پرش به محتوا

امامت در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۶: خط ۳۶:
[[سیاست]]، عبارت است از [[تدبیر امور جامعه]] از راه [[تدوین قوانین]] لازم و اجرای آنها، و [[غایت]] [[عقلانی]] آن [[اصلاح]] [[زندگی مادی]] و [[معنوی]] افراد [[جامعه]] است. اصلاح زندگی مادی و معنوی [[بشر]]، از طریق [[تعلیم معارف الهی]] و [[اجرای احکام دینی]]، [[فلسفه اصلی امامت]] را تشکیل می‌دهد<ref>[[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی، عباس علی]]، [[دانشنامه فقه سیاسی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فقه سیاسی]]، ص ۲۸۸.</ref>.
[[سیاست]]، عبارت است از [[تدبیر امور جامعه]] از راه [[تدوین قوانین]] لازم و اجرای آنها، و [[غایت]] [[عقلانی]] آن [[اصلاح]] [[زندگی مادی]] و [[معنوی]] افراد [[جامعه]] است. اصلاح زندگی مادی و معنوی [[بشر]]، از طریق [[تعلیم معارف الهی]] و [[اجرای احکام دینی]]، [[فلسفه اصلی امامت]] را تشکیل می‌دهد<ref>[[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی، عباس علی]]، [[دانشنامه فقه سیاسی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فقه سیاسی]]، ص ۲۸۸.</ref>.


