ارتباط با شیعیان در سیره اهل بیت: تفاوت میان نسخه‌ها

یکی از مهم‌ترین مسائل مورد توجه [[پیشوایان معصوم]]، توجه به وضع [[محرومان]] و مستضعفان در [[جامعه اسلامی]] بوده است و البته این امر به طور کلی از مهم‌ترین [[اهداف پیامبران]] [[الهی]] و [[پیروان]] راه [[حق]] نیز به شمار می‌آید. [[کتب حدیثی]] و [[تاریخی]] موارد فراوانی از اهتمام [[انبیای گذشته]] به وضع محرومان و مستضعفان بیان کرده‌اند<ref>در روایات آمده است وقتی سلیمان بن داود به مستمندان می‌رسید، با آنان می‌نشست و خود را از آنان می‌خواند و یا در روایتی از امام صادق {{ع}} می‌خوانیم چون حضرت عیسی می‌خواست با یارانش وداع کند، به آنان درباره توجه به وضع مردم ناتوان و محروم، سفارش و از همنشینی و همراهی با ظالمان و ستمگران پرهیز می‌داد (ر. ک: محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج۱۴، ص۸۳ و ج۹۶، ص۲۱۴؛ مسعود بن عیسی ورام، تنبیه الخواطر، ج۱، ص۱۰۴).</ref> اما درباره [[پیامبر اکرم]] {{صل}} و [[ائمه اطهار]] {{عم}} نمونه‌های بیشتری در این زمینه در [[اختیار]] داریم. [[خداوند متعال]] نیز به [[رسول]] خود در رسیدگی به امور و [[مشکلات]] محرومان و مستضعفان سفارش ویژه‌ای داشته است<ref>خداوند در شب معراج به پیامبر {{صل}} فرمود: ای احمد! دوست داشتن خدا، دوست داشتن فقیران و نزدیک شدن به ایشان است. پیامبر پرسید: آنان چه کسانی هستند؟ خداوند پاسخ داد: کسانی که به اندک خشنودند و بر گرسنگی شکیبا هستند. از گرسنگی شکایت نمی‌کنند، دروغ نمی‌گویند و بر پروردگارشان خشم نمی‌گیرند، از آنچه از دست می‌دهند، افسرده نبوده و به آنچه به دست می‌آورند شادمان نیستند. ای احمد! دوست داشتن من، دوست داشتن فقیران است به آنان نزدیک شو، تا تو را به خود نزدیک کنم. فقیران دوستان من هستند. محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج۷۷ ص۲۳؛ ابو محمد حسین بن محمد دیلمی، ارشادالقلوب، ج۱، ص۲۰۰-۲۰۱.</ref>. بر همین اساس [[ائمه اطهار]] {{عم}} نیز بر طبق [[سنت رسول خدا]] {{صل}} در این زمینه عمل می‌کردند؛ به ویژه آنکه در عصر [[حاکمیت]] [[حاکمان جور]]، [[شیعیان]] به عنوان مجموعه [[مخالف]] با [[حاکمان]] [[طاغوت]] شناخته شده و از سوی آنان تنگناهای شدید [[مالی]] و [[سیاسی]] قرار می‌گرفتند. عده‌ای در [[زندان]]، تعدادی در [[تبعید]] و گروهی فراری بودند و جیره و [[حقوق]] ماهیانه آنها از [[بیت‌المال]] [[مسلمانان]] قطع می‌شد. از این‌رو ائمه اطهار {{عم}} با اهتمام بیشتری در این موارد عمل می‌کردند و برخلاف [[خفقان]]، تنگناها و محدودیت‌های موجود، برای [[حفظ]] [[شیعه]]، تا حد امکان [[مشکلات]] مالی و [[اقتصادی]] ایشان را برطرف می‌کردند تا شیعه و [[مذهب تشیع]] از خطر [[سقوط]] و نابودی محفوظ بماند؛ البته این کار را با حفظ تمام جوانب [[احتیاط]] و لطمه نخوردن به [[آبرو]] و حیثیت شیعیان و [[مستمندان]] انجام می‌دادند. چنان که در مورد [[امام حسین]]، [[امام سجاد]]، [[امام صادق]] {{عم}} و دیگر [[امامان معصوم]] {{عم}}<ref>ر. ک: محسن الامین عاملی، اعیان‌الشیعه، ج۱، ص۵۸۰، ۶۶۳-۶۶۸.</ref> [[نقل]] می‌کنند هنگامی که شب فرا می‌رسید و هوا تاریک می‌شود، به طور ناشناس انبانی حاوی [[غذا]] و [[پول]] بر دوش خود حمل کرده و به درب [[خانه]] مستمندان می‌آمدند و این آذوقه‌ها را میان آنان تقسیم می‌کردند. گاهی مستمندان ایشان را نمی‌شناختند و بعد از [[رحلت]] آن [[امام]]، متوجه این موضوع می‌شدند<ref>شبی فقیری به نام حارث به محضر علی {{ع}} آمد و در میان گفت‌وگو، ابراز نیاز کرد اما پیش از آنکه نیاز خود را بازگوید، حضرت برخاست و چراغ را خاموش کرد سپس با مهربانی به حارث فرمود: چراغ را خاموش کردم تا بدون ملاحظه و اظهار شرمندگی هر چه در دل داری بگویی و من خواری احتیاج را در چهره تو نبینم. اکنون نیازت را بگو (ر. ک: ابوجعفر محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۶، ص۵۹).</ref>. چنان که پس از [[شهادت امام سجاد]] {{ع}} معلوم شد که صد خانوار در [[شهر مدینه]] از [[انفاق]] و کمک‌های آن [[حضرت]] [[زندگی]] می‌کردند<ref>ابن عایشه می‌گوید: از مردم مدینه شنیدم که می‌گفتند ما صدقه پنهانی را هنگامی از دست دادیم که علی بن الحسین {{ع}} درگذشت (ر. ک: علی بن عیسی اربلی، کشف الغمة، ص۲۶۹؛ ابونعیم اصفهانی، حلیة الاولیاء و طبقات الاصفیاء، ج۳، ص۱۳۶؛ ابوجعفر محمد بن علی ابن‌شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل‌ابی‌طالب {{عم}}، ص۱۵۳).</ref>. ایشان شب‌هنگام انبان‌های [[غذا]] را بر پشت خود بر می‌داشت و به [[خانه]] [[مستمندان]] می‌رفت و میان آنان توزیع می‌کرد. به نوشته منابع مختلف [[شیعی]] و [[سنی]] آن‌قدر انبان‌های غذا را بر پشت [[مبارک]] خود حمل می‌کرد که پس از [[شهادت]] و در هنگام [[غسل]] [[بدن]] [[مطهر]] آن بزرگوار، آثار کبودی بر پشت ایشان نمایان بود<ref>ابونعیم اصفهانی، حلیة الاولیاء و طبقات الاصفیاء، ص۱۳۶؛ علی بن عیسی اربلی، کشف الغمة، ص۲۶۹.</ref>.