منظور از علائم حتمی ظهور چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

| تعداد پاسخ = 3

* محققان، بر اساس [[روایات]] و آنچه مشهور است پنج نشانه را از نشانه‌های قطعی می‌دانند: [[قیام]] [[یمانی]]، [[قیام]] [[سفیانی]]، [[ندای آسمانی]]، فرو رفتن [[سفیانی]] در سرزمین [[بیداء]] و [[قتل]] [[نفس زکیه]].<ref>ر.ک. [[مهدی علی‌پور|علی‌پور، مهدی]]، ظهور، ص ۲۵۲ـ ۲۶۲؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص ۴۴۵ـ ۴۴۸؛ [[سید محمد کاظم قزوینی|قزوینی، سید محمد کاظم]]، [[امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور (کتاب)|امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور]]، ص ۳۰۷ ـ ۳۰۸.</ref> در [[روایات]] مختلفی برخی از موارد جزء [[علائم حتمی ظهور]] معرفی شده‌اند،<ref>ر.ک. [[سید جعفر موسوی‌نسب|موسوی‌نسب، سید جعفر]]، [[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ج ۲، ص ۳۳ـ ۴۳؛ [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید]]، ص ۲۶۲</ref> مثلاً [[امام صادق]] {{ع}} فرمودند:<ref>ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمة، ص ۶۵۰: {{متن حدیث|خَمْسٌ قَبْلَ قِيَامِ الْقَائِمِ: خُرُوجُ الْيَمَانِيِ‏، وَ السُّفْيَانِيِ‏، وَ الْمُنَادِي‏ يُنَادِي‏ مِنَ‏ السَّمَاءِ، وَ خَسْفٌ بِالْبَيْدَاءِ، وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ}}</ref> «[[پیش از ظهور]] [[قائم]] {{ع}} پنج نشانه حتمی است؛ [[یمانی]]، [[سفیانی]]، صیحۀ آسمانی، [[قتل نفس زکیه]] و [[فرو رفتن در بیابان]].»<ref>ر.ک. [[سید جعفر موسوی‌نسب|موسوی‌نسب، سید جعفر]]، [[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ج ۲، ص ۳۳ـ ۴۳؛ [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[دانشنامهٔ امام مهدی ج۷ (کتاب)|دانشنامهٔ امام مهدی]]، ص ۴۲۹ـ ۴۳۱؛ [[سید محمد کاظم قزوینی|قزوینی، سید محمد کاظم]]، [[امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور (کتاب)|امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور]]، ص ۳۰۷ ـ ۳۰۸.</ref> البته برخی [[روایات]] موارد دیگری را هم جزء [[علائم حتمیه]] نام برده‌اند منتها آنچه مشهور است که از [[نشانه‌های حتمی]] است همین پنج مورد است.

«[[علایم حتمی ظهور]] [[امام زمان]] {{ع}} که قطعاً واقع خواهد شد و با [[ظهور]] ارتباط بسیار دارد، پنج علامت هستند. بعضی از این علایم، چند روز قبل از [[ظهور]] یا چند ماه بعد از [[ظهور]] است و بعضی از آنها قبل از قیام [[امام]] {{ع}} واقع می‌شود. احادیث بسیاری هستند که علایم را بیان می‌کنند و فعلاً ما بعضی از احادیثی که این علایم را به صورت کوتاه در بردارد، می‌آوریم و توضیحاتی که به ذهنمان آمده؛ را بیان می‌کنیم: [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: "پنج چیز قبل از قیام [[قائم]] {{ع}} رخ می‌دهد: ۱- [[خروج یمانی]] ۲- [[سفیانی]] ۳- [[صیحه آسمانی|منادی‌ای که از آسمان صدا می‌کند]] ۴- [[فرو رفتن در زمین بیداء]] ۵- [[قتل نفس زکیه|کشته شدن نفس زکیه]]"<ref>{{متن حدیث|" خَمْسٌ قَبْلَ قِيَامِ الْقَائِمِ: (خُرُوجُ) الْيَمَانِيِّ، وَ السُّفْيَانِيِّ، وَ الْمُنَادِي يُنَادِي مِنَ السَّمَاءِ، وَ خَسْفٌ‏ بِالْبَيْدَاءِ، وَ قَتْلُ‏ النَّفْسِ‏ الزَّكِيَّةِ‏‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ کمال الدین؛ صدوق؛ ج ۲، ص ۶۴۹ و شیخ طوسی رحمه الله در غیبت؛ ص ۲۶۷ با اختلاف ترتیب علامت‌ها آن را روایت کرده است.</ref>؛ و نیز ایشان فرمود: "قبل از قیام [[قائم]] {{ع}}، پنج نشانه قطعی و حتمی است: ۱- [[خروج یمانی]] ۲- [[قیام سفیانی]] ۳- [[صیحه آسمانی|فریاد آسمانی]] ۴- [[قتل نفس زکیه|کشته شدن نفس زکیه]] ۵- [[خسف بیدا|فرو رفتن در زمین بیداء]]" <ref>{{متن حدیث|" قَبْلَ‏ قِيَامِ‏ الْقَائِمِ‏ خَمْسُ‏ عَلَامَاتٍ‏ مَحْتُومَاتٍ‏ الْيَمَانِيُّ وَ السُّفْيَانِيُّ وَ الصَّيْحَةُ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ وَ الْخَسْفُ بِالْبَيْدَاءِ‏‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ کمال الدین؛ صدوق؛ ج ۲، ص ۶۵۰.</ref>. همچنین ایشان فرمود:"[[ندای آسمانی]] از علایم حتمی است، [[قیام سفیانی]] از علایم حتمی است، فرو رفتن در زمین بیداء از علایم حتمی است، [[خروج یمانی]] از علایم حتمی است و [[قتل نفس زکیه|کشتن نفس زکیه]] از علایم حتمی است"<ref>{{متن حدیث|" النِّدَاءُ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ السُّفْيَانِيُّ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ الْيَمَانِيُّ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ مِنَ الْمَحْتُوم‏‏‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ غیبت؛ نعمانی؛ صص ۲۵۲- ۲۵۷.</ref>»<ref>[[سید محمد کاظم قزوینی|قزوینی، سید محمد کاظم]]، [[امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور (کتاب)|امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور]]، ص ۳۰۷-۳۰۸.</ref>.

# قضای مقدر  

# واجبی که [[اراده]] بر آن تعلق گرفته، اسقاط آن امکان‌پذیر نیست.

# جزم و قطع در [[حکم]] و عمل

# '''[[وعده]] [[حق]]:''' به هیچ وجه دچار تغییر و تبدیل نگشته و تخلف‌ناپذیر است. به عبارت دیگر [[وعده خداوند]] حتمی حتمی است و احتمال عوض شدن آن صفر است. و در [[وعده الهی]] تحقق [[بداء]] ممکن نیست: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ لاَ يُخْلِفُ الْمِيعَادَ}}<ref>قطعا خداوند در وعده خود خلاف نمی‌کند؛ آل عمران، آیه ۹.</ref>. [[ظهور]] [[حضرت]] [[ولی عصر]] {{ع}} از [[وعده‌های الهی]] لذا هیچ تغییر و تبدیلی در آن راه ندارد. [[روایت]]: [[داود بن قاسم]] به [[امام محمد تقی]] {{ع}} گفت: آیا برای [[خدا]] بدایی در امر محتوم رخ می‌دهد؟ [[امام]] فرموند: بله، گفت: پس می‌ترسیم که [[خداوند]] درباره [[ظهور]] [[قائم]] {{ع}} بدایی حاصل شود، [[امام]] فرمودند: ([[ظهور]] و [[خروج]] و [[قیام]]) [[قائم]] از معیاد (و در زمره [[وعده‌های الهی]]) است<ref>بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۲۵۰، ح ۱۳۸.</ref>.

# '''امر حتمی:''' (که از وعده‌های [[خداوند]] نیست) هر چند نسبت به امر غیر حتمی امکان عدم تحققش بسیار ضعیف است ولی ممکن است "بدائی" حاصل شود و آن امر به وقوع نپیوندد. لذا در امر محتوم، وقوع [[بداء]] ممکن است. به عبارت دیگر امر محتومی که در زمره [[وعده‌های الهی]] نباشد، احتمال عوض شدن آن هست، هر چند این احتمال ده درصد یا کمتر از آن باشد. مثلاً [[خروج سفیانی]] از امور محتوم [[الهی]] است و لذا ممکن است با حصول بدائی، محقق نشود. بنابراین ممکن است با [[تضرع]] و دعای خوبان و [[صالحان]] و استحابت [[خداوند متعال]] برخی از [[نشانه‌های حتمی]] که شدید و سخت بوده و [[گرفتاری‌ها]] و ناگواری‌هایی در بردارند، محقق نشوند<ref>خوانندگان بزرگوار، برای اطلاع بیشتر به کتاب شهاب ثاقب فصل هشتم (تعیین زمان ظهور) از، ص ۱۵۰ تا ۱۶۳ رجوع نمایند.</ref>»<ref>[[علی رضا رمضانیان|رمضانیان، علی رضا]]، [[شرایط و علائم حتمی ظهور (کتاب)|شرایط و علائم حتمی ظهور]]، ص ۳۰- ۳۲</ref>.

* میان نشانه‌‏های [[ظهور]]، شماری از آن‏ها، [[علایم حتمی]] [[ظهور]] دانسته شده‏اند. منظور از نشانه‌‏های حتمی- مقابل نشانه‌‏های غیر حتمی- آن است که پدیدار شدن آن‏ها- بدون هیچ قید و شرطی- قطعی و الزامی خواهد بود؛ به گونه‌‏ای که تا آن‏ها واقع نشود، [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏ [[ظهور]] و [[قیام]] نخواهد کرد. البته باید توجه کرد که حتمی یا مسلم و قطعی بودن وقوع این نشانه‌‏ها، به این معنا نیست که پدید نیامدن آن‏ها، محال است؛ بلکه به حسب فراهم بودن شرایط و نبودن بازدارنده‌‏ها، پدید آمدن آن‏ها قطعی خواهد بود. از [[روایات]] فراوانی که در میان آن‏ها [[روایات]] صحیح نیز وجود دارد حتمی بودن نشانه‌‏های پنجگانه ذیل استفاده می‌‏شود: [[خروج سفیانی]]، [[قیام یمانی]]، [[صیحه آسمانی]]، [[قتل]] [[نفس زکیه]] و [[خسف در بیداء]]"<ref> {{متن حدیث|خَمْسٌ‏ قَبْلَ‏ قِيَامِ‏ الْقَائِمِ‏ مِنَ‏ الْعَلَامَاتِ‏ الصَّيْحَةُ وَ السُّفْيَانِيُ‏ وَ الْخَسْفُ‏ بِالْبَيْدَاءِ وَ خُرُوجُ‏ الْيَمَانِيِ‏ وَ قَتْلُ‏ النَّفْسِ‏ الزَّكِيَّةِ‏‏‏‏}}، شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۴۳۶، ح ۴۲۷</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص ۴۴۵ - ۴۴۸.</ref>.