پرش به محتوا

بشر بن عاصم بن سفیان ثقفی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'صحابه نگاران' به 'صحابه‌نگاران'
جز (جایگزینی متن - 'صحابه نگاران' به 'صحابه‌نگاران')
 
خط ۲: خط ۲:


== مقدمه ==
== مقدمه ==
[[نسب]] کامل وی [[بشر بن عاصم بن سفیان بن عبدالله بن ربیعة بن حارث ثقفی]] است<ref>بخاری، ج۲، ص۷۷؛ ابن حبان، ج۶، ص۹۲؛ ابن ابی حاتم، ج۲، ص۳۶۰.</ref> که بسیاری او را «ثقفی» و برخی «مخزومی» دانسته‌اند<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۳۸۵.</ref>. نسبت دوم [[اشتباه]] و ناشی از خلط میان وی با [[بشر بن عاصم بن عبدالله بن عمر مخزومی]] [[صحابی]]، از سوی [[صحابه]] نگارانی چون [[ابن ابی عاصم]]<ref>ابن ابی عاصم، ج۳، ص۲۳۰.</ref>، [[بغوی]]<ref>بغوی، ج۱، ص۳۱۳.</ref>، [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، ج۱، ص۳۸۱.</ref>، [[ابن عبدالبر]]<ref>ابن عبدالبر، ج۱، ص۲۵۲.</ref> و [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۳۸۵-۳۸۶.</ref> بوده است. براساس این [[تصور]]، او را [[کارگزار]] عمر در گرفتن [[صدقات]] [[هوازن]] معرفی کرده‌اند، در حالی که اولاً فرد مورد بحث از [[تابعین]] تابعین است<ref>ابن سعد [ج۶، ص۵۵]. پدر او را نیز از تابعین ساکن طائف شمرده است. نیز ر. ک: ابن حبان، ج۶، ص۹۲؛ مزی، ج۱۳، ص۴۸۹؛ ذهبی، ج۱، ص۳۱۹؛ ابن حجر، ج۱، ص۴۸۱.</ref> و ثانیاً چنان که گفته شد، جد او یعنی سفیان بن عبدالله و نیز بشر مخزومی، به ترتیب کارگزار عمر بر [[طائف]]<ref>بلاذری، ج۱، ص۶۹.</ref> و هوازن بوده‌اند. ابن اثیر<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۳۸۵-۳۸۶.</ref> براساس تصور خود بر [[بخاری]] ایراد گرفته است؛ زیرا بخاری <ref>بخاری، ج۲، ص۷۷-۷۶ و نیز ر. ک: ابن حبان، ج۳، ص۳۲ و ج۶، ص۹۲؛ ابن ابی حاتم، ج۲، ص۳۶۰.</ref> برای هر دو، مدخلی جداگانه قرار داده و مانند مشهور تراجم نویسان، بشر بن عاصم بن سفیان را از تابعینِ تابعین و بشر بن عاصم مخزومی را صحابی شمرده است. [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۱، ص۴۳۰ و ۴۸۱.</ref> نظر بخاری را [[تأیید]] کرده و صحابی بودن فرد مورد بحث را توهم خوانده، و اشتباه ابن اثیر را ناشی از عدم [[تأمل]] او دانسته است. [[شاهد]] دیگر بر یکی نبودن این دو اینکه بغوی<ref>بغوی، ج۱، ص۳۱۳.</ref> و ابونعیم<ref>ابونعیم، ج۱، ص۳۸۱.</ref>، بشر بن عاصم را ساکن [[مدینه]] و [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۶، ص۵۴.</ref> فرد مورد بحث را ساکن [[طائف]] شمرده، و این نشان می‌دهد که این دو بر [[ابو نعیم]] و امثال او خلط شده است. [[مغلطای]]<ref>مغلطای، ج۱، ص۱۱۲ و ۱۱۳.</ref> به شرح این [[اختلاف]] نظر پرداخته و [[نسائی]]، [[ابن حبان]]، [[عسکری]] و [[ابن خلفون]] را [[گواه]] [[تابعی]] بودن بشر ثقفی دانسته است. [[مزی]]<ref>مزی، ج۴، ص۱۳۱.</ref> برای [[شناخت]] بهتر و عدم [[اشتباه]]، از فرد دیگری به نام [[بشر بن عاصم طائفی]] نیز نام برده و او را از نظر زمانی، بر ثقفی مورد بحث مقدم دانسته است.
