منشأ انتظار چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

* '''[[فلسفه تاریخ]] و معناداری آن'''‏: روند طولانی ‏مدت [[تاریخ]]، دارای [[هدف]]، [[غایت]] و معنای مشخصی است و آن تحقّق جامعۀ [[موعود]] [[الهی]] و رسیدن [[بشر]] به اوج [[سعادت]] و کمال مادی و [[معنوی]] است. البته هدفی که [[قرآن]] برای کاروان بشری ترسیم می‌‏کند، [[عبادت]] و در نتیجه رسیدن به [[قرب الهی]] است: {{متن قرآن|وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالإِنسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُونِ}}<ref>«و پریان و آدمیان را نیافریدم جز برای آنکه مرا بپرستند» سوره ذاریات، آیه ۵۶.</ref>؛ این ایده در دورانی از [[تاریخ]]، به کمال و تمام تحقّق خواهد یافت و آن [[عصر ظهور]] [[مهدی موعود]] است‏<ref>ر.ک: [[رحیم کارگر|کاگر، رحیم]]، [[مهدویت پیش از ظهور (کتاب)|مهدویت پیش از ظهور]]، ص۱۶-۲۲.</ref>.

* '''[[قانون]] سیر تکاملی جامعه‌‏ها''': از آن روز که [[انسان]] خود را شناخته، هیچگاه [[زندگی]] یکنواختی نداشته است؛ بدین ‏جهت پیشرفت‌‏ها و تحوّلات فراوانی صورت گرفته ولی به هیچ‌‏یک از اینها قانع نیست و [[عشق]] به [[تکامل]] در درون [[جان]] [[آدمی]]، شعله‌‏ای جاودانه و خاموش ناشدنی است. یکی از بارقه‏‌های [[امید]] [[مردم]] برای رسیدن به آینده‌‏ای روشن و [[دنیایی]] پر از [[صلح]] و [[صفا]] و [[برادری]] و [[برابری]] ـ آن هم با [[ظهور]] [[منجی موعود]] ـ در پرتو [[قانون]] تکاملی جامعه‌‏ها روشن می‌‏شود<ref>ر.ک: [[رحیم کارگر|کاگر، رحیم]]، [[مهدویت پیش از ظهور (کتاب)|مهدویت پیش از ظهور]]، ص۱۶-۲۲.</ref>.

* '''[[قانون]] [[انتظار]] عمومی'''‏: در نهاد [[انسان‌‏ها]]، همواره [[عشق]] به [[نیکی]]، [[زیبایی]] و [[آگاهی]] نهفته است. [[باور]] به [[ظهور]] [[مصلح جهانی]]، جزئی از این [[عشق]] و زیباخواهی است. در واقع [[ظهور امام مهدی]] {{ع}}، بروز کامل این [[فضایل]] و خوبی‌‏هاست و این مطلوب و خواست همۀ انسان‌‏های [[بصیر]] و پاک‏‌سرشت و نقطۀ اوج این علاقه و عشق‏‌ورزی است. عمومیت این [[اعتقاد]] در همۀ [[مذاهب]]، نشانۀ دیگری بر اصالت و واقعیت آن است‏<ref>ر.ک: [[ناص مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، [[حکومت جهانی مهدی (کتاب)|حکومت جهانی مهدی]]، ص ۱۵- ۳۵ و ص ۹۷.</ref>.

* '''اتفاق [[ادیان]] و [[مصلحان]] بشری'''‏: تمام [[ادیان آسمانی]] به [[پیروان]] خود، عصر درخشان و [[سعادت]] عمومی، [[آینده]] مشعشع و [[صلح]] جهانی و دوران پرخیر و [[برکت]] را نوید داده‏‌اند که در آن، نگرانی‌‏ها، دلهره‌‏ها و هراس‌‏ها مرتفع شود و به [[یمن]] [[ظهور]] شخصی بزرگ و مردی خدایی، [[روشنایی]] [[یکتاپرستی]]، [[تاریکی]] [[شرک]] را زایل سازد و [[علم]] و [[عدل]] و [[راستی]] و [[امانت]]، چهره [[جهان]] ‏آرای خود را بنمایانند و همه ‏جا را منوّر سازند<ref>ر.ک: صافی گلپایگانی، لطف‌الله، امامت و مهدویت، ج ۲، ص ۱۳۵- ۱۴۴.</ref>.

