اطاعت در معارف و سیره رضوی: تفاوت میان نسخه‌ها

{{مدخل مرتبط

| موضوع مرتبط = اطاعت

# از [[امام رضا]] {{ع}} نیز دربارۀ [[وجوب اطاعت]] از ایشان روایت‌هایی رسیده است. آن [[حضرت]] در پاسخ به سؤالی دربارۀ [[وجوب اطاعت]] از ایشان، به صراحت [[اطاعت]] خود را بر [[مردم]] [[واجب]] دانسته و آن را همچون [[اطاعت]] از [[امیرمؤمنان]] {{ع}} شمرده است<ref>الکافی، ج۱، ص۴۵۸؛ الإختصاص، ص۲۷۸.</ref>. بر پایۀ [[روایت]] دیگری، [[امام رضا]] {{ع}} به [[نقل]] سخن [[داود]] بن [[عیسی]] مبنی بر [[واجب‌الاطاعه]] بودن آن [[حضرت]] در نزد [[مردم]] [[عراق]] پرداخته است<ref>الکافی، ج۱۳، ص۱۰۶.</ref>. در یکی دیگر از این موارد در موضوع [[امامت]] و [[واجب‌الاطاعه]] بودن [[امام رضا]] {{ع}}، اختلافی میان عده‌ای از [[شیعیان]] رخ می‌دهد و [[امام رضا]] {{ع}} با اشاره به [[واجب‌الاطاعه]] بودن خود در صدد نقد و رفع آن برمی‌آید<ref>اختیار معرفة الرجال، ص۴۶۳-۴۶۴.</ref>. طبق آنچه تاکنون گفته شد، روایت‌های [[امام رضا]] {{ع}}، در هماهنگی با [[قرآن]] در جهت [[ضرورت]] [[اطاعت از خداوند]]، [[رسول]] او و [[اهل بیت]] {{عم}} است. حجم نسبتاً بالای این [[روایت‌ها]] نیز علاوه بر آنکه اهتمام [[حضرت]] به تبیین این موضوع را نشان می‌دهد، حکایت از آن دارد که [[شبهات]] و سؤالاتی نیز دربارۀ [[وجوب]] [[اطاعت از ائمه]] {{عم}} مطرح بوده که ایشان به آنها پاسخ داده است. البته مجموعۀ این متون نیز می‌تواند به عنوان گنجینۀ [[ارزشمند]] [[علمی]] و [[اعتقادی]] در [[شناخت امامت]] به کار آید.

* [[امام رضا]] {{ع}} [[نیکی]] به [[والدین]] را [[واجب]] دانسته است، اگر چه [[مشرک]] باشند. ایشان همچنین به [[اطاعت]] نکردن از [[والدین]] و یا هر [[انسان]] دیگری در جایی که [[معصیت خداوند]] باشد، [[حکم]] کرده است، چون هر گاه [[اطاعت]] از کسی مستلزم [[معصیت خداوند]] باشد، نباید از او [[اطاعت]] کرد. این بدان معناست که [[اطاعت]] از [[پدر]] و [[مادر]] در جایی که [[معصیت خداوند]] نباشد، [[واجب]] است. متن این [[روایت]] مطابق با مضمون آیاتی<ref>{{متن قرآن|وَوَصَّيْنَا الْإِنْسَانَ بِوَالِدَيْهِ حُسْنًا وَإِنْ جَاهَدَاكَ لِتُشْرِكَ بِي مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا إِلَيَّ مَرْجِعُكُمْ فَأُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ}} «و به آدمی سپرده‌ایم به پدر و مادرش نکویی کند و اگر در تو کوشیدند تا چیزی را که دانشی درباره آن نداری شریک من سازی، از آن دو فرمان نبر! بازگشتتان به سوی من است آنگاه من شما را از آنچه انجام می‌دادید آگاه خواهم کرد» سوره عنکبوت، آیه ۸؛ {{متن قرآن|وَإِنْ جَاهَدَاكَ عَلَى أَنْ تُشْرِكَ بِي مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا وَصَاحِبْهُمَا فِي الدُّنْيَا مَعْرُوفًا وَاتَّبِعْ سَبِيلَ مَنْ أَنَابَ إِلَيَّ ثُمَّ إِلَيَّ مَرْجِعُكُمْ فَأُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ}} «و اگر تو را وا دارند تا آنچه را که نمی‌دانی برای من شریک آوری، از آنان فرمان نبر و در این جهان با آنان به شایستگی همراهی کن و راه کسی را که به درگاه من باز می‌گردد پیش گیر، سپس بازگشتتان به سوی من است آنگاه شما را از آنچه می‌کرده‌اید می‌آگاهانم» سوره لقمان، آیه ۱۵.</ref> است که علاوه بر تأکید بر [[احسان به والدین]]، از [[اطاعت]] آنان در [[معصیت خداوند]] [[نهی]] می‌کند<ref>[[محمد کاظمی بنچناری|کاظمی بنچناری، محمد]]، [[اطاعت - کاظمی بنچناری (مقاله)|مقاله «اطاعت»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۲ (کتاب)|دانشنامه امام رضا]]، ج۲.</ref>

== جستارهای وابسته ==  

* [[وجوب اطاعت امام]]

* [[وقت اطاعت]]

== پانویس ==