پرش به محتوا

بنی محارب بن فهر: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'معاویه بن ابی سفیان' به 'معاویة بن ابی‌سفیان'
جز (جایگزینی متن - 'معاویه بن ابی سفیان' به 'معاویة بن ابی‌سفیان')
خط ۲۱: خط ۲۱:
از ویژگی‌های مشترک فهریان بخصوص شاخه بنی محارب، [[تعصب]] ویژه آنان به [[قبیله قریش]] است. خط مش افراد این [[قبیله]] در [[روزگار]] [[صدر اسلام]] [[گواهی]] بر این مطلب است، چنان که [[ضرار بن خطاب]] در [[جنگ بدر]] با خود [[عهد]] کرده بود که هیچ یک از افراد [[قریش]] را نکشد.<ref> جمحی، طبقات فحول الشعراء، ج۱، ص۲۵۲.</ref> بنی محارب در روزگار [[چیرگی]] گفتمان «[[امامت]] قریش»، بنی فهر خصوصاً بیشتر چهره‌های برجسته با خلیفگان نخستین و [[بنی امیه]]<ref>آنان با بنی امیه ارتباطی بسیار وثیق و محکم داشتند چندان که در ایام حکومت خلفای اموی از مهمترین یاران این حکومت بودند و افراد بسیاری از آنان امارت شهرها و مناطق مختلف خصوصاً در شمال افریقا را عهده دار بودند. آنان حتی پس از انقراض حکومت بنی امیه در خاور اسلامی، با بقایای امویان در اندلس همکاری صمیمانه ای داشتند. (جهت مطالعه ر. ک. ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ص۱۷۸-۱۸۰)</ref> ارتباطی نزدیک و تنگاتنگ داشته،<ref> تاریخ و تمدن اسلامی، مقاله «بررسی مقایسه ای نقش دو تیره بنی فهر در تحولات صدر اسلام (با تکیه بر هملکرد صحابیان آنها)»، رضا کردی، ص۱۶.</ref> با [[سیاست]] [[حاکم]]، کاملاً همسو و منطبق بودند.
از ویژگی‌های مشترک فهریان بخصوص شاخه بنی محارب، [[تعصب]] ویژه آنان به [[قبیله قریش]] است. خط مش افراد این [[قبیله]] در [[روزگار]] [[صدر اسلام]] [[گواهی]] بر این مطلب است، چنان که [[ضرار بن خطاب]] در [[جنگ بدر]] با خود [[عهد]] کرده بود که هیچ یک از افراد [[قریش]] را نکشد.<ref> جمحی، طبقات فحول الشعراء، ج۱، ص۲۵۲.</ref> بنی محارب در روزگار [[چیرگی]] گفتمان «[[امامت]] قریش»، بنی فهر خصوصاً بیشتر چهره‌های برجسته با خلیفگان نخستین و [[بنی امیه]]<ref>آنان با بنی امیه ارتباطی بسیار وثیق و محکم داشتند چندان که در ایام حکومت خلفای اموی از مهمترین یاران این حکومت بودند و افراد بسیاری از آنان امارت شهرها و مناطق مختلف خصوصاً در شمال افریقا را عهده دار بودند. آنان حتی پس از انقراض حکومت بنی امیه در خاور اسلامی، با بقایای امویان در اندلس همکاری صمیمانه ای داشتند. (جهت مطالعه ر. ک. ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ص۱۷۸-۱۸۰)</ref> ارتباطی نزدیک و تنگاتنگ داشته،<ref> تاریخ و تمدن اسلامی، مقاله «بررسی مقایسه ای نقش دو تیره بنی فهر در تحولات صدر اسلام (با تکیه بر هملکرد صحابیان آنها)»، رضا کردی، ص۱۶.</ref> با [[سیاست]] [[حاکم]]، کاملاً همسو و منطبق بودند.


