چگونه می‌توان برای ظهور امام مهدی زمینه‌سازی کرد؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

| تعداد پاسخ = ۸

* [[انتظار]] یعنی چشم به راه بودن. [[ظهور حضرت مهدی]] {{ع}} و [[انتظار فرج]] به معنای [[انتظار]] [[گشایش]] [[کارها]] و حل آنها از جانب [[خداوند]] است. [[انتظار مثبت]]، انتظاری است که در آن هر فرد، نسبت به خود و [[جامعه]] [[مسئول]] است<ref>ر.ک. پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، [[مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها (کتاب)|مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها]]، ص ۱۰۵.</ref>.

* باید توجه داشت [[انقلاب]] بزرگ [[حضرت مهدی]] {{ع}}‏ همچون دیگر انقلاب‏‌ها، بدون مقدمه و زمینه‌‏سازی پدید نمی‌‏آید<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص ۲۴۹.</ref>. برای [[آماده‌سازی]] [[زمینه‌های ظهور]] به برنامه‌ای منظم [[نیاز]] است که در آن اهداف، مسیر حرکت و [[راهبردها]]، سیاستگذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها مشخص شده باشد<ref>ر.ک. [[محمود ملکی راد|ملکی راد، محمود]]، [[خانواده و زمینه‌سازی ظهور (کتاب)|خانواده و زمینه‌سازی ظهور]]، ص ۸۱.</ref>، به همین خاطر برای فراهم آوردن [[زمینه‌های ظهور]] [[حضرت]] می‌توان موارد متعددی را ذکر کرد:<ref>ر.ک. [[سید جعفر موسوی‌نسب|موسوی‌نسب، سید جعفر]]، [[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ج ۲، ص ۸۶ ـ ۹۱.</ref>

* تحول [[جامعۀ بشری]]: ایجاد [[آگاهی]] و [[آمادگی]] [[جامعۀ بشری]] برای [[حق]] و [[حقیقت]] و [[مخالفت]] جدی با [[ظلم و جور]] یکی از زمینه‌های مهم برای [[ظهور]] آن [[حضرت]] است. زیرا یکی از [[علل]] [[غیبت امام عصر]] {{ع}}، عدم [[آمادگی مردم]] برای پذیرش [[حق]] و [[حقیقت]] بوده است، چرا که بر اثر [[جهل]] [[مردم]] و [[ظلم]] [[حکام]] زمان، همۀ ائمۀ قبلی یکی پس از دیگری به [[شهادت]] رسیدند و این مهم بر عهدۀ همۀ [[مسلمانان]] و [[شیعیان]] است<ref>ر.ک. [[سید جعفر موسوی‌نسب|موسوی‌نسب، سید جعفر]]، [[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ج ۲، ص ۸۶ ـ ۹۱.</ref>. و باید با استفاده از [[علم]] و [[اندیشه]] و به کار انداختن آن، در برخوردها و روش‌های منطقی با یکدیگر، [[حقانیت]] [[اسلام]] و جاذبۀ [[قرآن]]<ref>ر.ک. [[محمد محمدی اشتهاردی|محمدی اشتهاردی، محمد]]، [[حضرت مهدی فروغ تابان ولایت (کتاب)|حضرت مهدی فروغ تابان ولایت]]، ص ۱۰۷ ـ ۱۱۷.</ref> را به گوش جهانیان برسانند و آنها را با زیبایی‌های [[مکتب]] [[اهل بیت پیامبر]] {{ع}} که هماهنگ با [[فطرت انسانی]] است، آشنا سازند<ref>ر.ک. [[محمد محمدی اشتهاردی|محمدی اشتهاردی، محمد]]، [[حضرت مهدی فروغ تابان ولایت (کتاب)|حضرت مهدی فروغ تابان ولایت]]، ص ۱۰۷-۱۱۷؛ [[سید جعفر موسوی‌نسب|موسوی‌نسب، سید جعفر]]، [[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ج ۲، ص ۸۶-۹۱.</ref>.

=== شناساندن [[حضرت ولی عصر]] {{ع}} به عنوان [[مصلح]] و [[رهبر]] ===

* شناساندن [[حضرت ولی عصر]] {{ع}} به عنوان [[مصلح]] و [[رهبر]]: مسئلۀ [[شناخت امام زمان]] {{ع}} از مسائل ارزشمند است که به تعبیر [[روایات]]، «اگر کسی [[امام زمان]] خویش را نشناسد، به [[مرگ جاهلیت]] مرده است<ref>برقی، احمد، المحاسن، ص ۱۵۵.شیخ صدوق، محمد، کمال الدین ج ۲، ص ۴۱۲: {{متن حدیث|"مَنْ مَاتَ وَ هُوَ لَا يَعْرِفُ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّة"}}</ref>». و [[شناخت]] [[بقیة الله]] بدین جهت است که اگر او را نشناسیم، نه تنها عمل ما [[باطل]] است، بلکه [[منحرف]] و [[گمراه]] خواهیم شد. [[امام کاظم]] {{ع}} می‌فرماید:<ref>ر.ک. کورانی، علی، معجم احادیث الامام المهدی ، ج ۴، ص ۱۴۸: {{متن حدیث|"وَ هُوَ حُجَّةُ اللَّهِ عَلَى الْعِبَادِ مَنْ تَرَكَهُ هَلَكَ وَ مَنْ لَزِمَهُ نَجَا"}}</ref> «[[امام]]، [[حجت]] [[بندگان]] است، هرکس او را رها کند، [[گمراه]] می‌شود و هرکس با او باشد، [[نجات]] می‌یابد و [[رستگار]] می‌شود».<ref>ر.ک. [[محمد جواد مروجی طبسی|مروجی طبسی، محمد جواد]]، [[بامداد بشریت (کتاب)|بامداد بشریت]]، ص ۶۰-۶۵.</ref> مسئلۀ دیگری که پس از [[شناخت]] و [[معرفت]] به [[امام عصر]] {{ع}}، به آن نیازمندیم، اهداف آن [[حضرت]] از [[قیام جهانی]] است، چرا که [[حکومت]] ایشان، [[حکومت جهانی]] و [[الهی]] است، امام می‌آید تا اهداف پیاده نشدۀ تمام [[انبیای الهی]] را به انجام برساند.[[امام]] می‌آید تا عالی‌ترین مظاهر یک [[حکومت]] مترقی را به نمایش بگذارد. [[امام]] می‌آید تا [[بشر]] را به کمال واقعی خود برساند<ref>ر.ک. [[محمد جواد مروجی طبسی|مروجی طبسی، محمد جواد]]، [[بامداد بشریت (کتاب)|بامداد بشریت]]، ص ۶۰-۶۵.</ref>.

