پرش به محتوا

حضرت فاطمه در معارف و سیره نبوی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ابن شهر آشوب' به 'ابن‌شهرآشوب'
جز (جایگزینی متن - '\{\{اصلی\sرده\|(.*)\}\}' به '')
جز (جایگزینی متن - 'ابن شهر آشوب' به 'ابن‌شهرآشوب')
خط ۱۳۸: خط ۱۳۸:


== [[همراهی]] و رابطه عمیق [[حضرت فاطمه]] {{س}} با [[پیامبر]] {{صل}} ==
== [[همراهی]] و رابطه عمیق [[حضرت فاطمه]] {{س}} با [[پیامبر]] {{صل}} ==
حضرت فاطمه {{س}} همواره در کنار پیامبر {{صل}} و همراه او بود و به [[گواهی]] گزارش‌های [[تاریخی]]، رابطه [[عاطفی]] وی با پدرش، به ویژه در پی فقدان [[حضرت خدیجه]] {{س}}، نظیر نداشته است. این رابطه پس از [[ازدواج فاطمه]] {{س}} نیز کم‌رنگ نشد و حتی در [[منابع تاریخی]] و [[حدیثی]]، درباره آن مطالب بیشتری از دوره پیش از [[ازدواج]] نقل شده است. [[دیدار]] حضرت فاطمه {{س}} همواره پیامبر {{صل}} را [[خشنود]] می‌ساخت و ایشان دست و روی دخترش را می‌بوسید<ref>طوسی، محمد بن حسن، الامالی، ص۴۰۰؛ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ج۳، ص۱۱۳.</ref>. [[فاطمه]] {{س}} هیچ‌گاه [[راضی]] به جدایی و دوری از [[پدر]] نمی‌شد و در هنگام [[رحلت پیامبر]] {{صل}}، که بسیار [[اندوهگین]] بود، تنها خبری که او را خشنود ساخت، این بود که نخستین کسی است که پس از پیامبر {{صل}}، به او خواهد پیوست<ref>احمد بن حنبل، مسند احمد بن حنبل، ج۶، ص۱۴۲؛ مسلم نیشابوری، مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، ج۷، ص۱۴۲؛ طوسی، محمد بن حسن، الامالی، ص۴۰۰.</ref>.
حضرت فاطمه {{س}} همواره در کنار پیامبر {{صل}} و همراه او بود و به [[گواهی]] گزارش‌های [[تاریخی]]، رابطه [[عاطفی]] وی با پدرش، به ویژه در پی فقدان [[حضرت خدیجه]] {{س}}، نظیر نداشته است. این رابطه پس از [[ازدواج فاطمه]] {{س}} نیز کم‌رنگ نشد و حتی در [[منابع تاریخی]] و [[حدیثی]]، درباره آن مطالب بیشتری از دوره پیش از [[ازدواج]] نقل شده است. [[دیدار]] حضرت فاطمه {{س}} همواره پیامبر {{صل}} را [[خشنود]] می‌ساخت و ایشان دست و روی دخترش را می‌بوسید<ref>طوسی، محمد بن حسن، الامالی، ص۴۰۰؛ ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی طالب، ج۳، ص۱۱۳.</ref>. [[فاطمه]] {{س}} هیچ‌گاه [[راضی]] به جدایی و دوری از [[پدر]] نمی‌شد و در هنگام [[رحلت پیامبر]] {{صل}}، که بسیار [[اندوهگین]] بود، تنها خبری که او را خشنود ساخت، این بود که نخستین کسی است که پس از پیامبر {{صل}}، به او خواهد پیوست<ref>احمد بن حنبل، مسند احمد بن حنبل، ج۶، ص۱۴۲؛ مسلم نیشابوری، مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، ج۷، ص۱۴۲؛ طوسی، محمد بن حسن، الامالی، ص۴۰۰.</ref>.


