وهابیت: تفاوت میان نسخه‌ها

* مجموعه تاریخچه این انشعاب [[فکری]] در عالم [[اسلام]] از گسترش تا پیدایش آن، در چند مرحلۀ [[تاریخی]] پیش رو قابل بررسی است<ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۳۳۴.</ref>.

# پیش از [[محمد بن عبدالوهاب]]: وهابیت به معنای [[مخالفت]] با [[عقاید]] عامۀ [[مسلمانان]] که گاه به فعالیت‌های تکفیری هم منجر می‌‌شد، در [[تاریخ اسلام]] ریشه‌ای طولانی دارد؛ چنانکه [[خوارج]] را باید اولین گروه در این دسته برشمرد که به بهانۀ [[ارتکاب گناه]] کبیره، [[اتهام کفر]] و به همین [[دلیل]] [[حکم]] [[قتل]] [[مسلمانان]] را صادر می‌‌کردند. در مرحلۀ بعد در دوران [[خلفای عباسی]] این [[تفکر]]، خود را نشان می‌‌دهد. در این دوره شخصی به نام ابومحمد بربهاری در [[قرن چهارم]] [[هجری]] [[مسلمانان]] را از [[زیارت]] [[قبور]] منع کرده بود؛ ولی عقیدۀ او از طرف خلیفۀ [[عباسی]] به شدت [[سرکوب]] گردید. همچنین [[عبدالله]] بن [[محمد]] عکبری [[حنبلی]] در همین قرن [[فتوا]] به [[حرمت]] [[سفر]] برای [[زیارت]] [[پیغمبر]] {{صل}} و [[حرمت]] درخواست [[شفاعت]] از او را صادر کرد.

# وهابیت در دوران [[محمد]] ابن [[عبد]] الوهاب: در [[قرن دوازدهم]] بود که [[محمد]] بن‌ عبدالوهاب نجدی به احیای نظریه‌های [[ابن تیمیه]] پرداخت<ref>ر. ک. [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۴۶۶.</ref>. [[محمد]] بن عبدالوهاب بن [[سلیمان]] تمیمی متولد سال ۱۱۱۵ ق و متوفای ۱۲۰۶ ق است که تا به امروز [[ناملایمات]] مختلفی را در عالم [[اسلام]] به جا گذاشته است<ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۳۳۴.</ref>. عبدالوهاب در آغاز هواخواهی نیافت؛ به همین جهت، در سال ۱۱۶۰ ق. به [[شهر]] دِرعیه از شهرهای مشهور نجد رفت. [[امیر]] آن دیار، [[محمد بن مسعود]] ـ جد [[آل‌سعود]] ـ بود که [[عقاید]] عبدالوهاب را برای تقویت [[حکومت]] خویش مناسب دید. در آن زمان با توجه به درگیری‌های داخلی در [[عربستان]]، ابن‌سعود نسبت به [[حکومت]] مرکزی ریاض دست به [[شورش]] زد<ref>[[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۳۳۶.</ref>. [[محمد بن مسعود]] با [[محمد بن عبدالوهاب]] قرار گذاشت تا نیروی [[حکومتی]] خویش را برای [[تبلیغ]] و [[ترویج]] [[مذهب]] او به کار اندازد؛ به شرط آنکه [[محمد]] بن عبدالوهاب نیز از گذر [[جایگاه]] [[دینی]] خویش، [[حکومت]] را [[تأیید]] و تقویت کند<ref>ر. ک. وهابیان‌، ۷۸ و ۷۹.</ref>. از آن پس، این دو تن به شهرهای بسیاری [[لشکر]] کشیدند و هر کس را با [[عقاید]] خویش ناسازگار یافتند، [[کافر]] خواندند و کشتند. بدین‌سان، روز به روز [[قدرت]] [[آل‌سعود]] روی به فزونی گذاشت و در سایۀ آن، [[آیین]] وهابی نیز گسترش یافت. چون امپراتوری [[عثمانی]] به دست کشورهای استعمارگر تجزیه شد، [[عربستان]] به [[آل‌سعود]] واگذار گشت؛ زیرا آنان بسیار [[قدرت]] یافته بودند و باورهایشان با اهداف استعمارگران ناسازگار نبود. از آن پس تاکنون وهابیت [[مذهب]] رسمی [[کشور]] [[عربستان]] است و [[وهابیان]] می‌کوشند تا [[مذهب]] خویش را در دیگر [[کشورهای اسلامی]] [[ترویج]] دهند<ref>ر. ک. آشنایی با فرق و مذاهب اسلامی، ۱۴۴.</ref>.<ref>ر. ک. [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۴۶۶.</ref>

== برخی از آثار [[محمد ابن عبد الوهاب]] ==