* برپایی [[قیام‌ها]] و انقلاب‌های ظلم‌‌‌ستیز و عدالت‌‌‌خواهانه با [[رهبری]] [[شایسته]]: از اموری که باعث تسریع در [[انقلاب جهانی حضرت مهدی]] {{ع}} شده و موجب [[بیداری]] و [[آگاهی]] جامعۀ جهانی و در نتیجه فراهم آمدن [[زمینۀ ظهور]] می‌گردد، [[قیام‌ها]] و انقلاب‌های [[اسلامی]] و بیدارگرایانه‌ای است<ref>ر.ک. [[سید جعفر موسوی‌نسب|موسوی‌نسب، سید جعفر]]، [[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ج ۲، ص ۸۶-۹۱.</ref> که [[در آستانۀ ظهور]] رخ می‌‌دهد. بر اساس آنچه در بعضی از [[روایات]] آمده، زمینه را برای حرکت جهانی [[حضرت مهدی]] {{ع}}‏ آماده می‏‌کند. [[پیامبر اکرم]] {{صل}} می‌‏فرماید:<ref>بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۸۷: {{متن حدیث|"يَخْرُجُ أُنَاسٌ مِنَ الْمَشْرِقِ فَيُوطِئُونَ لِلْمَهْدِيِّ يَعْنِي سُلْطَانَه"}}‏</ref> «گروهی از [[ناحیه]] [[مشرق]]، قد برمی‌‏افرازند و زمینۀ [[حکومت]] [[مهدی]] {{ع}} را فراهم می‌‏سازند». از طرفی دیگر [[ولایت]] یعنی [[حکومت]] و [[سرپرستی]] [[دین]] و دنیای [[مردم]] که [[مسؤولیت]] بزرگی است و تنها افراد [[شایسته]] و کامل می‌توانند عهده‌دار آن گردند. همان‌گونه که در [[صدر اسلام]] رهنمودهای [[رهبر شایسته]] نقش اساسی در پیشبرد داشت، امروز نیز در راه [[انتظار حضرت مهدی]] {{ع}} و [[زمینه‌سازی]] برای [[حکومت جهانی]] آن [[حضرت]] حتما باید این خط، حفظ گردد، تا [[مسلمانان]] در [[نظم]] و [[انسجام]] خاص تحت رهنمودهای‌ [[رهبر شایسته]] که امروز از آن به [[ولایت فقیه]] تعبیر می‌شود، راه [[زمینه‌سازی]] صحیح را دریابند و با پشت‌گرمی [[معنوی]] خاصی آن را دنبال کنند و به عبارت روشن‌تر، [[نائب]] و معاون به [[حق]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} مسلما به [[راه مهدی]] {{ع}} نزدیک‌تر و آگاه‌تر است، و رهنمودها و [[سرپرستی]] او می‌تواند نزدیک‌ترین و حساب‌شده‌ترین شیوه برای رسیدن به [[حکومت]] [[مولی]] [[امام زمان]] {{ع}} باشد<ref>ر.ک. [[محمد محمدی اشتهاردی|محمدی اشتهاردی، محمد]]، [[حضرت مهدی فروغ تابان ولایت (کتاب)|حضرت مهدی فروغ تابان ولایت]]، ص ۱۰۷-۱۱۷.</ref>. در زمان ما نیز، با استناد به ویژگی‏‌هایی که در [[روایات]] آمده، [[انقلاب اسلامی ایران]] را می‌‌توان همان دولتی دانست که زمینه را برای [[ظهور]] و [[قیام مهدی]] {{ع}} آماده می‌‏کند و ـ ان شاء اللّه ـ تا [[ظهور]] آن [[حضرت]] ادامه می‌‏یابد<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص ۲۴۹. ر.ک. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۳۷۹.</ref>.

* [[مبارزه]] با [[انحرافات]] و کجروی‌ها: یکی از حکمت‌های [[غیبت امام]] {{ع}} وجود گناهانی است که در [[جامعه]] دامن زده می‌شود و [[مبارزه]] با [[گناهان]]، [[زمینه سازی]] برای [[ظهور امام عصر]] {{ع}} است؛ چرا که یکی از اهداف بسیار مهم [[امام]]، [[مبارزه]] با [[انحرافات]] و کجروی‌ها و نابودی [[مفاسد]] است. [[امام]] می‌آید تا به [[ظلم و ستم]] پایان داده و [[عدل و داد]] را روی [[زمین]] بگستراند. [[پیامبر اکرم]] {{صل}} فرمودند:<ref>نعمانی، محمد، غیبت نعمانی، ص ۸۱.</ref> {{متن حدیث|«یَمْلَأُ اللَّهُ بِهِ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْرا»}} بنابراین، اگر بخواهیم [[زمینه ظهور]] را فراهم کرده باشیم، باید به [[کمک]] [[امام]] شتافته و در این کار، با او همگام شویم<ref>ر.ک. [[محمد جواد مروجی طبسی|مروجی طبسی، محمد جواد]]، [[بامداد بشریت (کتاب)|بامداد بشریت]]، ص ۶۰-۶۵.</ref>.

* توجه به طبقه مستضعف‌: معمولا [[انقلاب‌ها]] بر دوش [[مستضعفین]] به پیش می‌رود، چرا که [[مستکبران]] و [[سرمایه‌داران]] از وضع موجود خود راضی‌اند و مخالف [[انقلاب]] بر مبنای [[تعالیم]] [[الهی]] و یا طرفداری از [[مستضعفان]] خواهند بود لذا توجه به [[مستضعفان]] و تأمین نیازهای آنها، و [[برقراری عدالت]] [[اجتماعی]] و جلوگیری شدید از [[استعمار]] و [[استثمار]] و استحمار، یکی از عوامل [[زمینه‌سازی]] برای [[حکومت]] [[امید]] [[مستضعفان]] [[جهان]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} خواهد بود<ref>ر.ک. [[محمد محمدی اشتهاردی|محمدی اشتهاردی، محمد]]، [[حضرت مهدی فروغ تابان ولایت (کتاب)|حضرت مهدی فروغ تابان ولایت]]، ص ۱۰۷-۱۱۷.ی</ref>.

* [[اتحاد]] و [[انسجام]] [[مسلمانان]] و [[تعاون]] و [[همکاری]] آنان: بدون [[شک]] [[اتحاد]]، نقش اعجازآمیزی در پیشبرد اهداف دارد، جمعیت و [[اتحاد]]، [[قدرت]] را چندین برابر می‌کند و از سویی، [[برادری]] [[اسلامی]] و رسیدگی به دردهای [[اجتماعی]] و تأسیس واحدهای وسیع و پردامنه در این زمینه نیز در نوع خود برای [[انسجام]] و پیوند و به‌هم‌پیوستگی هرچه بیشتر، [[زمینه‌ساز]] آیندۀ درخشان است. [[پیامبر اکرم]] {{صل}} فرمود: «افراد با [[ایمان]] نسبت به یکدیگر، همانند اجزای یک ساختمان هستند که هر جزئی از آن، جزء دیگر را محکم نگه می‌دارد».<ref>{{متن حدیث|«الْمُؤْمِنُ‏ لِلْمُؤْمِنِ‏ کَالْبُنْیَانِ‏ یَشُدُّ بَعْضُهَا بَعْضا‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏»}}. ابوالفتوح، حسین، تفسیر ابوالفتوح، ج ۲، ص ۴۵۰.</ref> به همین خاطر باید [[مسلمانان]] از هرگونه [[اختلاف]] فرعی و موسمی پرهیز کنند و در برابر [[دشمنان]] مشترک، با [[اتحاد]] و [[وحدت]] و هماهنگی خود بایستند، تا بتوانند راه را برای [[ظهور]] [[مصلح کل]] جهانی هموار سازند<ref>ر.ک. [[محمد محمدی اشتهاردی|محمدی اشتهاردی، محمد]]، [[حضرت مهدی فروغ تابان ولایت (کتاب)|حضرت مهدی فروغ تابان ولایت]]، ص ۱۰۷-۱۱۷.</ref>.

