ابوحمراء مولی رسول الله: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'داود' به 'داوود'
جز (جایگزینی متن - 'داود' به 'داوود') |
|||
خط ۸: | خط ۸: | ||
ابن عبدالبر<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۰۳.</ref>، [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۵، ص۳۸۱.</ref> و [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۶، ص۴۲۹ و ج۶، ص۴۵۷.</ref> در مدخل، یکی [[هلال بن حارث ابوالجمل]] و دیگری [[هلال بن حمراء]] آوردهاند. البته ابن اثیر و ابن حجر، [[کنیه]] هلال بن حارث ابوحمراء را صحیح دانسته و گفتهاند ابن عبدالبر <ref>ابن عبدالبر، ج۶، ص۴۵.</ref> در کنیه او [[خطا]] کرده و ابن حجر<ref>ابن حجر، ج۶، ص۴۵۷.</ref> آن را تصحیف [[زشتی]] دانسته است. همچنین ابن اثیر<ref>ابن اثیر، ج۷، ص۵۲ و ۷۴.</ref> و ابن حجر<ref>ج۷، ص۶۷ و ۸۰.</ref> دو مدخل در [[کنیهها]] آوردهاند. ابن حجر در بخش اول - [[صحابه]] - [[ابوالحمراء]] و در بخش چهارم - مبهمات - ابو الجَمَل آورده است، و میگوید که ابن فتحون و دیگران از ابن عبدالبر [[پیروی]] کرده و این [[کنیه]] را آوردهاند، در حالی که میان تراجم نویسان در کنیه [[حارث]] به [[ابو الحمراء]] اختلافی نیست. خطای دیگر ابن عبدالبر این است که کنیه حمراء را اسم [[پدر]] [[هلال]] قرار داده است<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۶۷.</ref>. [[امین]]<ref>امین، ج۲، ص۳۴۴.</ref> این [[اشتباه]] ابن عبدالبر را که [[هلال بن حارث]] را دو نفر دانسته و دو کنیه آورده است از وی که متبحر در این [[علم]] (تراجم) است، [[غریب]] و دور از [[انتظار]] میداند. | ابن عبدالبر<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۰۳.</ref>، [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۵، ص۳۸۱.</ref> و [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۶، ص۴۲۹ و ج۶، ص۴۵۷.</ref> در مدخل، یکی [[هلال بن حارث ابوالجمل]] و دیگری [[هلال بن حمراء]] آوردهاند. البته ابن اثیر و ابن حجر، [[کنیه]] هلال بن حارث ابوحمراء را صحیح دانسته و گفتهاند ابن عبدالبر <ref>ابن عبدالبر، ج۶، ص۴۵.</ref> در کنیه او [[خطا]] کرده و ابن حجر<ref>ابن حجر، ج۶، ص۴۵۷.</ref> آن را تصحیف [[زشتی]] دانسته است. همچنین ابن اثیر<ref>ابن اثیر، ج۷، ص۵۲ و ۷۴.</ref> و ابن حجر<ref>ج۷، ص۶۷ و ۸۰.</ref> دو مدخل در [[کنیهها]] آوردهاند. ابن حجر در بخش اول - [[صحابه]] - [[ابوالحمراء]] و در بخش چهارم - مبهمات - ابو الجَمَل آورده است، و میگوید که ابن فتحون و دیگران از ابن عبدالبر [[پیروی]] کرده و این [[کنیه]] را آوردهاند، در حالی که میان تراجم نویسان در کنیه [[حارث]] به [[ابو الحمراء]] اختلافی نیست. خطای دیگر ابن عبدالبر این است که کنیه حمراء را اسم [[پدر]] [[هلال]] قرار داده است<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۶۷.</ref>. [[امین]]<ref>امین، ج۲، ص۳۴۴.</ref> این [[اشتباه]] ابن عبدالبر را که [[هلال بن حارث]] را دو نفر دانسته و دو کنیه آورده است از وی که متبحر در این [[علم]] (تراجم) است، [[غریب]] و دور از [[انتظار]] میداند. | ||
