پرش به محتوا

تمسک به طاغوت: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '-،' به '-'
جز (جایگزینی متن - '-،' به '-')
خط ۷: خط ۷:
* منظور از "[[طاغوت]]" نیز، هر کسی است که از راه خیر و [[صراط مستقیم]] [[تجاوز]] کرده به جانبی دیگر [[رود]]؛ به عبارتی دیگر، هر معبودی جز از [[حضرت حق]] [[طاغوت]] خوانده می‌شود.
* منظور از "[[طاغوت]]" نیز، هر کسی است که از راه خیر و [[صراط مستقیم]] [[تجاوز]] کرده به جانبی دیگر [[رود]]؛ به عبارتی دیگر، هر معبودی جز از [[حضرت حق]] [[طاغوت]] خوانده می‌شود.
* [[راغب اصفهانی]] نیز در کتاب "مفردات الفاظ القرآن الکریم"، [[طاغوت]] را همین‌گونه معنی کرده است<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۴ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۴، ص ۴۲۸.</ref>.
* [[راغب اصفهانی]] نیز در کتاب "مفردات الفاظ القرآن الکریم"، [[طاغوت]] را همین‌گونه معنی کرده است<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۴ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۴، ص ۴۲۸.</ref>.
* بدین ترتیب، می‌توان گفت که هرکس از [[قرآن کریم]] - که کتاب واضح و آشکار [[حق]] است-، از [[عترت پیامبر]] اکرم {{صل}} - که راه مستقیم [[الهی]] هستند- به هرگونه منصرف شده روی گردانَد، رو به سوی [[طاغوت]] نهاده از [[خداوند]] بازگشته و به [[باطل]] پیوسته است. بدیهی است که انصراف از [[قرآن و عترت]]، تنها ظلالت و [[گمراهی]] است و بس: {{متن قرآن|فَمَاذَا بَعْدَ الْحَقِّ إِلَّا الضَّلَالُ}}<ref>«بنابراین، پس از حقّ جز گمراهی چه خواهد بود؟» سوره یونس، آیه ۳۲.</ref>.
* بدین ترتیب، می‌توان گفت که هرکس از [[قرآن کریم]] - که کتاب واضح و آشکار [[حق]] است- از [[عترت پیامبر]] اکرم {{صل}} - که راه مستقیم [[الهی]] هستند- به هرگونه منصرف شده روی گردانَد، رو به سوی [[طاغوت]] نهاده از [[خداوند]] بازگشته و به [[باطل]] پیوسته است. بدیهی است که انصراف از [[قرآن و عترت]]، تنها ظلالت و [[گمراهی]] است و بس: {{متن قرآن|فَمَاذَا بَعْدَ الْحَقِّ إِلَّا الضَّلَالُ}}<ref>«بنابراین، پس از حقّ جز گمراهی چه خواهد بود؟» سوره یونس، آیه ۳۲.</ref>.
* [[پیامبر اکرم]] {{صل}} نیز در این زمینه می‌فرمایند: "من دو چیز در میان شما به جای گذاردم، که پس از من مادام که آن دو را به دست داشته باشید [[گمراه]] نخواهید شد" <ref>{{متن حدیث|إِنِّي قَدْ خَلَّفْتُ فِيكُمْ شَيْئَيْنِ لَنْ تَضِلُّوا بَعْدِي أَبَداً مَا أَخَذْتُمْ بِهِمَا}}؛ بحارالأنوار، ج۲۳، ص۱۳۲.</ref>؛ نیز آن [[حضرت]] می‌فرمایند:"مثال [[اهل بیت]] من در میان شما، مثال [[کشتی نوح]] است، که هرکس بدان [[پناه]] جست [[نجات]] یافت، و هرکس از آن بازماند [[غرق]] شد"<ref>{{متن حدیث|مَثَلُ أَهْلِ بَيْتِي فِيكُمْ كَمَثَلِ سَفِينَةِ نُوحٍ مَنْ رَكِبَهَا نَجَا وَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْهَا غَرِقَ}}؛ بحارالأنوار، ج۲۳، ص۱۱۹.</ref>.
* [[پیامبر اکرم]] {{صل}} نیز در این زمینه می‌فرمایند: "من دو چیز در میان شما به جای گذاردم، که پس از من مادام که آن دو را به دست داشته باشید [[گمراه]] نخواهید شد" <ref>{{متن حدیث|إِنِّي قَدْ خَلَّفْتُ فِيكُمْ شَيْئَيْنِ لَنْ تَضِلُّوا بَعْدِي أَبَداً مَا أَخَذْتُمْ بِهِمَا}}؛ بحارالأنوار، ج۲۳، ص۱۳۲.</ref>؛ نیز آن [[حضرت]] می‌فرمایند:"مثال [[اهل بیت]] من در میان شما، مثال [[کشتی نوح]] است، که هرکس بدان [[پناه]] جست [[نجات]] یافت، و هرکس از آن بازماند [[غرق]] شد"<ref>{{متن حدیث|مَثَلُ أَهْلِ بَيْتِي فِيكُمْ كَمَثَلِ سَفِينَةِ نُوحٍ مَنْ رَكِبَهَا نَجَا وَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْهَا غَرِقَ}}؛ بحارالأنوار، ج۲۳، ص۱۱۹.</ref>.