* [[انتظار فرج]]<ref>ر.ک. [[محمد جواد مروجی طبسی|مروجی طبسی، محمد جواد]]، [[بامداد بشریت (کتاب)|بامداد بشریت]]، ص ۶۰-۶۵.</ref> سازنده<ref>ر.ک. [[سید جعفر موسوی‌نسب|موسوی‌نسب، سید جعفر]]، [[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ج ۲، ص ۸۶-۹۱.</ref>: یکی از مهمترین موارد [[زمینه سازی]] [[ظهور امام زمان]]){{ع}}) [[انتظار فرج]] است، انتظاری که [[پیامبر]] {{صل}} و [[معصومین]] {{ع}} ما را به آن [[دعوت]] کرده‌اند، انتظاری که در [[روایات]]، از آن، به عنوان [[برترین]] [[اعمال]] و [[بهترین]] [[عبادت]] [[مؤمنان]] شمرده شده است، انتظاری که به قول [[امام صادق]] {{ع}}: «اگر شخصی درحال [[انتظار]] بمیرد، [[شهید]] خواهد بود، اگرچه در رختخواب هم مرده باشد»<ref>{{متن حدیث|إِنَّ الْمَيِّتَ مِنْكُمْ عَلَى هَذَا الْأَمْرِ شَهِيدٌ قُلْتُ وَ إِنْ مَاتَ عَلَى فِرَاشِهِ قَالَ إِي وَ اللَّهِ وَ إِنْ مَاتَ عَلَى فِرَاشِهِ}}؛ المحاسن، ج۱، ص۱۶۴</ref>.<ref>ر.ک. [[محمد جواد مروجی طبسی|مروجی طبسی، محمد جواد]]، [[بامداد بشریت (کتاب)|بامداد بشریت]]، ص ۶۰-۶۵.</ref> [[انتظار]] ریشه و اساس [[خودسازی]] افراد و ساختن [[جامعه]] است. تا [[امید]] و [[انتظار]] و در نتیجه [[صبر]] و [[تحمل]] مشکلات نباشد، [[انسان]] [[قادر]] به [[خودسازی]] و دیگرسازی نیست<ref>ر.ک. [[سید جعفر موسوی‌نسب|موسوی‌نسب، سید جعفر]]، [[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ج ۲، ص ۸۶-۹۱.</ref>.

* بزرگان ما بر اساس [[روایات]] و [[احادیث]] و سفارش [[پیامبر]] {{صل}} و [[ائمه معصومین]] {{ع}} وظایفی را برای [[مردم]] در حال [[غیبت کبری]] بیان کرده‌اند، که هر یک از آنها، خود زمینه ساز [[ظهور]] [[مهدی موعود]] {{ع}} خواهد بود که عبارتند از:

# [[دعا کردن]] برای حفظ وجود [[مبارک]] [[امام عصر]] {{ع}} از [[شر]] [[شیاطین]] انس و [[جن]] و طلب [[تعجیل فرج]] و [[نصرت]] و [[ظفر]] و [[غلبه]] او بر [[کفار]] و ملحدین و منافقین.

# [[صدقه]] دادن در [[حد]] [[توان]]، برای حفظ وجود [[مبارک]] [[امام زمان]] {{ع}}.

# به جا آوردن [[حج]] به [[نیابت از امام عصر]] {{ع}} چنانکه در گذشته میان [[شیعه]] مرسوم بوده است.

# برخاستن از برای [[تعظیم]] شنیدن نام [[مبارک]] آن [[حضرت]]، به ویژه نام [[مبارک]] [[قائم]] {{ع}}.

«[[انقلاب]] بزرگ [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏ همچون دیگر انقلاب‏‌ها، بدون مقدمه و زمینه‌‏سازی پدید نمی‌‏آید؛ بلکه [[در آستانه ظهور]]، حرکت‏‌هایی شکل می‌‏گیرد و زمینه را برای [[ظهور]] آن [[حضرت]] فراهم می‌‏آورد. این سلسله قیام‌‏ها و انقلاب‌‏ها که از سوی حق‏ پویان صورت می‌‏گیرد، بر اساس آنچه در بعضی از [[روایات]] آمده، زمینه را برای حرکت جهانی [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏ آماده می‏‌کند. [[پیامبر اکرم]] {{صل}} می‌‏فرماید: "گروهی از [[ناحیه]] [[مشرق]]، قد برمی‌‏افرازند و زمینه [[حکومت]] [[امام مهدی|مهدی]] {{ع}} را فراهم می‌‏سازند<ref>متقی هندی، کنز العمال، ج ۱۴، ص ۲۶۳؛ طبرانی، المعجم الاوسط، ج ۱، ص ۹۴؛ ر. ک: سنن ابن ماجه، ح ۴۰۸۸</ref>.

[[امام باقر]] {{ع}} می‌‏فرماید: "گویی قومی را می‏‌بینم که از شرق در طلب [[حق]] [[قیام]] کرده‌‏اند؛ ولی بدانان نمی‌‏دهند و باز مطالبه می‌‏کنند؛ اما بدان‌‏ها نمی‌‏دهند. چون چنین می‏‌بینند، شمشیرهای خود را بر دوش می‏‌گیرند. آن هنگام، آنچه می‌‏خواهند، به آنان می‌‏دهند؛ ولی نمی‌‏پذیرند، تا این که پیروز می‌‏شوند و آن را جز به [[امام مهدی|صاحب الامر]] {{ع}} [[تسلیم]] نمی‌‏کنند. کشتگان آنان شهیدند. اگر من آنان را [[درک]] کنم، جانم را برای [[صاحب الامر]] می‏‌گذارم<ref> {{عربی|" كَأَنِّي بِقَوْمٍ قَدْ خَرَجُوا بِالْمَشْرِقِ يَطْلُبُونَ الْحَقَّ فَلَا يُعْطَوْنَهُ ثُمَّ يَطْلُبُونَهُ فَلَا يُعْطَوْنَهُ‏ فَإِذَا رَأَوْا ذَلِكَ‏ وَضَعُوا سُيُوفَهُمْ عَلَى عَوَاتِقِهِمْ فَيُعْطَوْنَ مَا سَأَلُوهُ فَلَا يَقْبَلُونَهُ حَتَّى يَقُومُوا وَ لَا يَدْفَعُونَهَا إِلَّا إِلَى صَاحِبِكُمْ قَتْلَاهُمْ شُهَدَاءُ أَمَا إِنِّي لَوْ أَدْرَكْتُ ذَلِكَ لَاسْتَبْقَيْتُ نَفْسِي لِصَاحِبِ هَذَا الْأَمْرِ‏‏ ‏‏"}}، نعمانی، الغیبة، ص ۲۷۳؛ ح ۵۰</ref>. در این [[روایات]]، به روشنی از برپایی قیام‌‏ها و انقلاب‏‌هایی [[در آستانه ظهور]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} خبر داده شده است. افزون بر این‏ها، [[روایات]] فراوان دیگری نیز بر این نکته اتفاق دارند که [[پیش از ظهور]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}، حکومتی به [[رهبری]] یکی از [[صالحان]] که گمان می‏‌رود از [[فرزندان]] [[پیامبر]] هم باشد، در [[ناحیه]] [[مشرق]] تشکیل می‌‏شود و [[زمینه ظهور]] را مهیا می‌‏سازد. این [[حکومت]]، تا ظاهر شدن [[امام مهدی|مهدی]] {{ع}} و [[تسلیم]] آن به [[حضرت]] ایشان، ادامه می‏‌یابد.