در کتاب‌های [[سیره]] و [[تاریخ]]، درباره همراهی حضرت فاطمه {{س}} با پیامبر {{صل}} و رابطه عمیق ایشان، مطالب فراوانی وجود دارد، به ویژه کتاب‌های [[فضایل]] که [[دانشمندان شیعه]] و [[اهل سنت]] نوشته‌اند و از مهم‌ترین آنهاست: [[دلائل الامامه (کتاب)|دلائل الامامه]]، [[محمد بن جریر طبری امامی]] (م. قرن ۵)؛ [[حلیة الاولیاء و طبقات الاصفیاء (کتاب)|حلیة الاولیاء و طبقات الاصفیاء]]، [[ابونعیم اصفهانی]] (م. ۴۳۰ ق.)؛ [[مناقب اهل البیت (کتاب)|مناقب اهل البیت]] {{عم}}، [[ابن مغازلی]] (م. ۴۸۳ ق.)؛ [[شواهد التنزیل (کتاب)|شواهد التنزیل]]، [[حاکم حسکانی]] (م. ۵۰۶ ق.)؛ [[روضة الواعظین (کتاب)|روضة الواعظین]]، [[محمد بن حسن فتال نیشابوری]] (م. ۵۰۸ ق.)؛ [[بشارة المصطفی لشیعة المرتضی (کتاب)|بشارة المصطفی لشیعة المرتضی]] {{ع}}، [[محمد بن ابی قاسم طبری]] (م. ۵۲۵ ق.)؛ الثاقب، فی المناقب، [[ابن حمزه طوسی]] (م. ۵۶۰ ق.)؛ [[المناقب (کتاب)|المناقب]]، [[موفق بن احمد خوارزمی]] (م. ۵۶۸ ق.)؛ [[الخرائج و الجرائح (کتاب)|الخرائج و الجرائح]]، [[قطب الدین راوندی]] (م. ۵۷۳ ق.)؛ [[مناقب آل ابی طالب (کتاب)|مناقب آل ابی طالب]]، [[ابن شهر آشوب]] (م. ۵۸۸ ق.)؛ [[ذخائرالعقبی فی مناقب ذوی‌القربی (کتاب)|ذخائرالعقبی فی مناقب ذوی‌القربی]]، [[احمد بن عبدالله طبری]] (م. ۶۹۴ ق.)؛ [[تحفة الابرار فی مناقب الائمة الاطهار (کتاب)|تحفة الابرار فی مناقب الائمة الاطهار]] {{عم}}، [[عمادالدین حسن بن علی طبری]] (م. قرن ۷).<ref>[[غلام حسن محرمی|محرمی، غلام حسن]]، [[فاطمه همراه پیامبر (مقاله)| مقاله «فاطمه همراه پیامبر»]]، [[دانشنامه فاطمی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فاطمی]]، ج۱، ص ۱۱۹.</ref>
در کتاب‌های [[سیره]] و [[تاریخ]]، درباره همراهی حضرت فاطمه {{س}} با پیامبر {{صل}} و رابطه عمیق ایشان، مطالب فراوانی وجود دارد، به ویژه کتاب‌های [[فضایل]] که [[دانشمندان شیعه]] و [[اهل سنت]] نوشته‌اند و از مهم‌ترین آنهاست: [[دلائل الامامه (کتاب)|دلائل الامامه]]، [[محمد بن جریر طبری امامی]] (م. قرن ۵)؛ [[حلیة الاولیاء و طبقات الاصفیاء (کتاب)|حلیة الاولیاء و طبقات الاصفیاء]]، [[ابونعیم اصفهانی]] (م. ۴۳۰ ق.)؛ [[مناقب اهل البیت (کتاب)|مناقب اهل البیت]] {{عم}}، [[ابن مغازلی]] (م. ۴۸۳ ق.)؛ [[شواهد التنزیل (کتاب)|شواهد التنزیل]]، [[حاکم حسکانی]] (م. ۵۰۶ ق.)؛ [[روضة الواعظین (کتاب)|روضة الواعظین]]، [[محمد بن حسن فتال نیشابوری]] (م. ۵۰۸ ق.)؛ [[بشارة المصطفی لشیعة المرتضی (کتاب)|بشارة المصطفی لشیعة المرتضی]] {{ع}}، [[محمد بن ابی قاسم طبری]] (م. ۵۲۵ ق.)؛ الثاقب، فی المناقب، [[ابن حمزه طوسی]] (م. ۵۶۰ ق.)؛ [[المناقب (کتاب)|المناقب]]، [[موفق بن احمد خوارزمی]] (م. ۵۶۸ ق.)؛ [[الخرائج و الجرائح (کتاب)|الخرائج و الجرائح]]، [[قطب الدین راوندی]] (م. ۵۷۳ ق.)؛ [[مناقب آل ابی طالب (کتاب)|مناقب آل ابی طالب]]، [[ابن‌شهرآشوب]] (م. ۵۸۸ ق.)؛ [[ذخائرالعقبی فی مناقب ذوی‌القربی (کتاب)|ذخائرالعقبی فی مناقب ذوی‌القربی]]، [[احمد بن عبدالله طبری]] (م. ۶۹۴ ق.)؛ [[تحفة الابرار فی مناقب الائمة الاطهار (کتاب)|تحفة الابرار فی مناقب الائمة الاطهار]] {{عم}}، [[عمادالدین حسن بن علی طبری]] (م. قرن ۷).<ref>[[غلام حسن محرمی|محرمی، غلام حسن]]، [[فاطمه همراه پیامبر (مقاله)| مقاله «فاطمه همراه پیامبر»]]، [[دانشنامه فاطمی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فاطمی]]، ج۱، ص ۱۱۹.</ref>


