پرش به محتوا

خزیمة بن ثابت انصاری در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ابن شهر آشوب' به 'ابن‌شهرآشوب'
جز (جایگزینی متن - 'جمع آوری' به 'جمع‌آوری')
جز (جایگزینی متن - 'ابن شهر آشوب' به 'ابن‌شهرآشوب')
خط ۶۹: خط ۶۹:
خدایی که [[پروردگار]] [[بندگان]] است، او را [[برتری]] داده و در شان او [[سوره هل اتی]] ([[انسان]]) را نازل کرده است.
خدایی که [[پروردگار]] [[بندگان]] است، او را [[برتری]] داده و در شان او [[سوره هل اتی]] ([[انسان]]) را نازل کرده است.


انگشتری‌اش را در [[رکوع]] [[صدقه]] داد و [[نیکوترین]] کار را در مقابل [[مردم]] انجام داد<ref>{{عربی|فَدَيْتُ عَلِيّاً إِمَامَ اَلْوَرَى سِرَاجَ اَلْبَرِيَّةِ مَأْوَى اَلتُّقَى وَصِيَّ اَلرَّسُولِ وَ زَوْجَ اَلْبَتُولِ إِمَامَ اَلْبَرِيَّةِ شَمْسَ اَلضُّحَى تَصَدَّقَ خَاتَمَهُ رَاكِعاً فَأَحْسِنْ بِفِعْلِ إِمَامِ اَلْوَرَى فَضَّلَهُ اَللَّهُ رَبُّ اَلْعِبَادِ وَ أَنْزَلَ فِي شَأْنِهِ هَلْ أَتَى}}؛ مناقب آل ابی‌طالب، ابن شهر آشوب، ج۲، ص۲۱۱.</ref>.
انگشتری‌اش را در [[رکوع]] [[صدقه]] داد و [[نیکوترین]] کار را در مقابل [[مردم]] انجام داد<ref>{{عربی|فَدَيْتُ عَلِيّاً إِمَامَ اَلْوَرَى سِرَاجَ اَلْبَرِيَّةِ مَأْوَى اَلتُّقَى وَصِيَّ اَلرَّسُولِ وَ زَوْجَ اَلْبَتُولِ إِمَامَ اَلْبَرِيَّةِ شَمْسَ اَلضُّحَى تَصَدَّقَ خَاتَمَهُ رَاكِعاً فَأَحْسِنْ بِفِعْلِ إِمَامِ اَلْوَرَى فَضَّلَهُ اَللَّهُ رَبُّ اَلْعِبَادِ وَ أَنْزَلَ فِي شَأْنِهِ هَلْ أَتَى}}؛ مناقب آل ابی‌طالب، ابن‌شهرآشوب، ج۲، ص۲۱۱.</ref>.


همچنین اشعار زیر از وی [[نقل]] شده است:
همچنین اشعار زیر از وی [[نقل]] شده است:
خط ۷۹: خط ۷۹:
چون تو کسی هستی که زمانی که در رکوع بودی، صدقه دادی. ای [[علی]] [[جان]]! به فدای تو، ای [[بهترین]] رکوع کنندگان.
چون تو کسی هستی که زمانی که در رکوع بودی، صدقه دادی. ای [[علی]] [[جان]]! به فدای تو، ای [[بهترین]] رکوع کنندگان.