منابع از نقش آفرینی برخی از آنان در رخدادهای [[سیاسی]] آن [[روزگار]] خبر داده و حتی نقل کرده‌اند که [[اصحاب]] شورایی که [[عمر]] برای [[تعیین جانشین]] خود [[انتخاب]] نموده بود، پس از کشته شدن عمر، در [[منزل]] یکی از همین محاربیان یعنی «فاطمه» [[خواهر]] [[ضحاک بن قیس]] -که از [[مهاجران]] نخستین و زنی [[زیبا]] و [[خردمند]] بود،<ref> ابن حجر، الاصابه، ج۸، ص۲۷۶.</ref> - گرد آمده بودند.<ref> ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۴، ص۱۸۱۰-۱۹۱۰. </ref> علاوه بر آن، جمعی از [[رجال]] این [[طایفه]] به مرور در جمع عوامل [[حکومتی]] خلفای ثلاث و نیز [[معاویه بن ابی سفیان]] و دیگر [[حکام اموی]] قرار گرفتند که از جمله آنان می‌‌توان به نام [[حبیب بن مسلمه]] اشاره کرد. حبیب در پی برکناری [[عیاض بن غنم]] از [[امارت]] قنسرین و جزیره، از سوی [[خلیفه]] وقت -[[عمر بن خطاب]]-، مدتی به [[کارگزاری]] این مناطق منسوب شد.<ref> خلیفة بن خیاط، تاریخ،ص۱۵۵، ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۲۰.</ref> وی پس از [[انتصاب]] [[عثمان]] به [[خلافت]] نیز، به دستور خلیفه و توسط [[معاویة بن ابوسفیان]] –فرماندار عمر و عثمان بر [[شام]] و جزیره- جهت [[تصدی]] [[امر]] کارگزاری خلیفه به ارمنستان فرستاده شد.<ref> بلاذری، فتوح البلدان، ص۱۹۶.</ref> ضمن این که وی در ایام [[خلافت عثمان]]، جهت انجام [[فتوحات]] در منطقه [[آذربایجان]] به این منطقه فرستاده شد.<ref> ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ص۱۷۹.</ref> نقل است که در هنگام [[شورش]] مردمی علیه عثمان و در پی [[استمداد]] خلیفه از [[معاویه]]، وی، [[حبیب بن مسلمه]] را با لشکری، جهت [[یاری]] خلیفه به [[مدینه]] فرستاد.<ref> ابن شبه، تاریخ المدینة المنوره، ج۴،ص۱۲۸۹،ضبی، الفتنة و وقعة الجمل، ص۶۲.</ref> حبیب و همراهانش در [[وادی القری]] پس از دریافت خبر [[کشته شدن عثمان]]، به شام بازگشتند. او پس از کشته شدن عثمان، با معاویه همراه گردید و وی را در [[جنگ‌ها]] از جمله [[نبرد صفین]] [[همراهی]] نمود.<ref> ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۲۱.</ref> گفته‌اند که یک بار، [[معاویه]] او را همراه با گروهی نزد [[امام علی]]{{ع}} فرستاد. حبیب در [[حضور امام]] از [[عثمان]] به [[نیکی]] یاد کرد و [[یاران]] [[حضرت]] را به [[قتل]] او متهم کرد که با پاسخ [[قاطع]] و محکم [[امام]]{{ع}} مواجه شد.<ref> نک: صقوت، جمهرة خطب العرب، ج۱، ص۳۳۵.</ref>
منابع از نقش آفرینی برخی از آنان در رخدادهای [[سیاسی]] آن [[روزگار]] خبر داده و حتی نقل کرده‌اند که [[اصحاب]] شورایی که [[عمر]] برای [[تعیین جانشین]] خود [[انتخاب]] نموده بود، پس از کشته شدن عمر، در [[منزل]] یکی از همین محاربیان یعنی «فاطمه» [[خواهر]] [[ضحاک بن قیس]] -که از [[مهاجران]] نخستین و زنی [[زیبا]] و [[خردمند]] بود،<ref> ابن حجر، الاصابه، ج۸، ص۲۷۶.</ref> - گرد آمده بودند.