دلیل نقلی بر اثبات وجود امام مهدی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

| تعداد پاسخ = ۵

«[[دلیل]] نقلی، وجود [[امام موعود]] را اثبات می‌کند و [[دلیل]] علمی، ثابت می‌کند که مهدی یک اسطوره و یک فرضیه نیست، بلکه حقیقتی است که وجود او در [[تاریخ]] لمس شده است. [[دلیل]] نقلی [صدها [[روایت]] و [[حدیث]] رسیده از [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] {{صل}}،<ref>ر. ک: معجم احادیث الامام المهدى، مؤسسة المعارف الاسلامیة، ج ۱، احادیث نبوى.</ref> و [[ائمه]] [[اهل بیت]] {{عم}}‏ صدها [[روایت]] و [[حدیث]] از [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] {{صل}}، <ref>ر. ک: معجم احادیث الامام المهدى، مؤسسة المعارف الاسلامیة، ج ۱، احادیث نبوى.</ref> و [[ائمه]] [[اهل بیت]] {{عم}} رسیده است که می‌گوید مهدی [[موعود]] دارای این خصوصیات است: از [[اهل بیت]]‏<ref>احمد و ابن ابى شیبه و ابن ماجه و نعیم بن حماد در باب فتن از [[امام على|علی]] {{ع}}، روایت کرده‏‌اند که: [[پیامبر خاتم|رسول اللّه]] {{صل}}، فرمود: " مهدى از ما [[اهل بیت]] است خداوند کار او را در یک شب سامان می‌بخشد". ر. ک: السیوطى، جلال الدین، الحاوى للفتاوى، ج ۲، ص ۲۱۳ و ۲۱۵ در این کتاب احمد، ابن ابى شیبه و ابو داود از [[امام على|علی]] {{ع}} روایت کرده‏‌اند که [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] {{صل}} فرمود: "اگر از دنیا بیش از یک روز باقى نمانده باشد خداوند فردى از [[اهل بیت]] مرا مبعوث می‌کند تا دنیا را پر از عدالت کند چنانکه پر از ستم شده است"؛ همچنین ر. ک: فقیه ایمانى، مهدى(گردآورنده)، موسوعة الامام المهدى، ج ۱، که در آن تصویر ده‌ها صفحه از کتاب‌هاى علما و محدثان [[اهل سنت]] درباره مهدى، صفات و آنچه مربوط به اوست و همچنین و تصویر یک نسخه از درس استاد عبّاد، درباره روایات و آثار وارد شده در موضوع [[امام مهدی|مهدى]] {{ع}}، آمده است. همچنین ر. ک: ابو داود، سلیمان بن الاشعث، صحیح سنن المصطفى، ج ۲، ص ۲۰۷؛ ابن ماجه، سنن، ج ۲، شماره ۱۳۶۷ و ۴۰۸۵. همچنین ر. ک: معجم احادیث الامام المهدى، ج ۱، ص ۱۴۷ و بعد از آن‏که در این زمینه احادیث بسیارى از صحاح و مسانید نقل کرده است.</ref> است، از [[فرزندان]] [[فاطمه زهرا|فاطمه]] {{س}}‏<ref>السیوطى، جلال الدین، الحاوى للفتاوى، ج ۲، ص ۲۱۴، که می‌گوید: "ابو داود و ابن ماجه و طبرانى و حاکم از امّ سلمه روایت کرده‌‏اند که گفت از [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}}، شنیدم فرمود: "مهدى از [[عترت]] من و از فرزندان [[فاطمه زهرا|فاطمه]] {{س}} است".</ref> است، از نسل [[امام حسین|حسین]] {{ع}}‏<ref>حدیثى که می‌گوید: "مهدى از نسل [[امام حسین|حسین]] {{ع}}، است" بنابر نقل کتاب معجم الامام المهدى، در مصادر زیر آمده است: الاصفهانى، ابو نعیم، الاربعون حدیثا(به نقل از: المقدس الشافعى، عقد الدرر) الطبرانى، الاوسط،(به نقل از: ابن القیم، المنار المنیف)؛ السیرة الحلبیة ج ۱، ص ۱۹۳؛ ابن حجر، القول المختصر. همچنین ر. ک: الصافى گلپایگانى، لطف اللّه، [[منتخب الاثر (کتاب)|منتخب الاثر]]، که از منابع [[شیعه]] این حدیث را نقل کرده است. براى آشنایى با ضعف روایاتى که می‌گوید مهدى از نسل [[امام حسن]] {{ع}}،است. ر. ک: العمیدى، ثامر هاشم، همان، ج ۱، ص ۲۹۶.</ref> و نهمین [[فرزند]] آن حضرت‏ است. همچنین روایاتی وجود دارد که می‌گویند [[جانشینان]] [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}}، [[دوازده نفر]] می‌باشند.<ref>حدیثى که می‌گوید:{{عربی|«الخلفاء بعدى اثنا عشر کلهم من قریش»}}؛ جانشینان من دوازده نفرند که همه از قریش‏اند. یا {{عربی|«لا یزال هذا الدین قائما ما ولیه اثنا عشر کلهم من قریش»}}؛ این [[دین]] پابرجاست تا دوازده نفر که همه از قریش‏‌اند آن را سرپرستى کنند. متواتر است، کتب صحاح و مسانید با طرق مختلف آن را نقل کرده‏اند گرچه در متن آن کمى اختلاف است و در تفسیر آن نیز اختلاف وجود دارد. ر. ک: البخارى، صحیح البخارى، ج ۹. کتاب الاحکام، باب الاستخلاف، ص ۱۰۱؛ المسلم، صحیح المسلم، ج ۲، کتاب الاماره، ص ۱۱۹؛ حنبل، احمد، مسند، ج ۵، ص ۹۰، ۹۳ و ۹۷.</ref>