پس [[خدا]] درباره تو بهترین [[ولایت]] و [[سرپرستی]] را نازل کرد و آن را در محکم‌ترین [[شرایع آسمانی]] قرار داد<ref>{{عربی|ابا حسین تفدیک نفسی و اسرتی وکل بطی فی الهدی و مسارع ایذهب مدح من محبک ضایعا و ما المدح فی جنب الاله بضایع فانت الذی اعطیت اذ کنت راکعا علی فدتک النفس یا خیر راکع فانزل فیک الله خیر ولایه و بینها فی محکمات الشرایع}}؛مناقب آل ابی‌طالب، ابن شهر آشوب، ج۲، ص۲۱۱.</ref>.
پس [[خدا]] درباره تو بهترین [[ولایت]] و [[سرپرستی]] را نازل کرد و آن را در محکم‌ترین [[شرایع آسمانی]] قرار داد<ref>{{عربی|ابا حسین تفدیک نفسی و اسرتی وکل بطی فی الهدی و مسارع ایذهب مدح من محبک ضایعا و ما المدح فی جنب الاله بضایع فانت الذی اعطیت اذ کنت راکعا علی فدتک النفس یا خیر راکع فانزل فیک الله خیر ولایه و بینها فی محکمات الشرایع}}؛مناقب آل ابی‌طالب، ابن‌شهرآشوب، ج۲، ص۲۱۱.</ref>.


همچنین نقل شده است که [[رسول خدا]] {{صل}} در [[جنگ خیبر]] فرمودند: "فردا [[پرچم]] را به دست کسی خواهم داد که خدا و [[پیامبر]] را دوست دارد و خدا و پیامبر او را دوست دارند"<ref>{{متن حدیث|لَأُعْطِيَنَّ اَلرَّايَةَ غَداً رَجُلاً يُحِبُّ اَللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ يُحِبُّهُ اَللَّهُ وَ رَسُولُهُ}}</ref>. [[اصحاب]]، [[شب]] هنگام هر یک [[آرزو]] داشتند که فردا پرچم به دست آنها داده شود. هنگام صبح، رسول خدا {{صل}} علی {{ع}} را خواستند. به [[حضرت]] گفتند که چشمان علی {{ع}} درد می‌کند و نمی‌تواند از چادر خارج شود. حضرت فرمودند: "بگوئید بیاید". زمانی که علی {{ع}} آمدند، رسول خدا {{صل}} از آب دهان خود بر چشمان علی {{ع}} مالیدند و به [[اذن خدا]] چشمان ایشان [[شفا]] گرفت. سپس پرچم را به ایشان دادند و [[فتح]] به دست او صورت گرفت<ref>روضه کافی، کلینی، ج۸، ص۴۵۱؛ شرح الاخبار، قاضی نعمان مغربی، ج۱، ص۱۴۸؛ الأمالی، شیخ صدوق، ص۶۰۴؛ الارشاد، شیخ مفید، ج۱، ص۱۲۶؛ الأمالی، شیخ طوسی، ص۵۴۶؛ صحیح البخاری، بخاری، ج۴، ص۲۰؛ صحیح مسلم، مسلم، ج۷، ص۱۲۰؛ سنن ابن ماجه، محمد بن یزید قزوینی، ج۱، ص۴۴؛ سنن الترمذی، ترمذی، ج۵، ص۳۰۲؛ مسند احمد، احمد بن حنبل، ج۱، ص۱۸۵.</ref>.
همچنین نقل شده است که [[رسول خدا]] {{صل}} در [[جنگ خیبر]] فرمودند: "فردا [[پرچم]] را به دست کسی خواهم داد که خدا و [[پیامبر]] را دوست دارد و خدا و پیامبر او را دوست دارند"<ref>{{متن حدیث|لَأُعْطِيَنَّ اَلرَّايَةَ غَداً رَجُلاً يُحِبُّ اَللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ يُحِبُّهُ اَللَّهُ وَ رَسُولُهُ}}</ref>. [[اصحاب]]، [[شب]] هنگام هر یک [[آرزو]] داشتند که فردا پرچم به دست آنها داده شود. هنگام صبح، رسول خدا {{صل}} علی {{ع}} را خواستند. به [[حضرت]] گفتند که چشمان علی {{ع}} درد می‌کند و نمی‌تواند از چادر خارج شود. حضرت فرمودند: "بگوئید بیاید". زمانی که علی {{ع}} آمدند، رسول خدا {{صل}} از آب دهان خود بر چشمان علی {{ع}} مالیدند و به [[اذن خدا]] چشمان ایشان [[شفا]] گرفت. سپس پرچم را به ایشان دادند و [[فتح]] به دست او صورت گرفت<ref>روضه کافی، کلینی، ج۸، ص۴۵۱؛ شرح الاخبار، قاضی نعمان مغربی، ج۱، ص۱۴۸؛ الأمالی، شیخ صدوق، ص۶۰۴؛ الارشاد، شیخ مفید، ج۱، ص۱۲۶؛ الأمالی، شیخ طوسی، ص۵۴۶؛ صحیح البخاری، بخاری، ج۴، ص۲۰؛ صحیح مسلم، مسلم، ج۷، ص۱۲۰؛ سنن ابن ماجه، محمد بن یزید قزوینی، ج۱، ص۴۴؛ سنن الترمذی، ترمذی، ج۵، ص۳۰۲؛ مسند احمد، احمد بن حنبل، ج۱، ص۱۸۵.</ref>.
خط ۹۳: خط ۹۳:
کسی که [[خدا]] را [[دوست]] می‌دارد و خدا نیز او را دوست دارد و او برای خدا دژهای محکم را [[فتح]] می‌کند.
کسی که [[خدا]] را [[دوست]] می‌دارد و خدا نیز او را دوست دارد و او برای خدا دژهای محکم را [[فتح]] می‌کند.


