پرش به محتوا

رحلت یا شهادت پیامبر خاتم: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۴: خط ۱۴:


=== آخرین نماز صبح ===
=== آخرین نماز صبح ===
از وقایع روزهای آخر داستان نماز صبح حضرت است: بیماری [[خاتم انبیا]] {{صل}} هنگام شب، شدت گرفت. [[بلال]]، صبح نزد [[حضرت]] آمد و عرض داشت: "ای [[رسول خدا]]! وقت [[نماز صبح]] است". [[پیغمبر]] {{صل}} فرمود: "[[بیماری]]، تاب و توان را از من گرفته است. امروز دیگری با [[مردم]] [[نماز]] بخواند". [[عایشه]] گفت: "به [[ابوبکر]] بگویید ([[نماز]] بخواند)". [[حفصه بنت عمر]] گفت: "به [[عمر]] بگویید". [[رسول خدا]] {{صل}} با شنیدن سخن آن دو و دیدن [[حرص]] هر یک برای بلند کردن نام پدرشان، فرمود: "از این سخنان [[پرهیز]] کنید. شما مانند زنانی هستید که با [[یوسف]] همدم بودند (هر کدام می‌خواهید از این جریان سود ببرید)". سپس با اینکه از [[بی‌حالی]] نمی‌توانست روی پای خود بایستد، با شتاب برخاست. تا مبادا آن دو در [[نماز]] از ایشان پیشی بگیرند ـ و به کمک [[امیرمؤمنان]] {{ع}} و [[فضل بن عباس]] به [[مسجد]] آمد. [[ابوبکر]] که در [[محراب]] [[ایستاده]] بود. با اشاره [[حضرت]] از [[محراب]] خارج شد؛ سپس [[پیامبر]] به [[نماز]] ایستاد و با گفتن [[تکبیر]]، نمازی را که [[ابوبکر]] شروع کرده بود از سر گرفت<ref>قطب الدین راوندی، قصص الانبیاء، ص۳۵۸؛ شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج۱، ص۱۸۲-۱۸۳؛ شیخ طبرسی، اعلام الوری بأعلام الهدی، ج۱، ص۲۶۵.</ref>.<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[حوادث آخرین روزهای عمر پیامبر (مقاله)|حوادث آخرین روزهای عمر پیامبر]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۳۴۳-۳۴۴.</ref>
از وقایع روزهای آخر داستان نماز صبح حضرت است: بیماری [[خاتم انبیا]] {{صل}} هنگام شب، شدت گرفت. [[بلال]]، صبح نزد حضرت آمد و عرض داشت: "ای [[رسول خدا]]! وقت [[نماز صبح]] است". [[پیغمبر]] {{صل}} فرمود: "[[بیماری]]، تاب و توان را از من گرفته است. امروز دیگری با [[مردم]] [[نماز]] بخواند". [[عایشه]] گفت: "به [[ابوبکر]] بگویید ([[نماز]] بخواند)". [[حفصه بنت عمر]] گفت: "به [[عمر]] بگویید". [[رسول خدا]] {{صل}} با شنیدن سخن آن دو و دیدن [[حرص]] هر یک برای بلند کردن نام پدرشان، فرمود: "از این سخنان [[پرهیز]] کنید. شما مانند زنانی هستید که با [[یوسف]] همدم بودند (هر کدام می‌خواهید از این جریان سود ببرید)". سپس با اینکه از [[بی‌حالی]] نمی‌توانست روی پای خود بایستد، با شتاب برخاست. تا مبادا آن دو در [[نماز]] از ایشان پیشی بگیرند ـ و به کمک [[امیرمؤمنان]] {{ع}} و [[فضل بن عباس]] به [[مسجد]] آمد. [[ابوبکر]] که در [[محراب]] [[ایستاده]] بود. با اشاره حضرت از [[محراب]] خارج شد؛ سپس [[پیامبر]] به [[نماز]] ایستاد و با گفتن [[تکبیر]]، نمازی را که [[ابوبکر]] شروع کرده بود از سر گرفت<ref>قطب الدین راوندی، قصص الانبیاء، ص۳۵۸؛ شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج۱، ص۱۸۲-۱۸۳؛ شیخ طبرسی، اعلام الوری بأعلام الهدی، ج۱، ص۲۶۵.</ref>.<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[حوادث آخرین روزهای عمر پیامبر (مقاله)|حوادث آخرین روزهای عمر پیامبر]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۳۴۳-۳۴۴.</ref>


