امامیه: تفاوت میان نسخه‌ها
←امامیه در منابع اهل سنت
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
==امامیه در منابع [[اهل سنت]]== | ==امامیه در منابع [[اهل سنت]]== | ||
* از میان دانشمندان [[اهل سنت]] [[محمد بن عبدالکریم شهرستانی|شهرستانی]] | * از میان دانشمندان [[اهل سنت]] [[محمد بن عبدالکریم شهرستانی|شهرستانی]] وقتی به تعریف [[شیعه]] می‌پردازد، آن را بر کسانی اطلاق می‌کند که معتقد به [[امامت]] [[امام علی]]{{ع}} و فرزندان او، از طریق [[وصیت]] و [[نص]] [[نص جلی|جلی]] یا [[نص خفی|خفی]] هستند<ref>[[محمد بن عبدالکریم شهرستانی|شهرستانی، محمد بن عبدالکریم]]، الملل و النحل، ج۱، ص۱۶۹.</ref>. | ||
* فِرَق‌نویسان شیعه و سنی، فرقه‌های مختلف و فراوانی برای شیعه نام برده‌اند؛ تا آنجا که نوبختی | * فِرَق‌نویسان [[شیعه]] و سنی، فرقه‌های مختلف و فراوانی برای [[شیعه]] نام برده‌اند؛ تا آنجا که نوبختی - از دانشمندان شیعی - حدود هفتاد گروه برای شیعه ذكر می‌کند<ref>حسن بن موسی نوبختی، فرق الشيعة، تمام کتاب.</ref> [[محمد بن عبدالکریم شهرستانی]] نیز اختلافات فرقه‌ای میان [[شیعه]] را بیش از دیگر فرقه‌ها می‌داند و فرقه‌های متعددی برای آن ذکر می‌کند<ref>[[محمد بن عبدالکریم شهرستانی|شهرستانی، محمد بن عبدالکریم]]، الملل و النحل، ج۱، ص۱۹۳.</ref> | ||
* [[عالمان]] [[سنی]] در تقسیم‌بندی [[فرقه‌های شیعه]] و نیز تعریف [[مذهب]] اماميه، یکسان عمل نکرده‌اند. برای نمونه، [[ابوالحسن اشعری]] | * [[عالمان]] [[سنی]] در تقسیم‌بندی [[فرقه‌های شیعه]] و نیز تعریف [[مذهب]] اماميه، یکسان عمل نکرده‌اند. برای نمونه، [[ابوالحسن اشعری]] گروه‌های اصلی [[شيعه]] را [[غاليه]]، [[رافضه]] و [[زیدیه]] می‌داند و یکی از فرقه‌های [[رافضه]] را که به [[امامت دوازده امام]] اعتقاد داشته‌اند، [[قطعیه]] می‌نامد<ref>[[على بن اسماعیل اشعری|اشعری، علی بن اسماعیل]]، مقالات الاسلاميين، ص۱۶-۷۰؛ درباره قطعيه، ر.ک: همان، ص۱۷.</ref> | ||
* [[ابن حزم اندلسی]] | * [[ابن حزم اندلسی]] پس از تقسیم‌بندی [[فرقه‌های شیعه]]، یکی از آنها را [[رافضه]] دانسته است. او یکی از فرقه‌های [[رافضيه]] را امامیه، و یکی از فرقه‌های امامیه را [[قطعیه]] - کسانی که به [[امامت دوازده امام]] معتقدند - می‌داند<ref>على بن احمد بن حزم اندلسی، الفصل فی الملل، ج۳، ص۱۱۴.</ref> | ||
* [[بغدادی]] | * [[بغدادی]] و [[شهرستانی]] گروه‌های اصلی [[شیعه]] را به چهار گروه [[زیدیه]]، [[کیسانیه]]، [[غلاة]] و امامیه تقسیم کرده‌اند<ref>[[محمد بن عبدالکریم شهرستانی|شهرستانی، محمد بن عبدالکریم]]، الملل و النحل، ج۱، ص۱۴۶-۱۹۰؛ [[عبدالقاهر بن طاهر بغدادی|بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر]]، الفرق بين الفرق، ص۶۰.</ref> به باور [[شهرستانی]]، امامیه کسانی هستند که به [[امامت امام على]]{{ع}} با نص آشکار معتقدند، اما خود ایشان درباره امامانِ پس از [[امام سجاد]]{{ع}} دچار اختلاف شدند<ref>[[محمد بن عبدالکریم شهرستانی|شهرستانی، محمد بن عبدالکریم]]، الملل و النحل، ج۱، ص۱۸۹- ۱۹۲.</ref> او برای امامیه، هفت مذهب نام می‌برد که آخرین آنها [[اثناعشریه]] - باورمندان به امامت دوازده [[امام]] - است. شهرستانی، اثناعشریه را نیز دارای گروه‌های متعددی می‌داند<ref>[[محمد بن عبدالکریم شهرستانی|شهرستانی، محمد بن عبدالکریم]]، الملل و النحل، ج۱، ص۱۴۶-۱۹۰؛ [[عبدالقاهر بن طاهر بغدادی|بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر]]، الفرق بين الفرق، ص۱۹۳ - ۲۰۲.</ref> | ||
