حکمت معین نبودن وقت ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۴ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۳:۰۲
، ۲۴ نوامبر ۲۰۲۲وظیفهٔ شمارهٔ ۳، بخش دوم
جز (جایگزینی متن - '== منبعشناسی جامع مهدویت ==↵{{منبع جامع}}↵* کتابشناسی مهدویت؛↵* مقالهشناسی مهدویت؛↵* پایاننامهشناسی مهدویت.↵{{پایان منبع جامع}}' به '') |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات پرسش | {{جعبه اطلاعات پرسش | ||
| موضوع اصلی = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]] | | موضوع اصلی = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]] | ||
| تصویر = 7626626268.jpg | | تصویر = 7626626268.jpg | ||
| مدخل بالاتر = [[مهدویت]] / [[عصر ظهور امام مهدی]] / [[زمان ظهور امام مهدی]] | | مدخل بالاتر = [[مهدویت]] / [[عصر ظهور امام مهدی]] / [[زمان ظهور امام مهدی]] | ||
| مدخل اصلی = | | مدخل اصلی = | ||
| مدخل وابسته = | | مدخل وابسته = | ||
| | | تعداد پاسخ = ۲ | ||
}} | }} | ||
'''[[حکمت]] معین نبودن وقت [[ظهور امام مهدی]] چیست؟''' یکی از پرسشهای مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود. | '''[[حکمت]] معین نبودن وقت [[ظهور امام مهدی]] چیست؟''' یکی از پرسشهای مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود. | ||
خط ۲۰: | خط ۱۷: | ||
# معنا پیدا کردن [[امتحان]] [[شیعیان]] در [[عصر غیبت]]؛ | # معنا پیدا کردن [[امتحان]] [[شیعیان]] در [[عصر غیبت]]؛ | ||
# غافلگیر کردن [[مخالفان]] و [[دشمنان]]. | # غافلگیر کردن [[مخالفان]] و [[دشمنان]]. | ||
* از آنجایی که یکی از دلیلهای [[غیبت]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} [[تلاش]] [[دشمنان]] برای نابودی آن [[حضرت]] بود؛ از اینرو مشخص بودن زمان [[ظهور]]، [[دشمنان]] را برای از بین بردن و مقابله با آن [[حضرت]] آماده میسازد؛ در حالی که نامعلوم بودن و ناگهانی بودن [[زمان ظهور]]، باعث غافلگیری [[دشمنان]] خواهد شد. | * از آنجایی که یکی از دلیلهای [[غیبت]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} [[تلاش]] [[دشمنان]] برای نابودی آن [[حضرت]] بود؛ از اینرو مشخص بودن زمان [[ظهور]]، [[دشمنان]] را برای از بین بردن و مقابله با آن [[حضرت]] آماده میسازد؛ در حالی که نامعلوم بودن و ناگهانی بودن [[زمان ظهور]]، باعث غافلگیری [[دشمنان]] خواهد شد. | ||
* در پایان این پاسخ اشاره میکنیم به سخن بنیانگذار [[نهضت]] اسلامی [[ایران]] [[حضرت]] [[امام خمینی]] که نه فقط تعیین نزدیک بودن [[ظهور]] را نپذیرفتهاند بلکه به نوعی چنین ذهنیتی را نیز مردود دانستهاند، میفرماید: "از [[غیبت صغرا]] تاکنون که بیش از هزار سال میگذرد و ممکن است صد هزار سال نیز دیگر بگذرد و [[مصلحت]]، اقتضاء نکند که [[حضرت]] تشریف بیاورد، در طول این مدت مدید [[احکام اسلامی]] باید [[زمین]] بماند و اجراء نشود؟! ..."<ref> روح اللّه موسوی خمینی قدّس سرّه، ولایت فقیه، ص ۲۷.</ref> | * در پایان این پاسخ اشاره میکنیم به سخن بنیانگذار [[نهضت]] اسلامی [[ایران]] [[حضرت]] [[امام خمینی]] که نه فقط تعیین نزدیک بودن [[ظهور]] را نپذیرفتهاند بلکه به نوعی چنین ذهنیتی را نیز مردود دانستهاند، میفرماید: "از [[غیبت صغرا]] تاکنون که بیش از هزار سال میگذرد و ممکن است صد هزار سال نیز دیگر بگذرد و [[مصلحت]]، اقتضاء نکند که [[حضرت]] تشریف بیاورد، در طول این مدت مدید [[احکام اسلامی]] باید [[زمین]] بماند و اجراء نشود؟! ..."<ref> روح اللّه موسوی خمینی قدّس سرّه، ولایت فقیه، ص ۲۷.</ref> | ||