<ref> ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۴، ص۱۸۱۰-۱۹۱۰. </ref> علاوه بر آن، جمعی از [[رجال]] این [[طایفه]] به مرور در جمع عوامل [[حکومتی]] خلفای ثلاث و نیز [[معاویة بن ابی‌سفیان]] و دیگر [[حکام اموی]] قرار گرفتند که از جمله آنان می‌‌توان به نام [[حبیب بن مسلمه]] اشاره کرد. حبیب در پی برکناری [[عیاض بن غنم]] از [[امارت]] قنسرین و جزیره، از سوی [[خلیفه]] وقت -[[عمر بن خطاب]]-، مدتی به [[کارگزاری]] این مناطق منسوب شد.<ref> خلیفة بن خیاط، تاریخ،ص۱۵۵، ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۲۰.</ref> وی پس از [[انتصاب]] [[عثمان]] به [[خلافت]] نیز، به دستور خلیفه و توسط [[معاویة بن ابوسفیان]] –فرماندار عمر و عثمان بر [[شام]] و جزیره- جهت [[تصدی]] [[امر]] کارگزاری خلیفه به ارمنستان فرستاده شد.<ref> بلاذری، فتوح البلدان، ص۱۹۶.</ref> ضمن این که وی در ایام [[خلافت عثمان]]، جهت انجام [[فتوحات]] در منطقه [[آذربایجان]] به این منطقه فرستاده شد.<ref> ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ص۱۷۹.</ref> نقل است که در هنگام [[شورش]] مردمی علیه عثمان و در پی [[استمداد]] خلیفه از [[معاویه]]، وی، [[حبیب بن مسلمه]] را با لشکری، جهت [[یاری]] خلیفه به [[مدینه]] فرستاد.<ref> ابن شبه، تاریخ المدینة المنوره، ج۴،ص۱۲۸۹،ضبی، الفتنة و وقعة الجمل، ص۶۲.</ref> حبیب و همراهانش در [[وادی القری]] پس از دریافت خبر [[کشته شدن عثمان]]، به شام بازگشتند. او پس از کشته شدن عثمان، با معاویه همراه گردید و وی را در [[جنگ‌ها]] از جمله [[نبرد صفین]] [[همراهی]] نمود.<ref> ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۲۱.</ref> گفته‌اند که یک بار، [[معاویه]] او را همراه با گروهی نزد [[امام علی]]{{ع}} فرستاد. حبیب در [[حضور امام]] از [[عثمان]] به [[نیکی]] یاد کرد و [[یاران]] [[حضرت]] را به [[قتل]] او متهم کرد که با پاسخ [[قاطع]] و محکم [[امام]]{{ع}} مواجه شد.<ref> نک: صقوت، جمهرة خطب العرب، ج۱، ص۳۳۵.</ref>


حکایت‌های [[حبیب بن مسلمه]] از [[معاویة بن ابوسفیان]] حاکی از آن است که وی رابطه بسیار [[استواری]] با معاویه داشته است.<ref> نک: ابن فضل الله عمری، مسالک الابصار، ج۲۴، ص۳۵۴.</ref> وی همچنین در سال ۴۲ هجری، بار دیگر از سوی معاویه، [[والی]] ارمنستان گردید و گویا همان سال<ref> خلیفة بن خیاط، تاریخ،ص۲۰۵.</ref> و ظاهراً در همان جا در گذشت.<ref> ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۸۱، ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱،ص۳۲۱.</ref>
حکایت‌های [[حبیب بن مسلمه]] از [[معاویة بن ابوسفیان]] حاکی از آن است که وی رابطه بسیار [[استواری]] با معاویه داشته است.<ref> نک: ابن فضل الله عمری، مسالک الابصار، ج۲۴، ص۳۵۴.</ref> وی همچنین در سال ۴۲ هجری، بار دیگر از سوی معاویه، [[والی]] ارمنستان گردید و گویا همان سال<ref> خلیفة بن خیاط، تاریخ،ص۲۰۵.</ref> و ظاهراً در همان جا در گذشت.<ref> ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۸۱، ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱،ص۳۲۱.</ref>
۲۱۸٬۲۱۵

ویرایش