#'''[[فلسفه]] [[تاریخ]] و معناداری آن‏:''' براساس [[فلسفه]] نظری [[تاریخ]] [[ظهور]] [[منجی موعود]]، فرجام متعالی و شکوهمند [[آینده جهان]] و سرمنزل متعالی و متکامل [[تاریخ]] بشری است. بر این اساس روند طولانی ‏مدت [[تاریخ]]، دارای [[هدف]]، غایت و معنای مشخصی است و آن تحقّق [[جامعه]] [[موعود]] الهی و رسیدن [[بشر]] به اوج [[سعادت]] و کمال مادی و معنوی است. این معناداری [[تاریخ]]، در [[فکر]] و ذهن [[بشر]] سایه انداخته و او را متوجّه فرجام متعالی [[تاریخ]] ساخته است. البته هدفی که [[قرآن]] برای کاروان بشری ترسیم می‌‏کند، [[عبادت]] و [[عبودیت]] و در نتیجه رسیدن به [[قرب الهی]] است و منظور از آن، معنای وسیع و گسترده‌‏ای است که شامل کلیه [[شئون]] زندگی [[انسان]] در روی [[زمین]] می‌‏گردد {{متن قرآن|وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالإِنسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُونِ}}<ref>سوره ذاریات آیه ۵۶</ref>. این ایده در دورانی از [[تاریخ]]، به کمال و تمام تحقّق خواهد یافت و آن [[عصر ظهور]] [[مهدی موعود]] است‏<ref>ر. ك: نگارنده، جستارهایی در مهدویت، صص ۴۲- ۴۸</ref>. پس معناداری [[تاریخ]] و [[کشف]] غایت و [[هدف]] آن، می‌‏تواند منشأ توجّه [[انسان‌‏ها]] به [[ظهور]] [[مصلح بزرگ]] باشد.

#'''قانون سیر تکاملی جامعه‌‏ها:''' یکی از [[دلایل]] منطقی این موضوع، قانون سیر تکاملی جامعه‌‏ها است. از آن روز که [[انسان]] خود را شناخته، هیچ‏گاه زندگی یکنواختی نداشته است؛ بدین ‏جهت پیشرفت‌‏ها و تحوّلات فراوانی در نوع مسکن، تغذیه، وسیله نقلیه، پوشش و [[علم]] و [[دانش]] او صورت گرفته است. عجیب اینکه به هیچ‏یک از اینها قانع نیست و باز برای وصول به سطحی بالاتر و [[برتر]]، [[تلاش]] و کوشش می‏‌کند. [[عشق]] به [[تکامل]] در درون [[جان]] [[آدمی]]، شعله‌‏ای جاودانه و خاموش ناشدنی است و همچنان [[انسان]] را به سوی جامعه‌‏ای پیش می‌‏برد که تکامل‌‏های [[اخلاقی]]، در کنار تکامل‏‌های مادی قرار گیرد. یکی از بارقه‏‌های [[امید]] [[مردم]] برای رسیدن به آینده‌‏ای روشن و دنیایی پر از [[صلح]] و [[صفا]] و [[برادری]] و [[برابری]] -آن هم با [[ظهور منجی]] موعود- در پرتو قانون تکاملی جامعه‌‏ها روشن می‌‏شود.

