پرش به محتوا

سفر در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '-،' به '-'
جز (جایگزینی متن - 'لام' به 'لام')
جز (جایگزینی متن - '-،' به '-')
 
خط ۹: خط ۹:
«سَفَر»، در برابر «حَضَر»،<ref>لسان العرب، ج۴، ص۳۶۷؛ القاموس المحیط، ج۲، ص۴۹؛ لغت نامه، ج۸، ص۱۲۰۵۰، «سفر».</ref> به معنای پیمودن مسافت <ref>الصحاح، ج۲، ص۶۸۵؛ القاموس المحیط، ج۲، ص۴۹؛ المصباح، فیومی، ج۲، ص۲۷۸، «سفر».</ref> و رفتن از جایی به جای دور <ref>تاج العروس، ج۶، ص۵۲۸؛ فرهنگ سخن، ج۵، ص۴۱۹۳، «سفر».</ref> است. ریشه «س - ف - ر» به معنای کنار زدن [[پوشش]] <ref>مفردات، ص۴۱۲، «سفر».</ref> است. از آنجا که در پیمودن راه - که معمولاً با [[سختی‌ها]] قرین است - پرده از صورت و [[سیرت]] افراد برداشته و [[نهان]] آنها آشکار می‌شود، به آن [[سفر]] گفته‌اند.<ref>تهذیب اللغه، ج۱۲، ص۲۷۹، «سفر».</ref> از همین ریشه است «سِفْر» به معنای کتاب که از [[حقایق]] پرده برداشته و چیزی را بیان و آشکار می‌کند،<ref>تهذیب اللغه، ج۱۲، ص۲۷۸؛ تاج العروس، ج۶، ص۵۲۸.</ref> «سَفَرَة» به معنای [[فرشتگان]] که مانند [[رسولان]] و [[کتاب‌های آسمانی]]، [[شبهه‌ها]] را از [[مردم]] می‌زدایند،<ref>تاج العروس، ج۶، ص۵۲۸.</ref> «سافِر» به معنای زنی که نقاب از چهره برمی‌گیرد <ref> اساس البلاغه، ص۲۹۸، «سفر»</ref> و «[[سفیر]]» به معنای نماینده‌ای که آنچه را بر عهده گرفته است، واضح و مکشوف می‌سازد.<ref> المصباح، فیومی، ج۲، ص۲۷۸-۲۷۹.</ref> پیمودن مسافت قابل اعتنا در [[صدق]] سفر لازم است و چنان‌که برخی لغویان گفته‌اند، باید مقدار آن، فراتر از رفت و برگشت یک [[روزه]] دونده‌ای چالاک باشد که به دادخواهی‌نزد [[حاکم]] رفته <ref>المصباح، فیومی، ج۲، ص۳۹۸، «عدو».</ref> و پیش از غروب به [[خانه]] بازمی گردد.<ref> تهذیب الاسماء واللغات، ج۲، ص۱۲.</ref> [[فقیهان]] در صدق سفر [[شرعی]] که [[حکم]] قصر [[نماز]] و [[افطار]] روزه را در پی دارد، پیمودن مسافتی خاص را شرط می‌دانند. از این مسافت در [[فقه]] با عنوان «مسافة القصر» یاد می‌شود.
«سَفَر»، در برابر «حَضَر»،<ref>لسان العرب، ج۴، ص۳۶۷؛ القاموس المحیط، ج۲، ص۴۹؛ لغت نامه، ج۸، ص۱۲۰۵۰، «سفر».</ref> به معنای پیمودن مسافت <ref>الصحاح، ج۲، ص۶۸۵؛ القاموس المحیط، ج۲، ص۴۹؛ المصباح، فیومی، ج۲، ص۲۷۸، «سفر».</ref> و رفتن از جایی به جای دور <ref>تاج العروس، ج۶، ص۵۲۸؛ فرهنگ سخن، ج۵، ص۴۱۹۳، «سفر».</ref> است. ریشه «س - ف - ر» به معنای کنار زدن [[پوشش]] <ref>مفردات، ص۴۱۲، «سفر».</ref> است. از آنجا که در پیمودن راه - که معمولاً با [[سختی‌ها]] قرین است - پرده از صورت و [[سیرت]] افراد برداشته و [[نهان]] آنها آشکار می‌شود، به آن [[سفر]] گفته‌اند.<ref>تهذیب اللغه، ج۱۲، ص۲۷۹، «سفر».</ref> از همین ریشه است «سِفْر» به معنای کتاب که از [[حقایق]] پرده برداشته و چیزی را بیان و آشکار می‌کند،<ref>تهذیب اللغه، ج۱۲، ص۲۷۸؛ تاج العروس، ج۶، ص۵۲۸.</ref> «سَفَرَة» به معنای [[فرشتگان]] که مانند [[رسولان]] و [[کتاب‌های آسمانی]]، [[شبهه‌ها]] را از [[مردم]] می‌زدایند،<ref>تاج العروس، ج۶، ص۵۲۸.</ref> «سافِر» به معنای زنی که نقاب از چهره برمی‌گیرد <ref> اساس البلاغه، ص۲۹۸، «سفر»</ref> و «[[سفیر]]» به معنای نماینده‌ای که آنچه را بر عهده گرفته است، واضح و مکشوف می‌سازد.<ref> المصباح، فیومی، ج۲، ص۲۷۸-۲۷۹.</ref> پیمودن مسافت قابل اعتنا در [[صدق]] سفر لازم است و چنان‌که برخی لغویان گفته‌اند، باید مقدار آن، فراتر از رفت و برگشت یک [[روزه]] دونده‌ای چالاک باشد که به دادخواهی‌نزد [[حاکم]] رفته <ref>المصباح، فیومی، ج۲، ص۳۹۸، «عدو».</ref> و پیش از غروب به [[خانه]] بازمی گردد.<ref> تهذیب الاسماء واللغات، ج۲، ص۱۲.</ref> [[فقیهان]] در صدق سفر [[شرعی]] که [[حکم]] قصر [[نماز]] و [[افطار]] روزه را در پی دارد، پیمودن مسافتی خاص را شرط می‌دانند. از این مسافت در [[فقه]] با عنوان «مسافة القصر» یاد می‌شود.