بر همین اساس، برخی تشکیل [[دولت]] [[شیعی]] ‏مذهب [[صفویه]] را که پس از قرن‌‏ها استیلای [[حاکمان]] [[مستبد]] و متعصب [[عامی مذهب]]، روی کار آمد، همان دولتی دانسته‌‏اند که در [[روایات]]، از زمینه‏‌سازان [[حکومت]] [[امام مهدی|مهدی]] {{ع}} به شمار آمده است.

در زمان ما نیز، برخی با استناد به ویژگی‏‌هایی که در [[روایات]] آمده، [[انقلاب اسلامی ایران]] را - که در سال‏ ۱۳۵۷ ش به [[رهبری]] [[امام خمینی]] به [[پیروزی]] رسید، همان دولتی دانسته‌‏اند که زمینه را برای [[ظهور]] و [[قیام]] [[امام مهدی|مهدی]] {{ع}} آماده می‌‏کند و - ان شاء اللّه- تا [[ظهور]] آن [[حضرت]] ادامه می‌‏یابد<ref>  جمعی از نویسندگان، مجموعه مقالات و گفتارها پیرامون حضرت مهدی عجّل اللّه تعالی فرجه الشریف، ص ۲۰۷</ref>. البته هیچ‏ یک از آن حرکت‏‌ها به اندازه [[انقلاب اسلامی]]، زمینه‏‌ساز [[انقلاب]] [[امام مهدی|مهدی]] {{ع}} نبوده‏‌اند؛ بلکه اصلا مقایسه آن‏ها با [[انقلاب اسلامی]] [[باطل]] است؛ از این ‏رو احتمال این‏که مراد از "[[دولت]] زمینه‏‌ساز" از جمله [[انقلاب اسلامی ایران]] باشد و تا [[ظهور]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏ تداوم یابد، بسیار است.

در هر حال، با توجه به [[روایات]] بسیاری که در این بخش رسیده است، در دوره [[غیبت]] و [[در آستانه ظهور]] [[امام مهدی|مهدی]] {{ع}}، دولت‌‏هایی به [[حمایت]] از [[حق]] روی کار می‌‏آیند و انقلاب‌‏هایی به [[حمایت]] از آن شکل می‏‌گیرند و زمینه را برای [[ظهور]] آن [[حضرت]] فراهم می‌‏سازند و این، از نشانه‏‌های [[ظهور]] است<ref>جمعی از نویسندگان، چشم‏ به‏ راه مهدی عجّل اللّه تعالی فرجه الشریف، ص ۳۰۳- ۳۰۶،(با تصرف)</ref> .

# مهموم بودن برای آن جناب در ایام [[غیبت]]؛

# بجا آوردن [[حج]] به [[نیابت]] از [[امام مهدی|امام عصر]] {{ع}} چنانکه در گذشته میان [[شیعه]] مرسوم بوده است؛

# برخاستن از برای [[تعظیم]] شنیدن نام مبارک آن [[حضرت]]، به ویژه نام مبارک [[قائم]] {{ع}}؛

#«'''جاذبه [[قرآن]] و [[حقانیت]] [[اسلام‌]]:''' همان‌گونه که در مثل‌ها آمده: "سرانجام، [[حقیقت]] جای خود را باز می‌کند" تکیه بر حقایق نورانی و استوار و منطقی [[قرآن]] و [[اسلام]]، این [[مکتب]] زنده و [[غنی]] و حیات‌بخش و سازنده، یکی از عوامل مهم [[پیروزی]] است. در [[صدر اسلام]]، درستی و واقعیت هماهنگی [[دستورات اسلام]] با [[عقل]] و [[وجدان]] و [[انسانیت]] و پیکار [[اسلام]] با هرگونه آلودگی و [[فقر]] و [[بدبختی]] و [[بی‌عدالتی]] خودبه‌خود یک جاذبه قوی داشت که [[انسان‌ها]] را به سوی خود می‌کشانید، و  [[پیامبر خاتم|پیامبر اسلام]] {{صل}} از این راه، پیروزی‌های چشمگیری به دست آورد، تا آنجا که گاهی می‌شد سرسخت‌ترین [[دشمنان]] [[اسلام]] مانند [[ولید بن مغیره]] وقتی چند [[آیه]] از [[آیات]] [[قرآن]] را که حکایت از [[قوانین]] [[اسلام]] می‌کند شنید، دیوانه‌وار به [[مجلسی]] که از طرف دودمانش تشکیل شده بود، آمد و گفت: "به [[خدا]] [[سوگند]] از [[محمد]] {{صل}} سخنی شنیدم که نه شباهت به گفتار [[انسان‌ها]] دارد، نه جن‌ها؛ گفتار او شیرینی خاصی و [[زیبایی]] مخصوصی دارد؛ بالای آن (همه شاخه‌های درختان برومند) پرثمر و پایین آن (مانند ریشه‌های درخت کهن) پرمایه است، گفتاری است که بر هر چیز پیروز می‌شود و چیزی بر آن پیروز نخواهد شد"<ref>نور الثقلین، ج ۳، ص ۷۸.</ref>. امروز نیز تکیه بر چنین [[مکتب]] پرمایه و استوار و مقایسه علمی و منطقی آن بر سایر مکتب‌ها، از نظر معنوی بزرگ‌ترین عامل حرکت و [[زمینه‌سازی]] برای یک [[حکومت]] [[عدل]] جهانی است و به تنهایی کافی است که نیازهای مادی و معنوی [[انسان‌ها]] را برآورد و آنها را در همه ابعاد مثبت انسانی به پیش ببرد. به [[راستی]] اگر در [[انقلاب]] [[فرهنگی]] در دانشگاه‌ها، [[قرآن]] به صحنه آید و حقایق نورانی آن به [[مردم]] برسد و پیاده گردد، ریشه‌دارترین زمینه برای آینده‌سازی و [[حکومت]] جهانی [[مهدی]] {{ع}} پدیدار خواهد شد.

# '''[[علم]] و [[اندیشه]] و به کار انداختن آن‌:''' بدون [[شک]] [[علم]] و [[فکر]]، بسیاری از کارها را آسان‌تر کرده و بسیاری از راه‌ها را نزدیک‌تر نموده و بسیاری از گره‌ها را در زمینه‌های گوناگون گشوده است و گاهی راه صد ساله به وسیله [[علم]] و [[دانش]] یک‌شبه طی می‌شود. برای [[پیشرفت]] و [[زمینه‌سازی]] برای [[حکومت]] ایده‌آل جهانی [[اسلام]] به [[رهبری]] [[امام مهدی]] {{ع}} یکی از راه‌های محکم، تحصیل [[علم]] و [[دانش]] و به کاراندازی آن است، در صورتی که این دو براساس [[شناخت]] و اولویت‌ها و کارهای مثبت و عادلانه به کار رود. در این مورد [[اسلام]] اکیدا سفارش فرموده، در اینجا به دو گفتار ذیل توجه کنید: [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]] {{صل}} فرمود: "هر چیزی اساس و پایه دارد، پایه این [[دین]] ([[اسلام]]) [[فهم]] و [[شناخت]] است، و موضع‌گیری یک [[مسلمان]] فهیم و دارای [[شناخت]] در برابر [[شیطان]] و هرگونه [[فساد]]، محکم‌تر و بیشتر از هزاران [[مسلمان]] بدون [[شناخت]] است"<ref>{{عربی|" إِنَّ لِكُلِّ شَيْ‏ءٍ دِعَامَةً وَ دِعَامَةُ هَذَا الدِّينَ الْفِقْهِ وَ لَفَقِيهُ وَاحِدٍ أَشَدُّ عَلَى الشَّيْطَانِ مِنْ أَلْفِ عَابِدٍ‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ نهج الفصاحه، حدیث ۹۰.</ref>. و [[امام علی]] {{ع}} در عبارتی فرمود: "قوام و دوام [[دین]] و [[دنیا]] به چهار چیز بستگی دارد: نخست ... به دانشمندی که [[دانش]] خود را به کار اندازد"<ref>نهج البلاغه، کلمات قصار، شماره ۳۶۴.</ref>. بنابراین باید همه [[مسلمانان]] در تحصیل [[علوم]] مختلف و عینیت بخشیدن آن [[علوم]] در [[جامعه]] [[تلاش]] کنند و بدین وسیله زمینه [[فکری]] و علمی را در همه ابعاد برای [[حکومت]] جهانی [[حضرت مهدی]] {{ع}} فراهم سازند.

