پرش به محتوا

ابوزعراء بلوی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'صحابه نگاران' به 'صحابه‌نگاران'
جز (جایگزینی متن - 'صحابه نگاران' به 'صحابه‌نگاران')
خط ۴: خط ۴:
[[ابن یونس]]<ref>ابن یونس، ج۱، ص۵۲۰.</ref>، [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۹۰۱.</ref> و جیزی<ref>سیوطی، ج۱، ص۲۰۳.</ref> او را از [[اصحاب]] شرکت کننده در [[فتح مصر]] نام برده‌اند و دیگران<ref>دولابی، ج۱، ص۵۷؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۲۵؛ ابن اثیر، ج۶، ص۱۱۸؛ ابن حجر، ج۷، ص۱۳۰.</ref> به استناد منابع یاد شده او را [[صحابی]] دانسته‌اند.
[[ابن یونس]]<ref>ابن یونس، ج۱، ص۵۲۰.</ref>، [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۹۰۱.</ref> و جیزی<ref>سیوطی، ج۱، ص۲۰۳.</ref> او را از [[اصحاب]] شرکت کننده در [[فتح مصر]] نام برده‌اند و دیگران<ref>دولابی، ج۱، ص۵۷؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۲۵؛ ابن اثیر، ج۶، ص۱۱۸؛ ابن حجر، ج۷، ص۱۳۰.</ref> به استناد منابع یاد شده او را [[صحابی]] دانسته‌اند.


