآن|كَالَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ كَانُوا أَشَدَّ مِنْكُمْ قُوَّةً وَأَكْثَرَ أَمْوَالًا وَأَوْلَادًا فَاسْتَمْتَعُوا بِخَلَاقِهِمْ فَاسْتَمْتَعْتُمْ بِخَلَاقِكُمْ كَمَا اسْتَمْتَعَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ بِخَلَاقِهِمْ وَخُضْتُمْ كَالَّذِي خَاضُوا أُولَئِكَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَأُولَئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ}}<ref>«(حال و روز شما منافقان) همانند پیشینیانتان (است) که نیرومندتر و داراتر و پرفرزندتر از شما بودند؛ آنان بهره خویش بردند شما نیز بهره خویش گرفتید همچون کسانی که پیش از شما به بهره خویش رسیدند و (در یاوه گویی) فرو رفتید چنانکه آنان فرو رفتند؛ آنانند که کرد» سوره توبه، آیه ۶۹.</ref>، {{متن قرآن|أَلَمْ يَأْتِهِمْ نَبَأُ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ قَوْمِ نُوحٍ وَعَادٍ وَثَمُودَ وَقَوْمِ إِبْرَاهِيمَ وَأَصْحَابِ مَدْيَنَ وَالْمُؤْتَفِكَاتِ أَتَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّنَاتِ فَمَا كَانَ اللَّهُ لِيَظْلِمَهُمْ وَلَكِنْ كَانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ}}<ref>«آیا خبر پیشینیان آنان: قوم نوح و عاد و ثمود و قوم ابراهیم و اصحاب مدین و سرزمین‌های زیرورو شده (ی قوم لوط) به آنها نرسیده است که پیامبرانشان برای آنها برهان‌ها آوردند؛ خداوند بر آن نبود که به آنان ستم کند ولی آنان خود به خویش ستم می‌ورزیدند» سوره توبه، آیه ۷۰.</ref> و [[نفرین]] [[الهی]] بر آنان، از دیگر پیامدهای [[سوء]] تکذیب شعیب {{ع}} بود: {{متن قرآن|كَأَنْ لَمْ يَغْنَوْا فِيهَا أَلَا بُعْدًا لِمَدْيَنَ كَمَا بَعِدَتْ ثَمُودُ}}<ref>«گویی (هرگز) در آن نمی‌زیسته‌اند؛ هان! نابود باد مدین! چنان که ثمود نابود گشت» سوره هود، آیه ۹۵.</ref>.<ref>[[علی اسدی |اسدی، علی]]، [[اصحاب مدین (مقاله)|مقاله «اصحاب مدین»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۳ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۳.</ref> | ||
==[[مدین]]== | |||
#{{متن قرآن|وَإِلَى مَدْيَنَ أَخَاهُمْ شُعَيْبًا...}}<ref>«و به سوی مدین، برادرشان شعیب را فرستادیم.».. سوره اعراف، آیه ۸۵.</ref>. | |||
#{{متن قرآن|أَلَمْ يَأْتِهِمْ نَبَأُ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ قَوْمِ نُوحٍ وَعَادٍ وَثَمُودَ وَقَوْمِ إِبْرَاهِيمَ وَأَصْحَابِ مَدْيَنَ وَالْمُؤْتَفِكَاتِ...}}<ref>«آیا خبر پیشینیان آنان: قوم نوح و عاد و ثمود و قوم ابراهیم و اصحاب مدین و سرزمین‌های زیرورو شده (ی قوم لوط) به آنها نرسیده است که پیامبرانشان برای آنها برهان‌ها آوردند.».. سوره توبه، آیه ۷۰.</ref>. | |||
