امامت - قدردان قراملکی (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

| عنوان پسین = [[پاسخ به شبهات]] [[کلامی]]: [[امامت]]

| ناشر = پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

| سال نشر = چاپ اول: ۱۳۸۸ چاپ دوم: ۱۳۹۲

* کتاب حاضر، دفتر چهارم "[[امامت]]" از سلسله دفترهای "[[پاسخ به شبهات]] [[کلامی]]" می‌باشد این کتاب در یک مقدمه و شش فصل با عنوان "[[امامت]]" تدوین شده است. فصل اول آن به کلیات، فصل دوم شبهاتی پیرامون [[امامت]] و نقد آن، فصل سوم [[شبهه]] ناسازگاری [[امامت]] با اصل [[خاتمیت]]، فصل چهارم شبهاتی پیرامون اصل [[نصب]] و نقد آن، فصل پنجم [[شبهه]] در دلالت [[نصوص امامت علی]] {{ع}} (توجیهات [[مخالفان]]) و فصل ششم آن به شبهاتی پیرامون [[صفات امام]] {{ع}} اختصاص دارد.

* نگارنده در این دفتر می‌کوشد [[شبهات]] پیرامون [[امامت]] را با رویکرد [[کلامی]] ([[کلام فلسفی]]) مورد تحلیل و ارزیابی قرار دهد، البته رویکرد عمده این تحقیق [[کلامی]] است که به [[ضرورت]] گاهی از رهیافت [[عرفانی]] و [[فلسفی]] نیز سود برده است. مؤلف [[هدف]] و [[غایت]] از این تحقیق را تبیین [[عقلانی]] مسئله [[امامت]] و رفع [[شبهات]] ناظر بر آن از طرف [[برادران]] [[اهل سنت]] و طیف خاص روشنفکران می‌داند و نیز بر آن است که خواننده در این تحقیق علاوه بر دریافت پاسخ [[شبهه]] در بعضی موارد با تحلیل‌ها و نکته‌ها و پاسخ‌های جدید نویسنده نیز مواجه خواهد شد که محصول [[تأمل]] نگارنده در زوایای موضوع می‌باشد<ref>[http://bookroom.ir/book/34860/%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AE-%D8%A8%D9%87-%D8%B4%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%AA-%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C---%D8%AF%D9%81%D8%AA%D8%B1-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85:-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%D8%AA وبگاه پاتوق کتاب فردا]</ref>.

* '''یکم: [[ماهیت امامت|ماهیت]] و [[چیستی امامت]] '''

* الف) [[امامت]] از منظر [[اهل‌ بیت]] {{عم}}

* ج. [[مراتب امامت|مراتب]] و [[شئون امامت|شئون]] [[امام]] و [[امامت]]

* '''دوم: [[فلسفه امامت]]'''

# عدم [[بلوغ]] کامل [[عقلی]] مخاطبان

* '''سوم: [[ضرورت شناخت امام]]'''

* '''چهارم: اثبات [[نظریه انتصاب]] [[شیعه]]: '''

# لازمه عدم [[نص]]، [[برتری]] [[دو خلیفه اول]] بر [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}}

* '''[[شبهه]] اول: نظریه [[وجوب]] [[امامت]] تعیین [[تکلیف]] بر [[خداوند]]: '''

* '''[[شبهه]] دوم: نظریه [[وجوب]] تعیین [[امام]]، بدعت‌آمیز: '''

* '''[[شبهه]] سوم: کلامی‌انگاری [[امامت]] بدعت‌آمیز: '''  

* '''[[شبهه]] چهارم: [[تکفیر]] [[مخالفان]] [[امامت]]'''

* '''[[شبهه]] پنجم: موروثی نمودن [[امامت]]'''

* '''[[شبهه]] ششم: [[امامت]] در [[کودکی]]: '''

* '''[[شبهه]] هفتم: [[برتری]] [[امامت]] بر [[نبوت]]: '''

* '''[[شبهه]] هشتم: [[برتری]] [[امامان شیعه]] بر [[پیامبران]]: '''

* '''[[شبهه]] نهم: استبعاد [[مقام]] [[امامت]] بدون [[نبوت]]: '''