# '''[[استقامت]] و [[پایداری]] و شجاعت‌:''' در صدر [[اسلام]]، [[استقامت]] و [[پایداری]] و [[شهامت]] پرتوان [[مسلمانان]] در برابر تندبادهای حوادث از عوامل [[پیروزی]] بود، اینک نیز برای‌ [[پیروزی]] در نیل به تکمیل [[اسلام]] به دست [[حضرت مهدی]] {{ع}} نیاز به [[صبر]] و [[پایداری]] است. نمونه‌های [[صبر]] و [[استقامت]] [[مسلمانان]] صدر [[اسلام]] در [[تاریخ]] بسیار است و نمونه‌های [[صبر]] و [[استقامت]] در جنگ‌های اسلامی به خوبی در روحیه [[مسلمانان]] آشکار است، آنها با کمترین نفر و کمترین ابزار جنگی، پوزه بزرگ‌ترین [[ارتش]] [[دشمنان]] را به [[خاک]] مالیدند. مثلا [[جعفر طیار]] برادر [[امام علی]] {{ع}} در [[جنگ]] موته ([[جنگ]] با ابرقدرت [[روم]]) با اینکه دو دستش قطع شده بود و نود زخم به بدنش رسیده بود، [[پرچم]] را با دو بازوی بریده‌اش نگهداشته بود و همچنان می‌جنگید<ref>بحار الانوار، ج ۲۱، ص ۵۳.</ref>. [[قرآن]] صد و چهار بار سخن از [[صبر]] و [[استقامت]] به میان آورده و در [[آیه]] ۲۰۰ سوره [[آل عمران]] می‌فرماید: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اصْبِرُواْ وَصَابِرُواْ وَرَابِطُواْ وَاتَّقُواْ اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ}}<ref>ای کسانی که ایمان آورده‌اید، استقامت کنید و در برابر دشمنان نیز پایداری به خرج دهید و از مرزهای خود مراقبت به عمل آورید و از خدا بپرهیزید، شاید رستگار شوید.</ref>. مسلماً برای [[زمینه‌سازی]] برای یک [[حکومت]] جهانی، اجرای این [[دستورات]] نیز لازم و ضروری است.

# '''[[زهد]] و رعایت [[اخلاق]] و [[حقوق]]:''' رعایت [[اخلاق]] نیک نسبت به یکدیگر در برخوردها و تمام ابعاد زندگی، و رعایت [[حقوق]] جانی، مالی، عرضی و ... که عالی‌ترین نقش را در جذب دیگران و نفوذ در دل‌ها دارد، از عوامل مهم گسترش [[اسلام]] در صدر [[اسلام]] بوده است. [[اخلاق]] [[پیامبر خدا]] {{صل}} و [[امامان]] {{عم}} و شاگردانشان بسیاری از گردن‌کشان را به سوی [[اسلام]] پر از مهر و [[صفا]] جلب کرد و موجب تقویت [[مسلمانان]] گردید. [[امام علی|امیر مؤمنان]] {{ع}} در وصف [[پیامبر خدا]] {{صل}} می‌فرماید: "از [[پیامبر]] {{صل}} [[پاک]] و نازنین [[پیروی]] کن، او لقمه [[دنیا]] را با اطراف دندان می‌خورد (نه اینکه دهانش را پر کند) و [[دنیا]] را به چشم (دقیق) نمی‌نگریست، از جهت پهلو لاغر و از جهت شکم گرسنه‌ترین اهل [[دنیا]] بود، مانند بردگان سیاه بر روی [[زمین]] می‌نشست و کفش خود را با دست خود [[اصلاح]] می‌کرد و [[لباس]] خود را با دست خود می‌دوخت، احیانا بر الاغ برهنه سوار می‌شد و از شدت [[تواضع]] و [[فروتنی]] دیگری را هم‌ردیف خود سوار می‌کرد. یکی از همسرانش روزی پرده‌ای نسبتا زیبا و دارای نقش و نگار بر در خانه آویخته بود، به آن بانو فرمود: بی‌درنگ این پرده رنگارنگ را از در خانه بردار، چراکه من با نگاه به این پرده، به یاد [[دنیا]] و زینت‌های آن می‌افتم ... اکنون مرا ببینید چگونه زندگی می‌کنم، بر این جامه‌ای که پوشیده‌ام چندان وصله زده‌ام که از وصله کننده آن شرم دارم. روزی وصله کننده به من گفت: این پیراهن پاره را به دور اندازم، گفتم: آهسته باش سبکباران زودتر به سرمنزل مقصود می‌رسند"<ref>نهج البلاغه، فرازهایی از خطبه ۱۵۹.</ref>. به‌راستی اگر همه شاخه‌های [[اخلاق]] اسلامی رعایت گردد، [[بهترین]] [[زمینه‌سازی]] معنوی برای [[ظهور]] [[امام زمان]] {{ع}} خواهد بود.

# '''[[ایمان]] و [[توکل]] به [[خدا]]:''' روحیه قوی و [[اطمینان]] [[قلب]] و اعتماد به [[نفس]] از عوامل سازنده و پیش برنده و [[زمینه‌ساز]] و سوزاننده موانع سر راه است، یک چنین روحیه و [[آرامش]] و [[استواری]] [[قلب]] در سایه [[ایمان]] به [[خدا]] و [[توکل]] به او به دست می‌آید که [[دعا]] و [[مناجات]] و [[نماز]] و [[روزه]] تقویت کننده [[ایمان]] و [[توکل]] است. پس از آنکه [[مکه]] به دست [[ارتش]] [[اسلام]] به [[رهبری]] [[پیامبر]] {{صل}} [[فتح]] شد، [[ابوسفیان]] کنار [[ارتش]] قوی [[اسلام]] قدم برمی‌داشت و می‌گفت: کاش می‌دانستم که [[محمد]] {{صل}} با چه وسیله‌ای بر من پیروز شد؟ ما که سازماندهی و تشکیلات و پول و جهاز جنگی و جمعیت داشتیم، چه‌طور مغلوب شدیم، ولی [[پیامبر]] {{صل}} با دست خالی بر ما پیروز گردید". [[پیامبر خدا]] {{صل}} دست بر دوش او گذارد و فرمود: "من به کمک [[خدا]] بر تو پیروز شدم". آری [[ایمان]] و [[توکل]] به [[خدا]] است که [[اتحاد]] و [[انسجام]] و روحیه قوی می‌سازد و کارهای ناممکن را ممکن می‌کند و مشت خالی را بر تانکها پیروز می‌گرداند، به طور قطع می‌توان گفت که نقش [[ایمان]] و [[توکل]] بر جنگها به مراتب بیش از وسائل و ابزار جنگی و تشکیلات است. و ما نیز باید در سایه [[ایمان]] و [[توکل]] به [[خدا]] به پیش رویم و فکرا و عملا [[زمینه‌ساز]] آینده درخشان باشیم، چنانکه [[مسلمانان]] در [[صدر اسلام]] در پرتو [[ایمان]] و [[توکل]]، به پیروزی‌های معجزه‌آمیز نائل شدند.