#{{متن قرآن|وَإِلَى مَدْيَنَ أَخَاهُمْ شُعَيْبًا...}}<ref>«و به سوی مدین، برادرشان شعیب را فرستادیم.».. سوره اعراف، آیه ۸۵.</ref>. | |||
#{{متن قرآن|كَأَنْ لَمْ يَغْنَوْا فِيهَا أَلَا بُعْدًا لِمَدْيَنَ كَمَا بَعِدَتْ ثَمُودُ}}<ref>«گویی (هرگز) در آن نمی‌زیسته‌اند؛ هان! نابود باد مدین! چنان که ثمود نابود گشت» سوره هود، آیه ۹۵.</ref>. | |||
#{{متن قرآن|...فَلَبِثْتَ سِنِينَ فِي أَهْلِ مَدْيَنَ...}}<ref>«... آنگاه سال‌هایی در میان مردم مدین به سر بردی.».. سوره طه، آیه ۴۰.</ref>. | |||
#{{متن قرآن|وَأَصْحَابُ مَدْيَنَ...}}<ref>«و اصحاب مدین.».. سوره حج، آیه ۴۴.</ref>. | |||
#{{متن قرآن|وَلَمَّا تَوَجَّهَ تِلْقَاءَ مَدْيَنَ...}}<ref>«و چون روی به سوی مدین نهاد.».. سوره قصص، آیه ۲۲.</ref>. | |||
#{{متن قرآن|وَلَمَّا وَرَدَ مَاءَ مَدْيَنَ...}}<ref>«و چون به آب مدین رسید.».. سوره قصص، آیه ۲۳.</ref>. | |||
#{{متن قرآن|...وَمَا كُنْتَ ثَاوِيًا فِي أَهْلِ مَدْيَنَ}}<ref>«... و تو در میان مردم مدین ساکن نبودی.».. سوره قصص، آیه ۴۵.</ref>. | |||
#{{متن قرآن|وَإِلَى مَدْيَنَ أَخَاهُمْ شُعَيْبًا...}}<ref>«و به سوی (مردم) مدین، برادرشان شعیب را (فرستادیم).».. سوره عنکبوت، آیه ۳۶.</ref>. | |||
چنانچه ملاحظه می‌کنید: | |||
لفظ مدین در هفت [[سوره]] و ده بار در آیه‌های مختلف به کار برده شده است و گاه بر [[شهر]] [[شعیب]] و گاه بر [[قوم شعیب]] دلالت و [[ارتباط]] با وقایع مربوط به [[حضرت موسی]]{{ع}} و شعیب{{ع}} دارد «لفظ مدین [[اعجمی]] و غیر منصرف است ولی عده‌ای از لغویان آن را [[عربی]] پنداشته‌اند و برخی هم آن را لفظ عربی مهمل شناخته‌اند»<ref>بهاءالدین خرمشاهی، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۲، ص۲۰۲۳.</ref>.<ref>[[محرم فرزانه|فرزانه، محرم]]، [[اماکن جغرافیایی در قرآن (کتاب)|اماکن جغرافیایی در قرآن]]، ص ۱۱۹.</ref> | |||
===آدرس مدین=== | |||
در معجم البلدان از [[ابوزید]] نقل کرده که [[شهر مدین]] کنار [[دریای قلزم]] ([[دریای سرخ]] کنونی) و رو به روی شهر [[تبوک]] قرار دارد<ref>محلاتی، تاریخ انبیاء، ص۳۴۷.</ref>. | |||
بعضی از جغرافیدانان نام مدین را بر مردمی که میان [[خلیج عقبه]] تا [[کوه سینا]] می‌زیسته‌اند، اطلاق کرده‌اند و بعضی [[مسکن]] آنان را از خلیج عقبه تا کنار [[رود فرات]] دانسته‌اند. بر اساس گفته [[طبری]] [[مدین]] یا مسکن [[شعیب]] در جنوب [[سوریه]] است<ref>باستان‌شناسی و جغرافیای تاریخی، ص۱۷۷؛ و ر.ک: دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۲، ص۲۰۲۳؛ اطلاعات قرآنی، ص۱۰۲.</ref>. | |||