ابوحمراء از [[موالی]] و [[خادمان]]<ref>یحیی بن معین، ج۱، ص۱۵؛ مزی، ج۳۳، ص۲۵۸.</ref> [[رسول خدا]] {{صل}} بود که همچنان پس از [[آزادی]] به [[حضرت]] [[خدمت]] کرد<ref>سیدعلی خان، ص۳۷۱.</ref>. گفته شده در [[جاهلیت]]<ref>ابن کثیر، البدایه، ج۵، ص۳۴۳.</ref> کسی را [[اسیر]] کرد<ref>ابن عساکر، ج۴، ص۳۸۹.</ref>. وی در [[حمص]]<ref>ابن حبان، الثفات، ج۳، ص۴۳۵؛ | ابوحمراء از [[موالی]] و [[خادمان]]<ref>یحیی بن معین، ج۱، ص۱۵؛ مزی، ج۳۳، ص۲۵۸.</ref> [[رسول خدا]] {{صل}} بود که همچنان پس از [[آزادی]] به [[حضرت]] [[خدمت]] کرد<ref>سیدعلی خان، ص۳۷۱.</ref>. گفته شده در [[جاهلیت]]<ref>ابن کثیر، البدایه، ج۵، ص۳۴۳.</ref> کسی را [[اسیر]] کرد<ref>ابن عساکر، ج۴، ص۳۸۹.</ref>. وی در [[حمص]]<ref>ابن حبان، الثفات، ج۳، ص۴۳۵؛ ابوداوود، ج۲، ص۲۴۳؛ دولابی، ج۱، ص۴۶؛ نشابوری، مرفه، ص۱۸۳؛ ابن عساکر، ج۴، ص۲۹۰؛ ابن کثیر، ج۵، ص۳۴۳.</ref> [[سکونت]] گزید و همانجا درگذشت<ref>سید علی خان، ص۳۷۳.</ref>. [[یحیی بن معین]] [[نوادگان]] او را در این [[شهر]] دیده است<ref>دولابی، ج۱، ص۴۶؛ ابن کثیر، البدایه، ج۵، ص۳۴۳.</ref>. | ||
از وی گزارش شده است که نُه - و در برخی نقلها یک، شش، هفت، هشت و ده - ماه همراه حضرت بودم یا در [[مدینه]] اقامت داشتم و میدیدم که ایشان هر [[روز]] صبح به هنگام [[نماز]] به در [[خانه علی]] {{ع}} و [[فاطمه]] {{س}} میآمد و میفرمود: {{متن حدیث|السَّلامُ عَلَيْكُمْ يا أهلَ بَيْتِ}}، {{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}}<ref>«جز این نیست که خداوند میخواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گرداند» سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref><ref>بخاری، ص۲۶، عبد بن حمید، ص۱۷۳؛ طبری، جامع، ج۲۲، ص۱۰؛ قمی، تفسیر، ج۲، ص۶۷؛ فرات بن ابراهیم، ص۳۳۹، قاضی نعمان، ج۳، ص۴؛ طبرانی، ج۳، ص۵۶ و ج۲۲، ص۲۰۰؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۰۳؛ حسکانی، ج۲، ص۸۳؛ ابن عساکر، ج۴، ص۲۹۰ و ج۴۲، ص۱۳۷؛ ذهبی، سیر، ج۲، ص۱۳۴؛ زرندی، ص۲۳۹؛ ابن کثیر، تفسیر، ج۳، ص۴۹۲؛ بحرانی، حلیه، ج۱، ص۱۸۶.</ref>. از ابوحمراء سؤال شد چه کسی در [[خانه]] بود؟ گفت: [[علی]]، [[فاطمه]]، [[امام حسن|حسن]] و [[حسین]]<ref>حسکانی، ج۲، ص۴۷۴؛ زرندی، ص۲۳۹.</ref>. این [[روایت]] از راههای مختلف نقل شده است. همچنین ابو حمراء گفته است: وقتی [[آیه]] {{متن قرآن|وَأْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلَاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَيْهَا}}<ref>«و خانوادهات را به نماز فرمان ده و بر آن شکیب کن» سوره طه، آیه ۱۳۲.