پس او را از میان همه [[مردم]] [[انتخاب]] کرد. او علی {{ع}} است و او را [[وزیر]] و [[برادر]] نامید<ref>{{عربی|وَ كَانَ عَلِيٌّ أَرْمَدَ اَلْعَيْنِ يَبْتَغِي دَوَاءً فَلَمَّا لَمْ يُحِسَّ مُدَاوِياً شَفَاهُ رَسُولُ اَللَّهِ مِنْهُ بِتَفْلِهِ فَبُورِكَ مَرْقِيّاً وَ بُورِكَ رَاقِياً وَ قَالَ سَأُعْطِي اَلرَّايَةَ اَلْيَوْمَ صَارِماً كَمِيّاً مُحِبّاً لِلرَّسُولِ مُوَالِياً يُحِبُّ إِلَهِي وَ اَلْإِلَهُ يُحِبُّهُ بِهِ يَفْتَحُ اَللَّهُ اَلْحُصُونَ اَلْأَوَابِيَا فَأَصْفَى بِهَا دُونَ اَلْبَرِيَّةِ كُلِّهَا عَلِيّاً وَ سَمَّاهُ اَلْوَزِيرَ اَلْمُوَاخِيَا}}؛مناقب آل ابی‌طالب، ابن شهر آشوب، ج۲، ص۳۲۰.</ref>.
پس او را از میان همه [[مردم]] [[انتخاب]] کرد. او علی {{ع}} است و او را [[وزیر]] و [[برادر]] نامید<ref>{{عربی|وَ كَانَ عَلِيٌّ أَرْمَدَ اَلْعَيْنِ يَبْتَغِي دَوَاءً فَلَمَّا لَمْ يُحِسَّ مُدَاوِياً شَفَاهُ رَسُولُ اَللَّهِ مِنْهُ بِتَفْلِهِ فَبُورِكَ مَرْقِيّاً وَ بُورِكَ رَاقِياً وَ قَالَ سَأُعْطِي اَلرَّايَةَ اَلْيَوْمَ صَارِماً كَمِيّاً مُحِبّاً لِلرَّسُولِ مُوَالِياً يُحِبُّ إِلَهِي وَ اَلْإِلَهُ يُحِبُّهُ بِهِ يَفْتَحُ اَللَّهُ اَلْحُصُونَ اَلْأَوَابِيَا فَأَصْفَى بِهَا دُونَ اَلْبَرِيَّةِ كُلِّهَا عَلِيّاً وَ سَمَّاهُ اَلْوَزِيرَ اَلْمُوَاخِيَا}}؛مناقب آل ابی‌طالب، ابن‌شهرآشوب، ج۲، ص۳۲۰.</ref>.
برخی نیز سراینده این اشعار را [[حسان بن ثابت]] ذکر کرده‌اند<ref>مناقب امیر المؤمنین، محمد بن سلیمان کوفی، ص۴۹۹؛ الارشاد، شیخ مفید، ج۱، ص۶۴؛ العمده، این بطریق، ص۱۵۵؛ مدینة المعاجز، بحرانی، ج۱، ص۱۷۶؛ عمدة القاری، العینی، ج۱۶، ص۲۱۶.</ref>.
برخی نیز سراینده این اشعار را [[حسان بن ثابت]] ذکر کرده‌اند<ref>مناقب امیر المؤمنین، محمد بن سلیمان کوفی، ص۴۹۹؛ الارشاد، شیخ مفید، ج۱، ص۶۴؛ العمده، این بطریق، ص۱۵۵؛ مدینة المعاجز، بحرانی، ج۱، ص۱۷۶؛ عمدة القاری، العینی، ج۱۶، ص۲۱۶.</ref>.