* به این [[آیه شریفه]] نیز بنگرید: {{متن قرآن|وَمَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنْكًا وَنَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَعْمَى}}<ref>«و هر که از یادکرد من روی برتابد بی‌گمان او را زیستنی تنگ خواهد بود و روز رستخیز وی را نابینا بر خواهیم انگیخت» سوره طه، آیه ۱۲۴.</ref>. می‌بینیم که این [[آیات]] و [[روایات]] و نمونه‌های بسیار دیگر آنها، بر این مطلب دلالت می‌نماید که روی‌گردانی از [[قرآن]] و مفسّران [[حقیقی]] آن، موجب [[گمراهی]] و [[زیانکاری]] در [[دنیا]] و [[آخرت]] می‌باشد. حال اگر کسی بعد از روی‌گردانی از این دو، به غیر آنها تمسّک جسته آنها را سرمشق خود گیرد، چه عاقبتی در این دو [[جهان]] خواهد داشت!. [[خداوند متعال]] در [[قرآن کریم]] حال متمسّکان به [[طاغوت]] - که به [[قرآن و عترت]] پشت کرده دیگران را بر آنها برگزیده‌اند- را این‌گونه بیان فرموده است: {{متن قرآن|وَيَوْمَ يَعَضُّ الظَّالِمُ عَلَى يَدَيْهِ يَقُولُ يَا لَيْتَنِي اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِيلًا يَا وَيْلَتَى لَيْتَنِي لَمْ أَتَّخِذْ فُلَانًا خَلِيلًا لَقَدْ أَضَلَّنِي عَنِ الذِّكْرِ بَعْدَ إِذْ جَاءَنِي وَكَانَ الشَّيْطَانُ لِلْإِنْسَانِ خَذُولًا وَقَالَ الرَّسُولُ يَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِي اتَّخَذُوا هَذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورًا}}<ref>«و روزی که ستم پیشه، دست خویش (به دندان) می‌گزد؛ می‌گوید: ای کاش راهی با پیامبر در پیش می‌گرفتم! ای وای! کاش فلانی را به دوستی نمی‌گرفتم! به راستی او مرا از قرآن پس از آنکه به من رسیده بود گمراه کرد و شیطان آدمی را وا می‌نهد و پیامبر می‌گوید: پروردگارا! امّت من این قرآن را کنار نهادند» سوره فرقان، آیه ۲۷-۳۰.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۴ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۴، ص ۴۲۹-۴۳۰.</ref>.
* به این [[آیه شریفه]] نیز بنگرید: {{متن قرآن|وَمَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنْكًا وَنَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَعْمَى}}<ref>«و هر که از یادکرد من روی برتابد بی‌گمان او را زیستنی تنگ خواهد بود و روز رستخیز وی را نابینا بر خواهیم انگیخت» سوره طه، آیه ۱۲۴.</ref>. می‌بینیم که این [[آیات]] و [[روایات]] و نمونه‌های بسیار دیگر آنها، بر این مطلب دلالت می‌نماید که روی‌گردانی از [[قرآن]] و مفسّران [[حقیقی]] آن، موجب [[گمراهی]] و [[زیانکاری]] در [[دنیا]] و [[آخرت]] می‌باشد. حال اگر کسی بعد از روی‌گردانی از این دو، به غیر آنها تمسّک جسته آنها را سرمشق خود گیرد، چه عاقبتی در این دو [[جهان]] خواهد داشت!. [[خداوند متعال]] در [[قرآن کریم]] حال متمسّکان به [[طاغوت]] - که به [[قرآن و عترت]] پشت کرده دیگران را بر آنها برگزیده‌اند- را این‌گونه بیان فرموده است: {{متن قرآن|وَيَوْمَ يَعَضُّ الظَّالِمُ عَلَى يَدَيْهِ يَقُولُ يَا لَيْتَنِي اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِيلًا يَا وَيْلَتَى لَيْتَنِي لَمْ أَتَّخِذْ فُلَانًا خَلِيلًا لَقَدْ أَضَلَّنِي عَنِ الذِّكْرِ بَعْدَ إِذْ جَاءَنِي وَكَانَ الشَّيْطَانُ لِلْإِنْسَانِ خَذُولًا وَقَالَ الرَّسُولُ يَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِي اتَّخَذُوا هَذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورًا}}<ref>«و روزی که ستم پیشه، دست خویش (به دندان) می‌گزد؛ می‌گوید: ای کاش راهی با پیامبر در پیش می‌گرفتم! ای وای! کاش فلانی را به دوستی نمی‌گرفتم! به راستی او مرا از قرآن پس از آنکه به من رسیده بود گمراه کرد و شیطان آدمی را وا می‌نهد و پیامبر می‌گوید: پروردگارا! امّت من این قرآن را کنار نهادند» سوره فرقان، آیه ۲۷-۳۰.</ref><ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۴ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۴، ص ۴۲۹-۴۳۰.</ref>.