# '''[[تعاون]] و همکاری‌:''' [[برادری]] اسلامی و رسیدگی به دردهای [[اجتماعی]] و تأسیس واحدهای وسیع و پردامنه در این زمینه نیز در نوع خود برای [[انسجام]] و پیوند و به‌هم‌پیوستگی هرچه بیشتر، [[زمینه‌ساز]] آینده درخشان است و نقش [[اجتماعی]] مؤثری در پیشبرد [[هدف‌ها]] دارد<ref>جابر جعفی گوید: به امام باقر {{ع}} عرض کردم: فرج شما چه وقت است؟ سه بار فرمود: فرج ما تحقق نمی‌پذیرد تا غربال شوید و آزمایش گردید، تا وقتی که قلب‌ها صاف شود؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۰۱.</ref>. [[پیامبر]] {{صل}} فرمود: "[[مؤمنان]] در [[دوستی]] با [[مؤمنان]] دیگر همچون اعضای یکدیگرند که اگر یک عضو به درد آید، عضوهای دیگر نیز ناآرام هستند"<ref>بحار الانوار، ج ۶۱، ص ۱۵۰.</ref>. اگر به [[راستی]] [[جامعه]] ما نسبت به همدیگر چنین احساسی داشتند، [[پیشرفت]] بی‌نظیری در زمینه‌های مختلف نصیبشان می‌شد.  

# '''برخوردها و روش‌های منطقی با یکدیگر:''' [[پیامبر]] {{صل}} بر اساس [[علم]] و منطق با گروههای مختلف غیر اسلامی [[مناظره]] و بحث می‌کرد. [[امام صادق]] {{ع}} چهار هزار شاگرد در رشته‌های مختلف [[تربیت]] می‌نمود و شخصا با منکران [[خدا]] می‌نشست و به بحث و [[گفتگو]] می‌پرداخت. این بحث‌ها و تجزیه و تحلیل‌های روشنگرانه نقش مؤثری در توسعه [[اسلام]] داشت. [[قرآن]] می‌فرماید: {{متن قرآن|ادْعُ إِلَى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُم بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ}}<ref>مردم را به راه پروردگارت با حکمت و پندهای نیکو و جدال و بحث و انتقاد دعوت کن؛ سوره نحل، آیه ۱۲۵.</ref>. [[حکمت]] همان روشهای استدلالی و منطقی است. [[موعظه]] نیک، عبارت از اندرزهایی است که جنبه عاطفی و احساسی دارد. مجادله نیک، بحث‌های رودررو و براساس [[انصاف]] و [[حسن]] [[نیت]] است. [[امام علی|حضرت علی]] {{ع}} فرمود: طرفداران پنج [[دین]] مختلف به صورت گروه‌های پنج نفری به حضور [[پیامبر خدا]] {{صل}} برای بحث و [[مذاکره]] آمدند، به ترتیب: گروه [[یهود]]، سپس گروه [[مسیحی]]، سپس گروه مادی، سپس گروه دوگانه پرست، سپس گروه [[مشرک]] شروع به [[مناظره]] کردند. [[پیامبر خدا]] {{صل}} با کمال متانت سخن آنها را گوش داد و به پاسخ آنها پرداخت، و این مناظرات سه روز بیشتر طول نکشید، که هر پنج گروه قانع شدند و به [[اسلام]] گرویدند، در پایان گفتند: "ای [[محمد]] {{صل}}! ما همچون [[حجت]] و [[استدلال]] تو هرگز در جایی ندیده‌ایم، گواهی می‌دهیم که تو [[رسول خدا]] هستی"<ref>{{عربی|" مَا رَأَيْنَا مِثْلَ‏ حُجَّتِكَ‏ يَا مُحَمَّدُ نَشْهَدُ أَنَّكَ رَسُولُ اللَّهِ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ مشروح این مناظره در کتاب احتجاج طبرسی، ج ۱، از ص ۱۶ تا ۲۴ آمده است.</ref>. آری، اگر برای جذب تحصیل کرده‌ها و افراد مختلف غیر اسلامی با چنین شیوه‌ای [[رفتار]] شود، نقش مؤثری در گسترش [[اسلام]] خواهد داشت و همچنین [[زمینه‌سازی]] [[فکری]] حساب‌شده‌ای برای آینده درخشان به دست [[حضرت مهدی]] {{ع}} خواهد بود.

# '''توجه به طبقه مستضعف‌:''' نوعا [[انقلاب‌ها]] بر دوش [[مستضعفین]] به پیش می‌رود، چراکه مستکبران و سرمایه‌داران از وضع موجود خود راضی‌اند و نوعا مخالف [[انقلاب]] بر مبنای [[تعالیم]] الهی و یا طرفداری از [[مستضعفان]] خواهند بود. [[اسلام]] هیچ‌گاه روی خوش به مستکبران و طاغوتیان نشان نداده است، چنان‌که در آغاز، حامی پیش برنده [[اسلام]] افراد مستضعفی همچون بلال، [[سلمان]]، جویبر، خباب، عمار، [[سمیه]] و ... بوده‌اند. [[پیامبر خدا]] {{صل}} به این گروه از افراد توجه خاصی داشت، حتی همه [[اموال]] همسرش [[خدیجه]] {{س}} را در این راه [[مصرف]] نمود و خود عملا همچون [[مستضعفان]] می‌زیست و بیشتر با آنها محشور بود. به هر حال توجه به [[مستضعفان]] و تأمین نیازهای آنها، و برقراری [[عدالت اجتماعی]] و جلوگیری شدید از [[استعمار]] و استثمار و استحمار، یکی دیگر از عوامل [[زمینه‌سازی]] برای [[حکومت]] [[امید]] [[مستضعفان]] [[جهان]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} خواهد بود.