</ref>. نازل شد، هر [[روز]] [[حضرت]] پیش از هر [[نماز]]، بر در [[خانه علی]] {{ع}} و فاطمه {{ع}} میآمد و میفرمود: {{متن حدیث|الصَّلاةَ رَحِمَكُمُ اللّه ُ}}<ref>حسکانی، ج۱، ص۴۹۷؛ سیوطی، ج۵، ص۱۹۹.</ref>؛ همو از [[رسول خدا]] {{صل}} روایت کرده است که آن حضرت در [[شب معراج]]، کلماتی مانند [[یگانگی]] پرودگار، و اینکه [[رسول الله]]، رسول خدا و [[برگزیده خداوند]] میان [[مردم]]، و علی {{ع}} مؤید و [[یاری]] کننده اوست را بر [[عرش]] دیده است. روایان با الفاظ مختلف این روایت را نقل کردهاند<ref>أبوحمزه ثمالی، ص۱۸۶؛ محمد بن سلیمان، ج۱، ص۲۴؛ مزی، ج۳۳، ص۲۶۰؛ شاذان بن جبرئیل، ص۱۶۷؛ بحرانی، مدینه المعاجز، ج۲، ص۳۹۳.</ref>. | از وی گزارش شده است که نُه - و در برخی نقلها یک، شش، هفت، هشت و ده - ماه همراه حضرت بودم یا در [[مدینه]] اقامت داشتم و میدیدم که ایشان هر [[روز]] صبح به هنگام [[نماز]] به در [[خانه علی]] {{ع}} و [[فاطمه]] {{س}} میآمد و میفرمود: {{متن حدیث|السَّلامُ عَلَيْكُمْ يا أهلَ بَيْتِ}}، {{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}}<ref>«جز این نیست که خداوند میخواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گرداند» سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref><ref>بخاری، ص۲۶، عبد بن حمید، ص۱۷۳؛ طبری، جامع، ج۲۲، ص۱۰؛ قمی، تفسیر، ج۲، ص۶۷؛ فرات بن ابراهیم، ص۳۳۹، قاضی نعمان، ج۳، ص۴؛ طبرانی، ج۳، ص۵۶ و ج۲۲، ص۲۰۰؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۰۳؛ حسکانی، ج۲، ص۸۳؛ ابن عساکر، ج۴، ص۲۹۰ و ج۴۲، ص۱۳۷؛ ذهبی، سیر، ج۲، ص۱۳۴؛ زرندی، ص۲۳۹؛ ابن کثیر، تفسیر، ج۳، ص۴۹۲؛ بحرانی، حلیه، ج۱، ص۱۸۶.</ref>. از ابوحمراء سؤال شد چه کسی در [[خانه]] بود؟ گفت: [[علی]]، [[فاطمه]]، [[امام حسن|حسن]] و [[حسین]]<ref>حسکانی، ج۲، ص۴۷۴؛ زرندی، ص۲۳۹.</ref>. این [[روایت]] از راههای مختلف نقل شده است. همچنین ابو حمراء گفته است: وقتی [[آیه]] {{متن قرآن|وَأْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلَاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَيْهَا}}<ref>«و خانوادهات را به نماز فرمان ده و بر آن شکیب کن» سوره طه، آیه ۱۳۲.</ref>. نازل شد، هر [[روز]] [[حضرت]] پیش از هر [[نماز]]، بر در [[خانه علی]] {{ع}} و فاطمه {{ع}} میآمد و میفرمود: {{متن حدیث|الصَّلاةَ رَحِمَكُمُ اللّه ُ}}<ref>حسکانی، ج۱، ص۴۹۷؛ سیوطی، ج۵، ص۱۹۹.</ref>؛ همو از [[رسول خدا]] {{صل}} روایت کرده است که آن حضرت در [[شب معراج]]، کلماتی مانند [[یگانگی]] پرودگار، و اینکه [[رسول الله]]، رسول خدا و [[برگزیده خداوند]] میان [[مردم]]، و علی {{ع}} مؤید و [[یاری]] کننده اوست را بر [[عرش]] دیده است. روایان با الفاظ مختلف این روایت را نقل کردهاند<ref>أبوحمزه ثمالی، ص۱۸۶؛ محمد بن سلیمان، ج۱، ص۲۴؛ مزی، ج۳۳، ص۲۶۰؛ شاذان بن جبرئیل، ص۱۶۷؛ بحرانی، مدینه المعاجز، ج۲، ص۳۹۳.</ref>. | ||
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