* '''[[شبهه]] دهم: [[امامت]] ناسازگار با [[دموکراسی]]: '''

* [[پیامبر اسلام]] {{صل}}

* [[امام علی]] {{ع}}

* '''[[شبهه]] یازدهم: [[غیبت]] [[امام]] ناسازگار با [[دموکراسی]]: '''

* '''[[شبهه]] دوازدهم: [[مهدویت]] ناسازگار با [[دموکراسی]]: '''

* '''[[شبهه]] اول: مبنای [[عقلی]] [[ضرورت]] [[امامت]] ناسازگار با [[خاتمیت]]: '''

* '''[[شبهه]] دوم: [[عصمت امام]] ناسازگار با [[خاتمیت]]: '''

* '''[[شبهه]] سوم: [[واجب]] الاطاعة انگاری [[امام]] ناسازگار با [[خاتمیت]]: '''

* '''[[شبهه]] چهارم: [[حجت الهی]] انگاری [[امامان]] ناسازگار با [[خاتمیت]]: '''

* الف) ناسازگاری با [[شخصیت حقوقی]] [[پیامبر]] {{صل}}

* ب) عدم [[حجیت روایات]] [[ائمه]] {{ع}}

# [[جعل]] [[حجیت]] توسط [[پیامبر]] {{صل}}

# [[حجیت]] [[امام علی]] {{ع}} در طول [[حجیت]] [[پیامبر]] {{صل}} و [[خدا]]

# [[کلام]] [[امام علی]] {{ع}} در [[خاتمیت]] [[حجت الهی]]؟

# انحصار [[حجت]] به [[پیامبر]] {{صل}} و [[عقل]]

* '''[[شبهه]] پنجم: [[الهام]] و [[ولایت باطنی]] [[امام]] ناسازگار با [[خاتمیت]]: '''

* '''[[شبهه]] ششم: [[ولایت تشریعی امام]] ناسازگار با کمال و [[خاتمیت]] [[دین]]: '''

# [[تشریع]] [[پیامبر]] {{صل}} کاشف واقع

* '''[[شبهه]] هفتم: [[علم لدنی امام]] ناسازگار با [[خاتمیت]]: '''  

# تصریح [[امام علی]] {{ع}} به [[علم غیب]] خویش

* '''[[شبهه]] هشتم: تفوض [[شئون نبوت]] به [[امام]] ناقض [[خاتمیت]]: '''

* '''[[شبهه]] اول: نبود [[نصب]] در [[قرآن]]: '''

* '''[[شبهه]] دوم: عدم ذکر [[نام علی]] {{ع}} در فرآن: '''

* '''[[شبهه]] سوم: نبود [[نصب]] در [[روایات نبوی]]: '''

* تصریح به [[خلافت حضرت علی]] {{ع}}

* '''[[شبهه]] چهارم: [[نصب]] عامل [[تفرقه]]: '''

# گذشت [[علی]] {{ع}} عامل [[حفظ وحدت]] [[مردم]]

* '''[[شبهه]] پنجم: عدم اشتهار [[نصب]]: '''

# اعتراف [[حضرت علی]] {{ع}} و بعض [[صحابه]] به [[نص]]

* '''[[شبهه]] ششم: [[بیعت صحابه]] و [[مردم]] با کاندیدای [[سقیفه]] ([[ابوبکر]]): '''

# حذف [[علی]] {{ع}} به بهانه های واهی

* '''[[شبهه]] هفتم: عدم [[احتجاج]] [[حضرت]] به اصل [[نصب]]:'''

* '''[[شبهه]] هشتم: عدم [[اقدام]] [[حضرت]] برای [[تصدی]] [[حکومت]]: '''

# تحصن در [[خانه حضرت زهرا]] {{س}}

# استنکاف از [[بیعت]]

# فعالیت محرمانه و علنی و [[مبارزه]] مسلحانه

* '''[[شبهه]] نهم: [[سکوت]] [[حضرت علی]] {{ع}}: '''