=== [[فاطمه]] {{س}} در [[خانه]] [[پدر]] ===
=== [[فاطمه]] {{س}} در [[خانه]] [[پدر]] ===
خط ۱۶۸: خط ۱۶۸:
[[حضرت فاطمه]] {{س}} و [[امیرمؤمنان]] {{ع}} [[دوست]] داشتند [[پیامبر]] {{صل}} برای صرف [[غذا]] در [[منزل]] آنان حضور داشته باشد. [[احمد بن حنبل]] نقل کرده است که علی {{ع}} مهمان داشت و حضرت فاطمه {{س}} گفت بهتر است پیامبر {{صل}} هم با آنان غذا بخورد<ref>ج۵، ص۲۲۰.</ref>. در روایتی آمده است یک روز در خانه امیرمؤمنان {{ع}}، چیزی برای خوردن نبود و در همان روز پیامبر {{صل}} به همراه تعدادی از اصحابش مهمان وی شد. چون به خانه او رفت، حضرت فاطمه {{س}} با غذایی آماده از آنان [[پذیرایی]] کرد و از این رو، پیامبر {{صل}} او را به [[حضرت مریم]] {{س}} - که [[مائده]] آسمانی برایش می‌آمد – [[تشبیه]] کرد<ref>فرات کوفی، فرات بن ابراهیم، تفسیر فرات الکوفی، ص۸۳-۸۵.</ref>.
[[حضرت فاطمه]] {{س}} و [[امیرمؤمنان]] {{ع}} [[دوست]] داشتند [[پیامبر]] {{صل}} برای صرف [[غذا]] در [[منزل]] آنان حضور داشته باشد. [[احمد بن حنبل]] نقل کرده است که علی {{ع}} مهمان داشت و حضرت فاطمه {{س}} گفت بهتر است پیامبر {{صل}} هم با آنان غذا بخورد<ref>ج۵، ص۲۲۰.</ref>. در روایتی آمده است یک روز در خانه امیرمؤمنان {{ع}}، چیزی برای خوردن نبود و در همان روز پیامبر {{صل}} به همراه تعدادی از اصحابش مهمان وی شد. چون به خانه او رفت، حضرت فاطمه {{س}} با غذایی آماده از آنان [[پذیرایی]] کرد و از این رو، پیامبر {{صل}} او را به [[حضرت مریم]] {{س}} - که [[مائده]] آسمانی برایش می‌آمد – [[تشبیه]] کرد<ref>فرات کوفی، فرات بن ابراهیم، تفسیر فرات الکوفی، ص۸۳-۸۵.</ref>.