خط ۳۰: خط ۳۰:
:*{{متن قرآن|وَقَالُوا رَبَّنَا إِنَّا أَطَعْنَا سَادَتَنَا وَكُبَرَاءَنَا فَأَضَلُّونَا السَّبِيلَا}}<ref>«و می‌گویند: پروردگارا! ما از سرکردگان و بزرگانمان فرمان بردیم و آنان ما را از راه به در بردند» سوره احزاب، آیه ۶۷.</ref>؛
:*{{متن قرآن|وَقَالُوا رَبَّنَا إِنَّا أَطَعْنَا سَادَتَنَا وَكُبَرَاءَنَا فَأَضَلُّونَا السَّبِيلَا}}<ref>«و می‌گویند: پروردگارا! ما از سرکردگان و بزرگانمان فرمان بردیم و آنان ما را از راه به در بردند» سوره احزاب، آیه ۶۷.</ref>؛
:*{{متن قرآن|وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ كَثِيرًا مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لَا يَفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْيُنٌ لَا يُبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لَا يَسْمَعُونَ بِهَا أُولَئِكَ كَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولَئِكَ هُمُ الْغَافِلُونَ}}<ref>«و بی‌گمان بسیاری از پریان و آدمیان را برای دوزخ آفریده‌ایم؛ (زیرا) دل‌هایی دارند که با آن درنمی‌یابند و دیدگانی که با آن نمی‌نگرند و گوش‌هایی که با آن نمی‌شنوند؛ آنان چون چارپایانند بلکه گمراه‌ترند؛ آنانند که ناآگاهند» سوره اعراف، آیه ۱۷۹.</ref>.
:*{{متن قرآن|وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ كَثِيرًا مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لَا يَفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْيُنٌ لَا يُبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لَا يَسْمَعُونَ بِهَا أُولَئِكَ كَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُولَئِكَ هُمُ الْغَافِلُونَ}}<ref>«و بی‌گمان بسیاری از پریان و آدمیان را برای دوزخ آفریده‌ایم؛ (زیرا) دل‌هایی دارند که با آن درنمی‌یابند و دیدگانی که با آن نمی‌نگرند و گوش‌هایی که با آن نمی‌شنوند؛ آنان چون چارپایانند بلکه گمراه‌ترند؛ آنانند که ناآگاهند» سوره اعراف، آیه ۱۷۹.</ref>.
* آری! میان مقصّران -که به عمد به [[خطا]] می‌روند- و قاصران -که ناخواسته به [[خطا]] دچار می‌شوند-، تفاوتی در [[قیامت]] پدید می‌آید؛ و آن اینکه مقصّران بدون تردید به جهنّم رانده می‌شوند، قاصران اما هرچند به جهنّم نمی‌روند، امّا از [[بهشت]] نیز بی‌بهره می‌مانند<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۴ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۴، ص ۴۳۵.</ref>.
* آری! میان مقصّران -که به عمد به [[خطا]] می‌روند- و قاصران -که ناخواسته به [[خطا]] دچار می‌شوند- تفاوتی در [[قیامت]] پدید می‌آید؛ و آن اینکه مقصّران بدون تردید به جهنّم رانده می‌شوند، قاصران اما هرچند به جهنّم نمی‌روند، امّا از [[بهشت]] نیز بی‌بهره می‌مانند<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۴ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۴، ص ۴۳۵.</ref>.
* اینان به [[فضل]] [[خداوند]] در اماکنی که برای حیات اُخروی اینان آماده شده و جز از [[بهشت]] و جهنّم است، به سر خواهند برد.
* اینان به [[فضل]] [[خداوند]] در اماکنی که برای حیات اُخروی اینان آماده شده و جز از [[بهشت]] و جهنّم است، به سر خواهند برد.
* تفصیل این مطلب مربوط به [[علم کلام]] بوده خارج از موضوع [[دانش]] [[اخلاق اسلامی]] است، از این‌رو در این رساله به توضیح آن نخواهیم پرداخت.