خط ۱۰۰: خط ۱۰۰:
[[علی]] {{ع}} [[جانشین رسول خدا]] از [[اهل بیت]] اوست و از گذشته [[نگهبان]] او بوده است.
[[علی]] {{ع}} [[جانشین رسول خدا]] از [[اهل بیت]] اوست و از گذشته [[نگهبان]] او بوده است.


اولین کسی از [[مردم]] که [[نماز]] گزارده است؛ جز [[بهترین زنان]] ([[خدیجه]]) و این [[نعمت‌ها]] از خداست <ref>{{عربی|وصی رسول الله من دون اهله و حارسه قد کان فی سالف الزمن و اول من صلی من الناس کلهم سوی خیرة النسوان و الله ذومنن}}؛العثمانیه، جاحظ، ص۲۹۳؛ اعلام الوری بأعلام الهدی، طبرسی، ج۱، ص۳۶۲؛ مناقب آل ابیطالب، ابن شهر آشوب، ج۲، ص۳۷۶؛ شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج۱۳، ص۲۳۱.</ref>.
اولین کسی از [[مردم]] که [[نماز]] گزارده است؛ جز [[بهترین زنان]] ([[خدیجه]]) و این [[نعمت‌ها]] از خداست <ref>{{عربی|وصی رسول الله من دون اهله و حارسه قد کان فی سالف الزمن و اول من صلی من الناس کلهم سوی خیرة النسوان و الله ذومنن}}؛العثمانیه، جاحظ، ص۲۹۳؛ اعلام الوری بأعلام الهدی، طبرسی، ج۱، ص۳۶۲؛ مناقب آل ابیطالب، ابن‌شهرآشوب، ج۲، ص۳۷۶؛ شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج۱۳، ص۲۳۱.</ref>.


همچنین [[شیخ مفید]] [[نقل]] می‌کند که [[خزیمه بن ثابت]] درباره عضب [[خلافت]] از [[امیر المؤمنین]] {{ع}} این اشعار را سروده است:
همچنین [[شیخ مفید]] [[نقل]] می‌کند که [[خزیمه بن ثابت]] درباره عضب [[خلافت]] از [[امیر المؤمنین]] {{ع}} این اشعار را سروده است:
خط ۱۲۲: خط ۱۲۲:
چون ما با [[علی]] {{ع}} بیعت کردیم، پس [[ابوالحسن]] ما را از فتنه‌هایی که می‌هراسیم، کفایت می‌کند.
چون ما با [[علی]] {{ع}} بیعت کردیم، پس [[ابوالحسن]] ما را از فتنه‌هایی که می‌هراسیم، کفایت می‌کند.


