پرش به محتوا

ارتباط معصوم با فرشته: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'طنین افکن' به 'طنین‌افکن'
جز (جایگزینی متن - 'طنین افکن' به 'طنین‌افکن')
خط ۳۹: خط ۳۹:
* به نظر می‌رسد، این دو شیوه، تعابیر دیگری از دو شیوه الهام و تحدیث هستند. شواهد لغوی و روایی، این برداشت را تأیید می‌کنند. نکت در قلب، با معنای لغوی الهام هماهنگ است؛<ref>در ادامه معنای لغوی الهام آمده است.</ref> افزون بر آن در برخی از روایات، به جای نکت در قلب و شنیدن توسط گوش آمده است: {{عربی|"إِلْهَامٌ أَوْ سَمَاعٌ وَ رُبَّمَا کَانَا جَمِیعاً"}}؛<ref>صفّار، همان، ۳۱۷.</ref> یعنی شیوه دریافت علوم توسط ائمه {{عم}} در این‌گونه موارد، [[الهام]] یا شنیدن یا هر دو است. در روایتی از [[امام کاظم]] {{ع}} - که در توضیح روایت [[امام صادق]] {{ع}} درباره شیوه‌های رسیدن علم به ائمه {{عم}} است - به صراحت «حک کردن در قلب»، به الهام تفسیر شده است.<ref>کلینی، الکافی، ‏۱/ ۶۵۸: «أَمَّا النَّكْتُ فِی الْقُلُوبِ‏، فَإِلْهَام»؛ صفّار، بصائر الدرجات، ۳۱۸.</ref> بنابراین تردیدی نیست که مقصود از نکت در قلب، همان [[الهام]] است. از مجموعه این روایت، این نکته نیز به خوبی روشن است که افکندن در قلب، امری جدای از افکندن صدا در گوش است، اگرچه گاهی هر دو اتفاق با هم می‌افتد، یعنی هم مطلب به گوش امام گفته می‌شود و هم در قلب او افکنده می‌شود؛ اما نباید تفاوت شیوه [[الهام]] و شنیدن صدا توسط گوش را نادیده گرفت.
* به نظر می‌رسد، این دو شیوه، تعابیر دیگری از دو شیوه الهام و تحدیث هستند. شواهد لغوی و روایی، این برداشت را تأیید می‌کنند. نکت در قلب، با معنای لغوی الهام هماهنگ است؛<ref>در ادامه معنای لغوی الهام آمده است.</ref> افزون بر آن در برخی از روایات، به جای نکت در قلب و شنیدن توسط گوش آمده است: {{عربی|"إِلْهَامٌ أَوْ سَمَاعٌ وَ رُبَّمَا کَانَا جَمِیعاً"}}؛<ref>صفّار، همان، ۳۱۷.</ref> یعنی شیوه دریافت علوم توسط ائمه {{عم}} در این‌گونه موارد، [[الهام]] یا شنیدن یا هر دو است. در روایتی از [[امام کاظم]] {{ع}} - که در توضیح روایت [[امام صادق]] {{ع}} درباره شیوه‌های رسیدن علم به ائمه {{عم}} است - به صراحت «حک کردن در قلب»، به الهام تفسیر شده است.<ref>کلینی، الکافی، ‏۱/ ۶۵۸: «أَمَّا النَّكْتُ فِی الْقُلُوبِ‏، فَإِلْهَام»؛ صفّار، بصائر الدرجات، ۳۱۸.</ref> بنابراین تردیدی نیست که مقصود از نکت در قلب، همان [[الهام]] است. از مجموعه این روایت، این نکته نیز به خوبی روشن است که افکندن در قلب، امری جدای از افکندن صدا در گوش است، اگرچه گاهی هر دو اتفاق با هم می‌افتد، یعنی هم مطلب به گوش امام گفته می‌شود و هم در قلب او افکنده می‌شود؛ اما نباید تفاوت شیوه [[الهام]] و شنیدن صدا توسط گوش را نادیده گرفت.