[[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۳۰.</ref> از [[اشتباه]] [[ابن منده]] خبر داده که با استناد به نقل ابن یونس، این [[کنیه]] را با تصحیف، ابوزهراء بلوی نقل کرده است. [[سخن]] ابن حجر اندکی قابل [[تأمل]] است؛ از این رو که ابونعیم<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۹۰۱ و ج۵، ص۲۹۰۴.</ref> هر دو کنیه را آورده، ولی تنها ذیل ابوزعراء می‌گوید: ابن منده (ابونعیم از او با تعبیر بعض المتأخره نام می‌برد) از او نام برده است. شاید هم مستند ابونعیم در نقل أبوزهراء بلوی، ابن منده بوده که ابن حجر بدان تصریح کرده است. به هر حال با مقایسه، معلوم می‌شود نظر ابن حجر در تصحیف این دو صحیح است؛ زیرا مستند حضور شرکت این دو در فتح مصر، تنها [[روایت]] ابن یونس است<ref>ر. ک: ابونعیم، ج۵، ص۲۹۰۱ و ج۵، ص۲۹۰۴.</ref>. دیگر اینکه مستند [[صحابه]] نگاران، نقل ابن یونس است که در [[تاریخ]] او<ref>ابن یونس، ج۱، ص۵۲۰.</ref> و نیز جیزی<ref>سیوطی، ج۱، ص۲۰۳.</ref> تنها از ابوزعراء نام برده شده است <ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۳۰.</ref>. تنها روایتی که از [[رسول خدا]] {{صل}} نقل کرده، چنین است: در سفری به همراه [[پیامبر]] {{صل}} بودیم که او را [[خواب]] در ربود. من برای اینکه [[حضرت]] بیدار نشود، چهار پای خود را نگه داشتم، ولی شنیدم در همان حال پیامبر سه نوبت فرمود: "به چیزی غیر از [[مسیح دجال]] بر امتم می‌ترسم". چون بیدار شد، مرا صدا زد. نزد آن حضرت رفتم و گفتم شما در حال خواب، سه بار چنین مطلبی فرمودی. گفت: "آری، ای ابوزعراء". گفتم: آن چیست؟ فرمود: "[[پیشوایان]] [[گمراه]]"<ref>ابن ابی حاتم، ج۹، ص۳۷۴؛ ابونعیم، ج۵، ص۲۹۰۲-۲۹۰۱؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۲۵؛ ابن اثیر، ج۶، ص۱۱۸؛ ابن حجر، ج۷، ص۱۳۰.</ref>. در مجامع [[روایی]] [[اهل سنت]]، این [[روایت]] از [[نواس بن سمعان کلابی انصاری]]<ref>احمد بن حنبل، ج۴، ص۱۸۱.</ref>، [[ابوذر]]<ref>احمد بن حنبل، ج۵، ص۱۴۵.</ref> و [[امام علی]] {{ع}}<ref>ابن ابی شیبه، ج۸، ص۶۵۳؛ ابویعلی موصلی، ج۱، ص۳۵۹.</ref> نقل شده است. ابن کلبی<ref>ابن کلبی، ج۱، ص۱۲۰.</ref> از شخصی به نام ابو زعراء [[فقیه]] یاد کرده که نامش [[عبدالله بن هانی بن علقمه]] بوده و همراه [[علی]] در [[صفین]] شرکت داشته است.<ref>[[محمد رضا هدایت‌پناه|هدایت‌پناه، محمد رضا]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوزعراء بلوی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۳۱۱.</ref>
[[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۳۰.</ref> از [[اشتباه]] [[ابن منده]] خبر داده که با استناد به نقل ابن یونس، این [[کنیه]] را با تصحیف، ابوزهراء بلوی نقل کرده است. [[سخن]] ابن حجر اندکی قابل [[تأمل]] است؛ از این رو که ابونعیم<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۹۰۱ و ج۵، ص۲۹۰۴.</ref> هر دو کنیه را آورده، ولی تنها ذیل ابوزعراء می‌گوید: ابن منده (ابونعیم از او با تعبیر بعض المتأخره نام می‌برد) از او نام برده است. شاید هم مستند ابونعیم در نقل أبوزهراء بلوی، ابن منده بوده که ابن حجر بدان تصریح کرده است. به هر حال با مقایسه، معلوم می‌شود نظر ابن حجر در تصحیف این دو صحیح است؛ زیرا مستند حضور شرکت این دو در فتح مصر، تنها [[روایت]] ابن یونس است<ref>ر. ک: ابونعیم، ج۵، ص۲۹۰۱ و ج۵، ص۲۹۰۴.</ref>. دیگر اینکه مستند صحابه‌نگاران، نقل ابن یونس است که در [[تاریخ]] او<ref>ابن یونس، ج۱، ص۵۲۰.</ref> و نیز جیزی<ref>سیوطی، ج۱، ص۲۰۳.</ref> تنها از ابوزعراء نام برده شده است <ref>ابن حجر، ج۷، ص۱۳۰.</ref>. تنها روایتی که از [[رسول خدا]] {{صل}} نقل کرده، چنین است: در سفری به همراه [[پیامبر]] {{صل}} بودیم که او را [[خواب]] در ربود. من برای اینکه [[حضرت]] بیدار نشود، چهار پای خود را نگه داشتم، ولی شنیدم در همان حال پیامبر سه نوبت فرمود: "به چیزی غیر از [[مسیح دجال]] بر امتم می‌ترسم". چون بیدار شد، مرا صدا زد. نزد آن حضرت رفتم و گفتم شما در حال خواب، سه بار چنین مطلبی فرمودی. گفت: "آری، ای ابوزعراء". گفتم: آن چیست؟ فرمود: "[[پیشوایان]] [[گمراه]]"<ref>ابن ابی حاتم، ج۹، ص۳۷۴؛ ابونعیم، ج۵، ص۲۹۰۲-۲۹۰۱؛ ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۲۵؛ ابن اثیر، ج۶، ص۱۱۸؛ ابن حجر، ج۷، ص۱۳۰.</ref>. در مجامع [[روایی]] [[اهل سنت]]، این [[روایت]] از [[نواس بن سمعان کلابی انصاری]]<ref>احمد بن حنبل، ج۴، ص۱۸۱.</ref>، [[ابوذر]]<ref>احمد بن حنبل، ج۵، ص۱۴۵.</ref> و [[امام علی]] {{ع}}<ref>ابن ابی شیبه، ج۸، ص۶۵۳؛ ابویعلی موصلی، ج۱، ص۳۵۹.</ref> نقل شده است. ابن کلبی<ref>ابن کلبی، ج۱، ص۱۲۰.</ref> از شخصی به نام ابو زعراء [[فقیه]] یاد کرده که نامش [[عبدالله بن هانی بن علقمه]] بوده و همراه [[علی]] در [[صفین]] شرکت داشته است.<ref>[[محمد رضا هدایت‌پناه|هدایت‌پناه، محمد رضا]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوزعراء بلوی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۳۱۱.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۲۱۸٬۱۲۲

ویرایش