پرش به محتوا

ارم در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'خداوند متعالی' به 'خداوند متعال'
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
جز (جایگزینی متن - 'خداوند متعالی' به 'خداوند متعال')
خط ۱۱: خط ۱۱:
ارم در لغت به‌معنای نشانه‌ای از سنگ و مانند آن است که در گذشته برای [[راهنمایی]] رهگذران در بیابان‌ها [[نصب]] می‌شده است.<ref>مفردات، ص‌۷۴، البرهان فی غریب القرآن، ص‌۱۷، مقاییس اللغه، ج‌۱، ص‌۸۵‌.</ref> جمع این واژه به‌صورت «آرام» و «اروم» گزارش شده است.<ref>مفردات، ص‌۷۴، المجموع المغیث، ج‌۱، ص‌۵۶.</ref> در فرایند ریشه‌یابی این کلمه، میان واژه پژوهان و به [[پیروی]] از آنان [[مفسّران]]، به اتّفاق نظری نمی‌توان دست یافت. بیش‌تر کسانی‌که در صدد [[کاوش]] درباره این واژه بوده یا به [[تفسیر آیه]] مزبور پرداخته‌اند، ارم را واژه‌ای [[عربی]] دانسته و در تکاپوی استدلال‌های گوناگون بر مدّعای خویش، از [[قرائت‌ها]] و ترکیب [[آیه]] بهره برده‌اند.<ref>معانی القرآن، فرّاء، ج‌۳، ص‌۲۶۰.</ref> برخی از پژوهندگان واژه‌های غیرعربی در [[قرآن]]، در دیدگاهی متفاوت با مشهور لغویان، [[اختلاف]] قرائت‌های آیه را بر عجمی بودن «اِرم» [[گواه]] گرفته و به جستوجوی ریشه این واژه در زبان‌های دیگر پرداخته <ref>واژه‌های دخیل، ص‌۱۱۰.</ref> و عدّه‌ای از آنان با استناد به وجود واژه‌ای شبیه به آن در [[عهد عتیق]]،<ref>کتاب مقدس، پیدایش ۱۰ و ۲۲‌ـ‌۲۳.</ref> آن را واژه‌ای [[عبری]] دانسته‌اند که در [[زبان عربی]] به‌صورت «اِرم» درآمده است.<ref>التحقیق، ج‌۱، ص‌۷۳.</ref>
ارم در لغت به‌معنای نشانه‌ای از سنگ و مانند آن است که در گذشته برای [[راهنمایی]] رهگذران در بیابان‌ها [[نصب]] می‌شده است.<ref>مفردات، ص‌۷۴، البرهان فی غریب القرآن، ص‌۱۷، مقاییس اللغه، ج‌۱، ص‌۸۵‌.</ref> جمع این واژه به‌صورت «آرام» و «اروم» گزارش شده است.<ref>مفردات، ص‌۷۴، المجموع المغیث، ج‌۱، ص‌۵۶.</ref> در فرایند ریشه‌یابی این کلمه، میان واژه پژوهان و به [[پیروی]] از آنان [[مفسّران]]، به اتّفاق نظری نمی‌توان دست یافت. بیش‌تر کسانی‌که در صدد [[کاوش]] درباره این واژه بوده یا به [[تفسیر آیه]] مزبور پرداخته‌اند، ارم را واژه‌ای [[عربی]] دانسته و در تکاپوی استدلال‌های گوناگون بر مدّعای خویش، از [[قرائت‌ها]] و ترکیب [[آیه]] بهره برده‌اند.<ref>معانی القرآن، فرّاء، ج‌۳، ص‌۲۶۰.</ref> برخی از پژوهندگان واژه‌های غیرعربی در [[قرآن]]، در دیدگاهی متفاوت با مشهور لغویان، [[اختلاف]] قرائت‌های آیه را بر عجمی بودن «اِرم» [[گواه]] گرفته و به جستوجوی ریشه این واژه در زبان‌های دیگر پرداخته <ref>واژه‌های دخیل، ص‌۱۱۰.</ref> و عدّه‌ای از آنان با استناد به وجود واژه‌ای شبیه به آن در [[عهد عتیق]]،<ref>کتاب مقدس، پیدایش ۱۰ و ۲۲‌ـ‌۲۳.</ref> آن را واژه‌ای [[عبری]] دانسته‌اند که در [[زبان عربی]] به‌صورت «اِرم» درآمده است.<ref>التحقیق، ج‌۱، ص‌۷۳.</ref>


به‌هر حال، همان‌گونه که از [[آیات]] {{متن قرآن|أَلَمْ تَرَ كَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِعَادٍ}}<ref>«آیا درنیافته‌ای  که پروردگارت با قوم عاد چه کرد؟» سوره فجر، آیه ۶.</ref>، {{متن قرآن|إِرَمَ ذَاتِ الْعِمَادِ}}<ref>«با (مردم شهر) «ارم» که دارای ستون‌های بزرگ بود،» سوره فجر، آیه ۷.</ref> برمی‌آید، [[خداوند]] متعالی در تذکّری به [[پیامبراکرم]]{{صل}} و همه مخاطبان قرآن، از [[سرنوشت]] قومی که در پی [[سرپیچی]] از دستورهای خداوند و [[طغیان]] و [[سرکشی]]، گرفتار [[عذاب]] شده و سرانجامی ناگوار برای آنان رقم خورده است، خبر می‌دهد: {{متن قرآن|أَلَمْ تَرَ كَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِعَادٍ}}<ref>«آیا درنیافته‌ای  که پروردگارت با قوم عاد چه کرد؟» سوره فجر، آیه 6.</ref>.