این [[روایات]]، مهدی [[موعود]] را در شخص [[امام دوازدهم]]، منحصر و متعی نمی‌کند و با اینکه [[ائمه]] {{عم}}، برای حفظ آن [[حضرت]] از [[ترور]] و قتل‏<ref>ر. ک: الصدر، السید محمد، الغیبة الکبرى، ص ۲۷۲ به بعد.. ر. ک: ناصف، منصور على، همان، ج ۳، ص ۴۰؛ در این کتاب آمده که روایت مزبور را شیخان و ترمذى روایت کرده‏‌اند. دخیل، على محمد على، الامام المهدى، که به تحقیق درباره این حدیث پرداخته است.</ref>، سعی داشتند مسأله در سطح عمومی مطرح نشود، در عین حال [[روایات]] زیادی در این زمینه وارد شده است. البته زیادی [[روایت]] به تنهایی نمی‏‌تواند [[مقبولیت]] آن را برساند بلکه در اینجا قرینه و [[گواه]] خاصی وجود دارد که [[دلیل]] بر صحت این [[روایات]] است. در [[حدیث شریف]] نبوی، سخن از [[امامان]]، [[جانشینان]]، [[امیران]] و سخن از [[دوازده تن]] آمده است. متن [[احادیث]] مختلف است؛ در بعضی [[دوازده]] [[امام]] و در بعضی [[دوازده خلیفه]] و در بعضی دیگر [[دوازده]] [[امیر]]، ذکر شده است.

پس ما می‌توانیم با توجه به اینکه این [[حدیث]] قبل از تحقق کامل و پیدایش [[امامان]] دوازده‌‏گانه، ثبت شده است، تأکید کنیم این [[حدیث]]، توجیه نمی‏‌کند بلکه حقیقتی است که از زبان [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] {{صل}}؛ و کسی که جز از زبان [[وحی]] سخن نمی‌‏گوید<ref>اشاره است به آیه شریفه {{متن قرآن|وَمَا یَنطِقُ عَنِ الْهَوَى إِنْ هُوَ إِلاَّ وَحْیٌ یُوحَى }}؛ و سخن از روى هوى نمى‏‌گوید. نیست این سخن جز آنچه بدو وحى می‌شود.(سوره نجم، آیه ۳- ۴).</ref>، بازگو شده است. ابتدا فرموده است: [[جانشینان]] من [[دوازده تن]] می‌باشند<ref>پیش از این مصادر این حدیث بیان شد.</ref> و سپس [[دوازده]] [[امام]] از [[امام علی|علی]] {{ع}}، تا [[امام مهدی]] {{ع}}، آمده‌‏اند تا این [[حدیث شریف]] معنا و [[تفسیر]] واقعی‏<ref>علماى [[اهل سنت]] صحت روایت را پذیرفته‏‌اند ولى در تأویل آن اختلاف دارند. مصادیقى که براى دوازده نفر ذکر کرده‌‏اند براى ما قابل پذیرش نیست بلکه بعضى از این مصادیق غیرمعقول است مانند: یزید بن معاویه فردى که تجاهر به فسق می‌کرد و کسى که متهم به کفر و خروج از [[دین]] است. سید ثامر عمیدى در کتاب خود سخنان [[اهل سنت]] در این زمینه را نقل کرده و به صورتى کاملا علمى به پاسخگویى سخنان آنها پرداخته و تأویلات آنها را باطل ساخته است. ر. ک: دفاع عن الکافى، ج ۱، ص ۵۴۰ و بعد از آن.</ref> خود را باز یابد»<ref>[[محمد جواد خراسانی|خراسانی، محمد جواد]]، [[مهدی منتظر ۱ (کتاب)|مهدی منتظر]]، ص ۴۹.</ref>.