=== حدیث دوات و قلم ===
=== حدیث دوات و قلم ===
{{اصلی|حدیث دوات و قلم}}
{{اصلی|حدیث دوات و قلم}}
حضرت پس از بازگشت از مسجد، به سبب [[سختی]] رفتن به [[مسجد]] و [[اندوه]] بسیار ناشی از سرپیچی [[مسلمانان]] در پیوستن به [[لشکر اسامه]]، از هوش رفت. پس از به هوش آمدن فرمود: "دوات و کتف بیاورید تا برای شما چیزی بنویسم که پس از من [[گمراه]] نشوید"<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۳، ص۱۹۲-۱۹۳؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۱۸۷؛ مطهر بن طاهر مقدسی، البدء و التاریخ، ج۵ ص۶۰؛ ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۱، ص۲۳۵.</ref>. در برآوردن خواسته [[حضرت]] [[اختلاف]] شد. [[عمر]] گفت: "این [[مرد]] [[هذیان]] می‌گوید"<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۳، ص۱۹۲-۱۹۳؛ عزالدین ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ص۳۲۰؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۱۸۷؛ شیخ طبرسی، إعلام الوری بأعلام الهدی، ج۱، ص۲۶۵.</ref>. عده‌ای در [[تأیید]] [[عمر]] و عده‌ای علیه او سخن گفتند تا اینکه [[پیامبر]] {{صل}} بر اثر [[ناراحتی]] دوباره از هوش رفت. بعضی از حاضران پس از به هوش آمدن ایشان، سعی در [[اجابت]] خواسته حضرت داشتند؛ ولی او فرمود: "بعد از آن سخنان که گفتید نه (دیگر لازم نیست)<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۳، ص۱۹۲-۱۹۳؛ عزالدین ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ص۳۲۰؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۱۸۷؛ شیخ طبرسی، إعلام الوری بأعلام الهدی، ج۱، ص۲۶۵.</ref>؛ ولی شما را به [[نیکی]] درباره خاندانم سفارش می‌کنم". این را گفت و از [[مردم]] روی برگرداند<ref>شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج۱، ص۱۸۴؛ شیخ طبرسی، اعلام الوری بأعلام الهدی، ج۱، ص۲۶۵-۲۶۶.</ref>، [[مردم]] نیز برخاستند و رفتند<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[حوادث آخرین روزهای عمر پیامبر (مقاله)|حوادث آخرین روزهای عمر پیامبر]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۳۴۳-۳۴۴؛ [[طلعت ده پهلوانی|ده پهلوانی، طلعت]]، [[رحلت پیامبر (مقاله)|رحلت پیامبر]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۳۸۲-۳۸۳.</ref>.
حضرت پس از بازگشت از مسجد، به سبب [[سختی]] رفتن به [[مسجد]] و [[اندوه]] بسیار ناشی از سرپیچی [[مسلمانان]] در پیوستن به [[لشکر اسامه]]، از هوش رفت. پس از به هوش آمدن فرمود: "دوات و کتف بیاورید تا برای شما چیزی بنویسم که پس از من [[گمراه]] نشوید"<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۳، ص۱۹۲-۱۹۳؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۱۸۷؛ مطهر بن طاهر مقدسی، البدء و التاریخ، ج۵ ص۶۰؛ ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۱، ص۲۳۵.</ref>. در برآوردن خواسته حضرت [[اختلاف]] شد. [[عمر]] گفت: "این [[مرد]] [[هذیان]] می‌گوید"<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۳، ص۱۹۲-۱۹۳؛ عزالدین ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ص۳۲۰؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۱۸۷؛ شیخ طبرسی، إعلام الوری بأعلام الهدی، ج۱، ص۲۶۵.</ref>. عده‌ای در [[تأیید]] [[عمر]] و عده‌ای علیه او سخن گفتند تا اینکه [[پیامبر]] {{صل}} بر اثر [[ناراحتی]] دوباره از هوش رفت. بعضی از حاضران پس از به هوش آمدن ایشان، سعی در [[اجابت]] خواسته حضرت داشتند؛ ولی او فرمود: "بعد از آن سخنان که گفتید نه (دیگر لازم نیست)<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج۳، ص۱۹۲-۱۹۳؛ عزالدین ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ص۳۲۰؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۱۸۷؛ شیخ طبرسی، إعلام الوری بأعلام الهدی، ج۱، ص۲۶۵.</ref>؛ ولی شما را به [[نیکی]] درباره خاندانم سفارش می‌کنم". این را گفت و از [[مردم]] روی برگرداند<ref>شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج۱، ص۱۸۴؛ شیخ طبرسی، اعلام الوری بأعلام الهدی، ج۱، ص۲۶۵-۲۶۶.</ref>، [[مردم]] نیز برخاستند و رفتند<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[حوادث آخرین روزهای عمر پیامبر (مقاله)|حوادث آخرین روزهای عمر پیامبر]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۳۴۳-۳۴۴؛ [[طلعت ده پهلوانی|ده پهلوانی، طلعت]]، [[رحلت پیامبر (مقاله)|رحلت پیامبر]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۳۸۲-۳۸۳.</ref>.