در اشارات کتاب [[قصص الانبیاء (کتاب)|قصص الانبیاء]]؛ مدین هم نام [[پدر]] و هم نام [[قوم شعیب]] آورده شده و آمده است: مدین نام شهری است در [[سرزمین شام]] که شعیب پدر [[همسر]] [[موسی]] به [[مردمان]] آنجا [[مبعوث]] بود<ref>قصص الانبیاء، ص۲۴۵.</ref>. طبق نوشته استخری در مسالک و ممالک: [[ابوزید]] گوید که مدین بر کناره [[دریای قلزم]] به موازات [[تبوک]] و در شش منزلی آن باشد و در آن آبی است و موسی{{ع}} (از آن) آب کشید<ref>مسالک و ممالک، ص۱۴۲.</ref> مؤلف جغرافیای [[حافظ]] ابرو گوید: مدین بر کنار قلزم است از آنجا تا تبوک شش [[روز]] راه است تبوک بر [[شرق]] مدین است و مدین از تبوک بزرگ‌تر است. این رسته در [[اخلاق]] النفیسه مدین را جزء اقلیم سوم منظور نموده و آن را از نواحی [[مدینه]] آورده است. مقدسی [[معتقد]] است که چون اصطلاحات وزن و اندازه و [[آداب]] ([[رسوم]]) مدینی‌ها شامی است این [[شهر]] در مرز [[حجاز]] واقع شده از [[جزیره العرب]] نیست<ref>جغرافیای نزول قرآن، ص۸۰ و۸۹-۹۰.</ref>. | |||
طبق نوشته برخی نویسندگان مدین شهری در طریق [[قدس]] بوده و بعضی گویند فاصله ما بین [[مصر]] و مدین سه روز راه بود و در [[اثبات الوصیه]] است که {{عربی|انتهى الى الارض مدين و هي مسيرة بضعة عشر يوما}} که نتیجه این می‌شود که مسافت مابین مصر و مدین از ده روز هم بیشتر بوده و تمام آن راه را جناب موسی با پای پیاده<ref>زاهدی گلپایگانی، قصص شگفت‌انگیز قرآن، ص۳۸۷.</ref> پیموده (است). همچنین گفته شده: مدین منطقه‌ای است بین [[وادی القری]] و [[شام]] و وادی القری به مجموعه قریه‌هایی که نزدیک مدینه بود اطلاق می‌شود<ref>سید مرتضی عسکری، عقاید اسلام در قرآن، مترجم: محمد جواد کرمی، ج۳.</ref>.<ref>[[محرم فرزانه|فرزانه، محرم]]، [[اماکن جغرافیایی در قرآن (کتاب)|اماکن جغرافیایی در قرآن]]، ص ۱۲۲.</ref> | |||
===آدرس دقیق [[مدین]]=== | |||
[[مردم]] مدین از [[عرب]] و [[اولاد]] [[حضرت اسماعیل]]{{ع}} بوده‌اند و با مردم [[فلسطین]] و لبنان و [[مصر]] [[روابط]] [[بازرگانی]] داشته‌اند و نام آن [[شهر]] اکنون همان است و مورخین مسافت جزیره سینا تا حدود [[فرات]] را مدین می‌نامند<ref>خزائلی، اعلام قرآنی، ص۶۷.</ref>. اینکه مدین در [[سرزمین]] «[[معان]]» باشد مورد [[تأیید]] [[قصه‌های قرآن]]<ref>زمانی، قصه‌های قرآن، ص۱۶۵ و۱۷۵.</ref>، العبر<ref>العبر، ص۴۲.</ref>، جغرافیای [[نزول قرآن]]<ref>جغرافیای نزول قرآن، ص۸۸.</ref> و [[باستان‌شناسی]] شیرازی<ref>باستان‌شناسی و جغرافیای تاریخی.</ref> است. معان در حال حاضر یکی از استان‌های [[مملکت اردن]]، واقع در جنوب شرقی [[خلیج عقبه]] و مرکز آن شهر معان است<ref>اطلاعات قرآنی، ص۱۰۲.</ref> و سر راه حاجیانی است که از راه [[اردن]] به [[مکه]] می‌روند<ref>محلاتی، تاریخ انبیاء، ص۳۴۷.</ref>.<ref>[[محرم فرزانه|فرزانه، محرم]]، [[اماکن جغرافیایی در قرآن (کتاب)|اماکن جغرافیایی در قرآن]]، ص ۱۲۴.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||