به‌هر حال، همان‌گونه که از [[آیات]] {{متن قرآن|أَلَمْ تَرَ كَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِعَادٍ}}<ref>«آیا درنیافته‌ای  که پروردگارت با قوم عاد چه کرد؟» سوره فجر، آیه ۶.</ref>، {{متن قرآن|إِرَمَ ذَاتِ الْعِمَادِ}}<ref>«با (مردم شهر) «ارم» که دارای ستون‌های بزرگ بود،» سوره فجر، آیه ۷.</ref> برمی‌آید، [[خداوند متعال]] در تذکّری به [[پیامبراکرم]]{{صل}} و همه مخاطبان قرآن، از [[سرنوشت]] قومی که در پی [[سرپیچی]] از دستورهای خداوند و [[طغیان]] و [[سرکشی]]، گرفتار [[عذاب]] شده و سرانجامی ناگوار برای آنان رقم خورده است، خبر می‌دهد: {{متن قرآن|أَلَمْ تَرَ كَيْفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِعَادٍ}}<ref>«آیا درنیافته‌ای  که پروردگارت با قوم عاد چه کرد؟» سوره فجر، آیه 6.</ref>.


مفسّران درباره [[تفسیر]] این آیه و آیه بعد {{متن قرآن|إِرَمَ ذَاتِ الْعِمَادِ}}<ref>«با (مردم شهر) «ارم» که دارای ستون‌های بزرگ بود،» سوره فجر، آیه ۷.</ref> بر یک نظر نیستند. [[جمهور]] مفسّران، مقصود از «عاد» را همان «عاد أُولی» می‌دانند که در آیه {{متن قرآن|وَأَنَّهُ أَهْلَكَ عَادًا الْأُولَى}}<ref>«و اوست که قوم نخستین عاد را نابود کرد» سوره نجم، آیه ۵۰.</ref>، و {{متن قرآن|وَفِي عَادٍ إِذْ أَرْسَلْنَا عَلَيْهِمُ الرِّيحَ الْعَقِيمَ}}<ref>«و در عاد، هنگامی که بر آنها (تند) بادی سترون فرستادیم» سوره ذاریات، آیه ۴۱.</ref>، از نابودی آنان به‌وسیله طوفانی سهمگین، خبر داده شده است.<ref>جامع‌البیان، مج۱۳، ج۲۷، ص‌۱۰۱، التبیان، ج‌۱۰، ص‌۳۴۲، مجمع‌البیان، ج‌۱۰، ص‌۷۳۷.</ref> هم‌چنین [[مفسّران]] با توجّه به دیدگاه‌های گوناگون در ترکیب ادبی [[آیه]] {{متن قرآن|إِرَمَ ذَاتِ الْعِمَادِ}}<ref>«با (مردم شهر) «ارم» که دارای ستون‌های بزرگ بود» سوره فجر، آیه ۷.</ref>، [[تفاسیر]] مختلفی از آن ارائه کرده‌اند. بیش‌تر آنان به [[پیروی]] از نظر مشهور در ترکیب آیه به‌صورت {{عربی|"بعاد اِرَمَ ذاتِ العِماد"}} بنابراینکه «[[ارم]]» بدل یا عطف بیان از عاد باشد،<ref> البرهان، ج‌۶، ص‌۵۰۸، البیان، ج‌۲، ص‌۵۱۱، الفرید فی اعراب القرآن، ج‌۴، ص‌۶۶۸.</ref> آن را نام «قبیله‌ای» می‌دانند.<ref>مجمع‌البیان، ج‌۱۰، ص‌۷۳۷، جامع‌البیان، مج‌۱۵، ج‌۳۰، ص‌۲۲۰، تفسیر بیضاوی، ج‌۴، ص‌۴۱۴.</ref> در توجیه این نام‌گذاری گفته شده: «ارم» نام جد<ref> مجمع البیان، ج‌۱۰، ص‌۷۳۷، نزهة القلوب، ص‌۱۳۵.</ref> یا [[مادر]] [[عاد]] <ref>الفرید فی اعراب القرآن، ج‌۴، ص‌۶۶۸.</ref> یا [[لقب]] <ref> مجمع‌البیان، ج۱۰، ص۷۳۷، تفسیرمراغی، مج۱۰، ج۳۰، ص۱۴۲.</ref> خود او بوده، ازاین‌رو قبیله‌اش بدین نام [[شهرت]] یافته‌اند.