=== [[پیامبر]] و انتقال [[هزار باب علم]] به [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} ===  
=== [[پیامبر]] و انتقال [[هزار باب علم]] به [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} ===  
خط ۲۸: خط ۲۸:


== [[علی]] و [[رحلت پیامبر]] {{صل}} ==
== [[علی]] و [[رحلت پیامبر]] {{صل}} ==
در حالی که [[دست]] [[علی]] {{ع}}، زیر سر [[پیامبر]] {{صل}} بود، آن [[حضرت]] {{صل}} [[جان]] به [[جان]] آفرین [[تسلیم]] کرد. [[امام علی]] {{ع}} طبق [[وصیت]] [[رسول خدا]] {{صل}} دست‌هایش را به صورت آن [[حضرت]] و سپس بر صورت خود کشید و چشم‌های آن [[حضرت]] {{صل}} را بست و ایشان را به سوی [[قبله]] برگرداند و روپوش را بر روی [[بدن]] ایشان کشید. آنگاه برخاست تا بقیه [[کارها]] را انجام دهد<ref>الارشاد، شیخ مفید، ج۱، ص۱۸۷.</ref>.
در حالی که [[دست]] [[علی]] {{ع}}، زیر سر [[پیامبر]] {{صل}} بود، آن حضرت {{صل}} [[جان]] به [[جان]] آفرین [[تسلیم]] کرد. [[امام علی]] {{ع}} طبق [[وصیت]] [[رسول خدا]] {{صل}} دست‌هایش را به صورت آن حضرت و سپس بر صورت خود کشید و چشم‌های آن حضرت {{صل}} را بست و ایشان را به سوی [[قبله]] برگرداند و روپوش را بر روی [[بدن]] ایشان کشید. آنگاه برخاست تا بقیه [[کارها]] را انجام دهد<ref>الارشاد، شیخ مفید، ج۱، ص۱۸۷.</ref>.


از [[ابن عباس]] [[روایت]] شد: هنگامی که [[علی]] {{ع}} از [[غسل]] (و [[کفن]] کردن) آن [[حضرت]] {{صل}} فارغ شد، [[کفن]] سرتاسری را از صورت آن [[حضرت]] {{صل}} کنار زد و فرمود: "[[پدر]] و مادرم به فدایت؛ [[پاکیزه]] [[زندگی]] کردی و [[پاکیزه]] از [[دنیا]] رفتی. با [[رحلت]] تو، [[مقام نبوت]] و [[پیامبری]] [[قطع]] شد که با [[رحلت]] انبیای دیگر، چنین نشده بود. آن [[قدر]] [[مقام]] و [[منزلت]] یافتی که [[خداوند]] بر تو [[سلام]] و [[درود]] فرستاد و آن‌قدر وسعت نظر داشتی که همه [[مردم]] در مقابل تو مساوی شدند. اگر تو، مرا به [[صبر]] توصیه نکرده و از شیون و [[زاری]] [[نهی]] نفرموده بودی، [[اشک]] شیون و [[زاری]] جاری می‌کردم. [[پدر]] و مادرم به فدایت؛ ما را نزد پروردگارت به یادآور و به ما توجه خاص داشته باش". سپس [[خم]] شد و صورتش را بوسید و پارچه را به روی ایشان انداخت<ref>الامالی، شیخ مفید، ص۱۰۲.</ref>.
از [[ابن عباس]] [[روایت]] شد: هنگامی که [[علی]] {{ع}} از [[غسل]] (و [[کفن]] کردن) آن حضرت {{صل}} فارغ شد، [[کفن]] سرتاسری را از صورت آن حضرت {{صل}} کنار زد و فرمود: "[[پدر]] و مادرم به فدایت؛ [[پاکیزه]] [[زندگی]] کردی و [[پاکیزه]] از [[دنیا]] رفتی. با [[رحلت]] تو، [[مقام نبوت]] و [[پیامبری]] [[قطع]] شد که با [[رحلت]] انبیای دیگر، چنین نشده بود. آن [[قدر]] [[مقام]] و [[منزلت]] یافتی که [[خداوند]] بر تو [[سلام]] و [[درود]] فرستاد و آن‌قدر وسعت نظر داشتی که همه [[مردم]] در مقابل تو مساوی شدند. اگر تو، مرا به [[صبر]] توصیه نکرده و از شیون و [[زاری]] [[نهی]] نفرموده بودی، [[اشک]] شیون و [[زاری]] جاری می‌کردم. [[پدر]] و مادرم به فدایت؛ ما را نزد پروردگارت به یادآور و به ما توجه خاص داشته باش". سپس [[خم]] شد و صورتش را بوسید و پارچه را به روی ایشان انداخت<ref>الامالی، شیخ مفید، ص۱۰۲.</ref>.


