پرش به محتوا

سهوالنبی در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۸: خط ۲۸:
با [[ادله عقلی]] مبنی بر [[عصمت رسول خدا]] از هر گونه [[خطا]] [[سازگاری]] ندارد: ادله عقلی فراوانی وجود دارد که نشان می‌دهد [[پیامبران]] از هر گونه سهو و [[نسیان]] و خطا و اشتباهی [[معصوم]] هستند. برای نمونه به برخی از این [[ادله]] اشاره می‌کنیم:
با [[ادله عقلی]] مبنی بر [[عصمت رسول خدا]] از هر گونه [[خطا]] [[سازگاری]] ندارد: ادله عقلی فراوانی وجود دارد که نشان می‌دهد [[پیامبران]] از هر گونه سهو و [[نسیان]] و خطا و اشتباهی [[معصوم]] هستند. برای نمونه به برخی از این [[ادله]] اشاره می‌کنیم:


==== [[جلب اعتماد]] [[مردم]] و [[اتمام حجت]] بر آنها ====
==== جلب اعتماد [[مردم]] و [[اتمام حجت]] بر آنها ====
از آنجا که مسألۀ جلب اعتماد مردم که عامل مهم در [[پیشرفت]] مقاصد پیامبران است ایجاب می‌کند که آنها در قسمت عمل به [[وظایف]] مذهبی اعم از فردی و [[اجتماعی]] [[مصون از خطا]] و نسیان و [[اشتباه]] باشند. اگر بگوییم که سهو النبی جایز است لازم می‌آید که تمام سخنان و [[اعمال]] [[پیامبر]] {{صل}} از [[حجیت]] بیفتد؛ زیرا روی هر یک از [[آیات قرآن]] و یا هر یک از روایات [[پیامبر اکرم]] {{صل}} و یا هر یک از اعمالی که از پیامبر {{صل}} نقل شده است، انگشت بگذاریم و بخواهیم از آنها استفاده کنیم، می‌توان گفت که ممکن است پیامبر آن سخن را سهوا فرموده باشد و یا یک کلمه را سهوا اضافه کرده باشند و یا یک عملی را سهوا انجام داده باشند. و به این ترتیب تمام [[قرآن]] و [[روایات]] از [[حجیت]] می‌افتند. بنابراین [[سهو]] و [[نسیان]] و سرزدن [[اشتباه]] از [[پیامبر]] در این‌گونه‏ موضوعات ساده‏، دلیل روشنی بر امکان اشتباه او در آن موضوعات پیچیده و حساس تلقی می‏ شود و با این وضع، [[اطمینان]] کاملی به [[درستی]] گفته‌های و تعلیمات او پیدا نخواهد شد<ref>رهبران بزرگ، مکارم شیرازی، ناصر، انتشارات مدرسه الامام علی بن ابی طالب {{ع}}، قم، ۱۳۷۳ هـ ش، چاپ اول‏، ص۲۱۵.</ref>.<ref>[وبگاه آئین رحمت https://makarem.ir/maaref/fa/article/index/415189/%d9%85%d9%86%d8%a7%d9%81%d8%a7%d8%aa-%d8%b1%d9%88%d8%a7%db%8c%d8%a7%d8%aa-%c2%ab%d8%b3%d9%87%d9%88%d8%a7%d9%84%d9%86%d8%a8%db%8c%c2%bb-%d8%a8%d8%a7-%d8%b9%d8%b5%d9%85%d8%aa-%d9%88-%d8%b9%d9%84%d9%85-%d8%ba%db%8c%d8%a8-%d9%be%db%8c%d8%a7%d9%85%d8%a8%d8%b1-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85(%d8%b5)!].</ref>
از آنجا که مسألۀ جلب اعتماد مردم که عامل مهم در [[پیشرفت]] مقاصد پیامبران است ایجاب می‌کند که آنها در قسمت عمل به [[وظایف]] مذهبی اعم از فردی و [[اجتماعی]] [[مصون از خطا]] و نسیان و [[اشتباه]] باشند. اگر بگوییم که سهو النبی جایز است لازم می‌آید که تمام سخنان و [[اعمال]] [[پیامبر]] {{صل}} از [[حجیت]] بیفتد؛ زیرا روی هر یک از [[آیات قرآن]] و یا هر یک از روایات [[پیامبر اکرم]] {{صل}} و یا هر یک از اعمالی که از پیامبر {{صل}} نقل شده است، انگشت بگذاریم و بخواهیم از آنها استفاده کنیم، می‌توان گفت که ممکن است پیامبر آن سخن را سهوا فرموده باشد و یا یک کلمه را سهوا اضافه کرده باشند و یا یک عملی را سهوا انجام داده باشند. و به این ترتیب تمام [[قرآن]] و [[روایات]] از [[حجیت]] می‌افتند. بنابراین [[سهو]] و [[نسیان]] و سرزدن [[اشتباه]] از [[پیامبر]] در این‌گونه‏ موضوعات ساده‏، دلیل روشنی بر امکان اشتباه او در آن موضوعات پیچیده و حساس تلقی می‏ شود و با این وضع، [[اطمینان]] کاملی به [[درستی]] گفته‌های و تعلیمات او پیدا نخواهد شد<ref>رهبران بزرگ، مکارم شیرازی، ناصر، انتشارات مدرسه الامام علی بن ابی طالب {{ع}}، قم، ۱۳۷۳ هـ ش، چاپ اول‏، ص۲۱۵.</ref>.<ref>[وبگاه آئین رحمت https://makarem.ir/maaref/fa/article/index/415189/%d9%85%d9%86%d8%a7%d9%81%d8%a7%d8%aa-%d8%b1%d9%88%d8%a7%db%8c%d8%a7%d8%aa-%c2%ab%d8%b3%d9%87%d9%88%d8%a7%d9%84%d9%86%d8%a8%db%8c%c2%bb-%d8%a8%d8%a7-%d8%b9%d8%b5%d9%85%d8%aa-%d9%88-%d8%b9%d9%84%d9%85-%d8%ba%db%8c%d8%a8-%d9%be%db%8c%d8%a7%d9%85%d8%a8%d8%b1-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85(%d8%b5)!].</ref>