* گفتنی است وجود این [[مذاهب]] برای [[اثناعشریه]] به‌معنای وجود پرتعداد و مدت‌دار آنها نیست. ازاین‌روست که [[شیخ مفيد]] با اشاره به وقوع اختلافات پس از شهادت [[امام عسکری]]{{ع}} که موجب شکل‌گیری گروه‌هایی شد، تصریح می‌کند که اکنون که سال ۳۷۳ هـ.ق است، از میان این گروه‌ها، جز مذهب اماميه [[اثناعشریه]]، فرقه‌ای باقی نمانده است | * گفتنی است وجود این [[مذاهب]] برای [[اثناعشریه]] به‌معنای وجود پرتعداد و مدت‌دار آنها نیست. ازاین‌روست که [[شیخ مفيد]] با اشاره به وقوع اختلافات پس از شهادت [[امام عسکری]]{{ع}} که موجب شکل‌گیری گروه‌هایی شد، تصریح می‌کند که اکنون که سال ۳۷۳ هـ.ق است، از میان این گروه‌ها، جز مذهب اماميه [[اثناعشریه]]، فرقه‌ای باقی نمانده است<ref>[[شیخ مفید|عکبری بغدادی، محمد بن محمد بن نعمان]]، الفصول المختارة، ص ۳۲۱.</ref> . | ||
* [[بغدادی]] نیز برای [[مذهب]] امامیه تا پانزده گروه نام برده که یکی از آنها، [[مذهب اثناعشریه]] - کسانی که به [[امامت دوازده امام]] و [[غیبت امام مهدی]]{{ع}} معتقدند - است | * [[بغدادی]] نیز برای [[مذهب]] امامیه تا پانزده گروه نام برده که یکی از آنها، [[مذهب اثناعشریه]] - کسانی که به [[امامت دوازده امام]] و [[غیبت امام مهدی]]{{ع}} معتقدند - است<ref>[[عبدالقاهر بن طاهر بغدادی|بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر]]، الفرق بين الفرق. | ||
* احمد امین نیز فرقه امامیه را اعم از [[اثناعشریه]] دانسته است | * [[احمد امین]] نیز فرقه امامیه را اعم از [[اثناعشریه]] دانسته است<ref>ر.ک: احمد امین، ضحى الاسلام، ج۳، ص۲۱۲).</ref> | ||
* از آنچه گذشت، روشن می‌شود که اصطلاح امامیه میان فرق‌نویسان [[اهل سنت]]، معنایی واحد ندارد، اما اعم از [[اثناعشریه]] بوده و باورمندان به [[امامت دوازده امام]] را [[اثناعشریه]] یا [[قطعیه]] می‌نامند. اما در فرهنگ [[شیعی]]، امامیه بر باورمندان به [[امامت دوازده امام]] - از [[حضرت علی]] تا [[حضرت مهدی]]{{عم}} - اطلاق می‌شود | * از آنچه گذشت، روشن می‌شود که اصطلاح امامیه میان فرق‌نویسان [[اهل سنت]]، معنایی واحد ندارد، اما اعم از [[اثناعشریه]] بوده و باورمندان به [[امامت دوازده امام]] را [[اثناعشریه]] یا [[قطعیه]] می‌نامند. اما در فرهنگ [[شیعی]]، امامیه بر باورمندان به [[امامت دوازده امام]] - از [[حضرت علی]] تا [[حضرت مهدی]]{{عم}} - اطلاق می‌شود<ref>[[شیخ مفید|عکبری بغدادی، محمد بن محمد بن نعمان]]، اوائل المقالات، ص۴۱.</ref> بنابراین، در اصطلاح ایشان، امامیه همان [[اثناعشریه]] هستند. | ||
* در این دانشنامه نیز مراد از [[متکلمان امامیه]]، کسانی هستند که به [[امامت دوازده امام]] از [[خاندان رسول خدا]]{{صل}} از [[امام علی]] تا [[امام مهدی|امام زمان]]{{عم}}، اعتقاد دارند | * در این دانشنامه نیز مراد از [[متکلمان امامیه]]، کسانی هستند که به [[امامت دوازده امام]] از [[خاندان رسول خدا]]{{صل}} از [[امام علی]] تا [[امام مهدی|امام زمان]]{{عم}}، اعتقاد دارند<ref>گفتنی است اماميه اعتقادات لازم دیگری - مانند [[لزوم نص]] و [[عصمت امام]] - نیز دارد</ref><ref>ر.ک: [[محمد حسین فاریاب|فاریاب، محمد حسین]]، [[بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت (کتاب)|بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت]].</ref>. | ||
==منابع== | ==منابع== | ||