* '''مقدّمه اوّل:''' در منطق ارسطویی خبر [[متواتر]] به خبر [[جماعت]] کثیر با کیفیتی [[تفسیر]] شده که محال است بر [[کذب]] و [[دروغ]] توافق کرده باشند. از این تعریف استفاده می‌شود که خبر [[متواتر]] دو رکن دارد:

* '''مقدّمه دوم:''' در مورد خبر [[متواتر]] لازم نیست که هر یک از خبردهندگان ثقه و [[عادل]] باشند بلکه همین که [[کذب]] و تعمّد آنها بر [[دروغ]] ثابت نشود کافی است در حصول [[علم]] و [[یقین]] به خبر از راه [[تواتر]].

* '''مقدّمه سوم:''' [[تواتر]] بر سه قسم است:

«[[ابونعیم اصفهانی]] از [[عبدالرحمن بن عوف]] [[روایت]] می‌کند که [[پیامبر اکرم]] {{صل}} فرمود: در زمانی که روزگار نامساعد است [[خدای بزرگ]] مردی از دودمان را برمی‌انگیزاند که او [[عدالت]] را در [[زمین]] گسترش می‌دهد و [[مال]] و [[ثروت]] را در [[اختیار]] [[مردم]] می‌گذارد.

در [[سنن ابی داود]] آمده که [[حضرت علی]] {{ع}} از [[پیامبر]] [[نقل]] کرده که: اگر باقی نماند از روزگار مگر یک روز [[خدای متعال]] برمی‌انگیزاند مردی از [[اهل‌بیت]] من که [[جهان]] را پر از [[عدل و داد]] می‌کند پس از آن که [[جور]] و [[ظلم]] [[دنیا]] را فراگرفته باشد.

در ینابیع الموده آمده که [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} فرموده: [[هنگام ظهور]]، حضرتش [[پرچم پیامبر]] {{صل}} را در دست دارد و [[دولت]] احمدی را تشکیل می‌دهد و به [[شمشیر]] [[قیام]] می‌کند او گفتاری راست دارد و [[زمین]] را با نیروی [[الهی]] زنده می‌کند و برای بهره‌برداری آماده می‌کند و [[سنن]] و فرائض و [[احکام اسلام]] را زنده می‌کند.

[[ابوخالد کابلی]] [[روایت]] می‌کند که روزی [[خدمت]] [[امام چهارم]] شرفیاب شدم و از ایشان درباره [[اولواالامر]] سوال کردم [[حضرت]] با کمال صراحت [[اولواالامر]] را معرفی فرمود و از [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} شروع کرد و [[اسامی]] [[ائمه]] را یک به یک برشمرد و از [[مهدی]] [[اهل‌بیت]] نام برد و سپس در جواب کابلی که گفت سرانجام چه خواهد شد، فرمود: [[غیبت]] او ادامه پیدا می‌کند و مردمی که در [[عصر غیبت]] [[زندگی]] می‌کنند و [[امامت]] [[امام دوازدهم]] را تأیید و قبول کنند و با [[کردار نیک]] خود [[انتظار فرج]] او را دارند، بر [[مردم]] سایر اعصار [[برتری]] خواهند داشت. چرا که آنها در راه [[خداشناسی]] و [[معارف الهی]] آنقدر [[پیشرفت]] نموده و مورد توجهات [[الهی]] قرار گرفته‌اند و [[خرد]] و [[بینش]] آنها آنقدر اوج گرفته که در [[زمان غیبت]] چون زمان حضور [[درک]] می‌کنند و به [[حق]] می‌رسند.

[[امام علی|امیرالمؤمنین علی]] {{ع}} در [[نهج‌البلاغه]]، در چندین [[خطبه]] موضوع [[ظهور]]، [[غیبت]] و [[امامت حضرت مهدی]] {{ع}} را بازگو می‌کند.

#{{متن حدیث|يَعْطِفُ الْهَوَى عَلَى الْهُدَى إِذَا عَطَفُوا الْهُدَى عَلَى الْهَوَى...}}. از خطبه‌های آن [[حضرت]] {{ع}} است که در آن به پیشامدهای سخت او به [[ظهور قائم]] [[منتظر]] {{ع}} اشاره می‌فرماید: (چون [[امام]] [[منتظر]] از پس پرده [[غیب]] بیرون آید) [[هوای نفس]] را به [[هدایت]] و [[رستگاری]] برمی‌گرداند. (گمراه‌شدگان را به راه راست می‌برد). زمانی که [[مردم]] [[هدایت]] رابه [[هوای نفس]] تبدیل کرده باشند. (از [[شریعت]] [[محمدیه]] دست شسته و خواهش [[نفس]] را [[پیروی]] نمایند). [[رأی]] را به [[قرآن]] برمی‌گرداند. ([[مردم]] را از به کار بستن اندیشه‌های نادرست [[نهی]] به [[رجوع]] [[قرآن]] وامی‌دارد تا به [[دستور]] [[کتاب خدا]] [[رفتار]] نموده و مخالف آن را دور اندازند و زمانی که [[مردم]] [[قرآن]] را به [[رأی]] و [[اندیشه]] خود مبدل کرده باشند از [[قرآن]] چشم پوشیده امور را طبق [[اندیشه]] نادرست خود انجام دهند).