* [[آیت اللّه]] [[شیخ]] [[جواد تبریزی]] - یکی از [[مراجع]] معاصر تقلید- نیز در این باره میفرماید: "حرف دیگر ما این است که باید زمینه را مساعد کنید که اگر [[غیبت]]، صد هزار سال هم طول بکشد [[عقاید]] [[مردم]] خراب نشود. فردی بود هر روز میگفت: [[حضرت]] میآید، [[ظهور]] نزدیک شده، یک بار گفت: سه ماه دیگر حتما آقا میآید. سه ماه بعد گفتیم چه شد؟ گفت [[بداء]] حاصل شد!! <ref> شیخ جواد تبریزی، در دیدار دانش پژوهان [[مرکز تخصصی مهدویت]] با معظم له، فصلنامه انتظار، ج ۵، ص ۱۷.</ref>»<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۲۳۹- ۲۴۷.</ref>. | * [[آیت اللّه]] [[شیخ]] [[جواد تبریزی]] - یکی از [[مراجع]] معاصر تقلید- نیز در این باره میفرماید: "حرف دیگر ما این است که باید زمینه را مساعد کنید که اگر [[غیبت]]، صد هزار سال هم طول بکشد [[عقاید]] [[مردم]] خراب نشود. فردی بود هر روز میگفت: [[حضرت]] میآید، [[ظهور]] نزدیک شده، یک بار گفت: سه ماه دیگر حتما آقا میآید. سه ماه بعد گفتیم چه شد؟ گفت [[بداء]] حاصل شد!! <ref> شیخ جواد تبریزی، در دیدار دانش پژوهان [[مرکز تخصصی مهدویت]] با معظم له، فصلنامه انتظار، ج ۵، ص ۱۷.</ref>»<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۲۳۹- ۲۴۷.</ref>. | ||
خط ۳۲: | خط ۲۹: | ||
«گاهی این سؤال در ذهن [[انسان]] خطور میکند که چرا [[وقت ظهور]] در منابع اسلامی معین نشده است؟ در جواب این سؤال میگوییم: | «گاهی این سؤال در ذهن [[انسان]] خطور میکند که چرا [[وقت ظهور]] در منابع اسلامی معین نشده است؟ در جواب این سؤال میگوییم: | ||
#کسی که [[منتظر]] شخص [[دوست]] داشتنی است و وقت آمدن او را نمیداند همیشه در حال [[انتظار]] است، همیشه آماده است، همیشه درصدد پیاده کردن [[دستورات]] او در خود و اجتماع است. ولی در صورتی که زمان رسیدن او را بداند خصوصاً آنکه بداند که بسیار دور است، مأیوس شده و هرگز خود را به این زودی آماده نمیکند. | # کسی که [[منتظر]] شخص [[دوست]] داشتنی است و وقت آمدن او را نمیداند همیشه در حال [[انتظار]] است، همیشه آماده است، همیشه درصدد پیاده کردن [[دستورات]] او در خود و اجتماع است. ولی در صورتی که زمان رسیدن او را بداند خصوصاً آنکه بداند که بسیار دور است، مأیوس شده و هرگز خود را به این زودی آماده نمیکند. | ||
#معین نبودن [[وقت ظهور]]، یک نوع امتحانی است برای [[مردم]] تا معلوم گردد آیا [[مردم]] با این همه سختیهای مختلف، روحیه خود را از دست میدهند یا خیر؟ | # معین نبودن [[وقت ظهور]]، یک نوع امتحانی است برای [[مردم]] تا معلوم گردد آیا [[مردم]] با این همه سختیهای مختلف، روحیه خود را از دست میدهند یا خیر؟ | ||
#گاه [[مصلحت]] در تقدیم و تأخیر زمان [[غیبت]] است که این معنا با معین بودن [[زمان ظهور]] سازگاری ندارد. و لذا در قصه [[حضرت موسی]] {{ع}} به جهت ادامه [[ملاقات]] او با [[خداوند]] از سی روز تا [[چهل]] روز، عدهای به [[انحراف]] کشیده شدند. | # گاه [[مصلحت]] در تقدیم و تأخیر زمان [[غیبت]] است که این معنا با معین بودن [[زمان ظهور]] سازگاری ندارد. و لذا در قصه [[حضرت موسی]] {{ع}} به جهت ادامه [[ملاقات]] او با [[خداوند]] از سی روز تا [[چهل]] روز، عدهای به [[انحراف]] کشیده شدند. | ||