#'''قانون [[انتظار]] عمومی‏:''' در نهاد [[انسان‌‏ها]]، همواره [[عشق]] به [[نیکی]]، [[زیبایی]] و [[آگاهی]] نهفته است. باور به [[ظهور]] [[مصلح جهانی]]، جزئی از این [[عشق]] و زیباخواهی است. در واقع [[ظهور]] [[امام مهدی]]{{ع}}، بروز کامل این [[فضایل]] و خوبی‌‏ها است و این مطلوب و خواست همه انسان‌‏های بصیر و پاک‏‌سرشت و نقطه اوج این علاقه و عشق‏‌ورزی است. چگونه ممکن است [[عشق]] به [[تکامل]] همه‌‏جانبه در درون [[جان]] [[انسان]] باشد و چنان انتظاری نداشته باشد! مگر تحقق رشد و کمال نهایی [[جامعه انسانی]] بدون آن امکان‏‌پذیر است؟! احساسات و دستگاه‌‏های وجودی [[انسان]]، نمی‌‏تواند هماهنگ با مجموعه [[عالم هستی]] نباشد؛ زیرا همه [[جهان هستی]] یک واحد به هم پیوسته است و وجود او نمی‌‏تواند از بقیه [[جهان]]، جدا باشد. از این به‏ هم‏‌پیوستگی به خوبی می‏‌توانیم نتیجه بگیریم که اگر انسان‏‌ها [[انتظار مصلح]] بزرگ را می‌‏کشند که [[جهان]] را آکنده از [[صلح]] و [[عدالت]] و [[نیکی]] می‏‌کند؛ [[دلیل]] بر آن است که چنان نقطه اوجی در [[تکامل]] [[جامعه انسانی]] امکان‏پذیر و عملی است که [[عشق]] و [[انتظار]] آن در درون [[جان]] ما است. عمومیت این [[اعتقاد]] در همه [[مذاهب]]، نشانه دیگری بر اصالت و واقعیت آن است‏<ref>ر. ك: [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]]، حكومت جهانى مهدى، صص ۱۵- ۳۵ و ص ۹۷</ref>.

#'''اتفاق [[ادیان]] و [[مصلحان]] بشری‏:''' تمام [[ادیان آسمانی]] به [[پیروان]] خود، عصر درخشان و [[سعادت]] عمومی، آینده مشعشع و [[صلح]] جهانی و دوران پرخیر و [[برکت]] را نوید داده‏‌اند که در آن، نگرانی‌‏ها، دلهره‌‏ها و هراس‌‏ها مرتفع شود و به [[یمن]] [[ظهور]] شخصی بزرگ و مردی خدایی -که به تأییدات الهی [[مؤیّد]] است- در روی [[زمین]] منطقه و شهر و دهستان و دهی باقی نماند؛ مگر آنکه در آن بانگ دلنواز [[توحید]] بلند شود و [[روشنایی]] [[یکتاپرستی]]، [[تاریکی]] [[شرک]] را زایل سازد و [[علم]] و [[عدل]] و [[راستی]] و [[امانت]]، چهره [[جهان]] ‏آرای خود را بنمایانند و همه ‏جا را منوّر سازند. این [[موعود]] عزیز برحسب استوارترین و صحیح‏ترین مصادر اسلامی، [[خلیفه]] دوازدهم [[پیامبر خاتم|حضرت محمد]]{{صل}} و دوازدهمین [[رهبر]] و [[امام]] بعد از آن [[حضرت]] است. [[القاب]] مشهورش در بین [[مسلمین]]، [[مهدی]]، [[قائم]]، [[منتظر]]، [[صاحب الامر]]، [[صاحب الزمان]] و [[بقیة اللّه]] است. در زبان‌‏های دیگر، [[مسیحا]]، گرزاسبه، وشینو، ارتود، مهمید و ... خوانده شده است‏<ref>ر. ك: [[لطف‌الله صافی گلپایگانی|صافی گلپایگانی، لطف‌الله]]، امامت و مهدويت، ج ۲، ص ۱۳۵- ۱۴۴</ref>. پس می‌‏توان گفت: تقریبا همه کسانی که در این زمینه [[مطالعه]] دارند، متفق‌‏اند که تمام [[اقوام]] [[جهان]]، در [[انتظار]] یک [[رهبر]] بزرگ انقلابی به سر می‌‏برند که هرکدام او را به نامی می‌‏نامند؛ ولی همگی در اوصاف کلی و اصول برنامه‌‏های انقلابی او اتفاق دارند.