بحث:ربا: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'ولیکن' به 'لکن'
(←مقدمه) |
جز (جایگزینی متن - 'ولیکن' به 'لکن') |
||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
ربا در لغت، به معنای زیادی است<ref>المنجد، ص۲۴۷؛ صحاح اللغة، ج۱، ص۹۴.</ref> و در اصطلاح [[شرع]]، بهرهای است که در [[قرض]] و یا معاوضۀ دو جنس متماثل یا مکیل و موزون از مقترض یا یکی از متبایعین اخذ میگردد<ref>النهایه، ص۳۷۶؛ تحریر الوسیله، ج۱، ص۵۳۸؛ مختلف الشیعه، ج۵، ص۱۱۴.</ref>. ربا، گرچه جزو مسائل [[اقتصادی]] [[فقه]] به حساب میآید، امّا از زاویه آثار و تبعات [[اجتماعی]]، دقیقاً از مباحث [[سیاسی]] [[اجتماعی]] [[جامعه]] تلقی میگردد. در [[قرآن کریم]]، برای نخستین بار با توجه به شرایط [[جامعه]] [[عرب جاهلی]] که ربا در [[روابط]] اقتصادیشان، امری رایج و معمولی بوده است، به عنوان یک [[پند]] [[اخلاقی]]، ربا را کاری [[ناپسند]] در پیشگاه [[الهی]] شمرده است<ref>{{متن قرآن|وَمَا آتَيْتُمْ مِنْ رِبًا لِيَرْبُوَ فِي أَمْوَالِ النَّاسِ فَلَا يَرْبُو عِنْدَ اللَّهِ وَمَا آتَيْتُمْ مِنْ زَكَاةٍ تُرِيدُونَ وَجْهَ اللَّهِ فَأُولَئِكَ هُمُ الْمُضْعِفُونَ}} «و هر آنچه ربا بدهید تا (بهره شما را) در داراییهای مردم بیفزاید نزد خدا نمیافزاید و آنچه زکات بدهید که خشنودی خداوند را بخواهید؛ چنین کسان دو چندان (پاداش) دارند» سوره روم، آیه ۳۹.</ref>، | ربا در لغت، به معنای زیادی است<ref>المنجد، ص۲۴۷؛ صحاح اللغة، ج۱، ص۹۴.</ref> و در اصطلاح [[شرع]]، بهرهای است که در [[قرض]] و یا معاوضۀ دو جنس متماثل یا مکیل و موزون از مقترض یا یکی از متبایعین اخذ میگردد<ref>النهایه، ص۳۷۶؛ تحریر الوسیله، ج۱، ص۵۳۸؛ مختلف الشیعه، ج۵، ص۱۱۴.</ref>. ربا، گرچه جزو مسائل [[اقتصادی]] [[فقه]] به حساب میآید، امّا از زاویه آثار و تبعات [[اجتماعی]]، دقیقاً از مباحث [[سیاسی]] [[اجتماعی]] [[جامعه]] تلقی میگردد. در [[قرآن کریم]]، برای نخستین بار با توجه به شرایط [[جامعه]] [[عرب جاهلی]] که ربا در [[روابط]] اقتصادیشان، امری رایج و معمولی بوده است، به عنوان یک [[پند]] [[اخلاقی]]، ربا را کاری [[ناپسند]] در پیشگاه [[الهی]] شمرده است<ref>{{متن قرآن|وَمَا آتَيْتُمْ مِنْ رِبًا لِيَرْبُوَ فِي أَمْوَالِ النَّاسِ فَلَا يَرْبُو عِنْدَ اللَّهِ وَمَا آتَيْتُمْ مِنْ زَكَاةٍ تُرِيدُونَ وَجْهَ اللَّهِ فَأُولَئِكَ هُمُ الْمُضْعِفُونَ}} «و هر آنچه ربا بدهید تا (بهره شما را) در داراییهای مردم بیفزاید نزد خدا نمیافزاید و آنچه زکات بدهید که خشنودی خداوند را بخواهید؛ چنین کسان دو چندان (پاداش) دارند» سوره روم، آیه ۳۹.</ref>، لکن بعدها با [[نزول]] [[آیه]] {{متن قرآن|الَّذِينَ يَأْكُلُونَ الرِّبَا لَا يَقُومُونَ إِلَّا كَمَا يَقُومُ الَّذِي يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطَانُ مِنَ الْمَسِّ ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ قَالُوا إِنَّمَا الْبَيْعُ مِثْلُ الرِّبَا وَأَحَلَّ اللَّهُ الْبَيْعَ وَحَرَّمَ الرِّبَا...}}<ref>«آنان که ربا میخورند جز به گونه کسی که شیطان او را با برخورد، آشفته سر کرده باشد (به انجام کارها) بر نمیخیزند؛ این (آشفته سری) از آن روست که آنان میگویند خرید و فروش هم مانند رباست در حالی که خداوند خرید و فروش را حلال و ربا را حرام کرده است.».. سوره بقره، آیه ۲۷۵.</ref>، ربا یکی از [[محرمات]] و [[گناهان کبیره]] به شمار آمده است. | ||
رباخواری در بعد [[اجتماعی]]، باعث [[استثمار]] و [[استعمار]] تودهها شده و آنها را به دو طبقه [[فقیر]] و [[غنی]] تقسیم میکند. از اینرو، رباخواری در [[تعالیم اسلام]] در [[حکم]] [[جنگ]] با [[خدا]] به شمار آمده است<ref>{{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ * يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَذَرُوا مَا بَقِيَ مِنَ الرِّبَا إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ}} «کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته کردهاند و نماز بر پا داشته و زکات دادهاند پاداش آنان نزد پروردگارشان است و نه بیمی خواهند داشت و نه اندوهگین میگردند * ای مؤمنان! از خداوند پروا کنید و اگر مؤمنید آنچه از ربا که باز مانده است رها کنید» سوره بقره، آیه ۲۷۷-۲۷۸؛ بحار الانوار، ج۱۰۳، ص۱۰۶.</ref>. | رباخواری در بعد [[اجتماعی]]، باعث [[استثمار]] و [[استعمار]] تودهها شده و آنها را به دو طبقه [[فقیر]] و [[غنی]] تقسیم میکند. از اینرو، رباخواری در [[تعالیم اسلام]] در [[حکم]] [[جنگ]] با [[خدا]] به شمار آمده است<ref>{{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ * يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَذَرُوا مَا بَقِيَ مِنَ الرِّبَا إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ}} «کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته کردهاند و نماز بر پا داشته و زکات دادهاند پاداش آنان نزد پروردگارشان است و نه بیمی خواهند داشت و نه اندوهگین میگردند * ای مؤمنان! از خداوند پروا کنید و اگر مؤمنید آنچه از ربا که باز مانده است رها کنید» سوره بقره، آیه ۲۷۷-۲۷۸؛ بحار الانوار، ج۱۰۳، ص۱۰۶.</ref>. |