#در صورت معین بودن [[ظهور]]، [[دشمنان]] [[حضرت]] {{ع}} درصدد تدارک برآمده و با [[حضرت]] در همان زمان به مقابله برخواهند خواست. لذا در [[روایات]] اسلامی از عنصر ناگهانی بودن [[ظهور]] به عنوان عنصر اساسی در [[پیروزی]] [[حضرت]] یاد شده است. [[امام صادق]] {{ع}} به ابن النعمان فرمود: ای پسر نعمان! به [[راستی]] عالم نمیتواند به هر چه اطلاع دارد تو را [[آگاه]] سازد... پس عجله نکنید، به [[خدا]] [[سوگند]]! سه بار این امر -امر فرج- نزدیک شد ولی به جهت آنکه شما آن را فاش کردید [[خداوند]] آن را به تأخیر انداخت. به [[خدا]] [[سوگند]]! نزد شما سرّی نیست مگر آنکه [[دشمنان]] شما به آن از شما [[آگاه]] ترند. | # در صورت معین بودن [[ظهور]]، [[دشمنان]] [[حضرت]] {{ع}} درصدد تدارک برآمده و با [[حضرت]] در همان زمان به مقابله برخواهند خواست. لذا در [[روایات]] اسلامی از عنصر ناگهانی بودن [[ظهور]] به عنوان عنصر اساسی در [[پیروزی]] [[حضرت]] یاد شده است. [[امام صادق]] {{ع}} به ابن النعمان فرمود: ای پسر نعمان! به [[راستی]] عالم نمیتواند به هر چه اطلاع دارد تو را [[آگاه]] سازد... پس عجله نکنید، به [[خدا]] [[سوگند]]! سه بار این امر -امر فرج- نزدیک شد ولی به جهت آنکه شما آن را فاش کردید [[خداوند]] آن را به تأخیر انداخت. به [[خدا]] [[سوگند]]! نزد شما سرّی نیست مگر آنکه [[دشمنان]] شما به آن از شما [[آگاه]] ترند. | ||
#در صورت عدم [[تعیین وقت ظهور]]، حالت انقطاع و توجه و تضرّع خاصّی بر [[انسانها]] [[حاکم]] خواهد شد، که چه بسا این امر سبب [[تعجیل در فرج]] [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}} گردد. ولی اگر [[وقت ظهور]] به طور قطع مشخّص باشد دیگر از این اثر معنوی خبری نیست. | # در صورت عدم [[تعیین وقت ظهور]]، حالت انقطاع و توجه و تضرّع خاصّی بر [[انسانها]] [[حاکم]] خواهد شد، که چه بسا این امر سبب [[تعجیل در فرج]] [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}} گردد. ولی اگر [[وقت ظهور]] به طور قطع مشخّص باشد دیگر از این اثر معنوی خبری نیست. | ||
#از آنجا که [[وقت ظهور]] همانند [[علایم ظهور]]، متعلّق [[بداء]] واقع میشود، لذا نباید به طور دقیق [[وقت ظهور]] مشخص باشد تا [[مردم]] به کارهایی [[تشویق]] شوند که مؤثّر در [[ظهور]] [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}} است. | # از آنجا که [[وقت ظهور]] همانند [[علایم ظهور]]، متعلّق [[بداء]] واقع میشود، لذا نباید به طور دقیق [[وقت ظهور]] مشخص باشد تا [[مردم]] به کارهایی [[تشویق]] شوند که مؤثّر در [[ظهور]] [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}} است. | ||
#از آنجا که ممکن است [[ظهور]] [[حضرت]] به طول انجامد، لذا وقت آن معین نشده است تا [[مردم]] مأیوس نباشند و با احتمال [[ظهور]] [[حضرت]] در هر لحظه حالت [[انتظار مثبت]] را از دست ندهند»<ref>[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص ۵۵۰.</ref>. | # از آنجا که ممکن است [[ظهور]] [[حضرت]] به طول انجامد، لذا وقت آن معین نشده است تا [[مردم]] مأیوس نباشند و با احتمال [[ظهور]] [[حضرت]] در هر لحظه حالت [[انتظار مثبت]] را از دست ندهند»<ref>[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص ۵۵۰.</ref>. | ||