فقیهان [[شیعه]] این مسافت را ۸ فرسخ می‌دانند. در [[منابع فقهی]] شیعه از این مسافت با این تعابیر یاد شده است: «۸ فرسخ»،<ref>تذکرة الفقهاء، ج۶، ص۱۵۵.</ref> «۲۴ میل»،<ref>شرائع الاسلام، ج۱، ص۱۰۱.</ref> «۹۶۰۰۰ ذراع»،<ref> الروضة البهیّه، ج۱، ص۷۷۸.</ref> «مسیری که عموم مردم، قافله‌ها و باربرانی که - بارهای سنگین دارند -، آن را یک‌روزه بپیمایند»<ref>من لایحضره الفقیه، ج۱، ص۴۵۵؛ صلاة المسافر، ص۵.</ref> و «مسافت دو بَرید»<ref> السرائر، ج۱، ص۳۲۸.</ref> ؛«مسافتی که ارسال [[پیام]] در آن با یک پیک میسّر نباشد و شخص تازه‌نفس دیگری آن را از او گرفته، به مقصد برساند. مسافت هر [[برید]] در برخی مناطق دو فرسخ تعیین شده بود»<ref>احسن التقاسیم، ص۶۶؛ السرائر، ج۱، ص۳۲۸.</ref> این تعبیرها گرچه به ظاهر متفاوت به نظر می‌رسند، بیان‌گر یک اندازه‌اند.
فقیهان [[شیعه]] این مسافت را ۸ فرسخ می‌دانند. در [[منابع فقهی]] شیعه از این مسافت با این تعابیر یاد شده است: «۸ فرسخ»،<ref>تذکرة الفقهاء، ج۶، ص۱۵۵.</ref> «۲۴ میل»،<ref>شرائع الاسلام، ج۱، ص۱۰۱.</ref> «۹۶۰۰۰ ذراع»،<ref> الروضة البهیّه، ج۱، ص۷۷۸.</ref> «مسیری که عموم مردم، قافله‌ها و باربرانی که - بارهای سنگین دارند - آن را یک‌روزه بپیمایند»<ref>من لایحضره الفقیه، ج۱، ص۴۵۵؛ صلاة المسافر، ص۵.</ref> و «مسافت دو بَرید»<ref> السرائر، ج۱، ص۳۲۸.</ref> ؛«مسافتی که ارسال [[پیام]] در آن با یک پیک میسّر نباشد و شخص تازه‌نفس دیگری آن را از او گرفته، به مقصد برساند. مسافت هر [[برید]] در برخی مناطق دو فرسخ تعیین شده بود»<ref>احسن التقاسیم، ص۶۶؛ السرائر، ج۱، ص۳۲۸.</ref> این تعبیرها گرچه به ظاهر متفاوت به نظر می‌رسند، بیان‌گر یک اندازه‌اند.


[[فقیهان]] [[اهل سنت]] در مقدار مسافة القصر، [[اتفاق نظر]] ندارند و تعبیرهایی مانند «۱۶ فرسخ»،<ref> الانصاف، ج۲، ص۳۱۸.</ref> «۴۶ میل»،<ref>مختصر المزنی، ج۱، ص۲۹.</ref> «۴ برید»،<ref>معرفة السنن والآثار، ج۲، ص۴۱۹.</ref> «مسیر یک [[روز]] و یک شب»،<ref>المدونة الکبری، ج۱، ص۱۲۰.</ref> «مسیر دو شب»<ref>الأمّ، ج۱، ص۲۱۱.</ref> و «مسیر سه روز»،<ref> المبسوط، ج۲، ص۱۰۷.</ref> بیانگر گستردگی [[اختلاف]] نظر [[مذاهب فقهی]] اهل سنت در اندازه [[سفر]] شرعی‌اند. برخی، عدد اقوال اهل سنت را بیش از ۲۰ دانسته‌اند.<ref>فتح الباری، ج۲، ص۴۲۶.</ref>
[[فقیهان]] [[اهل سنت]] در مقدار مسافة القصر، [[اتفاق نظر]] ندارند و تعبیرهایی مانند «۱۶ فرسخ»،<ref> الانصاف، ج۲، ص۳۱۸.</ref> «۴۶ میل»،<ref>مختصر المزنی، ج۱، ص۲۹.</ref> «۴ برید»،<ref>معرفة السنن والآثار، ج۲، ص۴۱۹.</ref> «مسیر یک [[روز]] و یک شب»،<ref>المدونة الکبری، ج۱، ص۱۲۰.</ref> «مسیر دو شب»<ref>الأمّ، ج۱، ص۲۱۱.</ref> و «مسیر سه روز»،<ref> المبسوط، ج۲، ص۱۰۷.</ref> بیانگر گستردگی [[اختلاف]] نظر [[مذاهب فقهی]] اهل سنت در اندازه [[سفر]] شرعی‌اند. برخی، عدد اقوال اهل سنت را بیش از ۲۰ دانسته‌اند.<ref>فتح الباری، ج۲، ص۴۲۶.</ref>
۲۱۸٬۲۲۷

ویرایش