# نبود [[انصار]]

# فرانرسیدن وقت لازم

# گذشت از [[حق]] خویش

* '''[[شبهه]] دهم: پذیرش [[بیعت ابوبکر]] توسط [[حضرت علی]] {{ع}}: '''

# جلوگیری از [[انحراف]] و [[کفر]]

# حفظ [[وحدت اسلامی]]

# جلوگیری از [[خون‌ریزی]]

# عدم اعتبار [[اجماع]]

* '''[[شبهه]] یازدهم: شرکت در شورای تعیین [[خلیفه سوم]]: '''

# پرهیز از [[اختلاف]] و [[حفظ وحدت]]

# نقض دیدگاه [[خلیفه دوم]]

# رفع [[اتهام]] [[استبداد]] به [[رأی]]

* '''[[شبهه]] دوازدهم: نپذیرفتن [[حکومت]] بعد از [[قتل]] [[خلیفه سوم]]: '''

# استنکاف از [[سیره]] خلفای پیشین

# رفع [[اتهام]] [[حرص]] در [[حکومت]]

# گلایه از [[مردم]]

# نفی صلاحیت [[مردم]] و [[استهزا]]

* '''[[شبهه]] سیزدهم: [[همکاری]] [[حضرت]] با خلفای وقت: '''

* '''[[شبهه]] چهاردهم: [[اقتدا]] به [[نماز]] [[خلفا]]: '''

# نفی [[اقتدا]]

# لازمه عدم حضور در جماعات [[اختلاف]] [[مسلمانان]]

# عدم حضور به منزله ترک فریضه [[دینی]]

# صحت [[نماز]]

* '''[[شبهه]] پانزدهم: رابطه فامیلی با [[خلیفه دوم]]: '''

# تردید در [[سند حدیث]]

# عدم دلالت بر مدعا

# تصریحات [[حضرت]] به [[غصب]] [[حق]] خویش

# تهدید و اکراه

# جواب نقضی

* '''[[شبهه]] شانزدهم: نام‌گذاری [[حضرت]] سه [[فرزند]] خود به نام‌های [[خلفا]]: '''

# عدم دلالت بر مدعا و ساده انگاری مسئله

# شایع بودن نام‌گذاری به [[اسامی]] [[مخالفان]]

# تحمیل نام‌گذاری

# قصد توریه

* '''[[شبهه]] هفدهم: [[ستایش]] و [[تمجید]] از [[خلفا]]: '''

# عدم ذکر [[روایات]] [[افضلیت]] در منابع [[شیعه]]

* '''[[شبهه]] هجدهم: [[تعارض]] [[نصوص]] [[خلافت]]: '''

# عدم گزارش [[روایات]] [[خلافت ابوبکر]] در منابع [[شیعی]]

# گزارش مخدوش در منابع [[اهل سنت]]

# اعتراف [[اهل سنت]] به عدم [[نص]]

# عدم استناد [[ابوبکر]] و [[عمر]]

# اعتراف [[خلیفه اول]]

# اعتراف [[خلیفه دوم]] و دیگران به [[نص]] [[علی]] {{ع}}.

'''فصل پنجم: [[شبهه]] در دلالت [[نصوص امامت علی]] {{ع}}(توجیهات [[مخالفان]])'''

* '''توجیه اول: بیان [[اولویت]] و [[احقیت]]: '''

# [[تعارض]] با [[سیره امام]] {{ع}}

# محذور توجیه کنندگان بین [[علی]] {{ع}}و بعض [[صحابه]]

# عدم دلالت اثبات شی بر نفی ماعدا

* '''توجیه دوم: حمل بر کاندیداتوری: '''

# اصالت تأسیسی و احترازی در [[قانون]] گذاری

* '''توجیه سوم: اختصاص [[امامت]] بر امر [[هدایت]] و [[مرجعیت علمی]] و [[دینی]]: '''

# تفکیک [[امامت]] و [[خلافت]]

# تفکیک [[امامت]] و [[حکومت]] سکولار

# تفکیک [[نصوص]] [[پیامبر]] از [[امور دنیوی]] و [[دینی]] (قرائت سکولار [[صحابه]])

* '''توجیه چهارم: [[جوانی]] [[حضرت]]: '''