* تفصیل این مطلب مربوط به [[علم کلام]] بوده خارج از موضوع [[دانش]] [[اخلاق اسلامی]] است، از این‌رو در این رساله به توضیح آن نخواهیم پرداخت.
خط ۳۶: خط ۳۶:
* این [[آیات]]، به خوبی نشان می‌دهد که قاصران جهنّمی نبوده [[دوزخ]] تنها ویژه مقصّران خواهد بود<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۴ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۴، ص ۴۳۶.</ref>.
* این [[آیات]]، به خوبی نشان می‌دهد که قاصران جهنّمی نبوده [[دوزخ]] تنها ویژه مقصّران خواهد بود<ref>[[حسین مظاهری|مظاهری، حسین]]، [[دانش اخلاق اسلامی ج۴ (کتاب)|دانش اخلاق اسلامی]]، ج۴، ص ۴۳۶.</ref>.
=== تمسّک [[لجاجت]] آمیز به غیر [[قرآن و عترت]] ===
=== تمسّک [[لجاجت]] آمیز به غیر [[قرآن و عترت]] ===
* یکی دیگر از مراتب این [[رذیلت]]، آن است که کسی از سَر عناد و [[لجاجت]]، یا به‌خاطر [[دنیا دوستی]]، یا به‌خاطر مستحکم شدن رذیلتی دیگر در جانش - رذیلتی همچون [[کبر]]-، یا دیگر علل، به غیر [[قرآن و عترت]] متمسّک شده از این دو روی‌گردان شود. اینان در بسیاری از موارد خود به [[باطل]] بودن [[اندیشه]] و عمل خود آگاهند، امّا به‌خاطر رذائلی که در جانشان ریشه دوانیده است، نمی‌توانند بدان پشت کرده راه [[حق]] را مسیر خویش قرار دهند. [[خداوند متعال]] از این حالت اینان در بسیاری از [[آیات قرآن]] خبر داده است؛ در این شمار است:
* یکی دیگر از مراتب این [[رذیلت]]، آن است که کسی از سَر عناد و [[لجاجت]]، یا به‌خاطر [[دنیا دوستی]]، یا به‌خاطر مستحکم شدن رذیلتی دیگر در جانش - رذیلتی همچون [[کبر]]- یا دیگر علل، به غیر [[قرآن و عترت]] متمسّک شده از این دو روی‌گردان شود. اینان در بسیاری از موارد خود به [[باطل]] بودن [[اندیشه]] و عمل خود آگاهند، امّا به‌خاطر رذائلی که در جانشان ریشه دوانیده است، نمی‌توانند بدان پشت کرده راه [[حق]] را مسیر خویش قرار دهند. [[خداوند متعال]] از این حالت اینان در بسیاری از [[آیات قرآن]] خبر داده است؛ در این شمار است:
:*{{متن قرآن|وَمَا أَرْسَلْنَا فِي قَرْيَةٍ مِنْ نَذِيرٍ إِلَّا قَالَ مُتْرَفُوهَا إِنَّا بِمَا أُرْسِلْتُمْ بِهِ كَافِرُونَ}}<ref>«و ما در هیچ شهری، بیم‌دهنده‌ای نفرستادیم مگر که کامرانان آن (شهر) گفتند: ما منکر پیام رسالت شماییم» سوره سبأ، آیه ۳۴.</ref>؛
:*{{متن قرآن|وَمَا أَرْسَلْنَا فِي قَرْيَةٍ مِنْ نَذِيرٍ إِلَّا قَالَ مُتْرَفُوهَا إِنَّا بِمَا أُرْسِلْتُمْ بِهِ كَافِرُونَ}}<ref>«و ما در هیچ شهری، بیم‌دهنده‌ای نفرستادیم مگر که کامرانان آن (شهر) گفتند: ما منکر پیام رسالت شماییم» سوره سبأ، آیه ۳۴.</ref>؛
:*{{متن قرآن|أَفَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَهَهُ هَوَاهُ وَأَضَلَّهُ اللَّهُ عَلَى عِلْمٍ}}<ref>«آیا آن کس را دیدی که هوای (نفس) خود را، خدای خویش گرفته است و خداوند او را از روی آگاهی به حال وی در گمراهی واگذاشته» سوره جاثیه، آیه ۲۳.</ref>؛
:*{{متن قرآن|أَفَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَهَهُ هَوَاهُ وَأَضَلَّهُ اللَّهُ عَلَى عِلْمٍ}}<ref>«آیا آن کس را دیدی که هوای (نفس) خود را، خدای خویش گرفته است و خداوند او را از روی آگاهی به حال وی در گمراهی واگذاشته» سوره جاثیه، آیه ۲۳.</ref>؛
۲۱۸٬۲۱۰

ویرایش