[[امامت]]، یکی از مهمترین موضوعات اصلی در [[اسلام]] و محور [[تفکرات]] [[اجتماعی]] و [[سیاسی]] [[جامعه اسلامی]] بوده و از چنان اهمیتی برخوردار است که [[خداوند]] آن را [[تکمیل دین]] و [[اتمام نعمت]] [[الهی]] بر شمرده است<ref>{{متن قرآن|الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا}} «امروز دینتان را کامل و نعمتم را بر شما تمام کردم و اسلام را (به عنوان) آیین شما پسندیدم» سوره مائده، آیه ۳.</ref>. این [[مقام]] پیشتر، به پیامبرانی اطلاق می‌شد که علاوه بر [[مقام نبوت]]، دارای [[مقام امامت]] نیز بوده‌اند<ref>{{متن قرآن|وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا وَأَوْحَيْنَا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْرَاتِ وَإِقَامَ الصَّلَاةِ وَإِيتَاءَ الزَّكَاةِ وَكَانُوا لَنَا عَابِدِينَ}} «و آنان را پیشوایانی کردیم که به فرمان ما راهبری می‌کردند و به آنها انجام کارهای نیک و برپا داشتن نماز و دادن زکات را وحی کردیم و آنان پرستندگان ما بودند» سوره انبیاء، آیه ۷۳.</ref>. بعدها این عنوان، از سوی [[خداوند]]، بر [[ائمه معصومین]] {{عم}} ـ [[علی]] {{ع}} و یازده [[فرزند]] آن حضرت ـ اختصاص یافت<ref>ینابیع الموده، ج۱، ص۹۳؛ مسند احمد، ج۶، ص۲۹۶، حدیث ام سلمه؛ مستدرک الصحیحین، ج۳، ص۱۰۸؛ وسایل الشیعه، ج۱۸، ص۱۳۷؛ صحیح مسلم، ج۶، ص۳؛ صحیح بخاری، ج۴، ص۱۶۵؛ کنزالعمال، ج۱۳، ص۲۷-۲۶.</ref>. برخلاف نظر [[شیعه]]، [[اهل سنت]] [[امامت]] و [[خلافت]] را در دو [[مقام]] جدا از هم دانسته و می‌گویند: "[[پیامبر]] {{صل}} که حائز هر دو [[مقام]] بوده است، در [[واقعه غدیر]]، [[علی]] {{ع}} را به [[مقام امامت]] [[منصوب]] نمود، اما [[مقام خلافت]] را بر عهده [[مردم]] گزارده است تا با آرای عمومی "[[اجماع]]" و بر مبنای [[شور]] کسی را برای [[حکومت]] برگزینند"؛ ولی [[شیعه]]، قایل به یکی بودن [[مقام خلافت]] و [[امامت]] و [[انتصاب]] [[امامت]] از سوی [[خداوند]] است<ref>الغدیر، ج۱، ص۱۱؛ اصول کافی، ج۱، ص۳۶۲، حدیث امام صادق {{ع}}؛ شرح دیوان منسوب به امیرالمؤمنین، ص۱۶۹-۲۱۱.</ref>.<ref>[[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی]]، ص ۴۳.</ref>.
[[امامت]]، یکی از مهمترین موضوعات اصلی در [[اسلام]] و محور [[تفکرات]] [[اجتماعی]] و [[سیاسی]] [[جامعه اسلامی]] بوده و از چنان اهمیتی برخوردار است که [[خداوند]] آن را [[تکمیل دین]] و [[اتمام نعمت]] [[الهی]] بر شمرده است<ref>{{متن قرآن|الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا}} «امروز دینتان را کامل و نعمتم را بر شما تمام کردم و اسلام را (به عنوان) آیین شما پسندیدم» سوره مائده، آیه ۳.</ref>. این [[مقام]] پیشتر، به پیامبرانی اطلاق می‌شد که علاوه بر [[مقام نبوت]]، دارای [[مقام امامت]] نیز بوده‌اند<ref>{{متن قرآن|وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا وَأَوْحَيْنَا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْرَاتِ وَإِقَامَ الصَّلَاةِ وَإِيتَاءَ الزَّكَاةِ وَكَانُوا لَنَا عَابِدِينَ}} «و آنان را پیشوایانی کردیم که به فرمان ما راهبری می‌کردند و به آنها انجام کارهای نیک و برپا داشتن نماز و دادن زکات را وحی کردیم و آنان پرستندگان ما بودند» سوره انبیاء، آیه ۷۳.</ref>. بعدها این عنوان، از سوی [[خداوند]]، بر [[ائمه معصومین]] {{عم}} ـ [[علی]] {{ع}} و یازده [[فرزند]] آن حضرت ـ اختصاص یافت<ref>ینابیع الموده، ج۱، ص۹۳؛ مسند احمد، ج۶، ص۲۹۶، حدیث ام سلمه؛ مستدرک الصحیحین، ج۳، ص۱۰۸؛ وسایل الشیعه، ج۱۸، ص۱۳۷؛ صحیح مسلم، ج۶، ص۳؛ صحیح بخاری، ج۴، ص۱۶۵؛ کنزالعمال، ج۱۳، ص۲۷-۲۶.</ref>. برخلاف نظر [[شیعه]]، [[اهل سنت]] [[امامت]] و [[خلافت]] را در دو [[مقام]] جدا از هم دانسته و می‌گویند: "[[پیامبر]] {{صل}} که حائز هر دو [[مقام]] بوده است، در [[واقعه غدیر]]، [[علی]] {{ع}} را به [[مقام امامت]] [[منصوب]] نمود، اما [[مقام خلافت]] را بر عهده [[مردم]] گزارده است تا با آرای عمومی "[[اجماع]]" و بر مبنای [[شور]] کسی را برای [[حکومت]] برگزینند"؛ ولی [[شیعه]]، قایل به یکی بودن [[مقام خلافت]] و [[امامت]] و [[انتصاب]] [[امامت]] از سوی [[خداوند]] است<ref>الغدیر، ج۱، ص۱۱؛ اصول کافی، ج۱، ص۳۶۲، حدیث امام صادق {{ع}}؛ شرح دیوان منسوب به امیرالمؤمنین، ص۱۶۹-۲۱۱.</ref>.<ref>[[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی]]، ص ۴۳.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۱۱۲٬۹۹۷

ویرایش