* اعتراف [[خلیفه اول]] و دوم بر صلاحیت [[علی]] {{ع}}

* '''توجیه پنجم: اهل مزاح بودن [[حضرت]]: '''

* '''توجیه ششم: عدم پذیرش [[عرب]]: '''

* '''توجیه هفتم: [[دوست]] داشتن [[قبیله]] [[عبدالمطلب]]: '''

* '''توجیه هشتم: کراهت جمع [[نبوت]] و [[امامت]] در یک [[خاندان]]: '''

* '''توجیه نهم: اصل ترتب(دو مرحله و [[اولویت]] برای [[خلافت]]): '''

* '''توجیه دهم: اصل [[ضرورت]] و [[حکم]] ثانوی: '''

* '''توجیه یازدهم: [[امامت]] [[حضرت]] متوقف به [[اقدام]]: '''

* '''توجیه دوازدهم: [[امامت]] [[حضرت]] متوقف به [[بیعت]] [[مردم]] ([[مشروعیت سیاسی]]): '''

* '''توجیه سیزدهم: ادعای [[نسخ]] [[امامت علی]] {{ع}}: '''

* '''توجیه چهاردهم: [[تعارض]] [[نصوص]]: '''

* '''توجیه پانزدهم: اثبات مطلق [[خلافت]] نه [[خلافت بلافصل]]: '''

* '''توجیه شانزدهم: اختصاص [[امامت]] به [[ولایت]] [[معنوی]]: '''

'''فصل ششم: شبهاتی پیرامون [[صفات امام]] {{ع}}'''

* '''شیهه اول: [[انکار]] [[علم غیب]] [[امامان]]:'''

# قرائت متفاوت از [[حقیقت امامت]]

# اعتبار [[علم غیب]] در حوزه [[دین]]

* '''[[شبهه]] دوم: [[علم غیب]] [[امامان]] مجعول [[متکلمان]]: '''

* '''[[شبهه]] سوم: [[نفی علم غیب]] در بعض [[روایات]]: '''

# توجه به مخاطب مقصّره

# توجه به مخاطب غالی

# نفی [[علم استقلالی]] نه تابع

# نفی [[علم فعلی]] نه مطلق

* '''[[شبهه]] چهارم: عدم اعتبار [[علم غیب]] در [[امام]] و [[امامت]]: '''

# فرو کاستن [[مقام امامت]] به [[حاکم]] و شخص عادی

# ناسازگاری با [[فلسفه امامت]]

* '''[[شبهه]] پنجم: ناسازگاری [[علم غیب]] با بعض [[اعمال]] [[ائمه اطهار]]: '''

# دیدگاه‌های مختلف در [[علم غیب امام]]

# معذورات عمل به [[علم غیب]]

* '''[[شبهه]] ششم: [[شبهه]] عدم استفاده [[امامان]] از صفات فرابشری در معرفی خود: '''

* '''[[شبهه]] هفتم: [[انکار]] [[عصمت امامان]]: '''

* '''[[شبهه]] هشتم: [[تعارض]] [[عصمت امامان]] با [[روایات]] و [[ادعیه]]: '''

# امکان صدور [[خطا]] در صورت عدم [[یاری]] [[خدا]]

# حمل بر [[استغفار]] دفعی

# عدم امکان حمل بر ظاهر [[دعاها]]

# نقض در [[دعاهای پیامبر]] {{صل}}

* '''[[شبهه]] نهم: [[انکار]] [[حجت]] انگاری [[امامان]]: '''

* '''[[شبهه]] دهم: اختصاص [[حجیت]] به [[امور عبادی]] و فردی: '''

* '''[[شبهه]] یازدهم: نسبت بقا و حفظ [[زمین]] و [[آسمان‌ها]] به [[امامان]]: '''

* '''[[شبهه]] دوازدهم: [[انکار]] [[ولایت تکوینی]] [[امامان]]: '''

# تجربه‌های عادی و [[عرفانی]]

# اعتراف [[اشاعره]]

# تبیین [[ولایت تکوینی]] از طریق علیت طولی یا مظهریت