مفسّران درباره [[تفسیر]] این آیه و آیه بعد {{متن قرآن|إِرَمَ ذَاتِ الْعِمَادِ}}<ref>«با (مردم شهر) «ارم» که دارای ستون‌های بزرگ بود،» سوره فجر، آیه ۷.</ref> بر یک نظر نیستند. [[جمهور]] مفسّران، مقصود از «عاد» را همان «عاد أُولی» می‌دانند که در آیه {{متن قرآن|وَأَنَّهُ أَهْلَكَ عَادًا الْأُولَى}}<ref>«و اوست که قوم نخستین عاد را نابود کرد» سوره نجم، آیه ۵۰.</ref>، و {{متن قرآن|وَفِي عَادٍ إِذْ أَرْسَلْنَا عَلَيْهِمُ الرِّيحَ الْعَقِيمَ}}<ref>«و در عاد، هنگامی که بر آنها (تند) بادی سترون فرستادیم» سوره ذاریات، آیه ۴۱.</ref>، از نابودی آنان به‌وسیله طوفانی سهمگین، خبر داده شده است.<ref>جامع‌البیان، مج۱۳، ج۲۷، ص‌۱۰۱، التبیان، ج‌۱۰، ص‌۳۴۲، مجمع‌البیان، ج‌۱۰، ص‌۷۳۷.</ref> هم‌چنین [[مفسّران]] با توجّه به دیدگاه‌های گوناگون در ترکیب ادبی [[آیه]] {{متن قرآن|إِرَمَ ذَاتِ الْعِمَادِ}}<ref>«با (مردم شهر) «ارم» که دارای ستون‌های بزرگ بود» سوره فجر، آیه ۷.</ref>، [[تفاسیر]] مختلفی از آن ارائه کرده‌اند. بیش‌تر آنان به [[پیروی]] از نظر مشهور در ترکیب آیه به‌صورت {{عربی|"بعاد اِرَمَ ذاتِ العِماد"}} بنابراینکه «[[ارم]]» بدل یا عطف بیان از عاد باشد،<ref> البرهان، ج‌۶، ص‌۵۰۸، البیان، ج‌۲، ص‌۵۱۱، الفرید فی اعراب القرآن، ج‌۴، ص‌۶۶۸.</ref> آن را نام «قبیله‌ای» می‌دانند.<ref>مجمع‌البیان، ج‌۱۰، ص‌۷۳۷، جامع‌البیان، مج‌۱۵، ج‌۳۰، ص‌۲۲۰، تفسیر بیضاوی، ج‌۴، ص‌۴۱۴.</ref> در توجیه این نام‌گذاری گفته شده: «ارم» نام جد<ref> مجمع البیان، ج‌۱۰، ص‌۷۳۷، نزهة القلوب، ص‌۱۳۵.</ref> یا [[مادر]] [[عاد]] <ref>الفرید فی اعراب القرآن، ج‌۴، ص‌۶۶۸.</ref> یا [[لقب]] <ref> مجمع‌البیان، ج۱۰، ص۷۳۷، تفسیرمراغی، مج۱۰، ج۳۰، ص۱۴۲.</ref> خود او بوده، ازاین‌رو قبیله‌اش بدین نام [[شهرت]] یافته‌اند.
۲۱۸٬۴۳۸

ویرایش