#{{متن حدیث|حَتَّى تَقُومَ الْحَرْبُ بِكُمْ...}}. این [[خطبه]] به فتنه‌های نزدیک [[ظهور امام زمان]] {{ع}} اشاره می‌فرماید: ([[پیش از ظهور حضرت مهدی]] {{ع}} تباهکاری‌ها خواهد شد) تا این که [[جنگ]] و [[خونریزی]] سخت به (آیندگان از) شما رو آورد به‌طوری که چون شیر درنده خشمگین دندان‌هایش را آشکار گرداند. جنگ‌هایی که واقع می‌شود آماده نابود کردن همه است و یا شتری ماند دارای پستان‌های پر از شیر که آن [[جنگ]] مانند پستان شتر پستان‌هایش پر از شربت [[مرگ]] است. نوشیدن شیر آن در اول امر به کام کسانی که وارد [[کارزار]] می‌شوند و [[امید]] [[فتح]] و فیروزی دارند شیرین است و در آخر کار که زد و خورد و کشتن و کشته‌شدن و [[مصائب]] آن همه را فراخواهد گرفت تلخ و بدمزه و رنج‌آور است. [[آگاه]] باشید آنچه خبر می‌دهم در فردا پس از این واقع خواهد شد و به زودی فردا با چیزی که نمی‌شناسید و از آن خبر ندارید می‌آید. حاکمی از غیر طائفه [[پادشاهان]] ([[امام عصر]] {{ع}}) کارگردانان آنها را به [[بدی]] [[اعمال]] و کردارشان بازخواست می‌نماید و [[زمین]] پاره‌های جگرش را برای او بیرون خواهد آورد. (تمام کان‌ها از طلا و نقره و غیر آنها هویدا شده و در دسترس آن [[حضرت]] قرار می‌گیرد»<ref>نویسندگان [[گلستان قرآن (نشریه)|دوهفته‌نامه گلستان قرآن]]، [[مهدی موعود و انتظار فرج (مقاله)|مهدی موعود و انتظار فرج]].</ref>.

* احادیثی که [[شیعه]] و [[سنی]] به آن معتقدند:

# '''[[حدیث ثقلین]]''': [[پیامبر اکرم]] {{صل}} فرموده‌اند: "همانا من دو شی‌ء گران‌بها را در میان شما می‌گذارم؛ [[کتاب خدا]]، ریسمان کشیده شده از [[آسمان]] تا [[زمین]] و اهل بیتم و همانا این دو از یکدیگر جدا نمی‌شوند تا در کنار [[حوض کوثر]] بر من وارد شوند"<ref>[[سنن ترمذی (کتاب)|سنن ترمذی]] ، ج ۵، ص ۳۲۹؛ [[کافی (کتاب)|کافی]]، ج ۱، ص ۲۹۴.</ref>. طبق این [[حدیث]] همیشه همتای [[کتاب الهی]] "[[اهل بیت]]"، در روی [[زمین]] وجود دارد که همان [[امام زمان هر عصر]] است.

# '''[[حدیث]] [[وجوب اعتقاد به امام]]''': براساس [[روایات شیعه]] و [[سنی]]، [[پیامبر اکرم]] {{صل}} فرمود: "هرکس بمیرد درحالی‌که [[معتقد]] به [[امام زمان]] نباشد به [[مرگ جاهلیت]] از [[دنیا]] رفته است"<ref>[[کافی (کتاب)|کافی]]، ج ۱، ص ۳۷۱؛ [[مسند احمد (کتاب)|مسند احمد]]، ج ۴، ص ۹۶.</ref>. با کمترین تأمل در این [[روایت]] و نظایر آن به [[مصداق واقعی امام]] پی خواهیم برد که از آن در [[روایت]] به "[[امام]]" تعبیر شده است و اگر کسی بدون [[اعتقاد]] به او بمیرد، به [[مرگ جاهلیت]] از [[دنیا]] رفته است.

* احادیثی که [[شیعه]] به آن [[معتقد]] است:

# '''احادیثی که [[معرفت]] و [[پیروی از امام]] {{ع}} را لازم می‌دانند'''»<ref>[[مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها (کتاب)|مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها]]، ص ۳۴-۳۶.</ref>.