سپس [[علی]] {{ع}} به [[مردم]] [[دستور]] داد هر بار ده نفر به حجره وارد شوند و [[آیه]] {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا}}<ref>«خداوند و فرشتگانش بر پیامبر درود می‌فرستند، ای مؤمنان! بر او درود فرستید و به شایستگی (بدو) سلام کنید» سوره احزاب، آیه ۵۶.</ref> را بر [[حضرت]] {{صل}} بخوانند. آنها ده نفر ده نفر به حجره وارد می‌شدند و دور آن [[حضرت]] {{صل}} می‌ایستادند و [[امیرالمؤمنین علی]] {{ع}} وسط ایشان می‌ایستاد و [[آیه]] فوق را می‌خواند و سپس دیگران این [[آیه]] را تکرار می‌کردند تا اینکه [[اهل]] [[مدینه]] و اطراف آن بر [[حضرت]] {{صل}} [[صلوات]] فرستادند<ref> اصول کافی، کلینی، ج۱، ص۴۵۰.</ref>. وی می‌گوید: سپس [[علی]] {{ع}} به [[قبر]] وارد شد و [[کفن]] را از صورت [[رسول خدا]] {{صل}} کنار زد و گونه راست آن [[حضرت]] را در جهت [[قبله]] بر [[خاک]] گذاشت و سپس خشت‌های [[قبر]] را گذاشت و از [[قبر]] خارج شد و آنگاه [[خاک]] را بر روی [[قبر]] ریخت<ref>الارشاد، شیخ مفید، ج۱، ص۱۸۸.</ref>.<ref>[[حبیب عباسی| عباسی، حبیب]]، [[علی بن ابی‌طالب (مقاله)| مقاله «علی بن ابی‌طالب»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ج۱، ص:۲۰۰-۲۰۲؛ [[طلعت ده پهلوانی|ده پهلوانی، طلعت]]، [[رحلت پیامبر (مقاله)|رحلت پیامبر]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۳۸۴-۳۸۵.</ref>
سپس [[علی]] {{ع}} به [[مردم]] [[دستور]] داد هر بار ده نفر به حجره وارد شوند و [[آیه]] {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا}}<ref>«خداوند و فرشتگانش بر پیامبر درود می‌فرستند، ای مؤمنان! بر او درود فرستید و به شایستگی (بدو) سلام کنید» سوره احزاب، آیه ۵۶.</ref> را بر حضرت {{صل}} بخوانند. آنها ده نفر ده نفر به حجره وارد می‌شدند و دور آن حضرت {{صل}} می‌ایستادند و [[امیرالمؤمنین علی]] {{ع}} وسط ایشان می‌ایستاد و [[آیه]] فوق را می‌خواند و سپس دیگران این [[آیه]] را تکرار می‌کردند تا اینکه [[اهل]] [[مدینه]] و اطراف آن بر حضرت {{صل}} [[صلوات]] فرستادند<ref> اصول کافی، کلینی، ج۱، ص۴۵۰.</ref>. وی می‌گوید: سپس [[علی]] {{ع}} به [[قبر]] وارد شد و [[کفن]] را از صورت [[رسول خدا]] {{صل}} کنار زد و گونه راست آن حضرت را در جهت [[قبله]] بر [[خاک]] گذاشت و سپس خشت‌های [[قبر]] را گذاشت و از [[قبر]] خارج شد و آنگاه [[خاک]] را بر روی [[قبر]] ریخت<ref>الارشاد، شیخ مفید، ج۱، ص۱۸۸.</ref>.<ref>[[حبیب عباسی| عباسی، حبیب]]، [[علی بن ابی‌طالب (مقاله)| مقاله «علی بن ابی‌طالب»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ج۱، ص:۲۰۰-۲۰۲؛ [[طلعت ده پهلوانی|ده پهلوانی، طلعت]]، [[رحلت پیامبر (مقاله)|رحلت پیامبر]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۳۸۴-۳۸۵.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
۱۱۲٬۹۹۸

ویرایش