سبب نزول: تفاوت میان نسخهها
←اعتبار عموم لفظ به شرط تأیید با سیاق
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱۰۵: | خط ۱۰۵: | ||
در باره سبب نزول اين آيه از [[ابن عباس]] [[روایت]] شده است که [[تمیم الداری]] و [[عدی بن زید]] به [[مکه]] رفت و آمد میکردند. مردی از [[بنی سهم]] [[قریش]] همراه ایشان بود و مرگش در سرزمینی که هیچ [[مسلمانی]] حضور نداشت، فرا رسید. او ماتَرک خویش را به آن دو تن سپرد که به ورثهاش برسانند. آنها نیز همه چیز را جز یک جام نقرهای مشبّک به طلا، به ورثهاش دادند و چون [[ورثه]] او سراغ آن را گرفتند، آن دو شخص گفتند که آن را ندیدهایم. آن دو را نزد [[پیغمبر]]{{صل}} بردند، پیغمبر{{صل}} سوگندشان داد و آنها [[سوگند]] خوردند که چیزی پنهان نکردهاند و خبر ندارند. پیغمبر{{صل}} رهایشان کرد. اما پس از مدتی جام نزد جمعی از [[اهل مکه]] پیدا شد و آنها گفتند که آن را از [[تمیم داری]] و عدی بن زید خریدهایم. [[ورثه]] آن مردِ سهمی به دعوی برخاستند و دو تن از ایشان [[شهادت]] دادند که این جامِ [[خویشاوند]] ماست و [[گواهی]] ما از گواهی عدی بن زید و تمیم داری راستتر است، و ناحق نمیگوییم. دو [[آیه]] ۱۰۶ و ۱۰۷ [[سوره مائده]] به این مناسبت نازل شد<ref>اسباب النزول، علی بن احمد واحدی نیشابوری، تحقیق عصام بن عبد المحسن الحمیدان، بیروت، مؤسسة الریّان، ۱۴۱۱ ﻫ، ص۳۳ ـ ۳۴.</ref>. و سخن آنها را [[تأیید]] کرد. عمومیت لفظ یٰا أیُّها الَّذینَ آمَنوا در آیه صد و ششم این [[سوره]]، امر بسیار روشنی است که از توضیح [[بینیاز]] است<ref>[[محمد کاظم شاکر|شاکر، محمد کاظم]]، [[آشنایی با علوم قرآنی (کتاب)|آشنایی با علوم قرآنی]]، ص۱۴۳.</ref>.<ref>محمد کاظم شاکر|شاکر، محمد کاظم، آشنایی با علوم قرآنی (کتاب)|آشنایی با علوم قرآنی، ص۱۴۱ - ۱۴۳.</ref> | در باره سبب نزول اين آيه از [[ابن عباس]] [[روایت]] شده است که [[تمیم الداری]] و [[عدی بن زید]] به [[مکه]] رفت و آمد میکردند. مردی از [[بنی سهم]] [[قریش]] همراه ایشان بود و مرگش در سرزمینی که هیچ [[مسلمانی]] حضور نداشت، فرا رسید. او ماتَرک خویش را به آن دو تن سپرد که به ورثهاش برسانند. آنها نیز همه چیز را جز یک جام نقرهای مشبّک به طلا، به ورثهاش دادند و چون [[ورثه]] او سراغ آن را گرفتند، آن دو شخص گفتند که آن را ندیدهایم. آن دو را نزد [[پیغمبر]]{{صل}} بردند، پیغمبر{{صل}} سوگندشان داد و آنها [[سوگند]] خوردند که چیزی پنهان نکردهاند و خبر ندارند. پیغمبر{{صل}} رهایشان کرد. اما پس از مدتی جام نزد جمعی از [[اهل مکه]] پیدا شد و آنها گفتند که آن را از [[تمیم داری]] و عدی بن زید خریدهایم. [[ورثه]] آن مردِ سهمی به دعوی برخاستند و دو تن از ایشان [[شهادت]] دادند که این جامِ [[خویشاوند]] ماست و [[گواهی]] ما از گواهی عدی بن زید و تمیم داری راستتر است، و ناحق نمیگوییم. دو [[آیه]] ۱۰۶ و ۱۰۷ [[سوره مائده]] به این مناسبت نازل شد<ref>اسباب النزول، علی بن احمد واحدی نیشابوری، تحقیق عصام بن عبد المحسن الحمیدان، بیروت، مؤسسة الریّان، ۱۴۱۱ ﻫ، ص۳۳ ـ ۳۴.</ref>. و سخن آنها را [[تأیید]] کرد. عمومیت لفظ یٰا أیُّها الَّذینَ آمَنوا در آیه صد و ششم این [[سوره]]، امر بسیار روشنی است که از توضیح [[بینیاز]] است<ref>[[محمد کاظم شاکر|شاکر، محمد کاظم]]، [[آشنایی با علوم قرآنی (کتاب)|آشنایی با علوم قرآنی]]، ص۱۴۳.</ref>.<ref>محمد کاظم شاکر|شاکر، محمد کاظم، آشنایی با علوم قرآنی (کتاب)|آشنایی با علوم قرآنی، ص۱۴۱ - ۱۴۳.</ref> | ||
== اعتبار عموم لفظ به شرط تأیید با | == اعتبار عموم لفظ به شرط تأیید با سیاق == | ||
هنگامی که گفته میشود که عموم لفظ معتبر است نه خصوص سبب، منظور آن نیست که لفظ یک آیه یا بخشی از آن، بدون در نظر گرفتن سیاق آن، عمومیت و اطلاق دارد. نمونه ذیل این موضوع را به خوبی روشن میسازد. | هنگامی که گفته میشود که عموم لفظ معتبر است نه خصوص سبب، منظور آن نیست که لفظ یک آیه یا بخشی از آن، بدون در نظر گرفتن سیاق آن، عمومیت و اطلاق دارد. نمونه ذیل این موضوع را به خوبی روشن میسازد. | ||