}} | }} | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
خط ۴۷: | خط ۴۴: | ||
«برخی از حکمتها و رازهای مخفی بودن [[زمان ظهور]] را میتوان موارد زیر دانست: | «برخی از حکمتها و رازهای مخفی بودن [[زمان ظهور]] را میتوان موارد زیر دانست: | ||
#اگر [[زمان ظهور]] را میدانستیم و [[یقین]] میکردیم در [[طول عمر]] ما تحقق نمییابد، دچار [[یأس]] و [[ناامیدی]] میشدیم و از انجام [[تکالیف شرعی]] و [[حدود الهی]] دور میشدیم. | # اگر [[زمان ظهور]] را میدانستیم و [[یقین]] میکردیم در [[طول عمر]] ما تحقق نمییابد، دچار [[یأس]] و [[ناامیدی]] میشدیم و از انجام [[تکالیف شرعی]] و [[حدود الهی]] دور میشدیم. | ||
#شاید از حکمتهای سری بودن [[هنگام ظهور]] این باشد که [[مؤمنان]] و [[موحدان]] در همه قرون و اعصار در [[انتظار سازنده]] [[ظهور]] [[حضرت]] باشند و بر این [[انتظار]] [[پاداش]] بگیرند. | # شاید از حکمتهای سری بودن [[هنگام ظهور]] این باشد که [[مؤمنان]] و [[موحدان]] در همه قرون و اعصار در [[انتظار سازنده]] [[ظهور]] [[حضرت]] باشند و بر این [[انتظار]] [[پاداش]] بگیرند. | ||
#هر آن احتمال [[ظهور]] آن [[حضرت]] را دادن موجب حفظ [[آمادگی]] و شرایط میباشد. {{متن حدیث|الْمُنْتَظِرُ لِأَمْرِنَا كَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِي سَبِيلِ اللَّهِ}}<ref>کمالالدین، ج ۲، ص ۶۴۵.</ref>. "هر کس [[انتظار]] [[حکومت]] عادله و جهانگستر باشد از نظر ما کسی است که با [[جهاد]] قهرمانانه [[راه خدا]] در [[خون]] خویش غلطیده است". | # هر آن احتمال [[ظهور]] آن [[حضرت]] را دادن موجب حفظ [[آمادگی]] و شرایط میباشد. {{متن حدیث|الْمُنْتَظِرُ لِأَمْرِنَا كَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِي سَبِيلِ اللَّهِ}}<ref>کمالالدین، ج ۲، ص ۶۴۵.</ref>. "هر کس [[انتظار]] [[حکومت]] عادله و جهانگستر باشد از نظر ما کسی است که با [[جهاد]] قهرمانانه [[راه خدا]] در [[خون]] خویش غلطیده است". | ||
#پختگی و [[آمادگی]] لازم برای [[پذیرش حکومت]] [[عدل]]. | # پختگی و [[آمادگی]] لازم برای [[پذیرش حکومت]] [[عدل]]. | ||
# [[بیعت نکردن]] با هیچ یک از [[ستمکاران]]. | # [[بیعت نکردن]] با هیچ یک از [[ستمکاران]]. | ||
# [[حفاظت]] [[جان]] آن [[حضرت]] از [[دشمنان]]. | # [[حفاظت]] [[جان]] آن [[حضرت]] از [[دشمنان]]. | ||
# [[دشمنان دین]] مدام احساس خطر کنند و چه بسا در [[ظلم و ستم]] قدری کوتاهی نمایند. | # [[دشمنان دین]] مدام احساس خطر کنند و چه بسا در [[ظلم و ستم]] قدری کوتاهی نمایند. | ||
# [[امتحان]] و [[آزمایش]] [[ثبات]] اهل [[ایمان]] که [[امام کاظم]]{{ع}} در این خصوص میفرماید: {{متن حدیث|إِنَّمَا هِيَ... مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ امْتَحَنَ بِهَا خَلْقَهُ...}}<ref>کافی، ج ۱، ص ۳۳۶ - بحارالانوار ج ۵۱، ص ۱۵۰.</ref>. | # [[امتحان]] و [[آزمایش]] [[ثبات]] اهل [[ایمان]] که [[امام کاظم]] {{ع}} در این خصوص میفرماید: {{متن حدیث|إِنَّمَا هِيَ... مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ امْتَحَنَ بِهَا خَلْقَهُ...}}<ref>کافی، ج ۱، ص ۳۳۶ - بحارالانوار ج ۵۱، ص ۱۵۰.