خبر دیگر ابوحمراء آن است که [[رسول خدا]] {{صل}} فرمود: هر کس میخواهد به [[حضرت آدم]] در علمش، به [[حضرت نوح]] در فهمش، به [[حضرت ابراهیم]] در حلمش، به [[حضرت]] [[یحیی بن زکریا]] در زهدش و به [[حضرت موسی]] در [[راه]] رفتنش نگاه کند، باید به [[علی بن ابی طالب]] نظر کند<ref>حسکانی، ج۱، ص۱۰۰ و ۱۰۳؛ محب الدین طبری، ص۹۳.</ref>. او [[روایات]] دیگری نیز از رسول خدا {{صل}} نقل کرده است<ref>ابن شهر آشوب، ج۲، ص۷۰؛ ابن عساکر، ج۴، ص۲۹۰؛ مزی، ج۳۳، ص۲۵۹؛ ذهبی، تذکره، ج۱، ص۳۵۴؛ بوصیری، ص۳۰۷.</ref>. | خبر دیگر ابوحمراء آن است که [[رسول خدا]] {{صل}} فرمود: هر کس میخواهد به [[حضرت آدم]] در علمش، به [[حضرت نوح]] در فهمش، به [[حضرت ابراهیم]] در حلمش، به [[حضرت]] [[یحیی بن زکریا]] در زهدش و به [[حضرت موسی]] در [[راه]] رفتنش نگاه کند، باید به [[علی بن ابی طالب]] نظر کند<ref>حسکانی، ج۱، ص۱۰۰ و ۱۰۳؛ محب الدین طبری، ص۹۳.</ref>. او [[روایات]] دیگری نیز از رسول خدا {{صل}} نقل کرده است<ref>ابن شهر آشوب، ج۲، ص۷۰؛ ابن عساکر، ج۴، ص۲۹۰؛ مزی، ج۳۳، ص۲۵۹؛ ذهبی، تذکره، ج۱، ص۳۵۴؛ بوصیری، ص۳۰۷.</ref>. | ||
[[بخاری]]، ابوحمراء را [[صحابی]] شمرده، ولی [[احادیث]] وی را صحیح ندانسته است<ref>مزی، ج۳۳، ص۲۵۹.</ref> اما [[ابن ماجه]] [[حدیث]] أبوحمراء را صحیح شمرده است<ref>مزی، ج۳۳، ص۲۵۹.</ref>. در [[سنن ابن ماجه]] مصحح به نقل از زاوند ابن ماجه به [[اشتباه]]، ضمیر را به ابوحمراء برگردانده و او را [[تضعیف]] کرده است<ref>ابن ماجه، ج۲، ص۷۴۹.</ref>؛ حال آنکه [[نفیع بن حارث]]، [[راوی حدیث]] از ابوحمراء مورد خدشه قرار گرفته است<ref>ر. ک: بوصیری، ص۳۰۶.</ref>. [[عبدالصمد بن سعید]]<ref>ابن عساکر، ج۴، ص۲۹۰.</ref>، [[سعید بن جبیر]]، [[ابی | [[بخاری]]، ابوحمراء را [[صحابی]] شمرده، ولی [[احادیث]] وی را صحیح ندانسته است<ref>مزی، ج۳۳، ص۲۵۹.</ref> اما [[ابن ماجه]] [[حدیث]] أبوحمراء را صحیح شمرده است<ref>مزی، ج۳۳، ص۲۵۹.</ref>. در [[سنن ابن ماجه]] مصحح به نقل از زاوند ابن ماجه به [[اشتباه]]، ضمیر را به ابوحمراء برگردانده و او را [[تضعیف]] کرده است<ref>ابن ماجه، ج۲، ص۷۴۹.</ref>؛ حال آنکه [[نفیع بن حارث]]، [[راوی حدیث]] از ابوحمراء مورد خدشه قرار گرفته است<ref>ر. ک: بوصیری، ص۳۰۶.</ref>. [[عبدالصمد بن سعید]]<ref>ابن عساکر، ج۴، ص۲۹۰.</ref>، [[سعید بن جبیر]]، [[ابی داوود]] [[نفیع بن حارث]]<ref>مزی، ج۳۳، ص۲۵۹.</ref> و [[سالم بن ابی حفصه]]<ref>حسکانی، ج۲، ص۸۱.</ref> از ابوحمراء [[روایت]] کردهاند. برخی طریق روایت أبوحمراء را [[ضعیف]] دانستهاند<ref>ابن حجر، تهذیب، ج۱۲، ص۶۹.</ref><ref>[[حسین مرادینسب|مرادینسب، حسین]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوحمراء مولی رسول الله»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۲۵۰-۲۵۲.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == |