ویژگی‌های حکومت امام مهدی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

| تعداد پاسخ = ۱۲

'''ویژگی‌های [[حکومت]] [[امام مهدی]] {{ع}} چیست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود.

* '''[[احیای فرهنگ قرآن]]:''' اولین [[اقدام]] آن حضرت پس از استقرار [[حکومت]]، تشکیل کلاس‌های [[قرآن]] و با نتیجه ترویج [[فرهنگ]] قرآنی است: {{عربی|" السَّلَامُ‏ عَلَيْكَ‏ يَا تَالِيَ‏ كِتَابِ‏ اللَّهِ‏ وَ تَرْجُمَانَه‏‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}<ref>احتجاج، ج ۲، ص ۴۹۲.</ref>

* '''وفور نعمت‌های آسمانی و زمینی:''' "وقتی [[قائم]] [[قیام]] کند، بر اساس [[عدالت]] [[حکومت]] می‌کند و در زمان او [[ستم]] از بین می‌رود و راهها [[امنیت]] می‌یابد و [[برکات]] [[زمین]] استخراج می‌گردد"<ref>{{عربی|" إِذَا قَامَ الْقَائِمُ {{ع}} حَكَمَ‏ بِالْعَدْلِ‏ وَ ارْتَفَعَ‏ فِي‏ أَيَّامِهِ‏ الْجَوْرُ وَ آمَنَتْ‏ بِهِ‏ السُّبُلُ‏ وَ أَخْرَجَتِ‏ الْأَرْضُ‏ بَرَكَاتِهَا‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ ارشاد مفید، ج ۲، ص ۳۸۴.</ref>. در زمان [[حکومت]] آن حضرت، آب‌ها و سرچشمه‌ها فراوان و محصولات چند برابر می‌شوند: {{عربی|" تُخْرِجُ‏ الْأَرْضُ‏ نَبْتَهَا وَ تُنْزِلُ‏ السَّمَاءُ بَرَكَتَهَا وَ تَظْهَرُ لَهُ‏ الْكُنُوزُ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}<ref>احتجاج، ج ۲، ص ۲۹۰.</ref>؛[[امام باقر]] {{ع}}: {{عربی|" فَلَا يَبْقَى‏ فِي‏ الْأَرْضِ‏ خَرَابٌ‏ إِلَّا قَدْ عُمِرَ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}} <ref>کمال ال[[دین]] و تمام النعمه، ج ۱، ص۳۳۰.</ref>

* '''[[اقامه نماز]]:''' از [[امام صادق]] {{ع}} در [[تفسیر]] [[آیه]] {{متن قرآن|الَّذِينَ إِن مَّكَّنَّاهُمْ فِي الأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ وَأَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَوْا عَنِ الْمُنكَرِ وَلِلَّهِ عَاقِبَةُ الأُمُورِ }}<ref> همان کسانی که اگر آنان را در زمین توانمندی دهیم نماز بر پا می‌دارند و زکات می‌پردازند و به کار شایسته فرمان می‌دهند و از کار ناپسند باز می‌دارند و پایان کارها با خداوند است؛ سوره حج، آیه: ۴۱.</ref> سؤال کردند؛ حضرت در پاسخ فرمودند: {{عربی|" فَهَذِهِ‏ لآِلِ‏ مُحَمَّدِ صَلَّى‏ اللَّهُ‏ عَلَيْهِمْ‏ إِلَى‏ آخِرِ الْأَئِمَّةِ وَ الْمَهْدِيِ‏ وَ أَصْحَابِهِ‏ يَمْلِكُهُمُ‏ اللَّهُ‏ مَشَارِقَ‏ الْأَرْضِ‏ وَ مَغَارِبَهَا وَ يُظْهِرُ بِهِ الدِّينَ وَ يُمِيتُ اللَّهُ بِهِ وَ بِأَصْحَابِهِ الْبِدَعَ وَ الْبَاطِلَ كَمَا أَمَاتَ السُّفَهَاءُ الْحَقَّ حَتَّى لَا يُرَى‏ أَيْنَ الظُّلْمُ‏  {{متن قرآن| وَ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ}} ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}} <ref>بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۴۷.</ref>.

* [[امام]] {{ع}} فرمود: برنامه [[امام مهدی|مهدی]] ما وقتی که می‌آید، این چهار موضوع است:

# '''[[اقامه نماز]]:''' در [[زیارت آل یاسین]] به این مطلب اشاره شده است: {{عربی|" السَّلَامُ‏ عَلَيْكَ‏ حِينَ‏ تُصَلِّي‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}} وقتی که [[نماز]] تا این اندازه مهم است که در [[زیارت]] حضرت به آن اشاره می‌شود، در برنامه‌های مهدوی از اهتمام ویژه‌ای برخوردار است.

# '''[[پرداخت زکات]]:''' [[امام مهدی|مهدی]] {{ع}} مانع الزکات را می‌کشد. {{عربی|" قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ {{ع}}‏ دَمَانِ‏ فِي‏ الْإِسْلَامِ‏ حَلَالٌ‏ مِنَ‏ اللَّهِ‏ عَزَّ وَ جَلَ‏ لَا يَقْضِي‏ فِيهِمَا أَحَدٌ بِحُكْمِ‏ اللَّهِ‏ حَتَّى‏ يَبْعَثَ‏ اللَّهُ‏ عَزَّ وَ جَلَ‏- الْقَائِمَ‏ مِنْ‏ أَهْلِ‏ الْبَيْتِ‏ {{ع}}‏ فَيَحْكُمُ فِيهِمَا بِحُكْمِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ لَا يُرِيدُ عَلَى ذَلِكَ بَيِّنَةً الزَّانِي الْمُحْصَنُ يَرْجُمُهُ وَ مَانِعُ الزَّكَاةِ يَضْرِبُ رَقَبَتَهُ‏ "}}<ref>کمال الدین و تمام النعمه، ج ۲، ص۶۷۱.</ref>

# '''[[تقویت توان علمی]]:''' تقویت توان علمی‌ [[جامعه]] از جمله برنامه‌های [[حکومت]] مهدوی است. [[منتظران]] [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}} باید عاشق [[علم]] و [[دانش]] و در تمام رشته‌های علمی‌ ممتاز باشند. قَالَ الصَّادِقُ {{ع}}: "مجموعه [[علوم]] بیست وهفت حرف است که تاکنون فقط دوحرف آن به وسیله [[انبیا]] الهی شناخته شده است؛ در نتیجه هنگامی‌ که [[قائم آل محمد]] [[قیام]] کند بیست وپنج باب دیگر از [[علوم]] به [[برکت]] او شناخته خواهد شد و در میان [[مردم]] گسترش خواهد یافت و [[جامعه]] از مجموعه بیست وهفت حرف [[علم]] [[آگاهی]] خواهد داشت"<ref>{{عربی|" الْعِلْمُ‏ سَبْعَةٌ وَ عِشْرُونَ‏ حَرْفاً فَجَمِيعُ‏ مَا جَاءَتْ‏ بِهِ‏ الرُّسُلُ‏ حَرْفَانِ‏ فَلَمْ‏ يَعْرِفِ‏ النَّاسُ‏ حَتَّى‏ الْيَوْمِ‏ غَيْرَ الْحَرْفَيْنِ‏ فَإِذَا قَامَ‏ قَائِمُنَا أَخْرَجَ‏ الْخَمْسَةَ وَ الْعِشْرِينَ‏ حَرْفاً فَبَثَّهَا فِي‏ النَّاسِ‏ وَ ضَمَّ إِلَيْهَا الْحَرْفَيْنِ حَتَّى يَبُثَّهَا سَبْعَةً وَ عِشْرِينَ حَرْفاً‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۶.</ref>. قَالَ الْبَاقِرُ {{ع}} : "گوئی می‌بینم که [[دین]]  در میان خونی که برایش ریخته می‌شود، در حرکت است و دست و پا می‌زند و هیچ شخصی نمی‌تواند آن را برای شما باز گرداند، مگر مردی از ما [[اهل بیت]] که در هنگام [[امامت]] او هر سال دو بار بر شما [[بخشش]] خواهد شد و در هر ماه دو نوع روزی بر شما خواهد رسید و در [[دوران ظهور]] اوست که [[حکمت]] به شما داده خواهد شد تا آنجا که زن در خانه خود نشسته و در اثر افزایش بینش و [[بصیرت]] [[دین]]ی [[جامعه]] و گسترش [[معارف]] اسلامی‌ بر اساس [[کتاب خدا]] و سنّت [[رسول خدا]] [[قضاوت]] خواهد کرد"<ref>{{عربی|" كَأَنَّنِي‏ بِدِينِكُمْ‏ هَذَا لَا يَزَالُ‏ مُتَخَضْخِضاً يَفْحَصُ‏ بِدَمِهِ‏ ثُمَّ لَا يَرُدُّهُ عَلَيْكُمْ إِلَّا رَجُلٌ مِنَّا أَهْلَ الْبَيْتِ فَيُعْطِيكُمْ فِي السَّنَةِ عَطَاءَيْنِ وَ يَرْزُقُكُمْ فِي الشَّهْرِ رِزْقَيْنِ وَ تُؤْتَوْنَ الْحِكْمَةَ فِي زَمَانِهِ حَتَّى إِنَّ الْمَرْأَةَ لَتَقْضِي فِي بَيْتِهَا بِكِتَابِ اللَّهِ تَعَالَى وَ سُنَّةِ رَسُولِ اللَّهِ {{ص‏}}‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ غیبت نعمانی، ص ۲۳۸.</ref>. [[پیشرفت]] [[علم]] در زمان حضرت [[امام مهدی|مهدی]] {{ع}} به اندازه‌ای است که زنان در خانه‌ها بر اساس [[قرآن]] و [[حدیث]] [[قضاوت]] می‌کنند.

# '''[[مقاومت]] و [[تلاش]]:''' از [[امام باقر]] {{ع}} سؤال کردند که آیا با [[ظهور مهدی]] کارها خود به خود درست می‌شود؟ فرمود: "اگر چنین بود پیشانی [[پیامبر]] {{صل}} نمی‌شکافت و دندانش نمی‌شکست" <ref>{{عربی|" وَ الَّذِي‏ نَفْسِي‏ بِيَدِهِ‏ حَتَّى‏ نَمْسَحَ‏ نَحْنُ‏ وَ أَنْتُمُ‏ الْعَرَقَ‏ وَ الْعَلَقَ‏ ثُمَ‏ مَسَحَ‏ جَبْهَتَهُ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ غیبت نعمانی، ص ۲۸۴.</ref>. از این [[حدیث]] چنین برمی‌آید که استقرار [[حاکمیت]] مهدوی حتی با [[ظهور]] آن حضرت به تلاش و کوشش نیاز دارد»<ref>[[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[جهت‌نما (کتاب)|جهت‌نما]]، ص ۱۱۲ - ۱۱۶.</ref>.

«ما نمی‌توانیم درخشندگی [[حکومت]] جهانی حضرت [[قائم]] {{ع}} را آن طور که هست نشان دهیم، ولی شاید با ذکر چند ویژگی از ویژگی‌های این [[حکومت]] در همه زمینه‌ها دورنمایی از این [[نظام]] بهشتی و سراسر [[عدل]] آن را توصیف نموده و در معرض دید خوانندگان قرار دهیم. به طور کلی [[ائمه]] {{عم}}، [[آیه]]: {{متن قرآن|أَنَّ اللَّهَ يُحْيِي الأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا}}<ref>خداوند زمین را پس از مرگش زنده می‌کند؛ سوره حدید، آیه ۱۷.</ref> را با [[ظهور]] [[امام]] [[قائم]] {{ع}} تطبیق نمودند و فرمودند: "[[خداوند]] [[زمین]] را به [[عدالت]] [[قائم]] {{ع}} پس از [[مرگ]] [[رهبران]] [[ستمگر]] زنده می‌گرداند".<ref>اثبات الهداة، ج ۷، ص ۶۳؛ ۱۳۰.</ref> با مقایسه [[زمین]] خشک و مرده با [[زمین]] پر از گل و گیاه و میوه و سبزه و [[آب]] و مقایسه آن با [[حکومت]] [[مهدی]] {{ع}} به دست می‌آوریم که‌ [[حکومت]] جهانی آن حضرت تا چه اندازه‌ای از [[عدل]] و [[صفا]] و [[امنیت]] و شادمانی در همه زمینه‌ها برخوردار است‌<ref>ویژگی‌های این زمان در کتاب بحار الانوار، ج ۵۳، از ص ۱؛ ۳۸ آمده است.</ref>.

# '''[[توحید]] سراسری در همه زمینه‌ها:''' [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: "وقتی که [[قائم]] {{ع}} [[قیام]] کند هیچ [[کافر]] و [[مشرک]] پیدا نمی‌شود، مگر اینکه [[قیام]] او را [[انکار]] کرده و ناپسند می‌شمرد- ولی کار به جایی می‌رسد- که اگر [[کافر]] و مشرکی در شکم سنگی سخت، [[پنهان]] شده باشند، آن سنگ می‌گوید: ای [[مؤمن]] در شکم من [[کافر]] است مرا بشکن و او را بکش"<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۲۴.</ref>. و در عبارت دیگر فرمود: "[[قائم]] {{ع}} همه [[دین]] را در همه عالم آشکار می‌سازد"<ref>اثبات الهداة، ج ۷، ص ۶۱، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۱۰.</ref>. [[امام باقر]] {{ع}} فرمود: "[[قائم]] {{ع}} هر [[منافق]] شکاکی را به قتل می‌رساند"<ref>اثبات الهداة، ج ۷، ص ۶۱، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۱۰.</ref>. و نیز [[امام باقر]] {{ع}} فرمود: "حکومت‌های [[باطل]] نابود گردد، حکومتش شرق و غرب را فراگیرد، [[دین خدا]] به وسیله [[قائم]] {{ع}} زنده گردد و [[بدعت‌ها]] و باطل‌ها نابود شود"<ref>منتخب الأثر، ص ۴۷۱ الی ۴۷۳؛ البته در آغاز، امام {{ع}} براساس دلیل و منطق با مردم برخورد می‌کند و حجت را بر آنها تمام می‌نماید. [[امام باقر]] {{ع}} در این‌باره فرمود: [[امام]] [[قائم]] {{ع}} به یارانش می‌فرماید: «مردم مکه به سوی من نمی‌آیند، ولی من می‌فرستم سراغ آنها و به آنچه که شایسته من است، بر آنها استدلال می‌کنم»؛ بحار الانوار، ج ۵۲ ص ۳۰۷.</ref>. به این ترتیب [[وحدت]] جهانی معنوی پدید می‌آید. به این ترتیب می‌بینیم [[توحید]] در [[حکومت]] و [[سیاست]] و [[دین]] و قانون و در یک کلمه [[توحید]] در تمام زمینه‌ها که شالوده اساسی یک [[حکومت]] درخشان است، در [[حکومت]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} تحت رهنمودهای آن بزرگ‌مرد الهی پدیدار می‌شود، به عبارت دیگر: [[نفوس]] [[مردم]] [[تکامل]] و رشد می‌یابد که در این صورت پایه نخستین [[حکومت]] [[عدل]] جهانی برقرار شده است، آن هم در سطح کل [[جهان]]، چنان‌که در ذیل روایتی از [[امام کاظم]] {{ع}} آمده است: "در تمام نقاط [[مشرق]] و [[مغرب]] کسی باقی نمی‌ماند جز اینکه [[معتقد]] به یکتایی خداست"<ref>اثبات الهداة، ج ۷، ص ۹۶.</ref>. و چنان‌که [[امام باقر]] {{ع}} فرمود: "وقتی که [[قائم]] {{ع}} ما  [[قیام]] کرد، [[خداوند]] دست رحمتش را بر سر بندگانش می‌گذارد و به وسیله آن عقل‌ها و اندیشه‌هایشان را به کمک هم گرفته و کامل می‌سازد"<ref>{{عربی|" إِذَا قَامَ قَائِمُنَا، وَضَعَ‏ اللَّهُ‏ يَدَهُ‏ عَلى‏ رُؤُوسِ‏ الْعِبَادِ، فَجَمَعَ‏ بِهَا عُقُولَهُمْ‏ وَكَمَلَتْ بِهِ أَحْلامُهُم‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ اصول کافی، ج ۱، ص ۲۵.</ref>. در اینجا اضافه می‌کنیم که آن حضرت [[اسلام]] را مو به مو و با کمال قاطعیت اجراء می‌کند، زناکار همسردار را سنگ‌سار می‌نماید و مانع [[زکات]] را گردن می‌زند<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۷.</ref>.

# '''[[پیشرفت]] عجیب [[علوم]]:''' شکی نیست که [[علم]] و [[دانش]] و رشد فکری و فرهنگی نقش بسزایی در [[تکامل انسان]] دارد و بسیاری از مشکلات سر راه [[تکامل]] را رفع می‌کند، در عصر [[انقلاب جهانی]] [[مهدی]] {{ع}}، یکی از امور، [[پیشرفت]] عجیب [[علوم]] در تمام زمینه‌ها است. [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: "اصول [[علم]] و [[دانش]] دارای بیست و هفت حرف (رشته) است، تمام [[پیامبر]]ان آنچه برای [[مردم]] تا حال آورده‌اند دو حرف بوده، وقتی که [[قائم]] {{ع}} ما [[قیام]] کند، بیست و پنج حرف دیگر [[علوم]] را نیز آشکار می‌سازد و در میان [[مردم]] رواج می‌دهد و ضمیمه آن دو حرف می‌کند تا بیست و هفت حرف تکمیل گردد"<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۶.</ref>. این [[پیشرفت]] نه تنها در [[علوم]] انسانی، بلکه در [[علوم]] صنعتی اقتصادی و غیره نیز پدید خواهد آمد. [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: "[[مؤمن]] در عصر [[حکومت]] [[مهدی]] {{ع}} در حالی که در [[مغرب]] سکونت دارد، برادرش را که در [[مشرق]] است می‌بیند"<ref>{{عربی|" إِنَ‏ الْمُؤْمِنَ‏ فِي‏ زَمَانِ‏ الْقَائِمِ‏ وَ هُوَ بِالْمَشْرِقِ لَيَرَى أَخَاهُ الَّذِي فِي الْمَغْرِبِ وَ كَذَا الَّذِي فِي الْمَغْرِبِ يَرَى أَخَاهُ الَّذِي فِي الْمَشْرِق‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ منتخب الاثر، ص ۴۸۳، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۶.</ref>. خود [[امام]] [[قائم]] {{ع}} نیز همچون [[امام علی|حضرت علی]] {{ع}} اعلام می‌کند: "قبل از آن‌که از میان شما بروم هرگونه سؤال دارید از من بپرسید، چراکه سراسر وجودم سرشار از [[علم]] و [[دانش]] است"<ref>{{عربی|" سَلُونِي‏ قَبْلَ‏ أَنْ‏ تَفْقِدُونِي‏ فَإِنَ‏ بَيْنَ‏ جَوَانِحِي عِلْماً جَمّاً ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۷۲.</ref>. شخصی از [[امام صادق]] {{ع}} پرسید: [[مردم]] چگونه به [[قیام]] آن حضرت [[آگاه]] می‌شوند؟ [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: "هریک از شما وقتی از بستر برخاست، در کنار بسترش دعوت‌نامه‌ای می‌بیند که در آن [[آیه]] ۵۳ [[نور]] نوشته شده و سپس در آن آمده؛ [[اطاعت]] خالصانه نشان دهید".<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۲۴.</ref> مفهوم این [[روایت]] به تکنیک فاکس که از وسایل مهم مخابراتی امروز است، بسیار نزدیک می‌باشد. اینها نمونه‌هایی از [[روایات]] است که حکایت از [[پیشرفت]] و رشد همه جانبه [[علوم]] مختلف در [[حکومت]] جهانی [[حضرت مهدی]] {{ع}} می‌کند.

# '''[[پیشرفت]] و [[رشد کشاورزی]] و امکانات‌:''' در تعبیری از [[ائمه]] {{عم}} رسیده است: "در همه [[زمین]] جای خرابی نمی‌ماند، بلکه همه را آباد خواهد ساخت"<ref>{{عربی|" فَلَا يَبْقَى فِي الْأَرْضِ‏ خَرَابٌ‏ إِلَّا قَدْ عُمِر‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ اسعاف الراغبین، ص ۱۴۰؛ کشف الغمه، ج ۳، ص ۳۷۶.</ref>. و در عبارتی آمده [[پیامبر]] {{صل}} فرمود: "در آن زمان [[زمین]] کبد و اشیاء گران‌قیمت خود را بیرون می‌فرستد و [[ثروت]] فراوان در میان [[مردم]] پخش می‌شود"<ref>منتخب الاثر، ص ۱۶۸.</ref>. و [[دامداری]] نیز در این عصر به طور چشمگیر [[پیشرفت]] می‌کند<ref>المجالس السنیه، ج ۵، ص ۷۰۷.</ref>.

# '''[[برادری]] و [[صفا]] و صمیمیت‌:''' در آن زمان نه تنها [[مردم]] در جهت ظاهر مادی [[پیشرفت]] عجیبی می‌کنند، بلکه از لحاظ معنوی نیز که بسیار مهم و [[هدف]] اصلی است رشد شایانی دارند. [[امام باقر]] {{ع}} فرمود: "وقتی که [[قائم]] {{ع}} [[قیام]] کند، رفاقت و [[برادری]] برقرار شود، به طوری که هرکس دست به جیب برادرش کرده و به [[قدر]] نیاز بدون ممانعت از آن برمی‌دارد"<ref>{{عربی|" إِذْ قَامَ الْقَائِمُ جَاءَتِ الْمُزَامَلَةُ وَ يَأْتِي الرَّجُلُ إِلَى كِيسِ أَخِيهِ فَيَأْخُذُ حَاجَتَهُ‏ لَا يَمْنَعُه‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ اثبات الهداة، ج ۷، ص ۱۱۳؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۷۳.</ref>. کوتاه سخن اینکه یک [[اقتصاد]] سالم ضد طبقاتی براساس [[عدل]] و [[مساوات]] اسلامی برقرار می‌گردد<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۴۵.</ref>.

# '''[[امنیت]] و [[برکت]] و وفور [[نعمت]] و عدالت‌:''' در [[جهان]] مفاهیم و واژه‌هایی بهتر از [[عدالت]]، [[برکت]]، [[امنیت]] و وفور [[نعمت]] نداریم. در [[حکومت]] درخشان [[حضرت مهدی]] {{ع}} تمام این مفاهیم به نحو احسن محقق می‌گردد. [[امام باقر]] {{ع}} فرمود: "در آن زمان اگر پیرزنی از [[مشرق]] به [[مغرب]] برود، کسی به او کاری ندارد"<ref>المجالس السنیه، ج ۵، ص ۷۰۶.</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: "وقتی که [[قائم]] {{ع}} [[قیام]] کرد، [[داوری]] به [[عدالت]] می‌کند و [[ظلم]] و [[جور]] از میان می‌رود، راه‌ها امن می‌شود، [[زمین]] برکت‌های خود را آشکار می‌سازد، هر حقی به صاحبش برمی‌گردد، و همه [[مردم]] [[معتقد]] به [[اسلام]] می‌شوند"<ref>المجالس السنیه، ج ۵، ص ۱۱۰؛ کشف الغمه، ج ۳، ص ۳۶۵.</ref>. [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]] {{صل}} در ضمن گفتاری فرمود: "آن‌چنان در میان [[امت]] من وفور [[نعمت]] می‌شود که مثل آن هرگز نبوده است، [[زمین]] گنج‌ها و میوه‌های خود را آشکار می‌سازد و از آنها چیزی کم نکند، و [[مال]] و [[ثروت]] همچون چیزی است که زیر دست و پا افتاده باشد. شخصی می‌آید و می‌گوید: ای [[مهدی]] {{ع}} از [[اموال]] به من بده. [[امام]] به او می‌فرماید: بگیر"<ref>{{عربی|" يَتَنَعَّمُ فِيهِ أُمَّتِي نِعْمَةً لَمْ يَتَنَعَّمُوا مِثْلَهَا قَطُّ تُؤْتِي الْأَرْضُ أُكُلَهَا وَ لَا تَدَّخِرُ مِنْهُمْ شَيْئاً وَ الْمَالُ يَوْمَئِذٍ كُدُوسٌ‏ يَقُومُ‏ الرَّجُلُ‏ فَيَقُولُ‏ يَا مَهْدِيُّ أَعْطِنِي فَيَقُولُ خُذ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ المجالس السنیه، ج ۵، ص ۷۲۲؛ کشف الغمه، ج ۳، ص ۳۸۲.</ref>. و در عبارت دیگر فرمود: "[[خداوند]] باران را از [[آسمان]] همواره بر آنها بفرستد و از [[زمین]] چیزی از گیاه نماند مگر اینکه سبز گردد"<ref>کشف الغمه، ج ۳، ص ۳۷۶؛ ۳۹۰.</ref>. [[امام رضا|حضرت رضا]] {{ع}} در ضمن روایتی فرمود: " وقتی که [[قائم]] {{ع}} [[ظهور]] کند، نورش [[جهان]] را روشن می‌کند، ترازوی [[عدالت]] بین [[مردم]] قرار می‌دهد، هیچ‌کس به کسی [[ظلم]] نمی‌کند، [[زمین]] برای او در نوردیده می‌شود. (یعنی به هر جای [[زمین]] برود، فوری و آسان است) و او سایه ندارد و ...". باز [[نقل]] شده که: در سال [[قیام]] آن حضرت، بیست و چهار بار باران ببارد که آثار و [[برکات]] آن دیده شود<ref>کشف الغمه، ج ۳، ص ۳۵۶ و ۴۴۶؛ اعلام الوری، ص ۴۲۹.</ref>. جالب اینکه، وفور [[نعمت]] و به عبارت دیگر، [[اقتصاد]] خوب و خودکفایی در حدی است که [[مردم]] بی‌نیاز می‌شوند و کسی برای [[صدقه]] و [[انفاق]] خود، شخص [[نیازمندی]] را پیدا نمی‌کند، چراکه همه [[مردم]] خودکفا و بی‌نیازند<ref>کشف الغمه، ج ۳، ص ۳۶۵.</ref>. علاوه‌بر این پیشرفت‌ها، پیشرفت‌های دیگری نیز در شهرسازی و راه‌سازی و نوسازی و توسعه [[نهضت]] سوادآموزی و [[پیشرفت]] قضایی و در یک کلمه [[پیشرفت]] در همه زمینه‌ها به‌وجود می‌آید<ref>اثبات الهداة، ج ۷، ص ۱۱۱؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۹.</ref>.  

# '''توجه کامل به [[اماکن مقدسه]] و توسعه [[شهرها]] و بهداشت‌:''' از آنجا که [[اماکن مقدسه]] مانند [[مسجد]] و ... پایگاه مرکزی برای [[عبادت]] و [[تعلیم و تعلم]] در جهت [[تکامل]] [[نفوس]] است، [[امام]] [[قائم]] {{ع}} در این جهت نیز توجه خاص دارد، به طوری که [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: "وقتی [[قائم]] {{ع}} ما [[ظهور]] کند، در [[پشت کوفه]] مسجدی می‌سازد که هزار در دارد، و خانه‌های [[کوفه]] به دو نهر [[کربلا]] متصل می‌گردد"<ref>اثبات الهداة، ج ۷ ص ۱۰۹؛ بحار الانوار، ج ۵۲ ص ۳۳۰؛ کشف الغمه، ج ۳ ص ۳۶۱.</ref>. ایجاد [[مسجد]] بزرگی در [[پشت کوفه]] (صحرای [[نجف]]) در روایتی از [[امام باقر]] {{ع}} [[نقل]] شده، که [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]] {{صل}} فرمود: "گویا [[حسنی‌]]<ref>منظور، سید حسنی است که شرح قیام او را قبلا ذکر کردیم.</ref> را (در [[کوفه]]) با [[حسینی]] (ظاهرا منظور [[امام]] [[قائم]] {{ع}} است) می‌بینم که [[حسنی]] با یارانش با [[حسینی]] [[بیعت]] می‌کنند و در اطراف آن حضرت هستند، تا در [[جمعه]] دوم [[مردم]] گویند [[نماز]] پشت سر [[امام]] [[قائم]] {{ع}} مساوی با [[نماز]] پشت سر [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] {{صل}} است، اما بر اثر کثرت جمعیت در [[مسجد کوفه]] جا پیدا نمی‌شود. [[امام]] {{ع}} به [[پشت کوفه]] رفته و خط [[مسجد]] بزرگی را می‌کشد که آن [[مسجد]] هزار در دارد، تا مصلای بزرگ و فراگیر برای همه جمعیت باشد"<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۰.</ref>. در نوسازی و شهرسازی، خانه‌های [[کوفه]] به خانه‌های [[کربلا]] متصل می‌شوند<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۷.</ref>. [[امام باقر]] {{ع}} فرمود: "وقتی [[قائم]] {{ع}} [[قیام]] کند، به [[کوفه]] می‌رود و چهار [[مسجد]] را در آنجا ویران می‌نماید. هر مسجدی که مشرف بر خانه‌های [[مردم]] باشد<ref>گویا منظور چهار مسجدی است که دشمنان [[اهل بیت]] {{عم}} هریک از آن را برای تشویق به نام یکی از دشمنان یا شرکت کنندگان در خون [[امام حسین]] {{ع}} ساختند که عبارتند از: مسجد ثقیف (به نام مغیرة بن شعبه ثقفی) و مسجد اشعث (به نام اشعث بن قیس، سرکرده منافقین) و مسجد جریر (به نام جریر بن عبد الله، مخالف امام علی {{ع}}) و مسجد سماک (به نام سماک بن مخزمه اسدی، که از فرمانروایان جنگ صفین است)؛ تهذیب، ج ۲، ص ۲۵۰.</ref> ویران می‌کند، راه‌ها را وسیع می‌نماید". به این ترتیب می‌بینیم حتی اگر [[مسجد]] [[هدف]] غیر اسلامی داشت، ویران می‌شود. آری هر مانعی را که در راه‌ها است، از میان برمی‌دارد و عوامل ناپاکی، نادرستی و حتی ناودان‌هایی را که موجب این کثافت‌ها می‌شوند از بین می‌برد، هر بدعتی را نابود و هر [[سنت]] [[نیکی]] را [[احیا]] می‌سازد، [[قسطنطنیه]] (واقع در [[ترکیه]]) و کوه‌های [[گیلان]] و چین را [[فتح]] می‌کند ...<ref>اعلام الوری، ص ۴۳۲؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۹.</ref>. جالب اینکه، در این عصر درخشان، امکانات یک فرد [[صالح]] و [[مؤمن]]، پرنده را از هوا فرود می‌آورد و او آن را ذبح کرده و می‌پزد و از گوشتش بهره‌مند می‌شود<ref>اثبات الهداة، ج ۷، ص ۱۴۶.</ref>. در میان این امور، آنچه که بسیار مهم است و امور دیگر مقدمه و وسیله آن است، تکمیل [[نفوس]] و بالا بردن سطح معلومات و معنویات است، که [[هدف]] تمام [[پیامبر]]ان و [[اولیای الهی]] همین بوده است. (البته در پرتو تکمیل [[نفوس]]، سایر مواهب مادی نیز به دست می‌آید). ما وقتی که [[آیه]] ۵ سوره قصص {{متن قرآن|وَنُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الأَرْضِ...}} را که در مورد [[حکومت]] حضرت [[ولی عصر]] {{ع}} می‌باشد، تحت [[مطالعه]] قرار می‌دهیم، واژه [[مستضعف]] را در [[روایات]] [[امامان]] {{عم}} می‌نگریم، می‌بینیم بیشتر [[روایات]]، [[مستضعف]] را به معنی [[کم‌عقل]]، [[کم‌سواد]]، [[هدایت]] نشده، بی‌خبر از [[قرآن]] و [[ناتوانی]] در [[فکر]] و [[شناخت]] گرفته‌اند<ref>این روایات در معانی الاخبار، ص ۲۰۰ به بعد آمده است.</ref>. [[امام باقر]] {{ع}} در معنی [[مستضعف]] فرمود: "آنان‌که چاره‌ای ندارند و به راه [[هدف]]، [[هدایت]] نمی‌یابند، [[توانایی]] تشخیص تزویر [[کفر]] را ندارند و راهی به [[هدایت]] نبرده‌اند، مادام که [[ایمان]] نیاورده‌اند، آنها نه [[کافر]] و نه [[مؤمن]] هستند"<ref>{{عربی|" الَّذِينَ‏ لَا يَجِدُونَ‏ حِيلَةً وَ لا يَهْتَدُونَ‏ سَبِيلًا لا يَسْتَطِيعُونَ حِيلَةً فَيَدْخُلُوا فِي الْكُفْرِ وَ لا يَهْتَدُونَ‏ فَيَدْخُلُوا فِي الْإِيمَانِ فَلَيْسَ هُمْ مِنَ الْكُفْرِ وَ الْإِيمَانِ فِي شَيْ‏ءٍ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ معانی الاخبار، ص ۲۰۳.</ref>

# [[عدل]] جهانی [[حضرت مهدی]] است، که تنها در جامعه‌ای که او تشکیل می‌دهد و خود در رأس آن قرار دارد و تنها به قانون الهی عمل می‌شود، [[عدل]] با تمام ابعادش پیاده و عمل می‌شود، لذا چنانکه [[حکومت]] او جهانی است، [[عدل]] او نیز گسترده و جهانی است و در [[روایات]] وارده به این شاخصه بیشتر توجه شده و مکرر فرموده‌اند که: ({{عربی|"يَمْلَأُ اللَّهُ‏ الْأَرْضَ‏ قِسْطاً وَ عَدْلًا"}}). اینک به برخی [[روایات]] در این مورد اشاره می‌کنیم: [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] {{صل}} فرمود: "مژده می‌دهم شما را به [[مهدی]] که او در [[امت]] من، به هنگام [[اختلاف]] و سختی‌ها برانگیخته می‌شود، پس [[زمین]] را پر از [[قسط]] و [[عدل]] می‌‌سازد همانطوری که از [[جور]] و [[ستم]] پر شده باشد. ساکنان [[آسمان]] و [[زمین]] از او [[راضی]] می‌شوند، و [[مال]] را در بین [[مردم]] به طور مساوی تقسیم می‌نماید و [[خدا]] دل‌های [[امت محمد]] {{صل}} را از [[بی‌نیازی]] پر می‌کند و همه را [[عدل]] را [[عدل]] او فرا می‌گیرد"<ref> {{عربی|"أُبَشِّرُكُمْ بِالْمَهْدِيِّ يَمْلَأُ الأَرْضَ قِسْطاً كَمَا مُلِئَتْ جَوْراً و ظُلْماً يَرْضَى عَنْهُ سُكَّانُ السَّمَاءِ وَ الأْرْضِ يُقْسِّمُ الْمَالَ صَحاحاً فَقَالَ رَجُلٌ مَا مَعْنَى صَحَاحاً؟ قالَ: بِالسَّوِيَّةِ بَيْنَ النَّاسِ وَ يَمْلَأُ قُلُوبَ اُمَّةِ مُحَمَّدٍ {{صل}} غِنًى وَ يَسَعُهُمْ عَدْلُهُ..."}}؛ منتخب الاثر، ص ۱۴۷.</ref>؛ در [[روایت]] دیگر فرموده است: "بیرون میأید مردی از [[اهل بیت]] من که اسمش اسم من و خلقش خلق من است پس [[زمین]] را از [[عدل و قسط]] پر می‌کند، چنانکه از [[جور]] و [[ظلم]] پر شده باشد"<ref>{{عربی|"يَخْرُجُ‏ رَجُلٌ‏ مِنْ‏ أَهْلِ‏ بَيْتِي‏ يُوَاطِئُ‏ اسْمُهُ اسْمِي وَ خَلْقُهُ خَلْقِي يَمْلَأُهَا قِسْطاً وَ عَدْلًا"}}؛ منتخب الاثر، ص ۱۷۹.</ref>؛ در [[حدیث]] دیگر فرموده است: "اگر از [[دنیا]] باقی نماند، مگر یک روز، [[خداوند]] آن روز را طولانی گرداند، تا مردی از [[فرزندان]] من بیرون آید و ظاهر شود، پس [[دنیا]] را پر [[عدل و قسط]] نماید، چنانکه از [[جور]] و [[ستم]] پر شده باشد"<ref>{{عربی|"لَوْ لَمْ‏ يَبْقَ‏ مِنَ‏ الدُّنْيَا إِلَّا يَوْمٌ‏ وَاحِدٌ لَطَوَّلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ ذَلِكَ الْيَوْمَ حَتَّى يَخْرُجَ رَجُلٌ مِنْ وُلْدِي فَيَمْلَأَهَا عَدْلًا وَ قِسْطاً كَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْماً"}}</ref> به هر حال، [[روایات]] در گسترش [[عدل]] در [[حکومت]] [[حضرت مهدی]] چنان زیاد است که همه جا را فراگیرد و احدی بر دیگری [[ستم]] نکند. ما را همین چند [[حدیث]] در این مختصر کافی است. اهل تحقیق می‌توانند به کتاب‌هایی از قبیل بحارالأنوار مجلسی و منتخب الأثر صافی و اثبات الهدی و... مراجعه نمایند»<ref>[[حبیب‌الله طاهری|طاهری، حبیب‌الله]]، [[سیمای آفتاب (کتاب)|سیمای آفتاب]]، ص ۳۳۳ - ۳۳۴.</ref>.

# در [[حکومت]] آن حضرت، چنان امنیتی [[حاکم]] است که حتی درندگان نیز به کسی یا خودشان آسیبی نمی‌رسانند و اگر خانمی تنها با [[اموال]] خودش از [[کوفه]] به [[شام]] برود خطری او را تهدید نمی‌کند.

* '''تسلط [[صالحان]] در [[زمین]]''': [[علامه]]، ذیل [[آیه]] {{متن قرآن|وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُم فِي الأَرْضِ...}}<ref>«خداوند به مومنان و کسانی از شما که اعمال شایسته به جا می‌آورند وعده داده که آنها را در زمین جانشین کند». نور: ۵۵.</ref> با استفاده از مباحث تفسیری، نتیجه می‌‌گیرد که مقصود این [[آیه]] تسلط انسان‌های [[شایسته]] بر [[زمین]] است؛ سپس آیاتی را به عنوان [[شاهد]] مطرح می‌کند، از جمله [[آیه]] {{متن قرآن|إِنَّ الأَرْضَ لِلَّهِ يُورِثُهَا مَن يَشَاء مِنْ عِبَادِهِ وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ}}<ref>«همانا زمین از آن خداوند است و آن را میراث هر کس از بندگانش که بخواهد قرار می‌دهد و پایان‌‌کار، از آن پرهیزکاران است». اعراف: ۱۲۸.</ref> و نیز [[آیه]] {{متن قرآن|أَنَّ الأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ}}<ref>«زمین را بندگان شایسته من به ارث می‌‌برند». انبیا: ۱۰۵.</ref> و [[آیه]] {{متن قرآن|فَأَوْحَى إِلَيْهِمْ رَبُّهُمْ لَنُهْلِكَنَّ الظَّالِمِينَ * وَلَنُسْكِنَنَّكُمُ الأَرْضَ مِن بَعْدِهِمْ}}<ref>«پس پروردگار‌‌شان به ایشان وحی فرستاد که به طور قطع ستمکاران را هلاک خواهیم کرد و بعد از ایشان شما را در زمین سکونت خواهیم داد». ابراهیم: ۱۳-۱۴.</ref> و غیره. ایشان پس از ذکر این [[آیات]] به این نتیجه کلی می‌رسد که افرادی دارای [[ایمان]] و عمل [[صالح]]، در دوره [[آخرالزمان]] [[جانشین]] [[اقوام]] [[ظالم]] پیشین می‌شوند، و با [[رهبری]] [[امام زمان]] {{ع}} جامعه‌‌‌ای آرمانی تشکیل می‌دهند؛ جامعه‌‌ای است که در آن [[مومنان]] واقعی، دارای تسلط و اقتدار و [[برتری]] در [[زمین]] باشند و گروه [[ظالم]] و گناهکار هیچ نمودی در آن نداشته باشند<ref>المیزان، جلد ۱۵، صفحه ۱۵۱.</ref>.

* '''فراگیر کردن [[معارف الهی]]''': بر اساس [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ}}<ref>«و نیز دینشان را که برای آنها پسندیده است استقرار دهد». نور: ۵۵.</ref> در [[حکومت جهانی]] [[امام زمان]]، بر اساس [[دین]] مبین [[اسلام]] عمل می‌‌شود، معارفش مورد [[اعتقاد]] همه قرار می‌گیرد و هیچ اختلافی نیز در آن پیدا نمی‌‌شود.

* '''گسترش دادن [[عدالت]]''': [[گسترش عدالت]] در سراسر [[گیتی]] در برنامه‌‌های [[حکومت امام مهدی]] {{ع}} می‌‌باشد و آن حضرت به مجرد شروع [[انقلاب جهانی]] خود در راستای تحقق آن [[تلاش]] می‌کند؛ البته آنچه این مسئله را دارای اهمیت ویژه و خاص می‌کند، گستردگی [[ظلم]] و [[جور]] تا قبل از [[حکومت]] [[امام]] {{ع}} و نیز عدم فراهم شدن بستر چنین [[عدالت]] گستره و فراگیری در طول [[تاریخ]] [[بشر]] می‌‌باشد؛ به همین علت در بسیاری از [[روایات]] بر موضوع [[عدل]] و گسترش آن در زمان [[حکومت]] [[حضرت حجت]] {{ع}} و پایان دوره زوال و [[بیداد]] بی‌‌عدالتی تأکید شده و از آن به عنوان آرزوی دیرین یاد شده است<ref>برای اطلاع بیشتر مراجعه شود به الاحتجاج، جلد ۱، صفحه ۶۸ و ۲۵۲؛ ارشاد القلوب، جلد ۲، صفحه ۲۸۵ و ۳۱۴؛تفسیر العیاشی، جلد ۱، صفحه ۱۴ و ۶۶؛بحارالانوار، جلد ۳۶، صفحه ۵۱ و ۵۲ و غیره.</ref>.

* '''ایجاد [[امنیت]] گسترده و همه جانبه''': [[حکومت مهدوی]] با پدید آوردن [[جامعه]] سالم و ایمن، [[بهترین]] شرایط را برای زیستن [[انسان‌ها]] فراهم می‌کند، جامعه‌ای که در آن [[مردم]] [[امنیت]] را مدیون خداند و [[خلیفه]] او در [[زمین]] هستند. {{متن قرآن|وَلَيُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا}}<ref>«و پس از ترسشان، امنیت روزیشان فرماید». نور: ۵۵.</ref>  

«بارزترین و مهم‌ترین پیامد و نتیجه [[دولت مهدوی]] {{ع}} گسترش جهانی [[قسط]] و [[عدل]] و رفع [[بی‌عدالتی]] و [[ستم]] است. آن‌چه در اولین لحظه از نام [[مبارک]] او به ذهن خطور می‌‌کند، [[عدل]] اوست. در ۱۴۸ [[حدیث]] از [[پیشوایان معصوم]] {{عم}}، این مضمون آمده است که: {{متن حدیث|يَمْلَأَهَا قِسْطاً وَ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً}}<ref>ر.ک: منتخب الاثر، ج۲، ص۲۲۲-۲۳۵.</ref> [[رسول خدا]] {{صل}} در [[حدیثی]] فرموده است: شما را به [[مهدی]] {{ع}} مژده می‌دهم. او آنگاه که [[مردمان]] با هم [[اختلاف]] یابند و [[ناامنی‌ها]] و دل‌نگرانی‌ها آنان را دربرگیرد، بپاخیزد و [[عدل و داد]] را در [[دنیایی]] که آکنده از [[ظلم و ستم]] شده، می‌‌گستراند و [[اموال]] ([[دارایی‌ها]] و امکانات [[اقتصادی]]) را بین همه به درستی تقسیم می‌‌کند و این چنین است که اهل [[آسمان]] و ساکنان [[زمین]] از او [[خشنود]] می‌‌شوند<ref>{{متن حدیث|أُبَشِّرُكُمْ بِالْمَهْدِيِّ يُبْعَثُ‏ فِي‏ أُمَّتِي‏ عَلَى‏ اخْتِلَافٍ‏ مِنَ‏ النَّاسِ‏ وَ زَلَازِلَ‏ فَيَمْلَأُ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً يَرْضَى عَنْهُ سَاكِنُ السَّمَاءِ وَ سَاكِنُ الْأَرْضِ}}؛ بحارالانوار، ج۵۱، ص۷۴.</ref>. دامنه [[عدالت]] او تا اقصی نقاط منازل و زوایای ناپیدای [[جامعه]]، گسترش می‌‌یابد. با [[ظهور امام مهدی]] {{ع}} و استقرار [[حکومت]] آن [[حضرت]]، [[عدالت]] بر تمام روابط موجود در [[جوامع انسانی]] [[حاکم]] شده و ساحت‌های مختلف حیات [[بشر]]، رنگ [[عدل و قسط]] به خود می‌‌گیرد. به بیان دیگر، [[عدالت مهدوی]] همه حوزه‌های [[فرهنگی]]، [[سیاسی]]، [[اقتصادی]] و [[حقوقی]] را شامل می‌‌شود»<ref>[[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۱۱۹-۱۲۰.</ref>.

«تشکیل [[دولت]] [[مستضعفان]] و تحقق بخشیدن به [[آرمان]] والا و الهی [[حکومت]] فرودستان و عقب نگه‏داشته شدگان، از برنامه‏‌های اصلی و اقدام‏‌های اساسی و تردیدناپذیر [[امام مهدی|مهدی موعود]] {{ع}} است. در [[جامعه]] و نظامی که [[امام مهدی]] {{ع}} بنیاد می‌‏نهد، زمام همه امور در دست طبقات محروم است و [[مستضعفان]] بر آن [[حکم]] می‏‌رانند و به اداره [[جامعه]] می‌‏پردازند. چنین آرمانی، [[هدف]] اصلی همه [[ادیان آسمانی]] به ویژه [[اسلام]] بوده است. در تعالیم [[ادیان]]، معیارها و اصولی بیان شده که جهت‏‌گیری کلّی به سود [[مستضعفان]] و تحقّق‏‌بخش [[حاکمیت]] آنان است و رویارویی و [[نبرد]] اصلی [[پیامبران]] {{عم}}، با همین طبقات اشراف، مسرفان، مترفان و مستکبران بوده است؛ یعنی، طبقاتی که همواره از تن دادن به [[حق]] و عدل‏ سر باز می‌‏زده‌‏اند و خوی و خصلت برتری‌‏جویی، سلطه‌‏طلبی، حق‏کشی و [[بیدادگری]] راه و روش ایشان بوده است. از آیاتی که درباره [[پیشوایی]] [[مستضعفان]] سخن به میان آورده و به [[حکومت]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} ارتباط دارد این [[آیه]] است: {{متن قرآن|وَنُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ }}<ref> و خواستیم بر کسانی که در آن سرزمین فرودست شده بودند، منّت نهیم و آنان را پیشوایان مردم‏ گردانیم و ایشان را وارث زمین کنیم؛ سوره قصص ، آیه: ۵.</ref>

این [[آیه]] طبق فرمایش [[امام علی]] {{ع}}، و روایاتی چند از دیگر [[امامان]] {{عم}}، ناظر به [[پیروزی]] [[مستضعفان]] بر مستکبران است و این‏که سرانجام، [[جهان]] از آن شایستگان خواهد شد. [[آیه]] یاد شده، هرگز از یک برنامه موضعی و خصوصی مربوط به [[بنی اسرائیل]] سخن نمی‌‏گوید؛ بلکه بیانگر یک قانون کلی برای همه عصرها و قرن‏ها است. این، بشارتی در زمینه [[پیروزی]] [[حق]] بر [[باطل]] و [[ایمان]] بر [[کفر]] است. نمونه کامل‏‌تر آن، [[حکومت]] [[پیامبر اسلام]] {{صل}} و [[یاران]] آن حضرت بعد از [[ظهور]] [[اسلام]] بود. گسترده‌‏ترین نمونه آن نیز، [[ظهور]] [[حکومت حق]] و [[عدالت]] در تمام کره [[زمین]] به دست [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏ خواهد بود. این [[آیه]] از جمله آیاتی است که به روشنی، [[بشارت]] به "[[ظهور]]" چنین حکومتی می‌‏دهد؛ از این‌‏رو [[اهل بیت]] {{عم}}، در [[تفسیر]] آن به این [[ظهور]] بزرگ اشاره کرده‏‌اند. [[امام علی]] {{ع}} فرمود: "[[دنیا]]، پس از چموشی و سرکشی- همچون شتری که از دادن شیر به دوشنده‏‌اش خودداری می‌‏کند و برای بچه‏اش نگه می‏دارد- به ما روی می‌‏آورد ... سپس [[آیه]] «و نرید ان نمن ...» را تلاوت فرمود<ref>{{عربی|" لَتَعْطِفَنَ‏ الدُّنْيَا عَلَيْنَا بَعْدَ شِمَاسِهَا عَطْفَ‏ الضَّرُوسِ‏ عَلَى‏ وَلَدِهَا وَ تَلَا عَقِيبَ‏ ذَلِكَ‏  {{متن قرآن|وَ نُرِيدُ أَنْ‏ نَمُنَ‏ عَلَى‏ الَّذِينَ‏ اسْتُضْعِفُوا فِي‏ الْأَرْضِ‏ وَ نَجْعَلَهُمْ‏ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ‏ الْوارِثِين }} ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"؛ سیّد رضی، نهج البلاغه، ص ۵۰۶}}</ref>، در [[حدیث]] دیگری می‏‌فرماید: "این گروه [[آل محمد]] {{صل}} هستند، [[خداوند]] سبحانه و تعالی [[مهدی]] آن‏ها را بعد از زحمت و فشاری که بر آنان وارد می‏‌شود، برمی‌‏انگیزد و به ایشان عزّت می‌‏دهد و دشمنانشان را ذلیل و خوار می‌‏کند"<ref>{{عربی|" هُمْ‏ آلُ‏ مُحَمَّدٍ يَبْعَثُ‏ اللَّهُ‏ مَهْدِيَّهُمْ‏ بَعْدَ جَهْدِهِمْ‏ فَيُعِزُّهُمْ‏ وَ يُذِلُ‏ عَدُوَّهُمْ‏"}}، شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۱۸۴</ref>.

این [[آیه]] به صراحت، از [[امامت]] [[مستضعفان]] سخن گفته و فرودستان و [[مستضعفان]] را میراث‌‏بر آن [[زمین]] معرفی کرده است، روشن است که در [[دوران ظهور]] و [[قیام]] [[امام مهدی|مهدی]] [[آل محمد]] {{صل}} این وعده خدایی تحقق می‌‏پذیرد و [[حکومت]] [[آل محمد]] {{صل}}؛ یعنی، همان [[حکومت]] [[مردم]] [[مستضعف]] و رسیدن محرومان به [[حق]] خود.

* '''ویژگی دوم''': ویژگی دوم [[حکومت حضرت مهدی]] {{ع}} [[گسترش اسلام]] در همه [[جهان]] است به‌گونه‌ای که هیچ ده، قریه یا جایی نیست مگر صدای [[اذان]] در آنجا به گوش می‌رسد.  

* '''ویژگی سوم''': ویژگی سوم از برنامه‌های [[حکومت حضرت مهدی]] {{ع}} و مهم‌ترین برنامه‌اش [[مبارزه]] جدی با [[ستم]] و ریشه‌کن کردن آن است. از [[روایات]] فراوانی استفاده می‌شود که [[حضرت]] [[ستم]] را برطرف می‌سازد. نه افراد نسبت به هم [[ظلم]] می‌کنند نه [[حکومت‌ها]] نسبت به رعیت‌های خود و نه [[حکومتی]] نسبت به [[حکومت]] دیگر.  

* '''ویژگی چهارم''': ویژگی چهارم اینکه [[حضرت]] [[عدالت]] را در سراسر [[جهان]] گسترش می‌دهد و [[اجرا]] می‌کند. همه‌جا به [[عدالت]] [[رفتار]] می‌شود همه با [[عدالت]] [[رفتار]] می‌کنند؛ مثلا شوهر به خودش، فرزندانش و خانواده‌اش [[ستم]] نمی‌کند. در اکثر روایاتی که درباره [[حضرت مهدی]] {{ع}} است این مسئله را شما می‌خوانید که {{متن حدیث|يَمْلَأُهَا قِسْطاً وَ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً}}<ref>بحار الأنوار، ج ۳۶، ص ۲۴۶.</ref>. این از برنامه‌های اصلی [[حضرت]] است.  

* '''ویژگی پنجم''': ویژگی پنجم [[حکومت امام زمان]] {{ع}} این است که [[اسلام]] را در ابعاد مختلف [[زندگی]] [[مردم]] وارد می‌کند؛ یعنی [[اجرای احکام]] [[اسلام]] در ابعاد مختلف [[زندگی]] و آن هم در تمام [[جهان]]؛ یعنی [[اداره]] [[جهان]] به وسیله [[احکام اسلام]]»<ref>[[رضا اسکندری|اسکندری، رضا]]، [[گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم (کتاب)|گفتمان مهدویت سخنرانی‌های گفتمان سوم]]، ص ۱۹۴.</ref>.

«[[حکومت جهانی حضرت مهدی]] {{ع}} ویژگی‌های [[معنوی]] و مادّی متعدد دارد.

# '''[[عدالت]] همه‌جانبه:''' [[حاکم نیشابوری]] در مستدرک، از [[ابوسعید خدری]] از [[پیامبر اکرم]] {{صل}} [[نقل]] می‌کند که فرمودند: "در [[آخر زمان]]، بلای شدیدی بر [[امت]] من از سوی [[سلطان]] آنها وارد می‌شود، بلایی که شدیدتر از آن شنیده نشده است، تا آنجا که زمینِ گسترده بر آنها تنگ می‌شود و تا آنجا که [[زمین]] پر از [[جور]] و [[ظلم]] می‌گردد و [[مؤمن]] پناهگاهی برای [[پناه]] جستن به آن از [[ظلم]] نمی‌یابد. در این هنگام، [[خداوند متعال]] مردی از عترتم را [[مبعوث]] می‌کند که [[زمین]] را پر از [[عدل و داد]] کند، آن‌گونه که از [[ظلم و ستم]] پر شده بود. ساکنان [[آسمان]] ([[فرشتگان]]) از او [[خشنود]] می‌شوند، و همچنین ساکنان [[زمین]]، [[زمین]] همه بذرهای خود را بیرون می‌فرستد و بارور می‌شود، در [[آسمان]] همه دانه‌های [[باران]] را بر آنها فرو می‌بارد (و همه جا را سیراب و پر [[برکت]] می‌کند)"<ref>{{متن حدیث| يَنْزِلُ بِأُمَّتِي فِي آخِرِ الزَّمَانِ بَلَاءٌ شَدِيدٌ مِنْ سُلْطَانِهِمْ لَمْ يَسْمَعِ النَّاسُ بِبَلَاءٍ أَشَدَّ مِنْهُ حَتَّى تَضِيقَ عَلَيْهِمُ الرَّحْبَةَ وَ حَتَّى تَمْلَأَ الْأَرْضَ جَوْراً وَ ظُلْماً ثُمَّ إِنَّ اللَّهَ يَبْعَثُ رَجُلًا يَمْلَأُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْماً يَرْضَى عَنْهُ سَاكِنُ السَّمَاءِ وَ سَاكِنُ الْأَرْضِ لَا تَدَّخِرُ الْأَرْضُ مِنْ بَذْرِهَا شَيْئاً إِلَّا أَخْرَجَتْهُ وَ السَّمَاءُ مِنْ قَطْرِهَا شَيْئاً إِلَّا صَبَّهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَيْهِمْ مِدْرَارا}}؛ إحقاق الحق و إزهاق الباطل، ج۲۹، ص۲۳۳.</ref>.

# '''[[دین]] و [[دینداری]]:''' [[امام باقر]] {{ع}} می‌فرماید: "وقتی [[قائم]] {{ع}} [[قیام]] کند [[دولت]] [[باطل]] از میان می‌رود"<ref>{{متن حدیث|إِذَا قَامَ الْقَائِمُ {{ع}} ذَهَبَتْ دَوْلَةُ الْبَاطِلِ‌}}؛ بحارالأنوار، ج۲۴، ص۳۱۳.</ref>. و در جایی دیگر می‌فرماید: "[[خداوند]] او ([[امام زمان]]) را بر همه [[ادیان]] غالب می‌گرداند، هر چند [[مشرکین]] نخواهند، فرمود: هیچ کس نمی‌ماند جز اینکه [[اقرار]] به [[خاتمیت]] [[محمّد]] می‌کند"<ref>{{متن حدیث|فِي قَوْلِ اللَّهِ  {{متن قرآن|لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ}} يَكُونُ أَنْ لَا يَبْقَى أَحَدٌ إِلَّا أَقَرَّ بِمُحَمَّدٍ}}بحارالأنوار، ج۵۳، ص۳۴۶.</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} می‌فرماید: "هنگامی‌ که [[قائم]] ما [[قیام]] کرد، جایی در روی [[زمین]] باقی نمی‌ماند، مگر اینکه در آنجا صدای اشهد ان [[لا اله الا الله]] و أشهد أن محمدا [[رسول الله]] بلند می‌شود<ref>{{متن حدیث|{{متن قرآن|وَلَهُ أَسْلَمَ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ طَوْعًا وَكَرْهًا}} قَالَ إِذَا قَامَ الْقَائِمُ لَا يَبْقَى أَرْضٌ إِلَّا نُودِيَ فِيهَا شَهَادَةُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ}}؛ بحارالأنوار، ج۵۳، ص۳۴۰.</ref>.

# '''[[برکات]] زمینی و آسمانی:''' از [[پیامبر اکرم]] {{صل}} [[روایت]] شده که فرمود: "آب‌ها در [[دولت]] او فراوان می‌شود و [[زمین]]، [[برکات]] خویش را چند برابر می‌کند"<ref>{{متن حدیث|تزيد المياه في دولته و تمدّ الأنهار و تضاعف الأرض أكلها}}؛ إحقاق الحق و إزهاق الباطل، ج۲۹، ص۴۶۰.</ref>. نیز [[پیامبر اکرم]] {{صل}} فرمود: "در روزگار [[حکومت]] [[مهدی]] {{ع}}[[آسمان]]، بارانش را، درخت میوه‌اش را، و [[زمین]] گیاهش را نثار می‌کند، و برای اهل [[زمین]] خود را می‌آراید"<ref>{{متن حدیث|تُعْطِي السَّمَاءُ قَطْرَهَا وَ الشَّجَرُ ثَمَرَهَا وَ الْأَرْضُ نَبَاتَهَا وَ تَتَزَيَّنُ لِأَهْلِهَا}}؛ بحارالأنوار، ج۵۳، ص۸۵.</ref>.

# '''[[فرهنگ]] و [[درک]] [[اجتماعی]]:''' [[امام باقر]] {{ع}} نیز، [[رشد]] عقلیِ [[بندگان خدا]] را - که با تصرّفِ [[تکوینی]]، در [[عصر ظهور]] به وقوع می‌پیوندد - نشان داده و می‌فرماید: "چون [[قائم]] ما [[قیام]] کند، [[خداوند]] [[دست]] رحمتش را بر سر [[بندگان]] گذارد. پس عقولشان را جمع کند و (تا [[پیروی]] [[هوس]] نکنند و با یک‌دیگر [[اختلاف]] نورزند) و در نتیجه، خِرَدشان کامل شود"<ref>{{متن حدیث|قَالَ إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ يَدَهُ عَلَى رُءُوسِ الْعِبَادِ فَجَمَعَ بِهَا عُقُولَهُمْ وَ كَمَلَتْ بِهَا أَحْلَامَهُمْ‌}}؛ بحارالأنوار، ج۵۲، ص۳۲۸.</ref>.

# '''[[ثروت]]:''' [[امام صادق]] {{ع}} در توصیف [[جامعه پس از ظهور]] [[حضرت حجت]] {{ع}} می‌فرماید: "هنگامی‌ که [[قائم]] {{ع}} ما [[ظهور]] فرماید [[زمین]] از [[نور]] پروردگارش منور گردد، چنانچه [[مردم]] از روشنی [[خورشید]] بی‌نیاز گردند و [[تاریکی]] نابود شود و در [[سلطنت]] آن [[حضرت]] مردی آن‌قدر [[عمر]] کند که هزار [[فرزند]] پسر پی‌درپی از او پدید آید که در میان فرزندانش دختری متولد نشده باشد و گنج‌های نهانی [[زمین]] آشکار گردند و [[مردم]] آنها را به چشم خود بینند و در آن روزگار به‌قدری [[مردم]] بی‌نیاز شوند که اگر کسی بگردد تا شخصی را به دست آورد که به او کمک نماید یا [[زکات]] بدهد به مقصود نمی‌رسد و [[مردم]] بر اثر نعمتی که [[خدا]] به آنها ارزانی داشته از همه چیز بی‌نیازند"<ref>{{متن حدیث|إِنَّ قَائِمَنَا إِذَا قَامَ أَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّها وَ اسْتَغْنَى الْعِبَادُ عَنْ ضَوْءِ الشَّمْسِ وَ ذَهَبَتِ الظُّلْمَةُ وَ يُعَمَّرُ الرَّجُلُ فِي مُلْكِهِ حَتَّى يُولَدَ لَهُ أَلْفُ ذَكَرٍ لَا يُولَدُ فِيهِمْ أُنْثَى وَ تُظْهِرُ الْأَرْضُ كُنُوزَهَا حَتَّى يَرَاهَا النَّاسُ عَلَى وَجْهِهَا وَ يَطْلُبُ الرَّجُلُ مِنْكُمْ مَنْ يَصِلُهُ بِمَالِهِ وَ يَأْخُذُ مِنْهُ زَكَاتَهُ فَلَا يَجِدُ أَحَداً يَقْبَلُ مِنْهُ ذَلِكَ اسْتَغْنَى النَّاسُ بِمَا رَزَقَهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ}}؛ الارشاد، ج۲، ص۳۸۱.</ref>.

# '''[[عمران]] و آبادی:''' [[امام باقر]] {{ع}} فرمود: "[[خداوند]] [[قائم]] {{ع}} را با [[رعب]]، [[نصرت]] داده و با [[نصرت]]، [[تأیید]] کرده است.[[زمین]] زیر پای او [[نور]] دیده می‌شود، و گنج‌ها (و معادن) خود را برای او آشکار می‌سازد. سلطنتش [[شرف]] و [[غرب]] عالم را فرا می‌گیرد و [[خداوند]] به [[وسیله]] او، [[دین]] خود را بر همه ی مسلک‌ها و [[ادیان]] [[باطل]] غالب گرداند، هر چند [[مشرکان]] نخواهند ویرانه‌ای در روی [[زمین]] نمی‌ماند، مگر اینکه آن را آباد می‌سازد. [[عیسی]] [[روح الله]] {{ع}} نازل می‌شود و پشت سر او [[نماز]] می‌گزارد<ref>{{متن حدیث|الْقَائِمُ مَنْصُورٌ بِالرُّعْبِ مُؤَيَّدٌ بِالنَّصْرِ تُطْوَى لَهُ الْأَرْضُ وَ تَظْهَرُ لَهُ الْكُنُوزُ وَ يَبْلُغُ سُلْطَانُهُ الْمَشْرِقَ وَ الْمَغْرِبَ وَ يُظْهِرُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ دِينَهُ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ فَلَا يَبْقَى فِي الْأَرْضِ خَرَابٌ إِلَّا عُمِرَ وَ يَنْزِلُ رُوحُ اللَّهِ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ {{ع}} فَيُصَلِّي خَلْفَهُ}}؛ بحارالأنوار، ج۵۲، ص۱۹۱.</ref>.

# '''[[سلامتی]]:''' [[امام سجاد]] {{ع}} می‌فرماید: "هنگامی‌ که [[قائم]] ما [[قیام]] کند، [[خدای عزوجل]] از [[شیعه]] ما آفت را می‌زداید و دل‌هایشان را همچون [[پاره‌های آهن]] کند و نیروی هر یک مرد از آنان را به اندازه نیروی [[چهل]] مرد قرار دهد و [[فرمانروایان]] و بزرگان روی [[زمین]] خواهند بود<ref>{{متن حدیث|إِذَا قَامَ قَائِمُنَا أَذْهَبَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَنْ شِيعَتِنَا الْعَاهَةَ وَ جَعَلَ قُلُوبَهُمْ كَزُبَرِ الْحَدِيدِ وَ جَعَلَ قُوَّةَ الرَّجُلِ مِنْهُمْ قُوَّةَ أَرْبَعِينَ رَجُلًا وَ يَكُونُونَ حُكَّامَ الْأَرْضِ وَ سَنَامَهَا}}؛ بحارالأنوار، ج۵۲، ص۳۱۷.</ref><ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[درسنامه امام‌شناسی (کتاب)|درسنامه امام‌شناسی]]، ص:۲۳۶-۲۴۰.</ref>.

* '''[[قاطعیت با کارگزاران]] و [[مهرورزی با زیردستان]]''': یکی از ویژگی‌های مهم [[حکومت جهانی امام مهدی]] {{ع}} که در [[روایات]] به آن اشاره شده، سخت‌گیری و [[قاطعیت]] نسبت به [[کارگزاران]] [[حکومت]] و مجریان امور و برخورد شدید با متخلفان است. در روایتی که در این زمینه از [[امام علی]] {{ع}} [[نقل]] شده است، چنین می‌خوانیم: ... [[امام مهدی]] {{ع}}، قاضیان زشت‌کار را کنار می‌گذارد و دست [[مفسدان]] را از سرتان کوتاه می‌کند و حکم‌رانان [[ستم‌پیشه]] را برکنار می‌کند و [[زمین]] را از هر نادرست و خاینی [[پاک]] می‌سازد<ref>بحارالأنوار، ج ۵۱، ص ۱۲۰، ح ۲۳.</ref>.

* '''[[تأمین رفاه اقتصادی مردم]]''': در زمان [[حکومت امام مهدی]] {{ع}}، [[رفاه]] و [[آسایش]] در تمام بخش‌ها و زوایای [[زندگی]] [[بشر]] فراگیر می‌شود و [[انسان‌ها]] آسوده‌خاطر از مشکلات روزانه گذران [[زندگی]] می‌توانند به [[سازندگی]] [[معنوی]] خود بپردازند. روایت‌های بسیاری در این زمینه [[نقل]] شده است که در اینجا به ذکر روایتی از [[امام]] علی‌ {{ع}} بسنده می‌کنیم: ... بدانید اگر شما از کسی که [[مشرق]] برمی‌خیزد ([[امام مهدی]] {{ع}})، [[پیروی]] کنید، شما را به [[آیین]] [[پیامبر]] در آورد... تا از [[رنج]] طلب و [[ستم]] [در راه دست‌یابی به امور [[زندگی]]] آسوده شوید و بار سنگین [[زندگی]] را از شانه‌هاتان بر [[زمین]] نهید...<ref>بحارالأنوار، ج ۵۱، ص ۱۲۳، ح ۲۴.</ref>. در این [[روایت]]، [[پیروی از امام]] [[عادل]] و درآمدن به [[آیین]] [[پیامبر]]، مقدمه‌ای برای رسیدن به وضع مطلوب [[اقتصادی]]، آسودگی از [[رنج]] طلب و رهایی از بار سنگین [[زندگی]] بیان شده است. نکته ظریفی که از این موضوع به دست می‌آید، این است که [[تأمین رفاه اقتصادی]] و سامان بخشیدن به وضعیت معیشتی [[مردم]] یک [[جامعه]]، نه تنها با [[اهداف الهی]] و ارزش‌های [[معنوی]] آن [[جامعه]] منافات ندارد، بلکه تحقق این اهداف، زمینه و بستر مناسبی برای رسیدن به رشد و [[توسعه اقتصادی]] و [[تأمین رفاه]] و [[آسایش]] عمومی [[مردم]] [[جامعه]] است.

* '''[[گسترش عدالت]] و [[مساوات]]''': یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های [[حکومت حضرت مهدی]] {{ع}}، [[گسترش عدالت]] در همه [[شئون]] [[زندگی]] [[بشر]] است. بر اساس [[حدیث]] مشهوری که به حد [[تواتر]] از [[شیعه]] و [[اهل سنت]] [[نقل]] شده است. آن [[حضرت]]، "... [[زمین]] را از [[عدل و داد]] لبریز می‌کند، چنان‌که [پیش از آن] از [[ستم]] و [[بیداد]] لبریز شده بود"<ref>ر.ک: کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۲۵۷، ح ۱.</ref>. [[عدالت مهدوی]] چنان فراگیر و گسترده است که حتی به درون خانه‌ها نیز نفوذ می‌کند و روابط خصوصی افراد [[خانواده]] را تحت تأثیر قرار می‌دهد؛ کاری که از عهده هیج [[نظام حقوقی]] بر نمی‌آید. [[امام صادق]] {{ع}} در این باره می‌فرماید: به [[خدا]] [[سوگند]]، [[قائم]] ما عدالتش را تا آخرین زوایای خانه‌های [[مردم]] وارد می‌کند، همچنان که سرما و گرما وارد خانه‌ها می‌شود<ref>بحار الأنوار، ج ۵۲، ص ۳۶۲، ح ۱۳۱.</ref>. در [[روایت]] دیگری از [[امام باقر]] {{ع}}، شمول دامنه [[عدالت]] آن [[حضرت]] چنین بیان شده است:... هنگامی که [[قائم]] ما به پا خیزد [[اموال]] را برابر تقسیم می‌کند و میان [همه] [[مردم]]، [[نیکوکار]] و [[بدکار]]، به [[عدالت]] [[رفتار]] می‌کند...<ref>همان، ج ۵۱، ص ۲۹، ح ۲.</ref>.

«[[دولت مهدی]] {{ع}}، [[دولت حق]] است و در [[دولت حق]] که بر پایه [[عدل]] است، همه گروه‌های [[اجتماعی]] در [[رفاه]] و [[آسایش]] خواهند بود؛ یعنی عده‌ای کاخ‌نشین و برخی محتاج نان شبشان نیستند. [[نعیم بن حماد]] در [[نشانه‌ها]] و صفت‌های [[مهدی]] {{ع}} چنین آورده است: "در [[مال]]، [[بخشنده]] است؛ با [[مسکینان]]، [[رحیم]] و [[مهربان]] است و درباره [[کارگزاران]] بسیار سخت‌گیر خواهد بود"<ref>نعیم ابن حماد، الفتن، بی‌جا، انتشارات مکتبة الحیدریه، ۱۳۸۳ ه.ق، چ ۱، ص۲۷۹.</ref>.

[[پیامبر اسلام]] درباره [[بخشش]] [[مهدی]] {{ع}} می‌فرماید: مردی نزد [[مهدی]] {{ع}} می‌آید و عرض می‌کند: ای [[مهدی]] {{ع}}! به من [[بخشش]] کن. پس حضرتش به قدری که بتواند حمل کند، به او می‌بخشد<ref>ابن سوره، سنن ترمذی، بیروت، دارالفکر، ۱۴۲۱ ه.ق، ج۴، ص۱۰۰.</ref>.

باید گفت [[بخشش]] [[مهدی]] {{ع}} هم بر پایه [[عدل]] است. [[پیامبر]] فرمود: "او [[مال]] را به طور مساوی تقسیم می‌کند"<ref>بحارالانوار، ج۵۱، ص۸۲.</ref>.

به [[دلیل]] فراوانی [[بخشش]] [[مهدی]] {{ع}}، [[نیازمندی]] باقی نمی‌ماند. او آن‌قدر می‌بخشد که شخص بی‌نیاز شود.

[[پیامبر اکرم]] {{صل}} در وصف [[مهدی]] {{ع}} فرمود: [[اموال]] را برابر تقسیم می‌کند و [[خدای تعالی]] دل‌های [[امت محمد]] را از [[غنا]] پر می‌کند و عدالتش ایشان را فرا می‌گیرد، به گونه‌ای که منادی به امر [[حضرت مهدی]] {{ع}} ندا می‌کند: آیا کسی را به [[مال]] احتیاج هست؟<ref>محمدباقر مجلسی، مهدی موعود، ترجمه: ارومیه‌ای، قم، انتشارات مسجد جمکران، ۱۳۸۱، چ ۴، ج۱، ص۱۵۰.</ref>...و عطیه او گواراست...<ref>محمدباقر مجلسی، مهدی موعود، ترجمه: ارومیه‌ای، قم، انتشارات مسجد جمکران، ۱۳۸۱، چ ۴، ج۱، ص۱۳۷؛ اثبات الهداة، ج۳، ص۵۹۵.</ref>»<ref>[[مهدی لطفی|لطفی، مهدی]]، [[پیامبر و امام مهدی (کتاب)|پیامبر و امام مهدی]]، ص۲۰-۲۱.</ref>.

* '''[[مقبولیت]] عمومی''': یکی از ویژگی‌های اساسی [[حکومت]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} این است که مورد قبول همه افراد و اجتماعات بشری است. [[پیامبر اسلام]] {{صل}} فرمود: شما را [[بشارت]] می‌دهم به [[مهدی]] {{ع}} که اهل [[آسمان]] و [[زمین]] از او [[راضی]] هستند ..<ref>[[بحار الانوار (کتاب)|بحار الانوار]]، ج ۵۱، ص ۸۱</ref>.

* '''[[کارگزاران]] [[دولت مهدی]]''' {{ع}}: آن‌ها از بزرگان و [[نیکان]] امت‌اند؛ مثلاً [[عیسی]] {{ع}} که به [[حضرت مهدی]] {{ع}} می‌گوید: همانا من به عنوان [[وزیر]] فرستاده شده‌ام نه [[امیر]] و فرمان‌روا<ref>ابن طاووس، ملاحم، ص ۸۳</ref>.

* '''[[پیشرفت]] [[دانش]] و [[علم]]''': [[امام صادق]] {{ع}} می‌فرماید: [[علم]] و [[دانش]]، ۲۷ حرف است و آنچه [[پیامبران]] آورده‌اند تنها دو حرف آن است و [[مردم]] تاکنون جز با آن دو حرف آشنایی ندارند و هنگامی که [[قائم]] ما [[قیام]] کند، ۲۵ حرف دیگر را بیرون آورده، در میان [[مردم]] گسترش دهد و آن دو حرف را نیز به آنها ضمیمه ساخته، مجموع ۲۷ حرف را منتشر خواهد کرد<ref>[[بحار الانوار (کتاب)|بحار الانوار]]، ج ۵۲، ص ۳۲۶</ref>.

* '''[[شکوفایی]] [[اقتصاد]] و [[رفاه]] اجتماعی''': به‌طوری که [[فقر]] از [[جامعه]] ریشه‌کن می‌شود و فقیری پیدا نمی‌شود. [[امام باقر]] {{ع}} می‌فرماید: [[امام مهدی]] {{ع}} هر سال دوبار به [[مردم]] می‌بخشد و در هر ماه دوبار به آنها روزی عطا می‌کند و به [[مساوات]] بین [[مردم]] عمل می‌فرماید تا اینکه هیچ [[نیازمندی]] به [[زکات]] پیدا نمی‌شود<ref>همان، ص ۳۹۰، ح ۲۱۲</ref>.

* '''گسترش [[عدالت]]''': همان‌طوری که [[امام حسین]] {{ع}} فرموده است: اگر از [[دنیا]] جز یک روز باقی نمانده باشد، [[خداوند]] آن روز را طولانی کند تا مردی از [[فرزندان]] من [[قیام]] کند و [[زمین]] را از [[عدل]] و داد پر کند پس از آنکه از [[ستم]] و بی‌داد آکنده باشد، این‌چنین از [[پیامبر]] شنیده‌ام<ref>[[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین]]، ج ۱، باب ۳۰، ح ۴، ص ۵۸۴</ref>.

* '''رشد [[معنویت]]''': در [[حکومت]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} [[مردم]] به‌گونه بی‌سابقه‌ای به [[معنویت]] روی می‌آورند. هم‌چنانکه [[رسول خدا]] {{صل}} فرمودند: [[خداوند]] [[مهدی]] {{ع}} را می‌فرستد و به وسیله او [[عظمت]] را به [[دین]] باز می‌گرداند... در آن روزگار کسی بر کره خاکی نیست جز آنکه ذکر {{عربی|لا اله الا اللّه}} بر زبان دارد<ref>عیون اخبار الرضا {{ع}}، ص ۶۵</ref>.

* '''ریشه‌کن شدن [[فساد]] و رذایل [[اخلاقی]]''': [[نهی از منکر]] که یکی از شاخصه‌های [[حکومت]] الهی است، تنها به زبان نخواهد بود بلکه در عمل با [[منکرات]] و زشتی‌ها مقابله خواهد شد تا جایی برای [[فساد]] و رذایل [[اخلاقی]] در [[جامعه]] نماند و محیط زندگی از زشتی‌ها [[پاک]] گردد. هم‌چنانکه در [[دعای ندبه]] می‌خوانیم: کجاست آنکه ریسمان‌های [[دروغ]] و افترا را ریشه‌کن خواهد کرد؟ کجاست آنکه آثار [[گمراهی]] و هوا و هوس را نابود خواهد ساخت<ref>[[مفاتیح الجنان (کتاب)|مفاتیح الجنان]]، دعای ندبه</ref>»<ref>[[مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها (کتاب)|مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها]]، ص ۴۵۴.</ref>.