</ref>. | ||
# [[غربال]] شدن [[مردم]]، [[امام صادق]]{{ع}} در این خصوص فرمودند: "اندکی از عربها به همراه [[قائم]]{{ع}} [[قیام]] میکنند. عرض شد: عده زیادی از عربها خود را [[یاران]] او میدانند؟ فرمود: [[مردم]] باید پالایش شوند و سره از ناسرهشان از هم جدا گردد و [[غربال]] شوند. و شمار فراوانی از [[غربال]] خواهند گذشت. هر چند این [[غربال]] در [[هنگام ظهور]] انجام میگیرد، اما شرایط و زمینههای آن در [[قبل از ظهور]] میباشد"<ref>منتخب میزان الحکمه، محمد محمدی ری شهری، ص ۱۰۱.</ref>. | # [[غربال]] شدن [[مردم]]، [[امام صادق]] {{ع}} در این خصوص فرمودند: "اندکی از عربها به همراه [[قائم]] {{ع}} [[قیام]] میکنند. عرض شد: عده زیادی از عربها خود را [[یاران]] او میدانند؟ فرمود: [[مردم]] باید پالایش شوند و سره از ناسرهشان از هم جدا گردد و [[غربال]] شوند. و شمار فراوانی از [[غربال]] خواهند گذشت. هر چند این [[غربال]] در [[هنگام ظهور]] انجام میگیرد، اما شرایط و زمینههای آن در [[قبل از ظهور]] میباشد"<ref>منتخب میزان الحکمه، محمد محمدی ری شهری، ص ۱۰۱.</ref>. | ||
نکته قابل ذکر این که باید دانست میان قابلیتها و شایستگیهای ذاتی [[مردم]] برای پذیرش [[امام]] [[معصوم]] و [[میزان]] [[حضور امام]] در [[جامعه]] ارتباطی متقابل وجود دارد. به هر اندازه که [[جامعه]] [[شایستگی]] و [[لیاقت]] خود را از دست داده و از [[ارزشهای الهی]] فاصله بگیرد، [[امام]] [[معصوم]] نیز که یکی از تجلیات [[رحمت الهی]] به شمار میآید، از [[جامعه]] فاصله گرفته و از حضور خود در [[جامعه]] میکاهد. پس میتوان گفت که عامل اصلی [[غیبت امام عصر]]{{ع}}، آماده نبودن [[جوامع بشری]] برای پذیرش وجود آن [[امام]] و عدم [[لیاقت]] [[مردم]] برای بهرهگیری از [[نعمت]] [[حضور امام]] [[معصوم]] در میان خودشان است و تا این مشکل برطرف نگردد و به تعداد [[یاران]] و [[انصار]] [[مخلص]] و [[فداکار]] آن [[حضرت]] وجود نداشته باشد، [[زمان غیبت]] به سرنیامده و [[امام]] همچنان از دیدهها پنهان خواهد بود»<ref>[[منصور هرنجی|هرنجی، منصور]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۴۰-۴۲.</ref>. | نکته قابل ذکر این که باید دانست میان قابلیتها و شایستگیهای ذاتی [[مردم]] برای پذیرش [[امام]] [[معصوم]] و [[میزان]] [[حضور امام]] در [[جامعه]] ارتباطی متقابل وجود دارد. به هر اندازه که [[جامعه]] [[شایستگی]] و [[لیاقت]] خود را از دست داده و از [[ارزشهای الهی]] فاصله بگیرد، [[امام]] [[معصوم]] نیز که یکی از تجلیات [[رحمت الهی]] به شمار میآید، از [[جامعه]] فاصله گرفته و از حضور خود در [[جامعه]] میکاهد. پس میتوان گفت که عامل اصلی [[غیبت امام عصر]] {{ع}}، آماده نبودن [[جوامع بشری]] برای پذیرش وجود آن [[امام]] و عدم [[لیاقت]] [[مردم]] برای بهرهگیری از [[نعمت]] [[حضور امام]] [[معصوم]] در میان خودشان است و تا این مشکل برطرف نگردد و به تعداد [[یاران]] و [[انصار]] [[مخلص]] و [[فداکار]] آن [[حضرت]] وجود نداشته باشد، [[زمان غیبت]] به سرنیامده و [[امام]] همچنان از دیدهها پنهان خواهد بود»<ref>[[منصور هرنجی|هرنجی، منصور]]، [[انتظار و وظایف منتظران ۲ (کتاب)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۴۰-۴۲.</ref>. | ||
}} | }} | ||
{{پرسمان جمعه}} | {{پرسمان جمعه}} | ||
== پانویس == | == پانویس == |