*«[[نقر در گوش]]» نیز تعبیر دیگری از تحدیث است؛ یعنی سخن گفتن فرشتگان با فرد محدَّث. افزون بر آنکه معنای لغوی این دو با هم سازگار است، در برخی از روایات بر این نکته تصریح شده است. در روایتی آمده است که پس از آنکه [[امام صادق]] {{ع}}، امیرالمؤمنین {{ع}} را محدَّث معرفی کردند، ابوبصیر از چگونگی این کار پرسید. امام فرمود: {{عربی|"یبْعَثُ اللَّهُ مَلَکاً ینْقُرُ فِی أُذُنِهِ کَیتَ وَ کَیتَ وَ کَیت"}}؛<ref>«خداوند فرشته‌ای را به سوی او می‌فرستد که در گوش او چنین و چنان می‌افکند»؛ صفّار، بصائر الدرجات، ۳۲۳. سند این روایت صحیح است.</ref>  
*«[[نقر در گوش]]» نیز تعبیر دیگری از تحدیث است؛ یعنی سخن گفتن فرشتگان با فرد محدَّث. افزون بر آنکه معنای لغوی این دو با هم سازگار است، در برخی از روایات بر این نکته تصریح شده است. در روایتی آمده است که پس از آنکه [[امام صادق]] {{ع}}، امیرالمؤمنین {{ع}} را محدَّث معرفی کردند، ابوبصیر از چگونگی این کار پرسید. امام فرمود: {{عربی|"یبْعَثُ اللَّهُ مَلَکاً ینْقُرُ فِی أُذُنِهِ کَیتَ وَ کَیتَ وَ کَیت"}}؛<ref>«خداوند فرشته‌ای را به سوی او می‌فرستد که در گوش او چنین و چنان می‌افکند»؛ صفّار، بصائر الدرجات، ۳۲۳. سند این روایت صحیح است.</ref>  
*«نقر فی الأذن» همان تعبیری است که در روایات پیشین بود. بنابراین، این‌گونه روایات نشان می‌دهند که مراد از تحدیث، همان نقر در اذن (طنین افکندن صدا در گوش) است که در این حالت امام، صدایی را می‌شنود، اما خود فرشته را نمی‌بیند.
*«نقر فی الأذن» همان تعبیری است که در روایات پیشین بود. بنابراین، این‌گونه روایات نشان می‌دهند که مراد از تحدیث، همان نقر در اذن (طنین‌افکندن صدا در گوش) است که در این حالت امام، صدایی را می‌شنود، اما خود فرشته را نمی‌بیند.
* در برخی از روایات نکات بیشتری درباره صدایی که محدَّث می‌شنود، بیان شده است. در تعدادی از روایات کیفیت این صدا به صدای زنجیری که در طشت افتاده و صدای آن بلند شود یا نجوای دو نفر با هم تشبیه شده است.  
* در برخی از روایات نکات بیشتری درباره صدایی که محدَّث می‌شنود، بیان شده است. در تعدادی از روایات کیفیت این صدا به صدای زنجیری که در طشت افتاده و صدای آن بلند شود یا نجوای دو نفر با هم تشبیه شده است.  
* در روایتی از [[امام باقر]] {{ع}} نقل شده است که فرمود: {{عربی|"إِنَّ مَا یحَدِّثُ بِهَا الْمُرْسَلُونَ کَصَوْتِ السِّلْسِلَه أَوْ کَمُنَاجَاه الرَّجُلِ صَاحِبَه"}}؛<ref>همان، ۱۴۴_ ۱۴۵. سند این روایت صحیح است و ر. ک: همان، ص۲۳۱_۲۳۳.</ref> به درستی که (چگونگی) تحدیث رسولان، همانند صدای زنجیر یا نجوای مردی با دوستش می‌باشد». از ابتدای روایت که تحدیث رسولان را توضیح می‌هد، این نکته نیز قابل استنباط است که تحدیث، به غیر پیامبران اختصاص نداشته و شیوه عامی است که پیامبران نیز از آن بهره‌مند بودند.
* در روایتی از [[امام باقر]] {{ع}} نقل شده است که فرمود: {{عربی|"إِنَّ مَا یحَدِّثُ بِهَا الْمُرْسَلُونَ کَصَوْتِ السِّلْسِلَه أَوْ کَمُنَاجَاه الرَّجُلِ صَاحِبَه"}}؛<ref>همان، ۱۴۴_ ۱۴۵. سند این روایت صحیح است و ر. ک: همان، ص۲۳۱_۲۳۳.</ref> به درستی که (چگونگی) تحدیث رسولان، همانند صدای زنجیر یا نجوای مردی با دوستش می‌باشد». از ابتدای روایت که تحدیث رسولان را توضیح می‌هد، این نکته نیز قابل استنباط است که تحدیث، به غیر پیامبران اختصاص نداشته و شیوه عامی است که پیامبران نیز از آن بهره‌مند بودند.
۲۱۸٬۸۳۴

ویرایش