# '''[[اتحاد]] و [[انسجام]] مسلمانان‌:''' بدون [[شک]] [[اتحاد]] نقش اعجازآمیزی در پیشبرد اهداف دارد، جمعیت و [[اتحاد]]، [[قدرت]] را چندین برابر می‌کند، مثل [[اتحاد]] همچون مثل سد عظیمی است که مبدأ بزرگ‌ترین نیروهای صنعتی و آبیاری سرزمین‌های بزرگ و [[روشنایی]] شهرهای زیاد می‌شود، چنین نیرویی بر اثر به‌هم‌پیوستن قدرت‌های ناچیز دانه‌های [[باران]] به دست آمده است. [[پیامبر خدا]] {{صل}} فرمود: "افراد با [[ایمان]] نسبت به یکدیگر، همانند اجزای یک ساختمان هستند که هرجزئی از آن، جزء دیگر را محکم نگه می‌دارد"<ref>{{عربی|" الْمُؤْمِنُ‏ لِلْمُؤْمِنِ‏ كَالْبُنْيَانِ‏ يَشُدُّ بَعْضُهَا بَعْضا‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ تفسیر ابوالفتوح، ج ۲، ص ۴۵۰.</ref>. حال اگر [[مسلمانان]] دست‌به‌دست هم دهند و با [[اتحاد]] و [[انسجام]] همه‌جانبه در محور [[اسلام]] حرکت کنند، همچون دریای خروشانی خواهند بود که در برابر امواج سهمگین طوفان‌ها [[ایستادگی]] خواهند نمود. برای [[زمینه‌سازی]] [[ظهور]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} و تشکیل [[حکومت]] جهانی، [[اتحاد]] و [[انسجام]] [[مسلمانان]] نقش اساسی را خواهد داشت و باید [[مسلمانان]] از هرگونه [[اختلاف]] فرعی و موسمی پرهیز کنند و در برابر [[دشمنان]] مشترک، با [[اتحاد]] و [[وحدت]] و هماهنگی خود بایستند، تا بتوانند راه را برای [[ظهور]] [[مصلح]] کل جهانی هموار سازند<ref>باید توجه داشت که امور از روی طبیعی و خودجوش به پیش رود وگرنه صحبت اعجاز باشد، [[امام حسین]] {{ع}} فرمود: "سوگند به خداوند، خدا چیزی را نیافریده مگر اینکه به او فرمان داده از ما پیروی کند"؛ بحار الانوار، ج ۲۳، ص ۲۸۷. البته اگر مردم وظیفه خود را انجام دهند، دست خدا بالای سر آنهاست و امدادهای غیبی به کمک آنها خواهد شتافت، چنان‌که [[قرآن]] می‌فرماید: {{متن قرآن|إِن تَنصُرُوا اللَّهَ يَنصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ}}؛ سوره محمد، آیه ۷.</ref>.

# '''[[رهبر]] شایسته‌:''' در [[اسلام]] به "[[ولایت]]" اهمیت فراوان داده شده است، به گونه‌ای که اگر آن نباشد هیچ چیز نیست، بلکه باید برنامه‌های [[اسلام]] تحت نظارت [[ولایت]] باشد، و به عبارت دیگر چرخ [[انقلاب]] توسط او به گردش درمی‌آید، او نشان راه و [[پیشوا]] و جلودار [[امت]] است و همه گروه‌های [[اسلام]] را در یک خط به پیش می‌برد. [[ولایت]] یعنی [[حکومت]] و [[سرپرستی]] [[دین]] و دنیای [[مردم]] که بسیار [[مقام]] پرمسؤولیت بزرگی است و تنها افراد [[شایسته]] و کامل می‌توانند عهده‌دار آن گردند. همان‌گونه که در صدر [[اسلام]] رهنمودهای [[رهبر شایسته]] نقش اساسی در پیشبرد داشت، امروز نیز در راه [[انتظار]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} و [[زمینه‌سازی]] برای [[حکومت جهانی]] آن [[حضرت]] حتما باید این خط حفظ گردد، تا [[مسلمانان]] در [[نظم]] و [[انسجام]] خاص تحت رهنمودهای‌ [[رهبر شایسته]] که امروز از آن به [[ولایت فقیه]] تعبیر می‌شود، راه [[زمینه‌سازی]] صحیح را دریابند و با پشت‌گرمی معنوی خاصی آن را دنبال کنند. و به عبارت روشن‌تر، [[نائب]] و معاون به [[حق]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} مسلما به راه [[مهدی]] {{ع}} نزدیک‌تر و آگاه‌تر است، و رهنمودها و [[سرپرستی]] او می‌تواند نزدیک‌ترین و حساب‌شده‌ترین شیوه برای رسیدن به [[حکومت]] [[مولی]] [[امام زمان]] {{ع}} باشد، با توجه به اینکه انجام دو [[وظیفه]] بزرگ [[امر به معروف و نهی از منکر]] [[انسان]] را از بی‌تفاوتی بیرون می‌آورد، و وادار می‌کند که حضور فعال در صحنه داشته باشد. به [[امید]] آن‌که با به‌کار بستن این عوامل که در رأس عوامل دیگر است بتوانیم همچون [[مسلمانان]] [[صدر اسلام]] به پیش رویم و [[جهان]] را به استقبال [[حکومت]] جهانی [[حضرت مهدی]] {{ع}} سوق دهیم که خود در مسیر [[انقلاب]] و تداوم [[انقلاب]] است که نهایت آن آینده درخشان و اهتزاز [[پرچم]] {{عربی|" لَا إِلَهَ‏ إِلَّا اللَّه‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}} در کل [[جهان]] خواهد شد، و همین [[امید]] به آینده روشن- نه مبهم و تاریک- خود همان عامل درونی و [[انتظار]] است که باید به صورت [[علم]] و عمل درآید و به نتیجه عینی برسد. باید توجه داشت که خود [[امام]] [[قائم]] {{ع}} نیز در [[انتظار]] است که شرایط فراهم شود و [[خداوند متعال]] [[اذن]] خروجش را صادر فرماید و [[جهان]] را از [[ظلم]] و [[فساد]] رهایی بخشد، و به قدری در این مورد بی‌تاب است که حتی وقت [[خروج]] وارد [[مسجد الحرام]] می‌شود و بین [[مقام]] [[ابراهیم]] {{ع}} و [[کعبه]] دو رکعت [[نماز]] می‌خواند و پشت به [[حجر الاسود]] زده، سپس‌ دست‌هایش را به سوی [[آسمان]] بلند کرده و آن‌چنان گریه و [[تضرع]] می‌کند که به [[زمین]] می‌افتد و این است فرموده [[خدا]] در [[قرآن]]: {{متن قرآن|أَمَّن يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَيَكْشِفُ السُّوءَ وَيَجْعَلُكُمْ خُلَفَاء الأَرْضِ}}<ref> آیا خدای شما کسی است که دعای مضطر را اجابت می‌کند و گرفتاری‌ها را برطرف می‌سازد و شما را خلفای زمین قرار می‌دهد؟؛ اثبات الهداة، ج ۷، ص ۱۲۶ (سوره نمل، آیه ۶۲).</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: "[[سوگند]] به [[خدا]] "[[مضطر]]" همان [[قائم]] {{ع}} است"<ref>تفسیر نور الثقلین، ج ۴، ص ۹۴، ذیل آیه ۶۲ نمل.</ref>. آری [[امام]] [[قائم]] {{ع}} این چنین بی‌تابانه در [[انتظار]] [[اصلاح]] و [[انقلاب جهانی]] است، تا [[جهان]] را از لوث آلودگی‌ها و جنایات و [[ستمگری‌ها]] [[نجات]] بخشد.

# '''[[لزوم]] برنامه‌ریزی‌:''' می‌دانیم که مسأله [[امام مهدی|مهدی موعود]] {{ع}} یک مسأله عادی و سطحی و اقلیمی و احتمالی نیست، بلکه تقریبا در همه [[ادیان]] و در همه‌جا و در همه‌زمان‌ها و در رأس مسائل مهم عقیدتی و [[سیاسی]] است، و در [[اسلام]] به عنوان یک اصل استوار و خلل‌ناپذیر مطرح می‌باشد، و از آن به ثمره و نتیجه [[قیام]] تمام [[پیامبر]]ان و [[رسولان]] و [[رهبران الهی]] یاد می‌گردد، و [[نهضت]] جهانی [[حضرت مهدی]] {{ع}} با عنوان‌ [[امید]] [[پیامبران]] و [[رسولان]] و [[مستضعفان]] [[تاریخ]] و وصول به اهداف عالی انسانی در همه ابعاد و ... خوانده می‌شود. حال‌که چنین است باید مسأله را جدی گرفت، در طول [[تاریخ]] در این باره حرف زیادی زده‌اند، ولی برای وصول به این [[هدف]] باید [[همت]] کرده، آن هم همتی عمیق، همه‌جانبه در [[جهان]]، همیشگی در عمل.