[[نسب]] کامل وی [[بشر بن عاصم بن سفیان بن عبدالله بن ربیعة بن حارث ثقفی]] است<ref>بخاری، ج۲، ص۷۷؛ ابن حبان، ج۶، ص۹۲؛ ابن ابی حاتم، ج۲، ص۳۶۰.</ref> که بسیاری او را «ثقفی» و برخی «مخزومی» دانسته‌اند<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۳۸۵.</ref>. نسبت دوم [[اشتباه]] و ناشی از خلط میان وی با [[بشر بن عاصم بن عبدالله بن عمر مخزومی]] [[صحابی]]، از سوی صحابه‌نگارانی چون [[ابن ابی عاصم]]<ref>ابن ابی عاصم، ج۳، ص۲۳۰.</ref>، [[بغوی]]<ref>بغوی، ج۱، ص۳۱۳.</ref>، [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، ج۱، ص۳۸۱.</ref>، [[ابن عبدالبر]]<ref>ابن عبدالبر، ج۱، ص۲۵۲.</ref> و [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۳۸۵-۳۸۶.</ref> بوده است. براساس این [[تصور]]، او را [[کارگزار]] عمر در گرفتن [[صدقات]] [[هوازن]] معرفی کرده‌اند، در حالی که اولاً فرد مورد بحث از [[تابعین]] تابعین است<ref>ابن سعد [ج۶، ص۵۵]. پدر او را نیز از تابعین ساکن طائف شمرده است. نیز ر. ک: ابن حبان، ج۶، ص۹۲؛ مزی، ج۱۳، ص۴۸۹؛ ذهبی، ج۱، ص۳۱۹؛ ابن حجر، ج۱، ص۴۸۱.</ref> و ثانیاً چنان که گفته شد، جد او یعنی سفیان بن عبدالله و نیز بشر مخزومی، به ترتیب کارگزار عمر بر [[طائف]]<ref>بلاذری، ج۱، ص۶۹.</ref> و هوازن بوده‌اند. ابن اثیر<ref>ابن اثیر، ج۱، ص۳۸۵-۳۸۶.</ref> براساس تصور خود بر [[بخاری]] ایراد گرفته است؛ زیرا بخاری <ref>بخاری، ج۲، ص۷۷-۷۶ و نیز ر. ک: ابن حبان، ج۳، ص۳۲ و ج۶، ص۹۲؛ ابن ابی حاتم، ج۲، ص۳۶۰.</ref> برای هر دو، مدخلی جداگانه قرار داده و مانند مشهور تراجم نویسان، بشر بن عاصم بن سفیان را از تابعینِ تابعین و بشر بن عاصم مخزومی را صحابی شمرده است. [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۱، ص۴۳۰ و ۴۸۱.</ref> نظر بخاری را [[تأیید]] کرده و صحابی بودن فرد مورد بحث را توهم خوانده، و اشتباه ابن اثیر را ناشی از عدم [[تأمل]] او دانسته است. [[شاهد]] دیگر بر یکی نبودن این دو اینکه بغوی<ref>بغوی، ج۱، ص۳۱۳.</ref> و ابونعیم<ref>ابونعیم، ج۱، ص۳۸۱.</ref>، بشر بن عاصم را ساکن [[مدینه]] و [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۶، ص۵۴.</ref> فرد مورد بحث را ساکن [[طائف]] شمرده، و این نشان می‌دهد که این دو بر [[ابو نعیم]] و امثال او خلط شده است. [[مغلطای]]<ref>مغلطای، ج۱، ص۱۱۲ و ۱۱۳.</ref> به شرح این [[اختلاف]] نظر پرداخته و [[نسائی]]، [[ابن حبان]]، [[عسکری]] و [[ابن خلفون]] را [[گواه]] [[تابعی]] بودن بشر ثقفی دانسته است. [[مزی]]<ref>مزی، ج۴، ص۱۳۱.</ref> برای [[شناخت]] بهتر و عدم [[اشتباه]]، از فرد دیگری به نام [[بشر بن عاصم طائفی]] نیز نام برده و او را از نظر زمانی، بر ثقفی مورد بحث مقدم دانسته است.


[[مرگ]] بِشر را پس از درگذشت [[ابن شهاب زهری]] گفته‌اند<ref>بخاری، ج۲، ص۷۷؛ ابن حبان، ج۶، ص۹۳؛ مزی، ج۴، ص۱۳۱.</ref><ref>[[محمد رضا هدایت‌پناه|هدایت‌پناه، محمد رضا]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «بشر بن عاصم بن سفیان ثقفی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص:۲۳۷-۲۳۸.</ref>
[[مرگ]] بِشر را پس از درگذشت [[ابن شهاب زهری]] گفته‌اند<ref>بخاری، ج۲، ص۷۷؛ ابن حبان، ج۶، ص۹۳؛ مزی، ج۴، ص۱۳۱.</ref><ref>[[محمد رضا هدایت‌پناه|هدایت‌پناه، محمد رضا]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «بشر بن عاصم بن سفیان ثقفی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص:۲۳۷-۲۳۸.</ref>
۲۱۸٬۲۲۷

ویرایش