و هر چیزی که در دیگران وجود دارد، در او موجود است و بعضی از فضائلی که او دارد، در وجود احدی نیست<ref>{{عربی|اذا نحن بایعنا علیا فحسبنا ابوحسن مما نخاف من الفتن و فیه الذی فیهم من الخیر کله وما فیهم بعض الذی فیه من حسن }}؛ المستدرک، حاکم نیشابوری، ج۳، ص۱۱۴؛ مناقب آل ابی‌طالب، ابن شهر آشوب، ج۲، ص۳۷۵؛ المناقب، خوارزمی، ص۵۰؛ الاصابه، ابن حجر، ج۲، ص۲۴۰؛ اعیان الشیعه، امین عاملی، ج۱، ص۴۴۴.</ref>.<ref>[[حبیب عباسی|عباسی، حبیب]]، [[خزیمه بن ثابت ذوالشهادتین (مقاله)|مقاله «خزیمه بن ثابت ذوالشهادتین»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۵ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ج۵، ص:۶۳-۶۸.</ref>
و هر چیزی که در دیگران وجود دارد، در او موجود است و بعضی از فضائلی که او دارد، در وجود احدی نیست<ref>{{عربی|اذا نحن بایعنا علیا فحسبنا ابوحسن مما نخاف من الفتن و فیه الذی فیهم من الخیر کله وما فیهم بعض الذی فیه من حسن }}؛ المستدرک، حاکم نیشابوری، ج۳، ص۱۱۴؛ مناقب آل ابی‌طالب، ابن‌شهرآشوب، ج۲، ص۳۷۵؛ المناقب، خوارزمی، ص۵۰؛ الاصابه، ابن حجر، ج۲، ص۲۴۰؛ اعیان الشیعه، امین عاملی، ج۱، ص۴۴۴.</ref>.<ref>[[حبیب عباسی|عباسی، حبیب]]، [[خزیمه بن ثابت ذوالشهادتین (مقاله)|مقاله «خزیمه بن ثابت ذوالشهادتین»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۵ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ج۵، ص:۶۳-۶۸.</ref>


== [[خزیمه]] و شرکت در [[جنگ‌ها]] ==
== [[خزیمه]] و شرکت در [[جنگ‌ها]] ==
خط ۱۳۳: خط ۱۳۳:
در جنگ جمل برای [[خدا]] غضبناک نشدند و مردن در غیر [[جمل]] بهتر از [[زندگی]] کردن در کنار جمل (شتر [[عایشه]]) است.
در جنگ جمل برای [[خدا]] غضبناک نشدند و مردن در غیر [[جمل]] بهتر از [[زندگی]] کردن در کنار جمل (شتر [[عایشه]]) است.


و مردن بهتر از فرار کردن و [[شکست]] خوردن است و حرف زدن، بدون عمل فایده‌ای ندارد.<ref>{{عربی|لَمْ يَغْضَبُوا لِلَّهِ إِلاَّ لِلْجَمَلِ وَ اَلْمَوْتُ خَيْرٌ مِنْ مُقَامٍ فِي خَمَلٍ وَ اَلْمَوْتُ أَحْرَى مِنْ فِرَارٍ وَ فَشَلٍ وَ اَلْقَوْلُ لاَ يَنْفَعُ إِلاَّ بِالْعَمَلِ}}؛ مناقب آل ابی‌طالب، ابن شهر آشوب، ج۲، ص۳۴۵.</ref>
و مردن بهتر از فرار کردن و [[شکست]] خوردن است و حرف زدن، بدون عمل فایده‌ای ندارد.<ref>{{عربی|لَمْ يَغْضَبُوا لِلَّهِ إِلاَّ لِلْجَمَلِ وَ اَلْمَوْتُ خَيْرٌ مِنْ مُقَامٍ فِي خَمَلٍ وَ اَلْمَوْتُ أَحْرَى مِنْ فِرَارٍ وَ فَشَلٍ وَ اَلْقَوْلُ لاَ يَنْفَعُ إِلاَّ بِالْعَمَلِ}}؛ مناقب آل ابی‌طالب، ابن‌شهرآشوب، ج۲، ص۳۴۵.</ref>


و خطاب به عایشه این اشعار را سرود:
و خطاب به عایشه این اشعار را سرود:
۲۱۸٬۲۱۵

ویرایش