با بررسی [[آیات]] و [[روایات]] مربوط به [[نهضت]] و [[ظهور]] [[امام]] {{ع}} به دست می‌آید که مسأله وصول به [[آیات]] [[ظهور]] مسأله راحت‌طلبی نیست و با یک یا چند [[قیام]] و [[قعود]] به دست نمی‌آید، باید در راه آن عرق‌ها و خون‌ها ریخته شود<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۵۸ (مضمون روایتی از امام باقر {{ع}}).</ref>. از طرفی این مسأله دارای ابعاد گوناگون است، مانند ابعاد [[فرهنگی]]، [[اقتصادی]]، [[سیاسی]]، مکتبی، نظامی و خلاصه آمیخته با مسأله [[دین]] است، همان‌گونه که [[دین]] حقیقی یک مجموعه عمیق و اهرم قوی و همه‌جانبه برای رشد در همه ابعاد است، مسأله [[مصلح جهانی]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} که در هرزمانی مطرح بوده و در هر دینی از آن به نوعی سخن به میان آمده و در [[اسلام]] از آن به عنوان یک اصل مهم انقلابی یاد می‌شود، دارای ابعاد گوناگون است»<ref>[[محمد محمدی اشتهاردی|محمدی اشتهاردی، محمد]]، [[حضرت مهدی فروغ تابان ولایت (کتاب)|حضرت مهدی فروغ تابان ولایت]]، ص ۱۰۷-۱۱۷.</ref>.

# بررسی [[فرصت‌ها]] و تهدیدها و نقاط [[ضعف]] و [[قوت]]؛  

# مشخص کردن اهداف کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت؛  

# تدوین سیاست‌های مورد [[نیاز]] بر اساس اهداف و [[راهبرد]] تعیین شده.

# [[خودسازی فردی]] و [[اجتماعی]] و حرکت به سمت [[انسان کامل]] ([[امام زمان]] {{ع}}) و کسب [[رضایت الهی]]؛  

# جهت‌دهی تمام فعالیت‌ها به سمت [[آماده‌سازی]] [[زمینه‌های ظهور]]؛  

# گسترش [[نظارت عمومی]] و [[فرهنگ]] [[امر به معروف و نهی از منکر]] برای [[هدایت]] [[انسان‌ها]] در تمامی ابعاد؛  

# ایجاد نهضت‌های آزادی‌خواه، ظلم‌ستیز و [[عدالت‌خواه]]؛  

# گسترش [[فرهنگ مهدویت]] و [[شناخت]] آسیب‌های فرارو و خنثی کردن برداشت‌های [[انحرافی]] از آن؛

# آماده کردن خود و [[جامعه]] در ابعاد مختلف برای [[ظهور منجی]] عالم {{ع}}<ref>شمشیربند، رقیه، «نقش فرهنگ مهدویت در جامعه معاصر».</ref>.

در اجرای [[راهبرد]] [[آماده‌سازی]]، همه [[مردم]] باید خود را به اهداف [[نظام]] ارزشی [[دینی]] [[متعهد]] بدانند. اگر [[مردم]] [[راهبرد]] [[آماده‌سازی]] را [[درک]] نکنند و به آن [[اطمینان]] نداشته باشند و خود را [[متعهد]] ندانند، تلاش‌هایی که در این زمینه صورت می‌گیرد، با مشکلات زیادی روبه‌رو می‌شود و با موفقیت [[اجرا]] نخواهد شد؛ در نتیجه لازم است [[مردم]] [[معتقد]] به [[امام زمان]] {{ع}}، زمینه را برای [[ظهور]] آن [[حضرت]] فراهم کنند. در این زمینه [[خانواده]] نقش مهم‌تری از سایر نهادهای [[تعلیم و تربیت]] دارد؛ بدین جهت در این نوشتار به نقش [[خانواده]] در [[تربیت مهدوی]] به منظور فراهم کردن بستر و زمینه برای [[ظهور]] بحث و [[گفتگو]] می‌شود»<ref>[[محمود ملکی راد|ملکی راد، محمود]]، [[خانواده و زمینه‌سازی ظهور (کتاب)|خانواده و زمینه‌سازی ظهور]]، ص ۸۱</ref>.

* '''اولاً''': خود را [[اصلاح]] نموده و با شرایط [[حکومت]] و [[عصر ظهور]] [[حضرت]] وفق دهیم.

* '''ثانیاً''': در [[جامعه]]، برای [[ظهور]] [[حضرت]] [[زمینه‌سازی]] کنیم و درصدد [[اصلاح]] [[مردم]] در حدّ توان خود برآییم تا شرایط فراهم شود و به دست توانای [[حضرت]] موانع کلّی برطرف شده و شرایط اساسی برای [[حکومت عدل جهانی]] ایجاد گردد. لذا فرموده‌اند: [[منتظران]] [[مصلح]] خود افرادی صالحند.

* '''ثالثاً''': هرگز [[دعا]] و استغاثه به درگاه الهی را فراموش نکنیم که در [[ظهور]] [[حضرت]] -مطابق روایات- تأثیر به سزایی دارد»<ref>[[علی ‎اصغر رضوانی|رضوانی، علی ‎اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص ۴۱۸.</ref>.

در این [[روایات]]، به روشنی از برپایی [[قیام‌ها]] و انقلاب‌هایی [[در آستانه ظهور]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} خبر داده شده است. همه [[روایات]] بر این نکته اتفاق دارند که پیش از [[ظهور]] [[مهدی]] {{ع}} حکومتی به [[رهبری]] یکی از [[صالحان]]، که گمان می‌رود از [[فرزندان]] [[پیامبر]] {{صل}} هم باشد، در [[ناحیه]] [[مشرق]] تشکیل می‌گردد و [[زمینه ظهور]] را مهیا می‌سازد و این [[حکومت]]، تا ظاهر شدن [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} و [[تسلیم]] آن به [[حضرت]] ایشان ادامه می‌یابد. بر همین اساس، برخی تشکیل [[دولت]] شیعی‌مذهب [[صفویه]] را که پس از قرن‌ها استیلای [[حاکمان]] [[مستبد]] و متعصب [[عامی مذهب]]، روی کار آمد، همان دولتی دانسته‌اند که در [[روایات]]، از جمله زمینه‌سازان [[حکومت]] [[مهدی]] {{ع}} به شمار آمده است<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۴۳.</ref>»<ref>[[مجتبی تونه‌ای]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۳۷۹.</ref>.

# برای [[ظهور]] [[حضرت]]، [[زمینه‌سازی]] و سعی کنیم [[مردم]] را [[اصلاح]] نماییم با [[امر به معروف و نهی از منکر]] تا شرایط فراهم شود و به دست توانای آن [[حضرت]]، موانع برطرف و شرایط اساسی، برای [[حکومت]] [[عدل]] جهانی ایجاد شود؛

# هرگز [[دعا]] و استغاثه به درگاه الهی را فراموش نکنیم که براساس [[روایات]]، برای تعجیل در [[ظهور]] [[حضرت]] تأثیر بسیاری دارد؛<ref>[[علی اصغر رضوانی]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص ۴۱۸</ref>