دیدارهای حضرت فاطمه {{س}} با پیامبر اکرم {{صل}}، آثار [[معنوی]] و نکات [[آموزشی]] نیز داشت که در [[روایات]] ثبت شده است. از آن جمله، [[تسبیح حضرت]] زهرا {{س}} است. بنا بر روایات، فاطمه {{س}} از پیامبر {{صل}}، خادم خواست و پیامبر {{صل}} به جای آن، تسبیحی به او آموخت<ref>ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ج۳، ص۱۲۰.</ref>. همچنین از [[امام صادق]] {{ع}} نقل شده است که روزی [[فاطمه]] {{س}} نزد [[رسول خدا]] {{صل}} رفت و از وضع کار خود [[شکایت]] کرد. رسول خدا {{صل}} قطعه پوستی به او داد و فرمود: «هر چه را که در آن نوشته شده است، یاد بگیر؛ هرکس به [[خدا]] و [[روز جزا]] [[ایمان]] دارد، همسایه‌اش را نیازارد؛ و هر کس به خدا و روز جزا ایمان دارد، مهمانش را [[اکرام]] کند؛ و هر کس به خدا و روز جزا ایمان دارد، سخن خیری بگوید یا [[سکوت]] [[اختیار]] کند [سخنی که خیری ندارد، بر زبان جاری نسازد]»<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۲، ص۶۶۷؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۳، ۶۱-۶۲.</ref>. بنا بر [[روایت]] دیگری، [[حضرت فاطمه]] {{س}} هنگام حضور شخصی [[نابینا]]، خود را پوشاند و وقتی [[پیامبر]] {{صل}} دلیل این کار را پرسید، [[حضرت]] {{س}} پاسخ داد: «اگر او مرا نمی‌بیند، من او را می‌بینم، و او بو را نیز [[حس]] می‌کند». پیامبر {{صل}} فرمود: «[[شهادت]] می‌دهم که تو پاره‌ای از وجود من هستی»<ref>راوندی، سید فضل الله بن علی، النوادر، ص۱۱۹.</ref>.<ref>[[غلام حسن محرمی|محرمی، غلام حسن]]، [[فاطمه همراه پیامبر (مقاله)| مقاله «فاطمه همراه پیامبر»]]، [[دانشنامه فاطمی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فاطمی]]، ج۱، ص ۱۲۳.</ref>
دیدارهای حضرت فاطمه {{س}} با پیامبر اکرم {{صل}}، آثار [[معنوی]] و نکات [[آموزشی]] نیز داشت که در [[روایات]] ثبت شده است. از آن جمله، [[تسبیح حضرت]] زهرا {{س}} است. بنا بر روایات، فاطمه {{س}} از پیامبر {{صل}}، خادم خواست و پیامبر {{صل}} به جای آن، تسبیحی به او آموخت<ref>ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی طالب، ج۳، ص۱۲۰.</ref>. همچنین از [[امام صادق]] {{ع}} نقل شده است که روزی [[فاطمه]] {{س}} نزد [[رسول خدا]] {{صل}} رفت و از وضع کار خود [[شکایت]] کرد. رسول خدا {{صل}} قطعه پوستی به او داد و فرمود: «هر چه را که در آن نوشته شده است، یاد بگیر؛ هرکس به [[خدا]] و [[روز جزا]] [[ایمان]] دارد، همسایه‌اش را نیازارد؛ و هر کس به خدا و روز جزا ایمان دارد، مهمانش را [[اکرام]] کند؛ و هر کس به خدا و روز جزا ایمان دارد، سخن خیری بگوید یا [[سکوت]] [[اختیار]] کند [سخنی که خیری ندارد، بر زبان جاری نسازد]»<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۲، ص۶۶۷؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۳، ۶۱-۶۲.</ref>. بنا بر [[روایت]] دیگری، [[حضرت فاطمه]] {{س}} هنگام حضور شخصی [[نابینا]]، خود را پوشاند و وقتی [[پیامبر]] {{صل}} دلیل این کار را پرسید، [[حضرت]] {{س}} پاسخ داد: «اگر او مرا نمی‌بیند، من او را می‌بینم، و او بو را نیز [[حس]] می‌کند». پیامبر {{صل}} فرمود: «[[شهادت]] می‌دهم که تو پاره‌ای از وجود من هستی»<ref>راوندی، سید فضل الله بن علی، النوادر، ص۱۱۹.</ref>.<ref>[[غلام حسن محرمی|محرمی، غلام حسن]]، [[فاطمه همراه پیامبر (مقاله)| مقاله «فاطمه همراه پیامبر»]]، [[دانشنامه فاطمی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فاطمی]]، ج۱، ص ۱۲۳.</ref>


=== [[همراهی]] فاطمه {{س}} با پیامبر {{صل}} در آخرین روزها ===
=== [[همراهی]] فاطمه {{س}} با پیامبر {{صل}} در آخرین روزها ===
۲۱۸٬۶۱۷

ویرایش