سبأ: تفاوت میان نسخه‌ها

{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[سبأ در قرآن]] | پرسش مرتبط  = }}

واژه [[سبأ]] به صورت‌های گوناگون از جمله مهموز <ref>شرح ابن عقیل، ج۲، ص۶۱۴؛ لسان العرب، ج۶، ص۱۳۷؛ التحقیق، ج۵، ص۱۰، «سبأ».</ref> (سبأ)، غیر مهموز<ref> لسان العرب، ج۶، ص۱۳۷؛ مجمع البحرین، ج۲، ص۳۱۷، «سبأ»؛ التحریر و التنویر، ج۱۹، ص۲۴۶.</ref> ([[سبا]])، منصرف (اسم [[مذکر]] برای شخص یا [[سرزمین]]) و غیر منصرف (اسم مؤنث برای [[قبیله]] یا [[شهر]]) <ref>معجم البلدان، ج۳، ص۱۸۱؛ لسان العرب، ج۶، ص۱۳۶؛ المصباح، ص۲۶۵، «سبا».</ref> ضبط شده است.

برخی به سبب [[ارتباط]] داستان قوم سبأ با [[حضرت سلیمان]] در [[قرآن]]، احتمال داده‌اند که سبأ از واژگان دخیل باشد که از منابع [[مسیحی]] گرفته شده یا مستقیماً از [[عربستان]] جنوبی آمده باشد. <ref>واژه‌های دخیل، ص۲۴۶.</ref> به هر حال سبأ را نام [[پدر]] عرب‌های یمن <ref>جامع‌البیان، ج۲۲، ص۵۲-۵۳؛ مجمع البیان، ج۸، ص۶۰۴؛ بحارالانوار، ج۷۰، ص۳۳۵.</ref> و نیای نخست [[قوم]] [[سبأ]]،<ref>تفسیر سمعانی، ج۴، ص۳۲۴؛ بحار الانوار، ج۷۰، ص۳۳۵؛ موسوعة التاریخ الاسلامی، ج۱، ص۹۹.</ref> نام ناحیه‌ای از [[کشور]] [[یمن]] در [[شرق]] صنعاء،<ref>معجم البلدان، ج۳، ص۱۸۱؛ تفسیر قرطبی، ج۱۳، ص۱۸۱؛ التحقیق، ج۵، ص۱۲، «سبأ».</ref> زیستگاه قوم سبأ <ref> جامع البیان، ج۲۲، ص۵۳-۵۴؛ معجم البلدان، ج۳، ص۱۸۱.</ref> و [[سرزمین]] [[ملکه]] [[بلقیس]]<ref>العین، ج۷، ص۳۱۵؛ تاریخ طبری، ج۱، ص۳۴۹؛ لسان العرب، ج۶، ص۱۳۶، «سبأ».</ref> دانسته‌اند.

یکی از [[سوره‌های قرآن]] نیز به سبب بیان سرگذشت قوم سبأ، به این نام خوانده می‌شود. نتیجه اینکه سبأ در آغاز نام یک شخص بود و به مرور نسلی‌ از وی پدید آمد و به نام قوم سبأ خوانده شد؛ همچنین زیستگاه، [[پادشاهان]] و سوره‌ای که سرگذشت آنان را بیان کرده، با این نام اشتهار یافتند. <ref>نک: البدایة و النهایه، ج۲، ص۱۹۱-۱۹۲؛ عمدة القاری، ج۱۹، ص۱۲۷-۱۲۸؛ الدرالمنثور، ج۵، ص۲۳۱.</ref>

واژه سبأ دو بار در [[قرآن]] آمده است. {{متن قرآن|فَمَكَثَ غَيْرَ بَعِيدٍ فَقَالَ أَحَطْتُ بِمَا لَمْ تُحِطْ بِهِ وَجِئْتُكَ مِنْ سَبَإٍ بِنَبَإٍ يَقِينٍ}}<ref>«آنگاه (هدهد) درنگی کوتاه کرد و گفت: من به چیزی دست یافتم که تو نیافته‌ای و برای تو از (سرزمین) سبا خبر بی‌گمانی آورده‌ام» سوره نمل، آیه ۲۲.</ref>؛ {{متن قرآن|لَقَدْ كَانَ لِسَبَإٍ فِي مَسْكَنِهِمْ آيَةٌ جَنَّتَانِ عَنْ يَمِينٍ وَشِمَالٍ كُلُوا مِنْ رِزْقِ رَبِّكُمْ وَاشْكُرُوا لَهُ بَلْدَةٌ طَيِّبَةٌ وَرَبٌّ غَفُورٌ}}<ref>«برای (قوم) سبا در مسکن‌هایشان نشانه‌ای (شگرف) وجود داشت: دو باغ از راست و چپ، از روزی پروردگارتان بخورید و او را سپاس گزارید! شهری است پاکیزه و پروردگاری آمرزنده» سوره سبأ، آیه ۱۵.</ref>