خط ۳۷: خط ۳۷:
اگر از پیامبر {{صل}} ولو از روی فراموشی [[گناه]] یا خطایی سرزند اجتماع ضدین، یعنی دو [[دستور]] متضاد، لازم می‌آید، از یکسو باید در همه چیز از پیامبر [[پیروی]] کرد، از سوی دیگر باید در مورد آن گناه یا اشتباه با او به [[مخالفت]] برخاست، و می‌دانیم دو دستور متضاد هرگز از [[خداوند حکیم]] صادر نمی‏‌شود<ref>پیام قرآن، مکارم شیرازی، ناصر، دار الکتب الاسلامیه، تهران‏، ۱۳۸۶ هـ ش‏، چاپ نهم‏، ج۷، ص۱۸۷.</ref>.<ref>[وبگاه آئین رحمت https://makarem.ir/maaref/fa/article/index/415189/%d9%85%d9%86%d8%a7%d9%81%d8%a7%d8%aa-%d8%b1%d9%88%d8%a7%db%8c%d8%a7%d8%aa-%c2%ab%d8%b3%d9%87%d9%88%d8%a7%d9%84%d9%86%d8%a8%db%8c%c2%bb-%d8%a8%d8%a7-%d8%b9%d8%b5%d9%85%d8%aa-%d9%88-%d8%b9%d9%84%d9%85-%d8%ba%db%8c%d8%a8-%d9%be%db%8c%d8%a7%d9%85%d8%a8%d8%b1-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85(%d8%b5)!].</ref>
اگر از پیامبر {{صل}} ولو از روی فراموشی [[گناه]] یا خطایی سرزند اجتماع ضدین، یعنی دو [[دستور]] متضاد، لازم می‌آید، از یکسو باید در همه چیز از پیامبر [[پیروی]] کرد، از سوی دیگر باید در مورد آن گناه یا اشتباه با او به [[مخالفت]] برخاست، و می‌دانیم دو دستور متضاد هرگز از [[خداوند حکیم]] صادر نمی‏‌شود<ref>پیام قرآن، مکارم شیرازی، ناصر، دار الکتب الاسلامیه، تهران‏، ۱۳۸۶ هـ ش‏، چاپ نهم‏، ج۷، ص۱۸۷.</ref>.<ref>[وبگاه آئین رحمت https://makarem.ir/maaref/fa/article/index/415189/%d9%85%d9%86%d8%a7%d9%81%d8%a7%d8%aa-%d8%b1%d9%88%d8%a7%db%8c%d8%a7%d8%aa-%c2%ab%d8%b3%d9%87%d9%88%d8%a7%d9%84%d9%86%d8%a8%db%8c%c2%bb-%d8%a8%d8%a7-%d8%b9%d8%b5%d9%85%d8%aa-%d9%88-%d8%b9%d9%84%d9%85-%d8%ba%db%8c%d8%a8-%d9%be%db%8c%d8%a7%d9%85%d8%a8%d8%b1-%d8%a7%d8%b3%d9%84%d8%a7%d9%85(%d8%b5)!].</ref>


==== جلوگیری از [[نقض غرض]] ====
==== جلوگیری از نقض غرض ====
اگر قرار باشد [[پیامبران]] وسیله‌ای برای [[هدایت مردم]] باشند و همه [[اعمال]] و [[رفتار]] و گفتار آنها الگویی برای دیگران باشد لازم است در تمام [[شئون معصوم]] باشند و حتی [[خطا]] و [[اشتباه]] نیز از آنها سر نزند، وگرنه این امکان وجود نخواهد داشت تا از آنها همیشه [[تبعیت]] شود و نقض غرض در [[اهداف رسالت]] آنها پیش می‌آید.
اگر قرار باشد [[پیامبران]] وسیله‌ای برای [[هدایت مردم]] باشند و همه [[اعمال]] و [[رفتار]] و گفتار آنها الگویی برای دیگران باشد لازم است در تمام [[شئون معصوم]] باشند و حتی [[خطا]] و [[اشتباه]] نیز از آنها سر نزند، وگرنه این امکان وجود نخواهد داشت تا از آنها همیشه [[تبعیت]] شود و نقض غرض در [[اهداف رسالت]] آنها پیش می‌آید.
در نتیجه [[خداوند]] برای [[پیشرفت]] مقاصد [[بعثت]]، پیامبران را با «[[مصونیت]] و [[پیراستگی]] کامل» مجهز ساخته، تا از این جهت [[اعتماد]] صد در صد [[مردم]] را به آموزگاران [[وحی]] جلب نماید و در نتیجه [[هدف]] و مقصد بعثت که [[تربیت]] و [[گرایش]] مردم به [[خدا]] است جامۀ عمل بپوشد.
در نتیجه [[خداوند]] برای [[پیشرفت]] مقاصد [[بعثت]]، پیامبران را با «[[مصونیت]] و [[پیراستگی]] کامل» مجهز ساخته، تا از این جهت [[اعتماد]] صد در صد [[مردم]] را به آموزگاران [[وحی]] جلب نماید و در نتیجه [[هدف]] و مقصد بعثت که [[تربیت]] و [[گرایش]] مردم به [[خدا]] است جامۀ عمل بپوشد.
۱۱۷٬۲۱۳

ویرایش